Þjóðviljinn - 15.02.1985, Qupperneq 9

ÞJÓÐMÁL
keyptu íbúð á frjálsum markaði
fyrir nokkrum árum. Þau áttu
ekki mikið fé til að reiða fram,
eitthvað í sparimerkjum og mikið
af bjartsýni. Það var því mikið
tekið af verðtryggðum lánum.
Það var unnið og unnið, bæði
unnu eins og þau gátu, öll vinna
sein bauðst var tekin: eftirvinna,
næturvinna og helgarvinna, en
ekkert dugði til. Smátt og smátt
sáu þau að þetta var ekki hægt.
Vonleysi greip um sig, smátt og
smátt fóru þau að brotna og síðan
kom algjör uppgjöf. Það var farið
að láta reka á reiðanum, og loks-
ins þegar ósigurinn var viður-
kenndur stóð íbúðin ekki lengur
fyrir skuldum, þegar dæmið var
að lokum gert upp og búið var að
selja og borga það sem hægt var
að borga. Nú standa þessi ungu
hjón með 2 börn uppí, húsnæðis-
laus, og með 2 lífeyrissjóðslán
upp á nærri 300 þúsund krónur á
herðunum. Fólk getur svo leitt
getum að því hvað langan tíma
það tekur fyrir þetta fólk að rétta
úr kútnum, ef það er þá hægt. Og
eins hvað mikið álag svona bar-
átta, svona vonlaus barátta hefur
á hjónabandið og heimilið allt.
Oft endar svona mál í skilnaði,
sem eykur svo aftur á erfiðleika
annars staðar, þar sem fólk leitar
eftir aðstoð við að leysa vanda-
mál sín.
Ekki fyrir þá
verst settu
Það fólk, sem þessari tillögu er
ætlað að aðstoða, er ekki í hópi
þeirra verst settu. Það er þó í
mörgum tilfellum í erfiðri að-
stöðu og í algjörri sjálfheldu hvað
varðar húsnæðismálin. Það er
fjöldi fólks, sem af ýmsum ástæð-
um kemur ekki til álita við úthlut-
un verkamannabústaða, t.d. fer
yfir tekjumörkin, oft mjög lítið,
en nóg til þess að útilokast frá
úthlutun. Það á ef til vill litlar
íbúðir, eða aðrar minni eignir,
sem einnig útilokar það frá hinu
félagslega íbúðarkerfi, en dugar
því engan veginn til að leysa sín
mál á hinum frjálsa markaði.
Þetta fólk getur sig hvergi hreyft,
þótt það búi oft í mjög svo ófull-
nægjandi húsnæði, miklum
þrengslum o.s.frv. Það vantar því
eitthvert millistig á milli verka-
mannabústaðanna og hins frjálsa
markaðar.
Hverfafundir
Aróðursfundir
Sjálfstæðisflokksins
hrakningar úr einu hverfi í ann-
að, börn flutt í nýja skóla árlega,
heilsuspillandi húsnæði, flutning-
ur út á land út af húsnæðisvand-
ræðum og ekki skal ég gleyma að
minna hér á allan þann fjöída ein-
stæðra foreldra, aðallega ein-
stæðra mæðra, sem koma út úr
misheppnuðum hjónaböndum
eignalausar og eiga hvergi
samastað.
Þannig mætti lengi halda
áfram. Tilbrigðin eru fleiri og
fjölbreyttari en litirnir í náttúr-
unni. En það er eitt nýtt við á-
standið í dag og öðruvísi en áður,
það eru gjaldþrot heimilanna.
Það eru alltaf fleiri og fleiri, sem
missa íbúðir sínar. Og ástæðuna
má í öllum tilfellum rekja til
kjaraskerðingarinnar, sem fólk
hefur mátt þola á undan förnum
misserum og ég hef áður minnst
á.
Dæmisaga
um ung
hjón
Aðallega bitnar þetta á ungu
fólki, sem var nýbúið að festa
kaup á íbúð eða hefur gert það
síðan samhengi á milli lánskjara
oglaunavarrofið. Þóttverð-
bólga hafi vissulega minnkað frá
miðju ári 1983 þá hefur hún allan
tímann verið veruleg og fyrstu
mánuðina eftir að vísitölubætur á
laun voru bannaðar var verð-
bólga mikil, því það tók marga
mánuði að ná henni niður að
verulegu marki. Á síðustu mán-
uðum liðins árs reið síðan ný
verðbólguholskefla yfir, þannig
að í dag mun verðbólgan vera um
70% og reiknað er með að hún
verði að meðaltali 30% á þessu
ár. En á síðasta ári var hún 29%
að meðaltali. Þessi verðbólga
kemur með fullum þunga á lánin,
sem í dag eru öll verðtryggð. Fólk
kiknar undan ofurþunga sífellt
hækkandi afborgana á sama tíma
og kaupmátturinn fer minnkandi
og endar í því að tapa öllu sínu og
sleppur vel ef það kemst frá þessu
á núlli. En því er ekki alltaf að
heilsa. Ég þekki dæmi um ung
hjón, kunningja mína, sem
„Það er Sjálfstæðisflokkur-
inn sem kostar þessa áróðurs-
fundi borgarstjóra, sem
auðvitað staðfestir það sem
við höfum sagt, að Davíð
Oddsson er fyrst og fremst
borgarstjóri Sjálfstæðis-
flokksins en ekki Reykvíkinga
allra,“ sagði Sigurjón Péturs-
son um boðaða hverfafundi
borgarstjóra í gær.
