Þjóðviljinn - 01.05.1982, Blaðsíða 31
Helgin 1 — 2. mai 1982þJóÐVILJINN — SÍÐA 31
Fulltrúaráð verkalýðsfélaganna í Reykjavík,
Bandalag starfsmanna ríkis- og bæja og Iðnnemasamband íslands:
1. MAI ÁVARP
1. mai leggur launafólk áherslu á
stefnumið verkalýöshreyfingarinnar:
Breyta auðlegðar- og valdahlutföllum i
þjóöfélaginu alþýöunni i hag og færa
ákvörðunarvaldið frá hinum fáu til hinna
mörgu. Að koma á jöfnuði i skiptingu
eigna og tekna. Útrýma fátækt, koma á
félagslegu jafnrétti, tryggja fulla atvinnu
og bæta starfsumhverfi. Vinna að betra
og réttlátara þjóðfélagi, friði og öryggi.
Stefnumiðum verkaíýðshreyfingarinn-
ar hefur ekki og verður ekki hrundiö i
framkvæmd nema til komi samstaöa
verkafðlks. Samstaða og samvinna er
styrkur alþýðuhreyfingar. Aðför að þeirri
samvinnu veröur mætt með ful'lri hörku.
1. mai, á alþjóölegum baráttudegi
verkafólks, sýnum við samstöðu með
félögum okkar um allan heim, meö það i
huga, að enn býr meiri hluti mannkyns
við ófrelsi, ófrið, hungur og fáfræöi. Ver-
um þess minnug að enn hefur aukist bilið
milli rikra þjóöa og snauðra. Grundvallar
mannréttindieru litilsvirt og heilum þjóð-
um haldið i helgreipum hervalds. Vopna-
búrin stækka, helsprengjum fjölgar,
hverskonar striðsrekstur og hernaðar-
brölt er stóraukið.
Islensk alþýða er andvig hverskonar
hernaðarbrölti og framleiðslu gereyðing-
arvopna. Viö lýsum samstöðu með þeim
öflum, sem berjast fyrir friði og afvopn-
un. Við mótmælum öllum áformum
um aukin hernaðarumsvif á landi okkar
og i hafinu umhverfis það. Fyrir her-
stöðvalausu landi, utan allra hernaöar-
bandalaga.
Islenskt verkafólk styður friðsama bar-
áttu fyrir réttlátari skiptingu auðs milli
rikra þjóða og fátækra. Við lýsum yfir
stuðningiokkarvið þá sem neyddir eru til
þess að berjast gegn kúgun og frelsis-
skerðingu sinni. Við minnum á að mann-
réttindi eru ekki aðeins litilsvirt i Póllandi
og Tyrklandi, heldur einnig viða i Asiu,
Afriku og Ameriku.
Hinn 1. mai 1982 stendur islensk laun-
þegahreyfing enn frammi fyrir nýjum
átökum um launakjör sin. Harðvítug
kjarabarátta kann að vera framundan
vegna dbilgirni atvinnurekenda og rikis-
valds gagnvart réttlátum kröfum verka-
fólks. Þó þvi sé haldið fram i sibylju, að
laun séu orsök verðbólgu, er flestum orðiö
það ljóst, að megin orsökin felst i óarð-
bærri framleiöslu og röngum fjárfesting-
um. Við gerum þá kröfu til rikisvaldsins
að það gripi ekki inn i gerða kjarasamn-
inga svo að tryggt veröi að þeir séu haldn-
ir. Leiðrétta þarf launataxta til jafnréttis
og réttlátara launakerfis.
Islenskt verkafólk þarf að búa viö
lengsta vinnudag sem þekkist á noröur-
hveli jarðar. Hver sá sem vinnur fullan
vinnudag, dvelur aö minnsta kosti helm-
ing vökutima sins á vinnustað. Vinnustaö-
urinn skiptir þvi verulegu máli fyrir and-
lega og likamlega liðan verkafólks. ör-
yggi, hollusta og aðbúnaður á islenskum
vinnustöðum er veikasti hlekkurinn i
heilsugæslu landsmanna. 1 fyrirbyggj-
andi heilsugæslu er hollusta og öryggi
starfsumhverfis mikilvægasti þátturinn.
Nú á Vinnuverndarári A.S.l. skammtar
fjárveitingavaldiö, með stuöningi at-
vinnurekenda, Vinnueftirliti rikisins svo
naumt, að vinnuverndarstarfi og eftirliti
verður vart við komiö og þvi siður áfram-
haldandi uppbyggingu þess.
1. mai 1982 leggur reykvisk alþýða
áherslu á eftirfarandi kröfur:
Fulla atvinnu fyrir allar vinnufærar
hendur
Mannsæmandi laun fyrir 8 stunda
vinnudag
Öskerta framfærsluvisitölu á öll laun
Betri aðbúnað á vinnustööum
Meiri áherslu á hollustuhætti vinnu-
staða
1. maí ávarp Alþjóðasambands
frjálsra verkalýðsfélaga 1982
Einkunnarorö Alþjóðasambands
frjálsra verkalýðsfélaga, „Brauð, friður
og frelsi”, á nú betur við en nokkru sinni
fyrr.
