Þjóðviljinn - 05.03.1982, Blaðsíða 4

4 SiÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 5. mars 1982
UOÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýds-
hreyfingar og þjódfrelsis
Útgefandi: Útgáfuielag Þjóftviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiftur Bergmann.
Kitstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan
Ólafsson.
Fréttastjóri: Alfheiöur Ingadóttir.
Umsjónarmaftur sunnudagsblafts: Guftjón Friftriksson.
Auglýsingastjóri: Svanhildur Bjarnadóttir.
Afgrciftslustjóri: Valþór Hlööversson.
Blaftamenn: Auöur Styrkarsdóttir, Magnús H. Gislason, Öskar
Guftmundsson, Sigurdór Sigurdórsson, Sveinn Kristinsson.
iþrótta- og skákfréttamaftur: Helgi Ólafsson.
Útlit og hönnun: Andrea Jónsdóttir Guöjón Sveinbjörnsson.
Ljósmyndir:Einar Karlsson, Gunnar Elisson.
Handrila- og prófarkalestur: Elias Mar, Trausti Einarsson.
Auglýsingar: Hildur Kagnars, Sigriftur Hanna Sigurbjörns-
dóttir.
Skrifstofa: Guftrún Guovarftardóttir, Jóhannes Harftarson.
Afgreiftsla: Bára Sigurftardóttir, Kristin Pétursdóttir.
Simavarsla: ölöf Halldórsdóttir, Sigriftur Kristjánsdóttir.
Ilúsmóftir: Bergljót Guöjónsdóttir.
Bílstjóri: Sigrún Báröardóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vílhjálmsson, Gunnar Sigurmunds-
son.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jóns-
dóttir.
Útkeyrsla, afgreiftsla og auglýsingar: Sföumúla 6,
Kevkjavik, simi 81333
Prentun: Blaftaprent hf.
Hafna hvetfavöld-
um t Reykjavík
Á sveitarstjórnarráðstefnu Alþýðubanda-
lagsins var samþykkt ályktun um lýðræði og
valddreifingu þá sem kveður við nýjan tón sem
setja mun blæ sinn á kosningabaráttuna fram-
undan. Hugmyndir flokksins um lýðræðislegri
stjórnarhætti og valddreifingu hafa átt erfitt upp-
dráttar i samstarfi við aðra flokka i sveitar-
stjórnum. Þessvegna leggur Alþýðubandalagið
kapp á að afla þessum hugmyndum fylgis meðal
almennings i komandi kosningum.
Alþýðubandalagið telur að öll stjórnskipan
islenska lýðveldisins eigi að þróast i átt til aukins
lýðræðis og valddreifingar; að markvisst eigi að
stuðla að þátttöku allra íslendinga i ákvörðunum
um stórt og smátt og að ákvarðanir eigi að taka i
nánum tengslum við þá einstaklinga sem þær
snerta. Sveitarstjórnarmenn Alþýðubandalags-
ins munu beita sér fyrir virkara lýðræði, upp-
lýsingastreymi frá fulltrúasamkomum til fólks
ins, ákvörðunarrétti almennings um nánasta um-
hverfi sitt, og umræðum á vinnustöðum og þátt-
töku launafólks i ákvarðanatöku.
I samþykkt ráðstefnunnar kemur fram að
Alþýðubandalagið telur að innan sveitarfélag-
anna þurfi hver einstaklingur að hafa möguleika
til áhrifa á umhverfi sitt og aðstöðu til að fylgjast
vel með störfum kjörinna fulltrúa. Við hlið full-
trúalýðræðisins i sveitarfélögum sé æskilegt að
áhugasamtök, hverfafélög, framfarafélög,
iþróttafélög, æskulýðssamtök og menningarfélög
fái aðstöðu til beinni áhrifa á ákvarðanatöku en
nú tiðkast. Flokkurinn telur að finna þurfi nýjar
leiðir til virkari þátttöku almennings i sveitar-
stjórnarmálum, og að áhugafólk þurfi að fá að-
stöðu og valdsvið til virks aðhalds og áhrifa á
ákvarðanatöku kjörinna fulltrúa milli kosninga.
