Þjóðviljinn - 17.01.1984, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 16. janúar 1984 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7
Hvernig telur þú að best verði hægt að
tryggja
hag
hinna
lægst
launuðu?
Allir eru sammála unt að lœgstu laúnin sem greidd eru í
þessu landi eru ekki mannsœmandi og raunar útilokað að
framfleyta séráþeim. Ekki liggurljóstfyrir hversu margir
verða að láta sérnœgja tœplega 11.000 krónurá mánuði
en vísterað þeireru fjölmargir. Verkalýðsforingjar láta
gjarnan þau orðfallaþegar samningarfara íhöndað nú
verði að hœkka lœgstu launin. Það hefur einnig verið
ákveðið, bœði itinan BSRB og Verkamannasambandsins,
að lágmarkslaun verði 15.000 krónur. Menn virðast hins
vegar ekki á eitt sáttir hvernig eigi aðfara að því að
framkvæma þá lausn. Við hringdum ífulltrúa3ja verka-
lýðsfélaga og spurðum þá hvaða leið vœri vœnlegust til að
tryggja kaupmátt lœgstu launanna.
Magnús L. Sveinsson formaður VR
Hœkka ber kauptrygginguna
„Brýnasta hlutverk okkar í
komandi gerð kjarasamninga er
að tryggja kaupmátt þeirra sem
lægst hafa launin í raun og veru.
Það verður ekki gert öðru vísi að
mínu mati en með því að beita
kauptryggingarákvæðinu sem er
í samningum og hækka það lág-
mark verulega“, sagði Magnús L.
Sveinsson formaður Verslunar-
mannafélags Reykjavíkur í gær.
„Núna eru lægstu launin í
þessu landi ekki nema 10.961
króna á mánuði og það vita allir
að það er ekki hægt að lifa
mannsæmandi lífi á þeim
launum. Það vita það einnig allir
að fjöldi fólks hefur þessi smán-
arlaun og ekkert annað.“
Telurðu raunhæfan möguleika
að verkalýðshreyfingin krefjist
þess að þetta launamark verði
15.000 krónur?
„Það væri mikill ávinningur ef
það næðist fram að lægstu laun
sem mætti greiða út yrðu ekki
undir 15.000krónum. Þaðereng-
inn ofsæll af þeim tekjum. Aðal-
atriðið er að koma í veg fyrir að
allir launamenn í landinu fái
verulegar kauphækkanir því eins
og ástatt er fyrir okkur núna er
Magnús L. Sveinsson: eins og nú er ástatt í þjóðfélaginu er útilokað að
allir launþcgar geti fengið hækkun á laun sín. Þcir lægst launuðu verða
að ganga fyrir.
það einfaldlega ekki hægt. Menn þeir sem eru með lægstu tekjurn-
ættu einmitt af þeim sökum að ar fái þó hækkun“, sagði Magnús
sýna skilning og sætta sig við að L. Sveinsson. _ v.
Helgi Bjarnason á Húsavík
Sömu krónutölu á öll laun
„Menn hafa alla tíð talað fjálg-
lega um að tryggja verði þá sem
lægst hafa launin en það virðist á
hinn bóginn ganga erfiðlega. Ég
er þeirrar skoðunar að krónu-
töluhækkanir séu vænleg leið til
að koma í veg fyrir að launabilið
haldist jafn breitt og nú er og
jafnvel haldi áfram að breikka“,
sagði Helgi Bjarnason formaður
Verkalýðsfélags Húsavíkur.
„Þið á fjölmiðlunum ættuð að
spyrja t.d. Steingrím Hermanns-
son forsætisráðherra hvort hann
treysti sér til að lifa á 10.-12.000
krónum á mánuði og láta hann
ekki komast upp með að snúa sig
út úr þeirri spurningu. Það getur
auðvitað enginn lifað
mannsæmandi lífi á slíkum
launum og menn hljóta að gera
verið sammála um að ráða þar
bót á. Atvinnurekendavaldið
hefur komið með tilboð um að
Helgi Bjarnason formaður Verkalýðsfélags Húsavíkur: þeir sem
gagnrýna verkalýðshreyfinguna harðast eru oft þeir sem ckkert vilja
gera.
Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir: alltaf talað um að tryggja beri hag þeirra
lægstlaunuðu, en þeir sitja samt alltaf á botninum þegar upp er staðið.
Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir í Sókn
Verðum að koma á
afkomutryggingu
„Mínar skoðanir í þessum efn-
um ættu ekki að koma neinum
þeim á óvart sem fylgst hefur með
verkalýðsmálum. Við verðum að
leggja alla áhcrsluna á þá sem eru
langt undir nauðþurftartekjum
og við gerum það best með því að
koma á sérstakri afkomutrygg-
ingu sem hið opinbera trygginga-
kerfi sæi um“, sagði Aðalheiður
Bjarnfreðsdóttir formaður
Starfsmannafélagsins Sóknar er
hún var spurð í gær.
verkafólk selji félagsleg réttindi
en þar eru þeir að bjóða vöru til
kaups sem þeir eiga ekkert í. Þeir
eru einfaldlega að bjóða upp á að
verkafólk greiði sjálft launin
sín.“
Hvað finnst þér um kröfuna
um að engin laun verði undir
15.000 krónum?
„Út af fyrir sig væri harla gott
ef hún næðist fram því enginn er
ofsæll af þeim launum. En hins
vegar hlýtur að vera erfitt að
.framkvæma þá leið því bónusfólk
'færi illa út og eftir- og nætur-
vinnukaup yrði litlu hærra Hjá því
fólki en dagvinnutaxtarnic"
Verkalýðsforystan hefur verið
^agnrýnd fyrir að fara of hægt af
stað með kröfurnar. Hvað viltu
segja um það?
„Þeir sem gagnrýna verka-
lýðshreyfinguna hvað harðast eru
oftast þeir sem ekkert vilja gera.
Það er okkar reynsla. Menn
verða að átta sig á að staðan er
slæm en sú kemur tíð að verka-
fólk þolir ekki meira og þá verður
vafalaust slegið til baka.“ - v.
„Menn hafa talað um að
tryggja beri hag hinna lægst
launuöu fyrir hverja einustu
samningagerð sem ég man eftir.
En alltaf gerist það sama þegar
upp er staðið: þeir sem búa við
lökust kjörin sitja eftir á botnin-
um en aðrir tleyta rjómann. Til
að koma í veg fyrir allsherjar-
hækkun á öll laun innan launa-
stigans tel ég að leiðin sé að
hækka lægstu launin þannig að
þau verði lífvænleg og að
almannatryggingakerfið annist
það. Það þýðir ekkert að segja
mér að ekki séu til peningar í
þessu þjóðfélagi, vandamálið er
aðeins hvernig á að skipta því
fjármagni sem tii er. Þannig
ástand hefur nú skapast hjá lág-
launafólkinu að það verður að
koma því til hjálpar. Það hefur
líklega aldrei verið brýnna en ein-
mitt núna."
Hvernig hefur verið tekið í
hugmyndina um afkomutrygg-
ingu innan verkalýðshreyfingar-
innar?
„Það hefur verið tekið vel í
hana innan láglaunafélaganna en
þar sem ég hef reifað hana annars
staðar hefur hún frekar mætt
þögn viðstaddra. Hvað það
merkir verður að koma í ljós en á
næstunni þarf að kynna þessa
hugmynd og útfæra nánar og ég
er sannfærð um að þar er að finna
leiðina til að bæta í raun kjör
þeirra sem lifa á hungurmörkun-
um“, sagði Aðalheiður að síð-
ustu.
- v.