Þjóðviljinn - 25.02.1984, Blaðsíða 10

10 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 25.—26. febrúar 1984
Afmœliskveðja
til Asa í Bœ
Ekki ansa ég því að þú sért tek-
inn að reskjast, strákur. Hefur ekki
gálkn tímans gleypt r-mánuðina úr
árunum 40 sem senn eru liðin síðan
fundum okkar bar fyrst saman í lít-
illi skel á ævintýrasiglingu kringum
Eyjar með viðkomu í furðuhellum
þar sem báruskellir og þungur
súgur skutu sumum skelk í bringu,
en „sólin skein í gegnum dauðans
göng“ og gerði leiðsögumanninum
kátt í geði? Þá eru þetta ekki nema
rösk 13 ár, og það væri líklegra þeg-
ar á allt er litið, sjálfan þig ekki síst.
Það voru ekki horfur á að kunn-
ingsskapur okkar yrði lengri þegar
sló í brýnu um borð í strandferða-
skipinu á austurleið fáum dögum
síðar, af því ég vildi ekki þiggja
dropa af dýrasta koníaki sem til var
í Ríkinu hjá Sveini. Auðvitað gat
sjómannssonur ekki viðurkennt
það væri vegna sjóveiki, sægarpur
því síður skilið það stafaði af öðru
en hortugheitum, og skildumst í
styttingi. Það var góðsviti. Vinátta
ætti alltaf að hefjast á rimmu:
hyggilegt að kanna innviðina með
hranalegum áþreifingum, áður en
lokið er upp.
Þegar við hittumst aftur um
haustið varst þú búinn að reyna á
sjálfum þér hvílíkur póetískur vím-
ugjafi birkiilmurinn í Hallorms-
staðaskógi er, ég farinn að meta
hollustu seltunnar og sveljandans í
Eyjum. Þá gátum við mæst á miðri
leið og litið í glas án væringa, enda
fast land undir fótum.
Ég veit ekki hvar byrja ætti hvað
þá enda, færi ég að tíunda öll þau
aflaföng sem ég hef borið frá borði
á langri og skemmtilegri tíð í skip-
rúmi með þér. Maríufiskurinn?
Trúnaðurinn sem þú sýndir mér
með því að leyfa mér að Iesa frum-
drög að fyrstu skáldsögu þinni,
Breytilegri átt. Þá skreið ég líka út
úr skelinni hægt og hægt og þurfti
þó nokkuð til, því ekki hef ég síðar
á ævi sýnt neinum hálfkarað verk.
Frá þeim degi hef ég litið á þig sem
fóstbróður, og það skýrir fleira en
þig grunar.
Ég mætti líka muna þér að hafa
leitt mig ungan til fundar við
skáldið og töframanninn Sigur-
björn Sveinsson eða tónskáldið
Oddgeir sem breytt gátu hverri
hversdagsstund í þjóðhátíð. Án
ykkar þriggja hefði fáum andans-
pysjum verið sleppt út af Eiðinu.
Bjart er yfir vordögunum þegar
við smelltum í lás hjá Jóni skatt-
stjóra, keyptum okkur púrtara,
lögðumst í sólhlýja sandfjöruna
austan við hafnargarð, fórum með
ljóð og töldum fuglana í Heima-
kletti í staðinn fyrir að yfirfara taln-
adálka í framtölum sem aldrei gátu
orðið rétt hvort eð var.
Og svo var ástin allt í einu komin
í spilið: sterkasta aflið í heiminum.
Og styrkist í sorg sem þið Friðmey
þekkið. En lífið er stórgjöfult, og
stjörnurnar tindra í kringum ykk-
ur. Því nefni ég barnsaugu að eng-
an vissi ég horfa í þau af dýpri
hrifningu né minnugri á þau í fjar-
ska. Ég þekki konu sem oft hefur
glaðst við endurminningu um þeg-
ar hún var að hlaupa milli barnafat-
abúða í Stokkhólmi með þorst-
látum manni sem þótti naumum
gjaldeyri betur varið í annað en
bjór. Slíka sjálfsafneitun munu
bindindismenn seint skilja.
Aldrei gleymum við heimsprem-
íer í Huddinge á Undrahattinum
við gítarspil höfundar nýstigins af
skipsfjöl þar sem freistingar höfðu
gerst enn nærgöngulli við hann en
nokkurn tíma afa gamla á öllu hans
volki frá Singapúr til Mexíkó. Og
hatturinn til sannindamerkis á
undrastóru höfðinu, þó nú sé hann
ekki til nema í alkunnum söng.