1 Reykjavik leitaði Alþýðubandalagið hóf-
anna hjá samstarfsflokkum sinum um breytingar
á stjórnarháttum strax eftir kosningarnar 1978 i
samræmi við stefnuskrá flokksfélagsins i borg-
inni. úr þvi varð mikið þóf milli samstarfsflokk-
anna og sl. haust varð ljóst að Alþýðuflokkurinn
myndi standa gegn ölium umbótum sem miðuðu
að valddreifingu og einfaldari stjórnun i borginni.
Þar sem Alþýðubandalagið i Reykjavik hefur
haft aðstöðu til hefur það reynt að fylgja fram
stefnu sinni eins og t.d. á dagvistarstofnunum og
með aðild starfsmanna að stjórn Bæjarútgerð-
arinnar og Strætisvagna Reykjavikur. En engin
markviss útfærsla hefur átt sér stað á lýðræðis-
og valddreifingarhugmyndum i borginni vegna
andstöðu Alþýðuflokksins.
Aiþýðubandalagið vill tryggja bein áhrif ibúa
með hverfavöldum i Reykjavik. Alþýðuflokk-
urinn og Sjálfstæðisflokkurinn sameinuðust um
það i borgarráði i vikunni að visa öllum slikum
tillögum frá og vildu láta umræður um lýðræðis-
legri stjórnun borgarinnar biða fram yfir kosn-
ingar. En með ieyfi að spyrja: Hvenær er betri
timi til þess að ræða ágreiningsmál og nýjar hug-
myndir en fyrir kosningar? Tilraunir Alþýðu-
flokksins til þess að stöðva umræður um lýðræði
og valddreifingu i borgarstjórn voru að sjálf-
sögðu dæmdar til að mistakast, og Alþýðubanda-
lagið mun halda hugmyndum sinum i þessum
efnum hátt á loft i vor.
— ekh
Hroki og
óhilgirni
Þaft blöskrar fleirum en
oss dónaskapur svissneska
auöhringsins. Þórarinn
Þórarinsson skrifar skel-
eggan leiöara i Timann i
gær, þarsem hvorki bregöur
fyrir geðleysi eöa undir-
lægjuhætti einsog einkennir
ihaldsbóiið i miöbænum.
Þórarinn segir:
„Það er ótvirætt, að
islendingar hafa ekki um
langt skeið oröiö meira reiöir
og undrandi en þegar þær
fréttir bárust frá forráða-
mönnum svissneska ál-
hringsins, aö þeir myndu
ekki mæta til fundarins, sem
var búið aö ákveöa i Kaup-
mannahöfn milli þeirra og
fulltrúa rikisstjórnarinnar,
án þess að færa fram
minnstu marktækar rök-
semdir fyrir þessari frestun,
og án þess aö gera tillögur
um hvenær næsti viðræöu-
fundur skyldi haldinn.
Hér er um hinn freklegasta
dónaskap að ræöa, ekki
aöeins við rikisstjórnina,
heldur Alþingi og þjóöina
alla. Þetta minnir helst á
framkomu rikisstjórnar
Suöur-Afriku viö blökku-
menn þar i landi.
Auöhringir á borð við
svissneska álhringinn hafa
oft sýnt mikinn hroka og
óbilgirni i skiptum við þjóöir,
sem þeir telja sig eiga alls
kostar viö. Hægt er að benda
á mörg dæmi þess i Afriku,'
Asiu og Suður-Ameriku.
fslendingar hafa taliö sér trú
um, að þeir væru komnir á
það stig, aö þeim yrði ekki
boðið upp á slikt.”
Bitlingalið og
blúndubolsar
■ Jón Baldvin Hannibalsson
I. má ekki vera aö þvi að skrifa,
um samstöðu I baráttunni
I viö Alusuisse, sem er máske
I eins gott fyrir málstaöinn.
