Þjóðviljinn - 19.03.1981, Blaðsíða 1

UOmiUINN
Fimmtudagur 19. mars 1981 —65. tbl. 46. árg.
Húsbruni í Eyjum
Snemma I gærmorgun kom upp eldur I húsinu Dalir I Vestmanna-
eyjum, sem er tvflyft hús meö risi og stendur utan við aðal byggðina,
nálægt flugvellinum. í húsinu var kona með tvö börn og björguðust þau
en urðu að hirast i bilaðri bifreið þar nærri, þar til slökkviliðiö kom á
staðinn.
Eldurinn varð slökktur á rúmri klukkustund en húsið er allmikiö
skemmt af eldi og reyk. Eldsupptök eru talin frá rafmagni.
—S.dór
„AUSTURLAND” KREFST RANNSÓKNAR:
Fjármagnar bankinn
yfirborganir á loðnu?
Hef yfirborgað en ekki fengið bankaaðstoð til þess, segir AIli ríki á Eskifirði
í blaðinu „Austur-
landi” frá 12. mars sl. er
forsiðugrein, skrifuð af
ritstjóranum, Bjarna
Þórðarsyni, þar sem
Stofnkostnaður
áætlaður 100
miljónir og
orkuþörf 10 MW
t næstu viku mun stjórn Stálfé-
lagsins h/f, sem stofnað var fyrir
lOárum, hefjast handa viösöfnun
hlutafjár til byggingar og rekst-
urs stálbræðslu.
Markmiö félagsins er að safna
meðal einstaklinga, fyrirtækja og
sveitarfélaga 30 miljónum kr. og
er þetta stærsta hlutafjársöfnun
hérlendis um árabil.
Hjörleifur Guttormsson iðnað-
arráðherra hefur að sögn Svein-
björns Jónssonar stjórnarfor-
manns Stálfélagsins gefið vilja-
yfirlýsingu um að beita sér fyrir
þvi, að rikisstjórnin gerist hlut-
hafi að fyrirtækinu að allt aö 40%,
og að hún greiöí götu Stálfélags-
ins til framkvæmda viö verk-
smiðjubygginguna, ef hlutafjár-
söfnun gangi samkvæmt áætlun,
en stefnt er að þvi að ljúka söfnun
hlutafjárorlofa fyrir 1. júli n.k..
A blaðamannafundi, sem stjórn
Stálfélagsins hélt i gær, kom
fram, að nú hillti loks undir að
hann segir frá þvi, að
Aðalsteinn Jónsson, at-
hafnarmaður á Eski-
firði, hafi fengið til sin
meira magn af loðnu til
Stálbræösla, sem ynni úr brota-
járni, sæi dagsins ljós á tslandi,
en nú eru liðin 10 ár slðan fyrstu
áætlanir um byggingu innlendrar
stálbræðslu voru lagðar fyrir op-
inbera aðila. Þegar máliö kom til
kasta Hjörleifs Guttormssonar,
núverandi iðnaöarráðherra, áriö
1978, lét hann skipa verkefnis-
stjórn sem kannaði alla þætti
varðandi rekstur stálbræðslu hér-
bræðslu undanfarið en
aðrar mjölvinnslur,
vegna þess að hann hafi
yfirborgað ioðnuna um 3
aura fyrst en síðan 5
lendis, auk þess sem tilfallandi
brotajárnsmagn innanlands var
rækilega kannað.
Verkefnisstjórnin skilaði siðan
áliti i nóv. sl. og komst aö þeirri
niðurstöðu, að rekstrargrundvöll-
ur fyrir stálbræðslu væri
raunhæfur á Islandi
Samkvæmt fyrirliggjandi at-
hugunum er gert ráð fyrir að reist
verði stálbræösla sem myndi
aura.
Segir Bjarni, að grunur leiki á
að viðskiptabanki Aðalsteins,
Landsbankinn, hafi gert honum
kleift að yfirborga loönuna með
óeðlilega miklum lánveitingum.
Krefst hann þess, að þáttur
framleiða 12700 tonn af steypu-
styrktarjárni úr brotajárni til aö
byrja með, en á siðasta ári voru
flutt inn 13000 tonn af steypu-
styrktarjárni.
Stálbræðslan mun fullbúin
kosta 100 miljónir kr. á núvirði og
byggingartimi er áætlaður 18—24
mánuðir. Orkuþörf slíkrar stál-
bræöslu er um 10 MW svo að hér
er ekki um eiginlega stóriðju að
ræða, en þó myndi verksmiöjan
veita allt að 90 manns atvinnu.
Tveir staðir á Stór-Reykjavikur-
svæðinu hafa verið nefndir sem
hugsanlegt verksmiöjusvæði, i
Gufunesi nálægt Aburðarverk-
smiðjunni, eða við Straumsvik
milli Álversins og Sædýrasafns-
ins.
Kom fram á blaðamannafund-
inum, að mörg þúsund tonn af
brotajárni eru þegar til i landinu,
bæði i haugum og eins sem rusl á
viðavangi. Þá er vitað um 5 stál-
skip, 800—1000 tonn af stáli hvert,
sem liggja ónýt i Breiðafirði, og
tvo ónýta stálbáta á Vestfjörðum.
Reiknað er með aö flytja inn um
6000 tonn af brotajárni fyrstu
starfsár Stálbræðslunnar, en
samkvæmt athugunum iðnaðar-
ráöuneytisins er áætlað að á ár-
unum 1988—2000 verði hérlendis
til aö meðaltali 15000 tonn af nýt-
anlegu brotajárni árlega.
-lg
Bjarni Þóröarson: Krafa um að
þáttur Landsbankans verði rann-
sakaður.
