Þjóðviljinn - 19.03.1981, Blaðsíða 4

4 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 19. mars 1981.
UOBVIUINN
Málgagn sósfalisma, verkalýds-
hreyfingar og þjódfrelsis
útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann.
Kitstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan
Ólafsson.
Auglýsingastjóri: Þorgeir Ólafsson.
Umsjónarmaður sunnudagsblaðs: Guðjón Friðriksson.
Afgreiðslustjóri: Valþör Hlööversson
Blaöamenn: Alfheiður Ingadóttir, Ingibjörg Haraldsdóttir,
Kristin Ástgeirsdóttir, Magnús H. Gislason, Sigurdór Sigurdórs-
son.
Iþróttafréttamaður: Ingólfur Hannesson.
Þingfréttaritari: Þorsteinn Magnússon.
útlit og hönnun: Guöjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Eliasson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Auglýsingar: Svanhildur Bjarnadóttir.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Jóhannes Harðarfon.
Afgreiðsla: Kristin Pétursdóttir, Bára Sigurðardóttir.
Símavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigriður Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrun Bárðardóttir.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jóns-
dóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla og auglýsingar: Sfðumúla 6,
Reykjavik, simi 8 13 33.
Prentun: Blaðaprent hf..
Samstaöa um
lítiö sem ekkert
• Geir Hallgrímsson formaður Sjálfstæðisflokksins
boðaði til blaðamannafundar og tilkynnti hátíðlega að
þorri þingmanna flokksins hefði sameinast um þá af-
stöðuað þaðþurfi að reisa raforkuver. Þaðeru vissulega
talsverð tímamót að þingmenn Sjálfstæðisflokksins
skuli yfirleitt sameinast um eitthvað, en þegar nánar er
að gáð er það harla lítið og svosem ekki neitt sem þeir
hafa náð samstöðu um.
• Frumvarp það sem íhaldsþingmenn hafa lagt f ram í
ef ri deild Alþingis um ný orkuver opnar engar nýjar leið-
ir til lausnar á þeim deilum sem nú standa um það hvar
skuli virkjað fyrst, hvar næst, hversu hratt og til hvaða
þarfa orkan skuli nýtt. Hér er um mjög almenna stefnu-
mörkun að ræða. Enda þótt veifað sé heildaráætlun um
að þremur virkjunum að viðbættri stækkun Hrauneyjar-
fossvirkjunar verði lokið á þeim áratug sem nú er að
hef jast, úir allt og grúir af fyrirvörum, sem eru sumir í
sjálfu sér skynsamlegir.
• Það er rætt um að hraða undirbúningi og fram-
kvæmdum „eins og kostur er", að „framkvæmdir megi
ekki hefjast nema fyrir liggi nákvæmar áætlanir um
orkuverin", og að ýmsum skilyrðum hafi verið f ullnægt.
Ekki verður annað séð en hér sé verið að lýsa stuðningi
við þá stefnu Hjörleifs Guttormssonar iðnaðarráðherra
að undirbúa af kostgæfni áætlanir umvirkjanir og nýt-
ingarkosti. Hluti af því verki sem þegar liggur fyrir af
þessu starf i iðnaðarráðuneytisins er til að mynda notað
sem fylgigögn með frumvarpi þingmanna Sjálfstæðis-
flokksins.
• Það sem vekur þó mesta athygli í f rumvarpinu er sú
staðreynd, að „ekki er kveðið á um röðun fram-
kvæmda". Hinsvegar eru ákveðin skilyrði sett varðandi
virkjun Jökulsár í Fljótsdal og Blöndu. Byrja má á hinni
fyrrnefndu „þegar ákvörðun hefur verið tekin um að
setja á stofn stóriðju á Austurlandi", og taka má til
hendinni við Blönduvirkjun „þegar tryggð hafa verið
nauðsynleg réttindi vegna virkjunarinnar".
• Spyrja má hvort þessir ákveðnu fyrirvarar í tengsl-
um við Austurlands- og Blönduvirkjun hafi verið for-
senda þess að eindregnir fylgismenn Sultartangavirkj-
unar sem forgangsverkefnis, þeir Albert Guðmundsson
og Eggert Haukdal, skrifuðu undir frumvarp þing-
manna Sjálfstæðisflokksins. Þaðværi fróðlegtað fá það
skýrt fyrir ibúum Austurlands og Norðlendingum, hvort
i frumvarpi Geirs Hallgrímssonar felist haganlega
dulbúin „samstaða" Sjálfstæðisþingmanna um að byrj-
að verði á Sultartangavirkjun.
• Við fyrstu yf irsýn virðist f rumvarp Sjálf stæðisþing-
manna um ný orkuver vera álíka illa undirbyggt og leift-
ursóknin fræga sem rann út í sandinn í kosningunum
1979, og hugmyndir Geirs Hallgrímssonar um einmenn-
ingskjördæmi, sem hann óðara afturkallaði með viðtali í
Morgunblaðinu nokkrum dögum eftir að þær höfðu verið
viðraðar.