I Hins vegar heldur hann
áfram hinni heilögu krossför
I gegn Alþýðubandalaginu.
‘ Svona byrjar Jónsþula i
leiöara Alþýöublaösius i
gær:
„Þaö ætlar ekki af aum-
ingja Alþýöubandalaginu að
ganga þessi misserin. Þaö er
búið að missa glæpinn sem
var einkaumboö hreyfingar-
innar á íslandi fyrir
Komintern, ásarpt hluta-
bréfum i heimsbyltingunni.
Um þá pólitisku umboössölu
má segja, aö nú er hún
Snorrabúö stekkur.
Byltingarliöiö er oröiö aö
bitlingaliöi, bolsanir orönir
aö blúndubolsum; eins konar
pólitiskum flóttamönnum,
sem afneita fortiö sinni hver
i kapp viö annan, og þykjast
vera þaö sem þeir hafa hataö
heitast og úthúöaö i hálfa
öld: Bara kratar.
En lika þaö er á misskiln-
ingi byggt. Nær væri aö likja
þessu rekaldi viö einhvers
konar mööruvallahreyfingu,
sem er eins og vindurinn:
Enginn veit hvaöan hún
kemur eða hvurt hún fer.
Pólitik þessarar nýju mööru-
vallahreyfingar dregur dám
af helsta hugmyndafræöingi
sinum, Mr. ó. Grimssyni,
eftirlæti Prövdu og sér-
fræöingi Evrópuráösins i al-
heimsvandanum. Sú pólitik
er mestan part ævintýri og
uppákoma.”
i
I
■
klippt
Samstaða þegar
á reynir
Margir sem þekkja til starfs-
hátta og framkomu auöhringa
gagnvart smáþjóðum, hafa ótt-
ast þaö, að umsvif og áhrif
álhringsins i þjóðfélaginu yrðu
meiri en svo að jafnvel harð-
sviraðir kapitalistar þjóðlegir
gætu glaðir við unað. Með hinu
dæmalausa vali sinu á for-
manni hefur Verslunarráö is-
lands vakið hroll með ótrúleg-
um fjölda manna. Alhringurinn
reynir að reka fleyg inni hugs-
anlega samstööu meðal þjóðar-
innar. Það heyrir starfsháttum
slikra hringa til. Tilgangurinn
helgar meðalið. Og tilgangur-
inn, það er meiri gróði og kné-
setning þeirra stjórnvalda sem
hafa rekið mál islendinga gegn
auðhringnum. 1 lok leiðara sins I
Tfmanum segir Þórarinn
Þórarinsson :
„Svissnesku álfurstarnir
verða aö finna það, að hér
standa íslendingar fast saman.
Það séu ekki annað en hugarór-
ar hjá þeim að vera að biða eftir
alþingiskosningum og nýrri
rikisstjórn.
islendingar verða að svara
hinum svissneska dónaskap
með þvi að sýna i verki, að þeir
geta staðið saman, þegar á rið-
ur.”
Formaöur Vcrslunarráös is-
lands. Forstjóri tsal, dótturfyr-
irtækis auðhringsins sem is-
lendingar eiga i höggi viö. i
deildarstjórn bandariskra her-
verkfræöinga um árabil. Ráö-
herraefni Sjálfstæöisflokksins á
því herrans ári 1979.
Eru þeir komnir
í hár saman?
Máske er varaformaður Sjálf-
stæðisflokksins að átta sig á
nauðsyn þjóðlegrar reisnar og
samstöðu i þessu máli. Hann
segir i grein i Mogganum i gær
(þarsem hann er að striða okkur
allaböllunum, svona almennt),
um skeleggar miðstjórnarsam-
þykktir Alþýðubandalagsins á
dögunum: „öll eru þessi atriði
umræðuverð..!’ Og ritstjóri
Dagblaðsins og Visis, fyrrver-
andi þingmaöur Sjálfstæðis-
flokksins Ellert Schram slær á
sömu gagnrýnisnótur i blaði
sinu um daginn. Geirsklikan
getur ekki þolað svo gagnrýnan
þankagang. Leiöarahöfundur
Moggans sendir þeim Friðrik og
Ellert svofellda nótu i gær:
„Eitt er vist. Það er meö öllu
ástæöulaust fyrir annarra
flokka menn aö leggja
kommúnistum lið i þessu striöi
þeirra viö eigin samvisku og
fordóma.”
