Þjóðviljinn - 26.11.1981, Page 15

ffrá
El
Hringiö í síma 81333 kl. 9-5
alla virka daga, eða skrifiö Þjóðviljanum
lesendum
ísland — Svíþjóð
ólafur Guðmundsson
skrifar:
Hernaðarstórveldið Sovét-
rikin varð uppvist að þvi um
daginn að stunda njósnir við
strendur Sviþjóöar með kaf-
bát. Sviar geröu að sjálfsögðu
viðeigandi ráðstafanir þegar
upp um njósnirnar komst:
sænski herinn kom á staðinn,
skipstjórinn yfirheyrður og
skipið skoðaö skv. fréttum.
Það er ekkert nýtt að stórveldi
stundi njósnir — eða að uppum
þær komist — heldur er þaö
umfang málsins (kafbátur
uppi landsteinum) sem gerir
það mikilvægt. Hér má minna
á persónunjósnir bandariska
sendiráðsins á Islandi um fólk
sem talið er til vinstri. En við-
brögð við slikum uppákomum
eru alveg furöulega misjöfn.
Við rannsóknir á kafbátnum
kemur i ljós aö hann er með
tundurskeyti meö kjarna-
oddum og mikilvægi málsins
margfaldast: „011 Sviþjóð
stendur nú á öndinni yfir
þessum upplýsingum sem
fengust viö geislamælingar og
rannsóknir á bátnum um
siðustu helgi.” (Mbl. 6/11.).
Hér er komiö að lexiunni sem
við Islendingar getum lært af.
Sviar virðast gera sér fulla
grein fyrir þýöingu þess að
kjarnorkusprengjur stórvelda
liggi við landsteinana og hvilik
ógn það er sænsku þjóðinni —
og hefði ekki skipt máli hér
hvort áhöfn bátsins væri rúss-
nesku- eða enskumælandi.
Enda eru umræður um það i
Sviþjóö nú, hvaö sé hægt að
gera til að Eystrasaltið verði
ekki aö kjarnorkupytt
hernaöarbandalaganna
tveggja, sem þaö er á góðri
leið meö að verða.
Hvað okkur varöar er hér á
landi herstöð með flugvélar
sem geta borið kjarnorkuvopn
— en stjórnvöld hafa ekki séö
ástæöu til að rannsaka hvort i
stöðinni séu geymd kjarn-
orkuvopn. Og nú opinberar
Haig utanrikisráðherra USA
það, sem reyndar allir vissu
sem vildu vita, að vel komi til
greina að nota slik vopn i hug-
sanlegri styrjöld i Evrópu.
Sviar hafa oröiö áþreifan-
lega varir við ógn kjarnorku-
sprengjunnar og sænska
þjóðin er i miklu uppnámi að
sögn Morgunblaðsins.
tslendingar, sem hýsa e.t.v.
Gisli i Þrastahlið skrifar:
Aö vera friðarsinni þykir
mjög fjarstæðukennd skoðun
um þessar mundir og aö starfa
aö þeim málum með erlendum
skoðanabræðrum flokkast
undir landráð. Með þetta i
huga er eftirfarandi visa gerð:
Páll Heiöar er nú aftur byrj-
aöur hjá Útvarpinu, viö mis-
jafna hrifningu hlustenda,
eins og bert er af cftirfarandi
bréfkorni:
„Við sátum hér saman
nokkrir félagar og ræddum
um útvarpiö. Var þvi, eins og
kjarnorkusprengjur hér á
landi, sjá ekki einu sinni
ástæöu til að kanna hvort svo
er.
tslendingar eru i NATO —
öflugasta kjarnorkuveldi á
jörðinni — og finnst þaö sjálf-
sagt mál.
tsland er mikilvægur
hlekkur i þessu veldi og er þvi
hernaðarlega ógnandi gagn-
vart andstæðingnum — Sovét-
rikjunum — ef til styrjaldar
kemur. Hvernig skyldu Sovét-
menn svara ef Haig sæi
ástæöu til að senda á þá kjarn-
orkusprengju i „viövörunar-
skyni”?
Hvernig stendur á þessum
feikilega mun á isiensku og
sænsku þjóöinni?
Ólafur Guömundsson.
Til bræöraþjóöa beriö
heift
— betra er strið
en friður —
stóru letri standi
greypt:
styrjöld sé meö yöur.
gengur, ýmislegt til foráttu
fundið en þó margt skrifaö
tekjumegin. Um fátt voru
menn alveg á einu máli nema
þaö, að öllum leiddist Páll
Heiöar. Undir þessum um-
ræðum fæddust eftirgreindar
visur:
i aldir vér lifðum i álögum nauöa,
þvi ullu nornirnar reiðar.
Menn sultu og rotnuöu i Svartadauöa, —
— og svo kom Páll Heiöar.
