Þjóðviljinn - 27.01.1984, Blaðsíða 6

Þjóðviljinn - 27.01.1984, Blaðsíða 6
6 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 27. janúar 1984 Willy Brandt forseti Alþjóðasambands jafnaðarmanna og Bettino Craxi formaður ítalska sósíalistaflokksins og núverandi forsætisráðherra á Italíu. Italskir sósíalistar ásaka þá þýsku um svik við Nato og varnir Vesturlanda. Klofningur í Alþj óðasambandi jafnaðarmanna? Eru sósíalistaflokkarnirog jafnaöarmannaflokkarnir í Evrópu klofnir í afstöðunni tilöryggismálaog til Sovétríkjanna og bandalagsríkja þeirra í A- Evrópu? Segja má að sósíalísku flokkarnir í Evrópu skiptist í tvær fylkingar hvað þetta varðar, þarsem sósíalistaflokkar Ítalíu og Frakklands hafa markað sérstöðu meðfullum stuðningi við uppsetningu nýrra bandarískra kjarnorkueldflauga í Evrópu, á meðan þýski jafnaðarmannaflokkurinn, breski verkamannaflokkurinn, sósíaldemókratar á Norðurlöndumogí Hollandiog Belgíu og sósíalistar á Grikklandi hafa markað aðra stefnu og lagtáhersluáað uppsetning bandarísku eldflaugannaverði stöðvuð. í síðasta hefti þýska vikuritsins Der Spiegel er ágreiningur þýskra jafnaðarmanna og ítalska sósíalist- aflokksins gerður að umræðuefni í viðtali við Willy Brandt, formann þýska jafnaðarmannaflokksins (SPD) og forseta Alþjóðasam- bands sósíalista. Ber ritstjóri blaðs- ins upp þá ásökun ítalskra sósía- lista á SPD að þeir hafi svikið grundvallarforsendur sósíalismans með því aðskjótastundan merki- um Nato íöryggismálum. Bend'r blaðamaðurinn jafnframt á að ítal- skir sósíalistar séu ekki einir um þessa skoðun, þar sem svipaðra sjónarmiða hafi orðið vart í franska sósíalistaflokknum. Sjálfstœð utanríkisstefna Brandt segist ekki geta tekið á- sakanir þessar alvarlega og það sýni best að ekki sé fótur fyrir slík- um áfellisdómi, að þrátt fyrir að svo virðist sem djúpstæður á- greiningur eigi sér stað ámilli fran- skra sósíalista og SPD, þá hafi sér- fræðingar beggja flokkanna í ör- yggismálum haldið með sér reglu- lega mánaðarlega fundi um alllangt skeið, þar sem fram hafi farið ýtar- leg umræða um sjálfstæðari örygg- isstefnu fyrir Evrópu, stefnu sem miðaði ekki að samvinnuslitum við Bandaríkin, heldur að því að gera Evrópu óháðari Bandaríkjunum. Brandt bendir í viðtalinu einnig á að ásakanir þær sem ítalskir sósíalistar hafa borið fram gegn SPD eigi sér nokkra forsögu, sem nái til ársins 1981, þegar nokkrir af bandamönnum þýskra jafnaðar- manna í Suður-Evrópu hafi ásakað þá fyrir að vera veikir fyrir í Pól- landsmálinu. Þegar við fórum hins vegar að ræða hin áþreifanlegu málefni okkar í millum kom í ljós að um aildjúpstæðan misskilning hafði verið að ræða, segir Brandt. Brandt segir að SPD hafi í Pól- landsmálinu eins og í öðrum mál- um byggt afstöðu sína á eigin reynslu, og flokkurinn hafi jafn- framt beitt eigin aðferðum. Flokk- urinn leggur meiri áherslu á að beita sér þar sem möguleiki er fyrir hendi á breytingum, en frábiðji sér stóryrðin sem mörgum öðrum séu hjartfólgnari. Brandt segir að það kunni einnig að hafa haft áhrif á afstöðu róm- önsku sósíalistaflokkanna að jafn- aðarmenn á Norðurlöndum, sem eitt sinn hafi verið hin stóra fyrir- mynd, eigi nú í vök að verjast. Þá kennir hann ágreininginn einnig því, að jafnaðarmannaflokkar í Evrópu hafi vanrækt það innan ramma Alþjóðasambands jafnað- armanna að vinna upp vel grund- aða skilgreiningu á stöðu vesturs og austurs í álfunni. Þar þurfi al- þjóðasambandið að taka sig á. Arangur slökunarstefnu Brandt svarar þeirri fullyrðingu ítölsku og frönsku sósíalistanna að slökunarstefnan hafi siglt í strand með þeim orðum, að slökunar- stefnan hafi strandað á því að aðil- ar hafi haldið áfram að vígbúast á meðan þeir voru að semja um aukna samvinnu og auknar pólit- ískar skuldbindingar. Það hefði betur farið eins og okkur Bresjnef kom saman um árið 1971, að sam- vinna austurs og vesturs á sviði efnahags og menningarmála væri skilyrt og bundin hernaðarlegri slökun. Það eru fleiri en einn aðili sem bera ábyrgð á að úr þessu varð ekki, sagði Brandt, en Sovétríkin bera þar vissulega stóra ábyrgð. Hins vegar segir Brandt að