Barátta islendinga við auð-
hringinn er orðin „strið komm-
únista við eigin samvisku og
fordóma”. Og þeir sem vilja
þjóðlega reisn og samstöðu i þvi
striði fá ofanigjafir hjá Mogg-
anum. Þeim verður hált á þessu
i Geirsklikunni, og Friðrik gæti
átt eftir að sleppa „Vara-” við
titil sinn i flokknum fyrr en var'
ir ef svo heldur áfram.
Geirsklikan er i standandi
vandræðum með óþekku strák-
ana sem vilja hugsa sjálfstætt i
þessu máli. Dagblaðið og Visir á
að vera einsog hver önnur ný-
lenda Moggans i þessu máli
einsog öörum. Það er verið að
klappa ritstjóranum á kollinn og
segja: þetta máttu, þetta ekki.
Halldór Biöndal tók sig einnig til
i fyrradag úr ræðustól á alþingi
og sagði að siðdegisblaðið ætti
að heita Visir, hann kynni betur
við það. Ellert hefði haft góð
áhrif á Jónas og siðdegisblaðið.
Sá góði maður Ellert veit hvað
til hans friðar heyrir, svo ský-
laus eru fyrirmælin sem hann
hlýtur i Mogganum og úr ræðu-
stól á alþingi frá Geirsklikunni.
Ellert Schram. Hlýöa skaltu...
Ráðherraefni
Sjálfstœðis-
flokksins
Svavar Gestsson formaður
Alþýðubandalagsins gerði val
Verslunarráðsins á formanni að
umræðuefni á alþingi á dögun-
um. Svavar spurði hvort það
væri ekki með ráðum Sjálf-
stæðisflokksins gert að Ragnar
Halldórsson verður formaður
Verslunarráðs islands. For-
menn Verslunarráðsins hefðu
jafnan verið innanbúðar i Sjálf-
stæðisflokknum með ýmsum
hætti. Er liklegt, spurði Svavar, .
að þessi formaður Verslunar-
ráðs verði fljótlega þingmaður
Sjálfstæðisflokksins eða þá ráð-
herra? Er það hugsanlegt að
menn sjái ekki hvilik fjarstæða
hér er uppi, þegar verið er að
taka hér i æöstu trúnaðarstöðu
Verslunarráðs islands banda-
mann, umboðsmann erlends
auðhrings hér á landi.
Þjóðinni forðað
frá matröð
Þegar Geirsklikan átti hvað
bágast i islensku þjóðlifi hafði
henni einmitt dottið þessi fárán-
leiki I hug. 1 fréttaskýringu
Morgunblaðsins 18. október 1979
(undir yfirskriftinni Katastrófa
Sjálfstæðisflokksins) er sagt að
þær raddir hafi gerst æ hávær-
ari innan flokksins, að mynduð
verði utanþingsstjórn. Auðvitað
átti höfuðátrúnaðargoð auð-
valdsins Jóhannes Nordal að
vera forsætisráðherra. Morgun-
blaðiö tilnefnir fleiri ráöherra-
efni Sjálfstæðisflokksins: Jónas
Haralz bankastjóra, Jón Sig-
urðsson forstöðumann Þjóð-
hagsstofnunar og — haldið ykk-
ur fast— Ragnar S. Halldórsson
forstjóra tsal. Óskhyggja Morg-
unblaðsins og Geirsklikunnar
náöi ekki lengra en inná siðu
Morgunblaðsins. Þjóðinni var
forðað frá martröð. 1 það skipti.
—óg
•9 skoriö