Ó, þvi skal nú ennþá þjóöin min liöa
og þjást i þvi báli
aö vakna hvern morgun til martraðar þeirrar,
sem er maliö i Páli?”.
Úr öskunni í eldinn
Vlsa frá friðarsinna
Barnahornió
Þessi mynd heitir:
,/Með nefið niðri í öllu"
og hana teiknaði Ditta
Styrkársdóttir
Fimmtudagur 26. nóvember 1981 ÞJÓÐVILJINN — StDA 15
Um húsbyggingar og fleira
Jjjfc Útvarp
kl. 11.00
Sigmar Armannsson og
Sveinn Hannesson hafa um-
sjón með þættinum Iðnaðar-
mál, sem er á dagskrá út-
varpsins i dag kl. 11.00. Þar
munu þeir fjalla um nýja
skýrslu Rannsóknaráös rikis-
ins um þróun byggingar-
iðnaöar.
Sigmar sagöi okkur, að þeir
myndu fá Gunnar S. Björns-
son, formann Meistarasam-
bands byggingamanna, i út-
varpssal til að ræða skýrsl-
una, en hann var formaður
nefndar þeirrar, sem samdi
skýrsluna á vegum Rann-
sóknaráösins. t þættinum
munu þeir félagar taka fyrir
þá gagnrýni á skipulagsmál
sveitarfélaga, sem finna má i
skýrslunni og gagnrýni á
ákvæöistaxta i byggingariön-
aði. Þá munu þeir einnig vikja
að þvi hvort einhverra breyt-
inga sé að vænta i markaðs-
hlutdeild byggingarefna, og
aöferöa svo sem hvort verk-
smiðjuframleidd hús eigi ein-
hvern hljómgrunn hér á landi,
og einnig vikja aö fjármögnun
atvinnu- og ibúöarhúsnæðis,
en i skýrslunni kemur fram
nokkuö hörð gagnrýni á þann
hátt, sem menn ’.afa oröið að
hafa á um útvegun þaks yfir
höfuðið hér á landi.
Sigmar Armannsson er lög-
fræðingur Landssambands
iðnaðarmanna, en Sveinn
Hannesson er hagdeildarstjóri
Iönaöarbankans.
REISAN
eftir Steingrim
Sigurðsson
1 útvarpi kl. 20.05 les Stein-
grimur Sigurösson smásögu
eftir sig er nefnist „Reisan.”
Smásögu þessa skrifaði höf-
undur fyrir nokkrum árum, en
hefur endursamið og unnið
hana.
Steingrimur sagði að sagan
fjallaði um hin hörðu og
óskráðu lög, sem gilda i
mannlegum félagsskap. Sögu-
sviðið er firðirnir og hálendið
á Austurlandi. Aö sögn höf-
undar er mórall sá umdeildur,
sem kemur fram i sögunni.
Útvarp
%/!#■ kl. 20.05
Steingrimur Sigurðsson les
smásögu sina kl. 20.05 i kvöld.
Leikrit vikunnar:
t kvöld kl. 21.10 verður
flutt leikritið „Vist ertu skáld,
Kristófer”. Er það eftir
Björn-Erik Höijer.
Leikurinn lýsir gráum,
regnþrungnum degi i hvers-
dagslifi fátækra hjóna. Hann
er farandsali, og þaö selst litið
i svona leiðindaveöri. En hann
á sér innri heim sem léttir
honum lifið. Og hann á þvi að
venjast að mæta skilningi og
umburðarlyndi hjá konu sinni.
Tilveran verður honum þvi
ekki óbærileg.
Björn-Erik Höijer er fæddur
i Malmberget i Lapplandi árið
1907. Fyrsta bók hans,
smásagnasafnið „GrStt berg”
kom út 1940. A næstu árum
komu fleiri bækur, bæði
smásögur og skáldsögur, og
skömmu fyrir 1950 fór Höijer
einnig aö skrifa leikrit sem
vöktu fljótt athygli. Seinni
árin hefur hann sent frá sér
efnismiklar skáldsögur og
frásagnir og þar reifar hann
hin margvislegustu vandamái
i þjóðfélaginu.
Helgi Skúlason leikstýrir leik-
riti vikunnar „Vist eru skáld,
Kristófer.”
Otvarpiö hefur áður fiutt
eftir hann „Fjallalækinn”
1977. Þýðingu annaðist
Þorsteinn ö. Stephensen, en
leikstjóri er Helgi Skúlason.
Með hlutverkin fara Þorsteinn
0. Stephensen, Helga Valtýs-
dóttir, Gisli Halldórsson,
Helga Bachmann og
Guðmundur Pálsson. Leikritiö
var áður flutt 1965. Þaö er 50
minútna langt. Stefán
Baldursson flytur formálsorö.
Útvarp
kl. 21.10
Víst ertu
skáld,
Kristófer