• Vísbendingar til lausnar þeim deilumálum um röðun
og fyrirkomulag virkjana sem uppi eru er hvergi að
finna í umræddu frumvarpi. Hinsvegar hefur Morgun-
blaðið ráð undir hverju rif i og bendir á óbrigðula leið út
úr vandanum: „Við hverja þessara nývirkjana (við
Suitartanga, í Blöndu og i Jökulsá i Fljótsdal) er við sér-
stök vandamál að etja og greiða verður úr þeim eftir
þeim leiðum, sem þykja heppilegastar á hverjum stað."
Eru menn einhverju nær?
• „Stórhugur" Sjálfstæðisþingmanna í orkumálum
miðar að því að bregða upp þeirri tálsýn að Ijúka megi
þremur til f jórum virkjunum nánast í einu vetfangi, og
aðallir megi síðan lifa í vellystingum praktuglega þaðan
í f rá. Ef f rumvarp þeirra er síðan skoðað nánar kemur í
Ijós að verði farið að ráðleggingum um „nákvæmar
áætlanir" og ekki böðlast hraðar áfram „en kostur er"
gæti teygst verulega úr tíu ára áætluninni. Á erlenda
stóriðju er forðast að minnast eins og heitan eldinn, en
ástæðulaust er að ætla að brenndu börnin hjá íhaldinu
hafi lært að gæta sín á þeim vafurloga.
—ekh
klrippt
Leitin að „Leyni-
samkomulagi”
Ldcsins hefur stjómarand-
staðan i Sjálfstæðisflokknum og
Alþýðuflokknum fengið verk-
efni viö hæfi, en þaö er að hafa
upp á „leynisamkomulaginu”,
þvi sem fullyrt er að stjórna-
flokkarnir hafi gert sin á milli. 1
fyrradag fór nær allur fundar-
timi Alþingis i aö ræöa þetta
dularfulla „leynisamkomulag”,
og mátti ekki á milli sjá hver
næði hæstum tónum af þeim
átta eða tiu þingmönnum
stjórnarandstöðunnar sem til
máls tóku.
Þó hefur Eyjólfur Konráð lik'-
lega haft vinninginn, þvi hann
hrópaði upp að hér væri komiö
upp fslenskt Watergatemál og
verður nó gaman að sjá fram-
haldið!
— „Vitanlega hefur rikis-
stjórnin sett sér starfsreglur”,
sagöi Steingrimur Hermanns-
son, formaður Framsóknar-
flokksins við þessar kostulegu
umræður, og þótti engum mikið,
— og Steingrimur bætti við aö
innan rikisstjórnarinnar leit-
uðust menn viö aö leysa öll mál
með samkomulagi.
En Eyjólfur Konráð, Karl
Steinar Guðnason og fleiri vilja
endilega fá aö sjá starfsregl-
umar. Þeir hafa sem von er svo
miklar áhyggjur lit af þvi aö
hagsmunir Bandarikjamanna
hér á landi veröi fyrir borð
bornir, að þeir hafa engan frið i
sinum, annars góðu taugum.
Það skyldi þó ekki standa i
„leynisamkomulaginu” að hér
megi ekki byggja nýjar
sprengjugeymslur, eða nokkrar
radarstöðvar, eöa fullkomna
fjarskiptastöð! — Þá grunar svo
margt, en þeir vita svo litið
þessir trúu útverðir banda-
riskra hagsmuna á íslandi.
Og svo er verið að striða þeim
með þvi aö veifa framan i þá
„leynisamkomulagi”, sem þeir
fá ekki að sjá.
Þrjú vitni
Svavar Gestsson, formaöur
Alþýðubandalagsins segir á
forsiðu Þjóöviljans þann 13.
febrúar s.l.:
„Jafnframt skal lögö á það
áhersla að milli núverandi
stjórnaraðila eru auk þess til
reglur um vinnubrögö stjórnar-
innar almennt, sem allir veröa
að taka tillit til og snerta öll
meiriháttar mál.”
Við vitnuðum hér áðan i um-
mæli Steingrims Hermanns-
sonar, formanns Framsóknar-
flokksins á Alþingi i fyrradag
um „starfsreglur” rikisstjdrar-
innar, og áforsiðu Dagblaðsins I
gær segir Finnbogi Hermanns-
son, einn af varaþingmönaum
Framsóknarflokksins: „Égveit
að i' stjórninni hafa allir
neitunarvald i meiriháttar
málum og herstöðin hlýtur aö
flokkast undir meiriháttar
mál”. Og Finnbogi bætir við:
„Mér var og er kunnugt um aö
á milli þriðjunganna sem rikis-
stjórnina mynda var gert
ákveðið samkomulag i upphafi,
— þess efnis að hver hluti hefur
neitunarvald varöandi öll
meiriháttar mál, sem fram
kynnu að koma. Þaö er svo auð-
vitað hægt aðhártoga hvað telst
meiriháttarmálog hvað ekki, en
i minum huga er Keflavikur-
stööin meiriháttar mál... Það er
a.m.k. min skoðun ef þarna á að
byggja enn öflugra vighreiður
en orðið er”. Og Dagblaðið
hefur eftir Finnboga að það séu
ekki einungis Alþýðubandalags-
menn sem liti þróunina i
þessum efnum alvarlegum
augum. Orðrétt segir Finnbogi
Hermannsson: „Ég held að
þetta gangi þvert á alla flokka
a.m.k. hér á Vestfjörðum. Mér
er kunnugt um að fjölmargir
Framsóknarmenn eru afskap-
lega uggandi yfir gangi mála.”