Hafðu heila þökk fyrir að greiða
mér för til Grænlands um árið í
hópi útvalinna eyjatrölla: Ása,
Árna Johnsen og Páls Steingríms-
sonar. Engu luguð þið Sigurður
Breiðfjörð um Önnurnar í Si-
simiut, ogseintmunurennaafokk-
ur kumpánum áhrif þess úmíaks
sem kynni við kajakþjóðina eru.
Hér nem ég staðar, því ég má
ekki við því að drukkna í þakkar-
skuldafeni, meðan við eigum allt
hið besta ólifað.
Sumum reynist ókleift að standa
uppréttir á stofugólfi, þó tvo fætur
hafi og báða heila (að því er sýnist).
Aðrir standa brattir á einum
jafnvel í veltingi (þessu mun Binni
bátasmiður breyta í gráan orða-
leik). Og skortir ekki stærilætið.
Láta sig til dæmis ekki um muna að
gefa bankanum bát. Það er vissara
að fara með gát að slíkum
mönnum. Ekki mátti rétta þér
hönd þegar þú varst að brölta um
borð í færabátinn í
Vestmannaeyjahöfn í vor, þó svo
væri lágsjávað að ég sæi hann varla
þarna dýpst niðri í dokkinni. En þú
stóðst þig við að sleppa róðri í besta
sjóveðri til að geta rölt upp í
Hraunbúðir og rabbað dagstund
við gamla vini þína. Það kemur
alltaf nýr tími, engin hætta á öðru.
Hann Ögmundur forfaðir þinn í
Auraseli kunni á ólmum fljótum
tök og breytti farvegi þeirra að vild
sinni. Þú máttir ekki vera minni
galdrakarl: lagðir til atlögu við
straumfall tímans og snerir því við.
Sjötugur ertu flestum yngri í anda:
í fararbroddi háðfuglanna. Oft var
gleðimannsins þörf, en nú er nauð-
syn þegar þjóðmálarolurnar reiða
fýluna í svo troðnum þverpokum
að sjónvarpsskermar splundrast af
leiðindum yfir að þurfa að sýna
fólki framan í þessi ógnarsúru and-
lit.
Skál fyrir framtíðinni, skáld og
skemmtanamaður.
Einar Bragi
Það þýðir ekki að prútta um það
þó maður þykist hafa öll tromp á
hendi og svara þegar það er borið í
mann að Ási sé sjötugur, segja sjá-
ittu við
GÓLF eöa
ÞAKVANDAMÁL að stríða?
Betokem SUM gólfílögn
Betokem gólílögnin harðnar svo fljótt að þú getur gengið
eða lagt teppið á gólfið eftir 24 tíma. SUM gólfílögn hefur
verið í þróun í Þyskalandi, Svíþjóð og Noregi sl. 15 ár og
hefur sýnt að hún stenst fyllilega allar þær gæða-, þol- og
styrkleikakröfur, sem settar voru í upphafi og síðar hafa
komið fram.
Það hefur enda sýnt sig á söluþróuninni sl. 7 ár að þarna er á
ferðinni algjör byltíng í gólfílögn, salan hefur nánast þotið
upp og ekki hefur verið hægt að anna eftirspurn fyrr en nú.
"S
■í-«. t T/: v
EPOXY - GÓLF
Engin
lamsknyti
FILLCOAT
gúmmíteygjanleg samfelld húð fyrir málm-
þök.
Er vatnshelld.
Inniheldur cinkromat og hindrar ryðmyndun.
Ódýr lausn fyrir vandamálaþök.
Ábyrgð - greiðslukjör.
LAUSN ER ENDIST ÓTRÚLEGA VEL:
Við erum með f jölmargar gerðir af gólf-
ílagningarefnum sem þola ótrúlegt
álag. Það er sama hvort um er að ræða
gólfið í sturtuklefanum, matsalnum
eða á bílaverkstæðinu. Vandamálið
leysum við á fljótan og öruggan hátt.
ÍVIlil>lS#kll>>F
HAFNARFIRÐI SÍMI 50538
iö þið bara manninn: sjötugur
þessi? Heyriö þið ekki í honum?
Haldið þið að sjötugur maður geti
látið svona? En það verður ekki
undan komizt, enda þýða tölurnar
raunar eitthvað allt annað þar sem
slíkur maður fer. Afl sitt og geð
sækir hann í þrotlausar lindir nátt-
úru, og þarf ekkert að láta
straumbreyta svo hann megi með-
taka guðmóðinn ómengaðan. Það
mætti segja mér að glaðastur sé Ási
þegar öfl náttúrunnar bekkjast
svolítið til við hann svo hann megi
sýna atgervið þar sem hann stýrir
sínu fleyi í úfnum sjó, veiðimaður
skáld og trúbador.