, bankans i málinu verði rann-
sakaður.
— Það er rétt, að ég hef yfir-
borgað loðnuna sem nemur 3
' aurum á hvert kiló, en til þess hef
ég engar lánveitingar fengið,
sagði Aðalsteinn Jónsson (Alli
riki) á Eskifirði i samtali við
Þjóðviljann i gær. Astæðan fyrir
þvi að ég get greitt hærra verð
fyrir loðnuna, I nauðvörn til að fá
hana, er sú, að ég hef komið mér
upp málmkössum undir mjöliö,
sem hver tekur 1 l/2tonn. Ég þarf
þvi ekki að kaupa neina poka.
Auk þess er útskipun miklu
ódýrari þegar þessir kassar eru
notaðir en pokar. Mjölið fer
ósekkjað beint úr kössunum i
skip. Þessi mikla minnkun á
kostnaði veldur þvi að ég get yfir-
borgað hvert kiló um 3 aura en
það er þvættingur hjá Bjarna vini
vinum Þórðarsyni, að ég hafi
greitt 5 aurum meira fyrir kg. Og
ég tek það nú ekki alvarlega þótt
Bjarni sé að kasta einhverjum
molum hér yfir skarðið, sagði
Aðalsteinn.
Þá benti Aðalsteinn á, að þegar
sildveiðarnar stóðu yfir i haust
hefði hann tekið þátt i oliukostn-
aði bátanna, ef þeir vildu landa
hjá honum á Eskifirði, og að þeir i
Neskaupstað hefðu gert þetta
lika, þannig að þetta gerðu þeir
sem gætu, þegar skortur er a
hráefni. Astæðuna fyrir þessum
skrifum sagðiAðalsteinnveraþá,
að þeir i Neskaupstað væru reiðir
vegna þess að hann hefði fengið
aðeins meira af loðnu en þeir, þó
væri það ekki nema um 2 þúsund
tonn eða svo.
Þá var Aðalsteinn inntur eftir
þvi, að frétt barst út um að úti-
bússtjóri trtvegsbankans i Vest-
mani.aeyjum hafi fyrirskipað
ákveðnum skipum að landa á
Eskifiröi, og var þetta gert i
gegnum talsstöð. Hann sagðist
ekkert kannast við þetta nema
bara aö nokkrir Vestmannaeyja-
bátar hefðu landað á Eskifirði.
Lúðvik Jósepsson, formaður
bankaráðs Landsbankans, sagöi,
að Landsbankinn hefði ekki veitt
Aðalsteini neina aukafyrir-
greiðslu, það væri alveg á hreinu
að hann fengi alveg sömu fyrir-
greitslu og aðrir viðskiptamenn
bankans. Aftur á móti taldi hann
ástæðu til að athuga þá fullyrð-
ingu, að útibússtjóri iEyjumværi
aö hafa afskipti af þvi hvar skip
landa.
Ólafur Gunnarsson hjá Sildar-
vinnslunni i Neskaupstaö sagöist
ekki hafa nokkra trú á aö Lands-
bankinn hefði veitt Aðalsteini
meirifyrirgreiðslu en öðrum. Um
yfirborganir á hráefni sagði
hann, að þær væru afar óskyn-
samlegar og gætu aldrei gengið
þegar til lengri tima væri litið.
— Hitt er annað mál, að ef ekki
verður tekin upp stjórnun á þvi,
hvar loðnuskipin landa, þá er
ljóst, að ekki verða eftir i landinu
aðrar bræðslur en rikisverk-
smiðjurnar eftir stuttan tima,
sagöi Ólafur Gunnarsson.
—S. dór
NORÐANGARRI
ENN UM SINN
— Ég sé engin merki þess að
verulegar breytingar verði á
■ veðrinu næstu daga. Kuldanum
Ivalda hæð yfir Grænlandi og sterk
lægð yfir Hjaitlandi, sem hreyfist
litið, sagði Guðmundur Haf-
■ steinsson veðurfræðingur i sam-
Itali við Þjóðviljann i gær.
Sagði hann að frost hefði veriö 6
til 10 gráöur á landinu I gær og
> vfðast hvar 7—8 vindstig. Sam-
I kvæmt töflu sem til er um kæl-
ingu, þegar vindur og frost fara
saman, mun kæling I veðri eins og
var i gær vera vel yfir 30 gráða
frost miðað við logn.
Guðmundur sagðist litlar
fréttir hafa haft af hafís, enda
langt siðan farið hefur verið i
iskönnunarflug. Aftur á móti væri
n-austan átt, eins og var i gær,
ekki versta áttin hvað hafis viö-
véki.
—S.dór
Samkvæmt þvl sem veöurfræöingar segja eru ekki
næstu daga að fólk gangi léttklæddara á götum úti en
á myndinni. (Ljósm.: —eik—)
likur til þess
konurnar hér
j kværr
Iðnaðarráðherra gefur grænt ljós á stálbræðslu
Hlutafjársöfnun tfl byggingar
brotaiámsbræöslu aö hefiast
Forráðamenn Stálfélagsins á fundi með blaðamönnum. Talið trá v.:
Hörður Sævaldsson, Jóhann Jakobsson, Haukur Sævaldsson, fram-
kvæmdastjóri, Ingimar Jónsson, forstjóri övarnshammar brotajárns-
bræðslunnar i Sviþjóð, Friðrik Danielsson, form. verkefnisnefndar
iðnaðarráðuneytisins, Sveinbjörn Jónsson, stjórnarform. Stálfélags-
ins, og Vilhjálmur H. Vilhjálmsson. Mynd —eik.