Þessi ummæli lásum við á
forsiðu Dagblaðsins i gær. Þá
var umræöunni á Alþingi um
„ley nisa mkomu la gið” þvi
miöur lokið I bili, en ekki veröa
ummæli Finnboga vist til þess
að lækna hugarangur Eyjólfs
Konráðs og Karls Steinars,
nema siður sé.
Eyjólfur Konráð Jónsson, for-
ingi i leitinni aö leynisamkomu-
lagi.
Karl Steinar — Hefur illan grun
á Ólafi Jóhannessyni.
Japönsk galdratœki
og draumaráðningar
Og hvemig leyfa ráðherrarnir
sér lika að taka tal saman sin á
millium landsins gagn og nauö-
synjar, án þess að gefa sjálf-
skipuðum gæslumönnum
bandariskra hagsmuna hér á
landi skýrslu um þaö hvað þeim
fór á milli sérhverju sinni?
Hvaða leynimakk er þetta?
Heyrst hefur aö Eyjólfur
Konráð hafi frétt af japönskum
tækjum, sem gætu hingað
komin dugað honum til að lesa
hugsanir Gunnars Thoroddsen.
Máske herstjórnin á Kefla-
vikurflugvelli gæti haft milli-
göngu um innflutning. — Og svo
langar Karl Steinar vist einhver
ósköp til aö vita hvað Ólaf
Jóhannesson dreymir á nótt-
unni, og hefur sést vera að viða
----------«3
----------------------------------J
að sér draumaráðningarbókum. •
Svona getur leitin að „leyni- I
samkomulaginu” leikiö hina
rólyndustu menn.
Annað hvort aftur
á bak, ellegar...
En vendum nú okkar kvæði i ,
kross. Nú virðist svo komiö aö i
siðdegisblööin, Dagblaðið og
Visir, sem sjaldan eru sammála
um eitt né neitt, þótt bæöi séu ,
tengd Sjálfstæðisflokknum, hafi i
komið sér saman um „nýtt”
formannsefni fyrir Sjálfstæðis- I
flokkinn.
Maður er nefndur Ingólfur •.
Jónsson, frá Hellu, fyrrum ráö-
herra og alþingismaöur fyrir
Sjálfstæðisflokkinn i 36 ár.
Ingólfur dró sig i hié frá i
stjórnmálum fyrir nær þremur
árum, þá 69 ára að aldri.
t Vi'si birtist nú fyrr i vetur, að ]
þvi er virðast kunni að tilefnis- ,
lausu, meiriháttar viðtal við I
Ingólf Jónsson. Og þaö var I
Ellert Schram fyrirverandi ]
þingmaður Sjálfstæðisflokksins,
nú ritstjóri Visis, sem sjálfur
tók viðtaliö. Þetta var dálítið
merkilegt, merkilegra þó hitt, ]
að rétt um svipað leyti hóf sér- .
stakur trúnaðarmaður Visisrit-
stjóra, sá sem kallar sig Svart-
höfða, að boða fullum fetum i
Visi lausn á formannsvanda .
Sjálfstæðisflokksins: — Ingólfur
Jónsson væri maðurinn.
Og i gær rennur Dagblaöið
aldrei þessu vant i' slóö Visis. .
Jónas Kristjánsson, Dagblaðs-
ritstjóri segir i forystugrein: — |
„Ingólfur Jónsson á Hellu hefur ’J
um skeið setið á friðarstóli, vel
látinn af flokksmönnum al- I
mennt, en býr eigi að siður yfir
nauösynlegri formannshörku. J
Hann er maðurinn sem Sjálf-
stæðisflokkurinn er að leita aö,
en sér ekki.” . I
Hér er skýrt að orði kveðið, og
ekki óliklegt að landsfundi
Sjálfstæðisflokksins hafi veriö
frestað til hausts i þvi skyni að
tryggja að hinn tilvonandi
formaöur yrði örugglega kom- *
inn á nógu virðulegan aldur. — J
Eöa halda menn nokkurt vit i I
' þvi að tefla ungling eins og Geir I
fram á móti sjálfum Gunnari ’
Thoroddsen.
Og nú vantar bara
lika að Morgunblað-\
ið segi Geir
Hallgrímssyni upp
Við óskum Sjálfstæðis- I
flokknum til hamingju með hinn I
tilvonandi formann, og ungviði •
flokksins alveg sérstaklega. I
Okkur hefur lengi grunað að þaö I
færi Sjálfstæöisflokknum betur I
að ganga aftur á bak en áfram, •
og tökum þvi heilshugar undir P
tillögu þeirra Svarthöfða og
Jónasar. k |
skorið
Ingólfur Jónsson tilvonandi formaöur Sjálfstæöisflokksins fái
siödegisblööin aö ráöa.