reynsla hans sem borgarstjóra Berlínar f'15 ár og síðan sem utan- ríkisráðherra og kanslara sam- bandslýðveldisins hafi kennt hon- um að slökunarstefnan hafi í raun borið mikinn árangur, þrátt fyrir lævísa gagnrýni. Til dæmis sé Berl- ín ekki lengur einangruð þannig að ekki sé hægt að ferðast þangað hindrunarlaust. Miljónir manna hafa getað skipst á heimsóknum yfir þýsku landamærin og þúsundir manna af þýsku þjóðerni fluttust frá Póllandi og Sovétríkjunum, þar sem þeir kærðu sig ekki um að búa. Þetta hefur mikla þýðingu fyrir okkur Þjóðverja þótt öðrum hætti til að gleyma. Einnig á efnahags- sviðinu eru viðskiptatengsl austurs og vesturs mun nánari nú en var fyrir 15 árum, þrátt fyrir allt. Rómönsk rang- túlkun á friði Brandt segir að SPD fylgi ekki skilyrðislausri friðarstefnu, jafnvel þótt slíka friðarsinna sé að finna innan raða flokksins. Hann segir að það sem á þýsku sé kallað friðar- hreyfing hafi verið mistúlkað í ítölsku og frönsku máli með orðinu „pasifismi“ sem merki skilyrðislaus friðarstefna með skilyrðislausri af- neitun á öllu vopnavaldi ðg her- vörnum. Brandt segir að mönnum væri hollt að minnast þess að fram- lag Sambandslýðveldisins til sam- eiginlegra hervarna Vesturveld- anna hafi ekki minnkað á meðan jafnaðarmenn voru við stjórn. Og Sambandslýðveldið hafi fylgt Italskir og franskir sósíalistar á öndverðum meiði við Willy Brandt í öryggis- og varnar- málum ákvörðunum Nato betur en flest önnur bandalagsríki á meðan jafn- aðarmenn fóru með kanslaraemb- ættið og varnarmálaembættið. Sér- fræðingar geta staðfest að þýski herinn er ekki veikari nú en hann var fyrir 15 árum. Blaðamaður Spiegel heldur því fram í viðtalinu að núverandi stefna SPD í öryggis- og varnar- málum sé að mati ftalskra sósíalista á góðri leið með að kljúfa Alþjóða- samband jafnaðarmanna, og vitnar í því sambandi í þingmann ítalskra sósíalista á Evrópuþinginu, Carlo Ripa di Meana, sem hafði lýst því yfir að úrsögn ítalska sósíalista- flokksins úr Alþjóðasambandinu væri ekki útilokuð, þar sem áhrif kommúnista innan sambandsins væru orðin svo sterk. Brandt segir Ripa di Meana þennan ekki merkilegan pappír þar sem hann hafi á sínum tíma borið sjónarmið á borð sem voru runnin beint undan rifjum frú Kirkpatr- ick, sendiherra Reagans hjá Sam- einuðu þjóðunum. Brandt segist einnig hafa fengið margar staðfest- ingar frá félögum ítalska sósíalista- flokksins þar sem fram komi að sjónarmið Ripa di Meana séu ekki dæmigerð fyrir PSl. ítalskir kommúnistar áhugaverðir Þá ber blaðamaður Spiegel þær bitru ásakanir ítalskra sósíalista á Brandt og flokk hans, að hann hafi átt í daðri við ítalska kommúnist- aflokkinn, en ítalskir sósíalistar og kommúnistar hafa löngum eldað grátt silfur sín á milli. Þessu svarar Brandt á þann veg að honum og þýskum jafnaðar- mönnum sé fullvel ljóst, hverjir eigi aðild að Alþjóðasambandi jafnaðarmanna og hverjir ekki. Hins vegar hafi það ekki hvað síst verið fyrir milligöngu ítalska sósíal- istaflokksins sem þýskir jafnaðar- menn komust að því að ítalski kommúnistaflokkurinn sé bæði á- hrifamikill og áhugaverður stjórn- málaflokkur. Hins vegar sé hér engin hætta á ferðum með það að þýskir jafnaðarmenn villist á bandamönnum sínum. í þessu sambandi minnir Brandt á að fyrstu raunverulegu viðræðurnar sem hann hafi átt við Enrico Berl- inguer hafi átt sér stað í Róm árið 1976 í boði hjá Bettino Craxi for- manni ítalska sósíalistaflokksins, svo þar geti varla hafa verið um nokkurt syndsamlegt athæfi að ræða. Lengra varð viðtalið í Spiegel ekki, en hinu mætti við bæta að áhugi ítalskra kommúnista á þýska jafnaðarmannaflokkinum hefur ekki síður farið vaxandi á síðustu tveim árum, enda blandast fáum hugur um að þessir tveir flokkar virðast eiga meira sameiginlegt í öryggis- og varnarmálum en SPD og ítalski sósíalistaflokkurinn. ólg/Spiegel Enrico Berlinguer, formaður ítaiska kommúnistaflokksins. Þegar ég hitti Berlinguer í boði hjá Craxi komst ég að því að ítalski kommúnistaflokkur- inn er bæði áhrifamikill og áhugaverður flokkur, segir Willy Brandt.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.