Þjóðviljinn - 10.01.1986, Blaðsíða 5

Halldór Árnason fiskmatsstjóri: Þurfum að aðlaga starfsemi stofnunarinnar breyttum tímum og breyttum kröfum.
Ríkismat sjávarafurða
Uppstokkun á starfi
og skipulagi
Halldór Árnason fiskmatsstjóri: Fyrra skipulag varslœmt.
Starfssvið manna oft illa skilgreint. Nýir tímar kalla á ný vinnubrögð fyrir ríkisstofnanir
Með þessum breytingum á
opinberu mati á sjávarafurð-
um, þar sem útflutningsmat-
inu er komið í hendur útflutn-
ingsaðila, þá er verið að færa
ábyrgðina á framleiðslunni yfir
til þeirra sem eru ábyrgir
gagnvart markaðnum. Hættan
með opinbera matið er að það
verði lágmarksmat, þannig að
framleiðandinn telji sig slopp-
inn, komist hann í gegnum rík-
ismatið, en er kannski sama
um gæðakröfur neytandans
og missir þá um leið tengslin
við markaðinn, segir Halldór
Árnason fiskmatsstjóri.
Uppstokkun
á skrifstofu
Mikill styrr stóð um þessar
breytingar á alþingi á sínum tíma
og raunar allan þann tíma sem
Ríkismatið hefur starfað. Jafn-
framt hefur starfsemi Ríkismats-
ins einkennst nokkuð af ólgu og
ágreiningi um stjórn og skipulag
samhliða þeirri uppstokkun sem
verið er að gera á stofnuninni.
Starfsmönnum við afurðamat
hefur verið fækkað, jafnhliða því
sem auglýst hefur verið eftir
háskólamenntuðum starfsmönn-
um í nýjar stöður. Þessu hefur
starfsmannafélag stofnunarinnar
mótmælt eins og áður hefur kom-
ið fram í fréttum Þjóðviljans. En
gefum Halldóri Árnasyni orðið:
„Sú breyting sem er að verða í
starfsliði stofnunarinnar er fyrst
og fremst meðal þeirra sem að-
setur hafa hér á skrifstofunni. Af
þeim 5 stöðum sem við höfum
auglýst lausar eru 3 sem ber að
skipa samkvæmt lögum um stofn-
unina, en tvær eru nýjar stöður
vegna tölvuvæðingar og aukinna
umsvifa við gagnavinnslu og upp-
lýsingamiðlun auk þess sem við
ætlum að ráða sérstakan rekstrar-
stjóra til að stjórna starfsemi
stofnunarinnar úti á landi og
koma á sem bestu skipulagi og
nýtingu í starfseminni.
Þessar nýju stöður eru því fyrst
og fremst til þess ætlaðar að
koma starfseminni í nútímalegra
og skilvirkara form og tryggja
hraðari úrvinnslu upplýsinga hér
innan stofnunarinnar og koma
þeim á framfæri við þá aðila í
sjávarútvegi og til annarra þeirra
sem við eigum að þjóna.“
Skipulagið
var slæmt
„Það skipulag, sem var á stofn-
uninni, var slæmt að mínu mati.
Það kom fyrir að sumir starfs-
menn áttu jafnvel undir þrjá yfir-
menn að sækja. Slíkt getur ekki
gengið. Ég held að starfsmenn
hér hafi gert sér fyllilega grein
fyrir því að hér þyrfti úr að bæta,
en allar breytingar hljóta að þýða
einhverja röskun á starfssviði og
högum manna. Hér höfum við á
að skipa mjög hæfu starfsfólki en
því hefur oft á tíðum verið gert
erfitt að starfa, vegna þess hve
starfssvið þess hefur verið illa
skilgreint.
Við skulum átta okkur á því að
það eru að renna upp nýir tímar
fyrir stofnanir eins og þessa.
