Þjóðviljinn - 05.03.1982, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓDVILJINN Fimmtudagur 4. mars 1982
Var einhver
að tala um
stofnanamál?
I. Saga ofurleiðara:
1 venjulegum málmum
minnkar eðlisviðnám vif
lækkun hitastigs, en verður þó
ekki 0 við 0*K. Eðlisviðnám
kopars verður t.d. ca. 1/85 af
eðlisviðnámi við herbergishita.
Arið 1911 fann Hollendingurinn
Kammerlingh Onnes að viðnám
kvikasilfurs datt niður I O við
svokallað krítiskt hitastig, sem
er um 4*K fyrir kvikasilfur.
Margir lögðu hönd á plóginn, en
rússinn A.A. Abrikosov upp-
götvaði 1957 að skipta má ofur-
leiðurum i tvo hópa: Tegund I
(málmar: PB,A1, Cd, ofl) og
tegundll (málmblöndur: In-Pb,
Nb3 -Sn o.fl.). Bandarikja-
mennirnir Bardeen, Cooper og
Schrieffer útskýrðu 1957 ofur-
leiðni með svokallaöri
BCS-kenningu. Um 1960 var
mæld bylgjun (tunneling)
gegnum einangrun á milli
tveggja ofurleiöara.
II. Kenningar:
a) Ilelstu einkenni ofurleiðara
1) Tegund I: Alls engin mót-
staða, þolir illa segulsviö, krit-
iskt hitastig tiltölulega lágt,
straumleiðni á yfirboröi,
málmar.
2) Tegund II: örlitil en þó ein-
hver mótstaða, þolir vel segul-
svið, kritiskt hitastig tiltölulega
hátt, straumleiðni allt i gegn,
málmblöndur. 1 báðum tegund-
unum eyðileggst ofurleiðni við
eitthvert straummark, þegar
eigið segulsvið brýtur niöur of-
urleiðnina.
b) BCS-kenningin:
Ofurleiðni er skammtafræðilegt
fyrirbæri.
vidtalid
Spjall við Brian
Pilkington, breskan
teiknara,
búsettan á Islandi
„Trén henn-
ar Soffíu”,
í.Gallerí
Langbrók
,,Held ég verði hér áfram”, segir Brian Pilkington.
,/Það er miklu betra að
búa á Islandi en í Bret-
landi. Ég get unnið hér
við það sem ég hef áhuga
á og þarf ekki að berjast
áfram af sömu hörku og
úti. Já, ég held aðég verði
hér áfram!", sagði
breski teiknarinn Brian
Pilkington, sem kemur
frá Liverpool eins og
Bítlarnir. Hann opnar í
dag sýningu í Gallerí
Langbrók og er þetta
þriðja sýning hans hér á
landi.
,,Þessi sýning er eingöngu
málverk af trjám. Þau eru öil
unnin i akrýl nema 2 pastel-
myndir. Andrúmsloftið i mynd-
unum, þ.e. litir, er breytanlegt
frá einni mynd til annarrar,
sem fer eftir veðrabrigðum og
skapgerð minni.”
,,Eru ailar myndirnar málað-
ar að sumarlagi?”
,,Já, það er svo kalt yfir
veturinn að ég gæti aldrei setið
yfir málverki úti. Myndirnar
eru allar máiaðar á fallegum
staö ekki langt frá borginni, þar
sem hefur verið gróðursett heil-
mikið af trjám á kjarrivöxnum
landskika. Trén hafa verið
gróðursett á undanförnum 25
árum og eru nú orðin nálægt
4000 talsins: Fura, greni og um
7-8 aðrar tegundir. Þau yngstu
eru um 15 cm og hin elstu allt að
10 metrar á hæð. 2 manneskjur
hafa aðallega hlúð aö trjánum
og i rjóðrunum á milli þeirra
rikir friðsæld og ró, þar sem
gott er aö koma sér fyrir og
♦
TREN 4
hennar
SOFFIU
mála. Þetta var þvi ákaflega
skemmtileg vinna,” sagði Bri-
an.