En Ási þarf ekki storminn til að
njóta sín, kröfu um karlmennsku
og krafta og þessa klassísku
þrjózku sem ræður því að til er ís-
lenzk þjóð; má ég vitna í ennta
skipti í Jón Hreggviðsson: Allir
dóu sem gátu. Ósjaldan hafa þau
orð komið upp á fundum okkar
Ása þar sem stundum verður
veðrasamt. Ærna á hann blíðu og
milda tóna, og reyndar vel ferðafær
um allan skalann, fundvís á það
sem hæfir. Og hlýr er Ási þegar
hann pírir augun, hallar undir flatt
með rykkjum sitt á hvað, tvíhendir
stafinn römmum greipum, og gæg-
ist í svip þér eftir viðbrögðum þeg-
ar hlé verður á sagnahrinu, brim-
froða enn í lofti og selta sjávarins.
Og fallega fer hann með ljóðin
eftir vin sinn Stefán Hörð þegar sá
gállinn er á honum og ber þau fram
samanrekinn sjálfur á einhverju
bili milli þess að raula eða hvísla,
og finnur hvernig styrkurinn felst
stundum í því hvað ljóðið er brot-
hætt. En áður en viðkvæmnin verði
of sár bröltir hann á fætur með
látum og þrífur gítar sinn og syngur
mér suðrænt dægurlag með fuðr-
andi texta eftir sjálfan sig og lýkur
við að yrkja í þeim látunum, kann-
ski.
í þessu margþætta og litríka geði
er einn þátturinn öfundarleysið
þessa vaska manns sem gleðst inni-
lega þyki honum öðrum takast vel í
því sem honum er kannski einna
kærast, skáldskap, og gerir þá
stundum í gleði sinni yfir hlut ann-
ars sinn eigin hlut að óþörfu rýran
þegar hann fagnar skáldbróður
sem honum finnst hafa tekizt vel
upp. Svo hreinn er Ási örlátur og
örlundaður, á þessu sviði, þar sem
hitt vill tíðar sýnast sem enginn sé
annars bróðir í leik. En það er Ási:
bróðir í leik.
Ási var ekki gamall þegar á það
reyndi til úrslita hver maður byggi í
honum. Og það var ekki nóg fyrir
hann að rísa undir sjálfum sér í
langvinnum veikindum, þola ör-
kuml sem rústuðu ýmsa drauma
um líf á sjó, heldur varð hann að
vera fremri öðrum og sanna það
aftur og aftur. Nú er hann nýkom-
inn af vertíð skipstjóri á lítilli trillu
á heimaslóðum,og flytur af endur-
efldum þrótti fagnaðarerindi sitt
um handfæraveiðarnar sem muni
gera ísland að þeirri paradís sem
var í fornum sögum með alla firði
fulla af fiski.
Heill þér aflakóngur, og vona að
nokkuð verði eftir af okkur þegar
við sláum saman staupum þú
hundrað ára og ég eins og fyrri dag-
inn þó nokkuð á eftir þér í aldri og
atgervi til veizlu og veiðiskapar. En
mundu mig um það góði vinur að
snúa þér aftur að sögunni þinni
hinni stóru af sérstæðu mannlífi úr
Vestmannaeyjum á sjó og landi
sem þú hefur sagt mér frá og leikið
fyrir mig, og sannfært mig um að
ekki verði aðrir til að skrifa hana á
þá vísu sem þú einn ert til þess fær
og kjörinn, þess gleði, karl-
mennsku í sorg, undarlegum ör-
lögum, söng að fagna lífinu, og
draumum sem dyljast í þögn
mannsins og bak við ærsl og önn.
Thor Vilhjálmsson.
Afmœlisbókin um Kjarval:
Fyrsta bindið
að verða tilbúið
Bók Indriða G. Þorsteinssonar
um meistara Kjarval mun trúlega
koma út í tveimur 250 síðna bind-
um á 100 ára afmæli hans, 1986.
Tndriði er nú að ganga frá fyrra
bindinu og að sögn Björns Frið-
finnssonar, fjármálastjóra Reykja-
víkurborgar, liggja fyrir drög að
samningi við Almenna bókafélagið
um útgáfu verksins.
í Þjóðviljanum sl. sunnudag var
mishermt í „Skráargati" að Indriði
hafi verið á föstum kennaralaunum
árum saman við samningu verks-
ins. Björn Friðfinnsson sagði að
Indriði hefði á undanförnum árum
framvísað reikningum fyrir heim-
ildasöfnun, m.a. hjá ættingjum
listamannsins í Danmörku og hefði
hann fengið greitt fyrir þá vinnu
eftir tímakaupi sem miðað væri við
menntaskólakennaralaun.
Frá áramótum er Indriði hins
vegar á fullum launum við ritstörf-
in, enda sinnir hann ekki öðru að
sögn Björns.
-ÁI