Stundum hefur Alþjóðasambandið i 1.
mai ávörpum sinum lagt sérstaka áherslu
á eitthvert eitt af þessum einkunnar-
orðum.
Nú eru 130 aðildarsambönd innan vé-
banda sambandsins, frá 91 landi i fimm
heimsálfum með alls 85 miljónir einstak-
linga. Það hefur flesta félagsmenn allra
alþjóðlegra verkalýðssamtaka, jafnt i
iönaðarrikjum Vesturlanda sem i
þróunarlöndunum. Það getur þvi með
fullum rétti vakiö athygli á samhengi
þeirra þriggja hugtaka, sem felast i ein-
kunnaroröum samtakanna og gildi þeirra
einmitt nú, er i hönd fer 1. mai 1982.
Mannkynið leggur undir sig geiminn,
meðan miljónir manna deyja án þess að
hafa lært að lesa.
Mannkynið framleiðir ógnvekjandi
birgðir kjarnorkuvopna og annarra þró-
aðra vigvéla, en lætur miljónir jarðarbúa
deyja úr hungri.
Mannkynið finnur upp lækningar gegn
erfiðustu sjúkdómum með góðum
árangri, en lætur miljónir manna verða
atvinnuleysi og örbirgð að bráð.
Athygli mannkynsins beinist aö ráð-
stefnum og fundum æöstu manna, meðan
þúsundir manna i austri og vestri eru
fangelsaðar, pyntaðar og myrtar fyrir að
láta i ljós óæskilegar skoðanir.
Er heimurinn sem mannkyniö býr i
lengur mannlegur? Eöa eru áhrif ein-
stakra þjóða á málefni annarra rikja
orðin svo mikil og heiminum stjórnað svo
af gróöahyggju, að öll trú á réttlæti og
betri framtiö sé þýðingarlaus?
Alþjóðasamband frjálsra verkalýös-
félaga er ekki á þeirri skoðun. Það er
ákveðið i þvi að leggja hönd á plóginn til
þess að breyta heiminum til hins betra.
1 þeim tilgangi ræður sambandið til
þess að komiö verði á nýrri skipan i
alþjóðlegum efnahagsmálum og félags-
málum. Hún verður að leiða til afnáms
hins augljósa misréttis i þróun og lifs-
gæðum, sem nú viögengst milli einstakra
landa, landssvæða og heimshluta. Vinda
þarf bráðan bug að þvi aö uppræta orsakir
hungurs, vannæringar, sjúkdóma og
ósæmandi lifskjara. AÍþjóöasamband
frjálsra verkalýðsfélaga hefur skorað á
stjórnmálaleiðtoga á norður- og suður-
hveli jarðar til að styðja tillögur Brandt -
nefndarinnar, sem fela i sér sérstaka
neyðaráætlun, sem veitir 4 þúsund
miljónum Bandarikjadala árlega til aö
aöstoöa þær þjóðir, sem fæðuskortur
hefur komið harðast niður á. Efnahagur
alls heimsins nyti góðs af þvi að flutt yrði
fjármagn i stórum stil til fátækustu land-
anna.
Forystumenn frjálsra verkalýðsfélaga i
öllum heimshlutum vinna að þvi öllum
árum að viðhalda þeim atvinnutæki-
færum, sem fyrir hendi eru og skapa ný.
Atvinnuleysi er ekkert mótvægi við verð-
bólgu. Alþjóðasamband frjálsra verka-
lýðsfélaga berst af einbeitni gegn þeim
alþjóðlegum áhrifaöflum og þeim full-
trúum alþjóðlegra stofnana, sem gera sér
mat úr rikjandi efnahagskreppu i þeim
tilgangi að skera niður áunnin réttindi
verkafólks.
Eftir aö herlög voru sett i Póllandi, er
orðið „frelsi” á hvers manns vörum.
Alþjóöasamband frjálsra verkalýðs-
félaga fordæmir harölega aðgerðir her-
stjórnareinræöis kommúnista. Það krefst
þess að allir félagar úr Soiidarnosc verði
látnir lausir og virt verði félagafrelsi og
verkalýðsréttindi, eins og samþykktir
Alþjóðavinnumálastofnunarinnar (ILO)
kveða á um og Pólland hefur staðfest.
1 mörgum öðrum kommúnistarikjum
eru verkamenn einnig sviptir rétti sinum
til óháðrar þátttöku. Þar er hver sá, sem
þor hefur til að styðja frjáls verkalýðs-
félög, ofsóttur eða lokaöur inni á geö-
veikrahælum.