Brian hefur lokið BA prófi úr
Listaháskóla i Bretlandi og unn-
ið hér mikið viö bókaskreyting-
ar. Sýning hans, sem nefnist
„Trén hennar Soffiu” verður
opin til 22. mars. þs
Öldungar á flakki
Myndasaga eftir
EMIL & HALLGRÍM
®
/æ7bI-KT\£>u£,
HVAÐ HE/.DURÖ0
AÐ Þ£TTA
Þ'rei?
VIÐ ÞFSSU bH/PPi vAR EKKfRT HÆGT AÐ GERA
EN'A SAIAA TÍMA VlRÐAST LEITARHENN
K0HDIIR A SPORIÐ
/foringi, VIÐ höfum 'i ( FUNDIÐ LOFBELUINS 1 \PEIRM J
<K> O' ©

Kannski frelsishetjurnar komi
bara aðra hverja öld?
1) Rafeindir hafa tilhneigingu
til að pra sig vegna skriðþunga
og andstæðs snúnings.
2) Pörunarorkan er mjög litil.
3) Rafeindir sem eru paraðar
geta allar verið á sama orku-
stigi.
4) Rafeindir sýna bylgjueigin-
leika.
5) Rafeindasafnið rennur sam-
stillt eftir leiðaranum.
c) „Josephson hrif”
Bretinn Brian Josephson fann
1962 að fyrir neðan kritiskt hita-
stig geta rafeindapör i ofur-
leiðara bylgjað i gegnum
þunnan einangrara, sem stað-
settur er á milli tveggja ofur-
leiðara, eins og einangrarinn
væri ofurleiöandi. Minna segul-
svið þarf til að eyðileggja ofur-
leiðni einangrarans en ofur-
leiðararanna og þar með var
komin leið til aö stýra straum I
ofurleiðara. Ennfremur fannst
að sé spenna sett yfir sam-
skeytin, þegar einangrari er
ekki ofurleiðandi, þá myndast
straumsveifla I mjög hárri tiðni
(ca. 500 GHz).
(Fréttabréf Verkfræðinga-
félagsins)
Móðursystir min heldur þvi
fram að piparsveinn sé karl sem
hefur af eigingjörnum hvötum
stilltsig um að gera konu óham-
ingjusama.
NIÐRI
— nýtt gallen
Oðnað hefur verið nýtt galleri
i Reykjavik, sem heitir þvi ein-
falda og skýra nafni NIÐRI —
en húsakynni þess eru i neðra að
Laugavegi 21, á horni Lauga-
vegar og Klappastigs.
1 galleriinu er ólikum verkum
ólikra listamanna raðað saman
á skemmtilegan hátt: málverk,
grafik, steinþrykk, keramik og
leðurvörur og flest af þessu er
til sölu.
NIÐRI er einnig sölubúð þar
sem seldir eru módelgripir á
góðu verði, að sögn eigenda
gallerisins. Þar er einnig fram-
köllunarþjónusta og fjölritunar-
þjónusta.
Þeir vísu sögðu...
Þvi fleiri fingraför sem finnast
eftir börnin á heimilum þeirra,
þeim mun færri verða þau hjá
rannsóknarlögreglunni.
Joseph J. Quinn
Pislarvætti er eina leiðin til
frægöar þegar undirmálsmenn
eiga hlut að máli.
Bernhard Shaw
Góðar horfur eru oft miklu un-
aðslegri en góður árangur.
Oliver Goldsmith
Ókvæntur maður vex aldrei al-
veg upp úr þvi að lita á sjálfan sig
sem glæsilegan ungling.
Helen Rowland
Engin uppgötvun er jafn töfr-
andi og sú er menn verða þess
varir að þeim er unnað hugást-
um. Þá er eins og Drottinn hafi
lagt fingur sinn á öxl þeirra.
Charles Morgan
Flestir menn geta þolað mót-
læti en ef þú vilt kynnast manni
þá fáðu honum vald.
Robert Ingersoll