Þjóðviljinn - 20.02.1982, Blaðsíða 3

Laugardagur 20. febrúar 1982 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 3
Pétur Jónsson á Gautlönduin sóp-
aði snjó af vörðunum til þess að
greiða leið til byggða þeim, er á
eftir kynnu aö koma.
mun. Hún hefur sigrað bæði i orði
og verki. Héðanaf er henni naum-
ast vá búin af utanaðkomandi
áhrifum. Ef um hættu er aö ræða
þá stafar hún af þvi að félagsvit-
und almennings sljógvast vegna
þeirrar velmegunar, sem hreyf-
ingin hefur sjálf átt drjúgan þátt i
að skapa og að þeir, sem til for-
ystu veljast, reynist ekki nógu
heilhuga samvinnumenn.
Svo er sagt, að eitt sinn hafi
Pétur á Gautlöndum veriö á ferð
yfir Mývatnsöræfi að vetrarlagi,
viö annan mann. Þótti þeim dvelj-
ast lengur en eðlilegt taldist og er
þeir náöu byggð var samferða-
maður Péturs inntur eftir þvi,
hvað heföi tafið för þeirra. Sá
svaraði aö þeim hefði svo seint
sóst ferðin af þvi að Pétur heföi
stansað við hverja vörðu til þess
að sópa af þeim snjó og klaka.
Sjálfur var Pétur manna ratvis-
astur en e.t.v. gat lif þess sem
næst fór þarna um oltiö á þvi, að
hann sæi vörðurnar. Þjóðviljinn á
þá ósk besta til handa samvinnu-
hreyfingunni að hún gæti þess
jafnan, að ekki falli fölskvi á þá
leiðarsteina, sem lagðir voru af
brautryðjendunum.
—mhg
Geta
kaupfélög
komid
ístað
kaupmanna?
,,Að þvi leyti, sem ég þekki til
annarra kaupfélaga þá finnst mér
fátæklingum nærri þvi alveg bægt
frá þvi að geta orðið kaupfélags-
maður. Ullarinnleggið hjá hinum
fjárfáa sveitabónda hrekkur ekki
nærri fyrir ársþörfum hans. Tvæ-
vetra sauði á hann ekki til, en fé-
lagið vill ekki annað sauðfé.
Hvernig á svo fátæklingurinn að
koma sér upp sauðastofni þegar
hvorki félagið né nokkur annar
vill rétta honum hjálparhönd? Ég
sé eigi betur en hann sé lokaður
úti i nepjunni og geti enga von
haft um það að komast i ylinn hjá
félaginu. Kaupfélag vort á það lof
skiliðað það hefursýnt talsverða
viðleitni i þvi að hjálpa fátækling-
um til þess að vera með. Með þvi
hefur það eigi aðeins sýnt sjálf-
sagða mannúð og borgarleg
hyggindi i þvi að koma i veg fyrir
sveitarvandræði i mörgum tilfell-
um, heldur hefur það og með þvi
sýnt, að það skildi frumtök sin og
gerði sér markmið sitt ljóst: að
geta komið i stað kaupmanna. En
betur má ef duga skal.
Ef félagið kostar eigi kapps um
að koma ár sinni svo fyrir borð að
það getilátið alla hina fátæku og
máttarlitlu vera með, þá er sú
hugsjón þess sápubóla, að kaup-
félag geti komið i stað kaup-
manna. Ef kaupmaðurinn á að
annast alla hina fátæku og litil-
sigldu þá sýnist mér kaupfélögin
sneiðast sinum mesta ijóma, þá
sýnast mér störf félaganna til
þjóðþrifa meira en hálfu minna
virði en ella...
Þegar verslunin gengur vel eins
og sl. ár, og menn sem mikið inn-
legg hafa haft, eiga talsverðan af-
gang sem inneign i reikningi sin-
um i félagsdeildinni, þarf eigi
annað en taka ekki þessa inneign
út, heldur láta hana standa
óhreyfða á góðum vöxtum i deild-
imii. Þá getur deildin leyft hinum
fátæku að skulda jafnmikla upp-
hæð sem inneign efnamanna
er...”
Úr grein Siguröar i Ystafelli i
Ófeigi og Timariti kaupfélaganna
„Mikið sá vann sem
vonarísinn braut...”
íslenskir samvinnumenn
minnast merkisaf mælis
tveggja samtaka sinna á
þessu ári. Eitthundrað ár
eru liðin frá stofnun fyrsta
kaupfélagsins/ Sambands-
kaupfélags Þingeyinga,
eins og það nefndist í upp-
hafi, og 80 ár frá stofnun
Sambands islenskra sam-
vinnufélaga. Vagga beggja
stóð í Þingeyjarsýslu og
svo vill til, að afmælisdag-
urinn er sá sami, hinn 20.
febrúar. Munu samvinnu-
menn um land allt minnast
þessara timamóta meö
ýmsum hætti, enda oft ver-.
ið efnt til mannfagnaðar
af minna tilefni.
Siðastliðin 100 ár hefur islenska
þjóðin, þrátt fyrir nokkur efna-
hagsleg áföll, verið á stöðugri
framfarabraut. Tekur það jafnt
til efnislegra og andlegra þátta
þjóðlifsins. Sá, sem lita vill með
sanngirni á málin kemst ekki hjá
þvi að sjá, að samvinnuhreyfing-
in á sinn ómælda þátt i þessari

W

framfarasókn. Möguleikar henn-
ar og máttur til góðra verka ligg-
ur i þvi, að laða menn til sam-
starfs og sameiginlegra átaka til
sóknar að einu marki. Hún gerir
mörgum smáum fært aö iyfta
þeim Grettistökum sem einn fær
ekki bifað. Hún hefur, i 100 ár,
reynst traustasta brjóstvörn
hinna dreifðu islensku byggða.
Þótt þvi fari fjarri að úrræðum
samvinnumannahafieinvörðungu
verið beitt á verslunarsviöinu þá
þarf hún, i auknum mæli, að ná að
móta fleiri þætti þjóðlifsins og at-
vinnuvega, svo sem sjávarút-
vegs.iðnaðar, byggingastarfsemi
o.s.frv. Mun þá á sannast, aö ekki
reynist önnur tök þar farsælli.
Hart var sótt að samvinnu-
hreyfingunni hér áður fyrr en úr
þeim árásum hefur nú dregið að
Björgvin Guðmundsson verkstjóri í Stálsmiðjunni
launagreiðsliirog lán a<3 auki
Hann Björgvin í Stálsmiðjunni fær launin sín
greidd reglulega inn á reikning í Samvinnu-
bankanum.Björgvingeturþvígengiðaðhag-
stæðu Launaveltuláni hvenærsem hann þarf .
á að halda að uppfylltum ákveðnum skil-
yrðum.
Hvereru skiiyrðin?
Ef launaviðskipti Björgvins hafa staðið
lenguren 6 mánuði, hann er skuldlaus við
Samvinnubankann og hefur ekki lent í van-
skilum getur hann komið við í Samvinnu-
bankanum, fyllt út umsóknareyðublað og
fengið lánið lagt inn á reikninginn sinn eftir
tvo daga.
Ekkert vinnutap, engir snúningar, engar
áhyggjur, enginn fyrirvari, - heldur sjálfkrafa
lán fyrir fasta viðskiptavini Samvinnu-
bankans.
Náðu þér í upplýsingabækling í næstu af-
greiðslu, eða hringdu og spurðu um Launa-
veltuna.
innubankíi
Launavelta
1896.