Þjóðviljinn - 08.08.1984, Side 20

Aðalsími: 81333. Kvöldsími: 81348. Helgarsfmi: 81663.
8. ögúst 1984 176. tölublað 49. örgangur
MOÐlflUINN
Ávísun á gengisfellingu
3% styrkirnir jafngilda 600 miljónum á ári!
7% gengisfellingu frestað fram yfir kjarasamninga?
að eina sem hönd er á festandi í
þessum aðgerðum er greiðsla
úr ríkissjóði til útgerðarinnar
upp á 3%, en það er ekkert annað
en ávísun á gengisfellingu síðar í
haust, sagði Ragnar Arnalds
fyrrverandi fjármálaráðherra í
gær um aðgerðir ríkisstjórnar-
innar.
Ragnar benti á að greiðslan
fyrir þá þrjá mánuði sem um er
rætt næmi 150 miljónum króna
eða 600 miljónum á ári.
„Útilokað er eins og staðan er
nú hjá ríkissjóði að bæta 600 milj-
ón króna halla á hann án þess að
tekjur komi á móti. Það er
nauðsynlegt að hafa það í huga að
sl. vetur var ákveðið að bæta
rekstrarstöðu útgerðarinnar um
4% með greiðslum úr aflatryg-
gingasjóði og það fé verður upp-
urið um áramót. Það má því hik-
laust segja að þarna er verið að
búa til tilefni til gengisfellingar
upp á 7% og gengið er falsað sem
því nemur. Þetta ætla þeir sér
ekki að opinbera fyrr en eftir að
kjarasamningar hafa verið gerðir
í haust. Þá verður gengisfelling-
unni sem þegar er orðin að raun-
veruleika dengt út og verkalýðs-
hreyfingunni kennt um allt sam-
an“, sagði hann.
Ragnar sagði að ekkert sem
sagt hefði verið um þessar að-
gerðir væri jafn innantómt og þau
orð Þorsteins Pálssonar að helsta
inntak þeirra væri að halda fast
við gengisstefnu stjórnarinnar.
„Það er aðeins um tvennt að
ræða“, sagði hann. „Annað hvort
gengisfellingu eða hrikalegan
halla á ríkissjóði“,“ sagði Ragnar
Arnalds að lokum. Ái
Byggingariðnaðurinn
Yfirborganir eru ekki mestar í þessum bransa. Þvert á móti er engin eftirspurn eftir byggingamönnum á höfuðborgar-
svæðinu, segir Benedikt Davíðsson formaður Sambands byggingamanna.
Nei, það er langt í frá að bygg-
ingamenn séu ánægðir með
kjör sín og kannski hefur enginn
hópur farið verr út úr kjara-
skerðingunni en einmitt þeir,
sagði Benedikt Davíðsson for-
maður Sambands bygginga-
manna í gær, en aðeins örfá félög
byggingamanna hafa sagt upp
samningum nú, 1. september nk.
Benedikt var spurður hvort
ástæðan væri góð kjör, mikil
vinna og yfírborganir í stéttinni.
„Samningur byggingamanna
er allt öðru vísi upp byggður og til
miklu lengri tíma en samningar
annarra félaga“, sagði Benedikt.
„Aðstæðurnar eru því mjög
mikið ólíkar h j á okkur og h j á hin-
um félögunum. Kjaraskerðingin
hefur bitnað hart á bygginga-
mönnum því samningurinn gerði
ráð fyrir að mikill hluti
kauphækkananna kæmi til fram-
kvæmda einmitt á þeim tíma sem
samningabannið var í gildi.
Byggingamenn gerðu grein
fyrir því á vegum verkalýðshreyf-
ingarinnar í vor að þeir teldu
tvennt nauðsynlegt áður en til
uppsagnar kæmi, - í fyrsta lagi að
samstaða væri innan hreyfingar-
innar um kröfugerð og í öðru lagi
að knúið yrði á um lausn strax í
upphafi. Ónnur félög voru ekki
reiðubúin til þess, þannig að
byggingamenn töldu sínar for-
sendur til uppsagnar brostnar.
Þeirra mat var að það væri ekki
staða fyrir þá eina til að rétta úr
kútnum 1. september; þeir hefðu
viljað fara með ef aðrir hefðu
ákveðið aðgerðir, en fyrst svo er
ekki, vilja þeir velja annan tíma.
Næsti möguleiki til að losa samn-
inginn er um áramót en þó eru
ýmsir möguleikar á breytingum
án þess að hann verði íosaður.
Viðræður hafa verið í gangi nú
um nokkurt skeið og eru enn og
við bindum vonir við árangur af
þeim, helst fyrir 1. september".
- En er ástæðan ekki í raun
yfírborganir og mikil vinna í
Orkan komin hringinn
Hringtengingu raforkukerfísins
í landinu verður loks lokið
þann 1. nóvember í haust, þegar
svoköiluð Suðurlína, milli Sig-
öldu og nýrrar aðveitustöðvar við
Hóla í Hornafírði, verður tengd.