í heilsíðuauglýsingu og viðtali í
Morgunblaðinu í gær eru kynntir
7 hverfafundir borgarstjóra á
tímabilinu 16.-26. febrúar n.k. Á
fundunum verða sýnd líkön, lit-
skyggnur og skipulagsupp-
drættir,borgarstjóri heldur fram-
sögu og svarar síðan fyrirspurn-
um fundarmanna.
„Sjálfstæðisflokkurinn ætlaði
sér að láta Reykjavíkurborg
kosta þessa áróðursfundi, en
bakkaði með tillögu um það
vegna gagnrýni okkar,“ sagði
Sigurjón Pétursson. „Við lögðum
til að eftir framsöguræðu borgar-
stjóra sætu fulltrúar allra flokka í
borgarstjórn fyrir svörum, þann-
ig að hlutlausar upplýsingar
kæmu fram um einstök mál og
afstöðu flokkanna. Þeir þorðu
ekki að taka afstöðu til þessarar
tillögu, heldur drógu sína tillögu
til baka. Engu að síður bera
Reykvíkingar mesta kostnaðinn
af þessu, - borgarstjóri notfærir
sér nú eins og áður embættis-
menn borgarinnar og þeirra starf
til að undirbúa gögn fyrir fund-
ina. Hins vegar verður auðvitað
aðeins sýnt það sem fellur að
áróðri Sj álfstæðisflokksins, - það
er ekki verið að óska eftir
gagnrýni eða málefnalegri um-
ræðu á þessum fundum". - ÁI
Sjö hverfafundir borgáretjóra ( febrúar
Markmiöið að efla tengsl
borgarbúa og borgaryfirvalda
- scgir Davíð Oddsson borgarstjóri
Guðmundur Þ. Jóns-
son borgarfulltrúi
fluttitillögu Alþýðu-
bandalagsins um átak
til aðstoðar þvífólki
sem nústendur
frammifyrir gjald-
þroti vegna kjara
skerðingar og verð-
tryggðra lána
Við afgreiðslu fjárhagsáætlun-
ar Reykjavíkurborgar í síðustu
viku lögðu fulltrúar Alþýðu-
bandalagsins til að borgarstjórn
léti á næstu 3-4 árum byggja 200
söluíbúðir með forkaupsrétti
borgarinnar. Segir þar m.a. að
lán Reykjavíkurborgar til íbúð-
arkaupenda megi nema allt að
80% af byggingarkostnaði og
réttur til kaupa á slíkri íbúð mið-
ist við reglur um kaup á íbúð í
verkamannabústöðum en þó með
rýmri tekju- og eignamörkum.
Var lagt til að 30 miljónir króna
yrði varið til þessara fram-
kvæmda á árinu. Guðmundur Þ.
Jónsson borgarfulltrúi mælti með
tillögunni og sagði m.a:
Ástand húsnæðismála hefur
ekki verið verra <og neyð fólks í
þeim efnum ekki meiri í langan
tíma og kemur margt til, sem
veldur þessu ástandi. Það er ekk-
ert nýtt að 3-4 umsækjendur eru
um hverja íbúð í Verkamannabú-
stöðum og það er heldur ekkert
nýtt, að mörg hundruð fjöl-
skyldur séu á biðlista eftir leiguí-
búð hjá borginni. Það sem er nýtt
frá því, sem verið hefur á undan-
förnum árum er, að fólk, sem átt
he'fur íbúð er nú iitlu betur og
jafnvel ver statt en margt af því
Guðmundur Þ. Jónsson: Ástand
húsnæðismála hefur ekki verið verra
í lengri tíma.
fólki, sem fyllir þann hóp, sem ég
áður nefndi. Nú er svo komið að
afleiðingar hinnar gífulegu kjara-
skerðingar, sem fólk hefur mátt
þola frá miðju ári 1983 eru að
koma fram af fullum þunga.
Fram til þessa hefur fólk getað
fleytt sér áfram, en er nú komið í
algjör þrot og ekkert nema gjald-
þrot blasir við.
Gjaldþrot
heimilanna
Við, sem fylgjumst að staðaldri
með þessum málum, fáum svipuð
dæmi um vandræði fólks frá einu
ári til annars: Ung hjón með barn
eða börn búa inni á foreldrum,
fólk í ótryggu leiguhúsnæði,
Æ fleiri missa íbúðir sínar í kjaraskerðingartíð ríkisstjórnarinnar. Verðbólgan æðir áfram og kemur með fullum þunga á húsnæðislán fólks sem öll eru
verðtryggð. Ljósm. ek.
Reykjavík
200 íbúðir með forkaupsrétti
Föstudagur 15. febrúar 1984 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 9