En Alþjóöasambandi frjálsra verka-
lýðsfélaga og öllum aöildarsamböndum
þess er fullljóst að þaö er ekki eingöngu i
A-Evrópu sem verkalýösréttindi og frelsi
eru fótum troðin.
I Tyrklandi eiga 52 verkalýösleiðtogar
dapðadóm yfir höfði sér, vegna starfa
sinna að verkalýðsmálum, af hálfu her-
stjórnareinræöis, sem aðhyllist hug-
myndafræði, sem er gjörsamlega and-
stæð hugmyndafræði herstjórnarinnar i
Póllandi.
1 Suður- og Mið-Ameriku liöur ekki svo
vika að ekki séu einn eða fleiri virkir þátt-
takendur i verkalýðshreyfingunni látnir
„hverfa”, fangelsaðir eða myrtir.
Apartheid-stefnan i S-Afriku er for-
kastanleg, en i nafni hennar hefur fjöldi
virkra félaga i verkalýðsfélögum glataö
frelsi sinu og jafnvel lifi.
Þetta eru aðeins örfá dæmi um það
hörmungarástand, sem nú rikir. Hinar
fjölmörgu aðgerðir og kvartanir, sem
sambandið og aöildarsambönd þess hafa
staðið að áður fyrr, hafa oft leitt til þess
að föngum hefur verið sleppt eða málum
verið komið i viðunandi horf.
Þvi miður sjást þess nú oft merki, jafn-
vel i lýðræðisrikjum, að reynt sé að tak-
marka athafnafrelsi verkamanna. Þvi er
það brýnna en nokkru sinni fyrr, að verja
þennan rétt með oddi og egg.
I nóvembermánuði sl. samþykkti
framkvæmdastjórn Alþjóðasambands
frjálsra verkalýðsfélaga tillögur að
stefnuskrá verkalýðshreyfingarinnar til
að stuöla að friði, öryggi og afvopnun.
„Afvopnist eða deyið ella”, þannig
hljóðar boðskapur fulltrúa miljóna
manna i frjásum verkalýðsfélögum um
heim allan.
I ályktun, sem samþykkt var einróma,
var sýnt fram á að velja verður á milli
friðar annars vegar og atvinnuleysis,
hungurs, örbirgðar og kúgunar hins
vegar, og bent á að þörfin á vörnum rétt-
læti ekki vigbúnaöarkapphlaupið. A sama
tima mega skv. stofnskrá Sameinuðu
þjóðanna engin riki „hóta, eða fara með
vopnavaldi inn á landssvæði nokkurs ann-
ars rikis, né ógna pólitisku sjálfstæöi
þess.” Alþjóðasamband frjálsra verka-
lýðsfélaga hafnar þeim fullyrðingum að
kjarnorkuvopn séu aðeins til varnar og
lýsir þvi yfir aö tilvist þeirra orsaki hættu,
sem sé meiri en gagnsemi þeirra til
varnar. Hugmyndin um takmarkað
kjarnorkustrið er fáránleg blekking.
Alþjóðasamband frjálsra verkalýös-
félaga fordæmir bæði traust á kjarnorku-
vopnum og eflingu heföbundins vopna-
búnaðar og bendir á að uppbyggingu
annars þáttarins megi nota sem afsökun
fyrir eflingu hins.
Alþjóðasamband frjálsra verkalýðs-
félaga skorar eindregið á rikisstjórnir að
afvopnast, ella verði lif á jörðunni afmáð.
Þess vegna hvetur sambandið viökom-
andi rikisstjórnir til:
— að hafna þeirri blekkingu, að aukinn
vigbúnaður tryggi öryggi.
— að taka þegar i stað upp á ný viðræður
sem leiði til raunverulegra afvopn-
unaraögerða undir alþjóölegu eftirliti.
— að vinna að og koma á gagnkvæmu
trausti.
— að fullgilda þá sáttmála, sem þegar
hafa veriðgerðir um takmörkun kjarn-
orkuvopna.
— að stuðla að slökun spennu milli aust-
urs og vesturs og leysa ágreiningsmál
með viðræðum og samningum.
til þess að sem fyrst veröi unnt
— að ná samkomulagi um að fjarlægð
verði þau SS-20 skeyti Sovétrikjanna
sem sett hafa verið niður og fram-
leiöslu þeirra hætt, jafnframt þvi sem
hætt verði við framleiðslu og stað-
setningu Cruise og Perishing II skeyta
Bandarikjanna og bandamanna
þeirra, og framleiðslu nifteinda-
sprengjunnar.
1. maí taka miljónir verkafólks
i verkalýðsfélögum þátt í hátíða
höldum í öllum heimshlutum til
að sýna samstöðu um kröfu
Alþjóðasa mbands frjálsra
verkalýðsfélaga: Brauð, frið og
frelsi öllum til handa.
Aðeins sterk verkalýðsfélög
sameinuð i sterk alþjóðasamtök
geta tryggt árangur þegar til
lengdar lætur.
Lengi lifi 1. mai.