Nær þá byggðalínan, sem byrjað
var á 1973 í ráðherratíð Magnús-
ar Kjartanssonar og kölluð var
„þjóðvegur orkunnar“, hringinn
kringum landið. „Þetta vérður
stór stund og merkur áfangi í
orkumá!um“, sagði Kristján
Jónsson, rafmagnsveitustjóri, í
viðtali við Þjóðviljann, „og eykur
gífurlega öryggið í flutningi raf-
líkja þessu við
vegakerfísins
orku. Það má
hringtengingu
1974“.
Nýja aðveitustöðin við Hóla
tryggir Austur-Skaftfellingum
sama öryggi í raforkumálum og
öðrum landsmönnum, en hún er
ellefta. stóra aðveitustöðin á
byggðalínunni, sem Rafmagns-
veitur ríkisins hafa byggt síðasta
áratug, en byggðalínan er orðin
827 km löng. Framkvæmdum við
suðurlínuna sem er 250 km löng
mun ljúka í haust, þrátt fyrir að í
ljós hafi komið gallar í stáli línu-
mastra. Portúgalska fyrirtækið,
EIP, sem framleiddi stálið, hefur
viðurkennt ábyrgð á þeim
göllum, en skaðabótakröfur á
hendur því mun nema 4-5 milj-
ónum króna.
Hringtenging byggðalínukerf-
isins gerir hvort tveggja að auka
flutningsgetu kerfisins og auka
öryggi í orkuflutningunum,
þannig að framleiðsla rafmagns
með díselvélum ætti að mestu að
heyra sögunni til.
Aðveitustöðin við Hóla tengir
Suðurlínu við Suðausturlínu frá
Hryggstekk í Skriðdal, auk þess
sem Austur-Skaftafellssýsla
tengist með henni við 132 kv línu-
kerfið í heild sinni. Kostnaður við
byggingu stöðvarinnar er áætlað-
ur 47 miljónir króna. Byggðalín-
an er að mestu byggð upp af Raf-
magnsveitum ríicisins, en í árs-
byrjun 1983 tók Landsvirkjun við
þeim til eignar og reksturs. Að-
veitustöðvar á byggðalínu eru á
hinn bóginn sameign Landsvirkj-
unar og Rafmagnsveitu ríkisins.
Fyrsti spotti byggðalínunnar var
lagður milli Akureyrar og Varm-
ahlíðar 1973, en það hefur tekið
ellefu ár að loka hringnum.
JH
byggingariðnaðinum, einkum
hér á höfuðborgarsvæðinu?
„Nei. Yfirborganir eru nú ekki
mestar í þessum bransa og það er
alls ekki mikil þensla í byggingar-
iðnaðinum núna. Þvert á móti er
engin eftirspurn eftir bygginga-
mönnum nú og þeir flykkjast
hingað utan af landi.
Astandið er allt annað en und-
anfarin sumur. Þá hefur ætíð
vantað mepn og við höfum verið
hér með langa lista frá bygginga-
meisturum sem hefur vantað
menn. Nú er enginn slíkur listi
hér. Þá hafa undanfarin sumur
verið 50-100 manns frá okkur í
vinnu úti á landi, en nú er enginn.
Þó mikið sé byggt, þá verða menn
að athuga það að einingahúsa-
vinnan gengur mun fljótar yfir á
byggingastaðnum, enda er búið
að vinna megnið af þeim á verk-
stæðum úti á landi. Það var mikil
eftirspum í byrjun sumars og
fram í júní, en.nú er hún engin“,
sagði Benedikt Davíðsson að lok-
um. _Ái
Bílbeltin
björguðu
miklu
„Það er enginn vafí á því að ef
bflbelti hefðu ekki verið notuð í
þessum tveimur tilfellum hefði
verr farið“, sagði Stefán Matt-
híasson læknir á sjúkrahúsinu á
Húsavík, en læknar þaðan voru
kallaðir til vegna tveggja meiri
háttar umferðarslysa um helgina.
Hið fyrra varð á föstudag við
Grímsstaði á Fjöllum, þar sem
tveir bflar rákust saman, hið
síðara á laugardag, þegar bíll valt
við Laugar í Reykjadal.
Sex farþegar slösuðust við
Grímsstaði, þrír það alvarlega að
flytja þurfti þá til Reykjavíkur,
en þeir em nú úr lífshættu. í bíl-
veltunni voru allir með beltin
spennt, þeirra á meðal ófrísk
kona, og sluppu allir með minni
háttar áverka.
Stefán sagði að bflbeltanotkun
ófrískra kvenna væri umdeild,
einkum ef þær væru komnar langt
á leið, en þaö væri sitt mat að í
þessu tilfelli hefði beltið gert
mikið gagn, hvað sem segja mætti
um önnur. En hvað er það sem
beltin gera? í fyrsta lagi sagði
Stefán minni hættu á því að fólk
kastaðist út úr bflum ef beltin eru
spennt og það sem meira væri:
alvarlegir áverkar og beinbrot
væru mun sjaldgæfari. En notar
Stefán sjálfur bflbeltið? „Já,
jafnvel milli húsa hér í bænum“,
sagði hann. _ÁI
Engin þensla