Ríkisstofnanir hafa löngum þótt
nokkuð stirðar í rekstri og lokað-
ar. Það er oft ríkjandi stefna að
halda öllu óbreyttu í föstu formi
en enginn innbyggður hvati til að
aðlaga sig breyttum aðstæðum og
breyttum þörfum þeirra sem
stofnunin á að þjóna. í þessu til-
felli var farin sú leið fyrir hálfu
öðru ári að skipta um nafn og
gerðar ákveðnar breytingar á
grunnrekstri en það hefur ekki
dugað til. Það þarf meira til og
við höfum verið að reyna að
hrinda því í framkvæmd.“
Helmingur í
ferskfiskmatí
„Rúmlega helmingur af starf-
semi Ríkismatsins felst í fersk-
fiskmati, sem framkvæmt er af
starfsmönnum stofnunarinnar á
57 stöðum í kringum landið.
Afurðamatið á saltfiski og fryst-
um fiskafurðum er nú í höndum
eftirlitsdeilda stærstu útflutnings-
fyritækjanna og á Ríkismatið að
hafa sérstakt eftirlit með starf-
Ég tel að við eigum að stefna sem
mest á síðari kostinn."
Aukið
upplýsingastreymi
„En Ríkismatið hefur einnig
öðrum skyldum að gegna. Hér
safnast saman geysimerkilegar
upplýsingar um gæðamál og ann-
að sem snertir verðmæti afurða.
Þessar upplýsingar þurfa að kom-
ast til þeirra sem að sjávarútvegi
starfa svo þær nýtist seni best við
stjórnun og rekstur veiða og
vinnslu. Það þarf líka að breyta
þjóðhetjuímyndinni um tonna-
kónginn en gera í staðinn þjóð-
hetju úr þeim sem skila á land
mestum gæðum og verðmæti.
Þetta gerist ekki nerna við getum
komið örar frá okkur þeim upp-
lýsingum sem hingað safnast. Því
tel ég eitt af mikilvægustu verk-
efnunum að efla rnjög allt
upplýsinga- og þjónustustarf hér
hjá stofnuninni.
Það sem liggur nú fyrir hjá okk-
ur er að vinna úr því sem við erum
lagðir af stað með. Við þurfum
m.a. að efla betur og þróa okkar
eftirlit með stóru útflytjendunum
og byggja upp markvissara upp-
lýsingakerfi. Ef við ætlum að fá
sem mest út úr okkar starfsemi þá
verðum við einnig að búa okkur
betur í stakk undir þær breytingar
sem eru orðnar og verða á
sjávarútveginum og gera stjórn-
unina sveigjanlegri en verið hef-
ur. Ég var ráðinn hér til starfa í 4
ár og ég tel það skynsamlegra
heldur en þær æviráðningar sem
gilt hafa. Það ýtir einnig á eftir
mönnum að rækja starf sitt vel og
spyrja sjálfan sig jafnframt:
Hvernig uppfyllum við best þarfir
sjávarútvegsins og hvernig náum
við því megin markmiði sem
stofnuninni eru sett, sem er að
stuðla að bættum hráefnis- og
vörugæðum? Rekstur stofnana
ága og er vonandi að færast í átt
að starfsháttum vel rekinna fyrir-
tækja og þær eiga jafnframt að
opna sig betur fyrir almenningi
og þeim sem þær eiga að þjóna“,
segir Halldór Árnason. -|g.
semi þeirra og annast reglubund-
ið eftirlit og útflutningsmat fyrir
þá aðila sem ekki hafa viður-
kenndar eftirlitsdeildir.
Einnig sér Ríkismatið um
svokallað yfirmat ef ágreiningur
ris milli söluaðila og fram-
leiðenda. Þá sinnir Ríkismatið
m.a. öllu útflutningsmati á salt-
sfld, en Sfldarútvegsnefnd hefur
kosið að hafa óbreytt samkomu-
Iag frá því sem var áður. Auk hins
hefðbundna fiskmats heyrir
undir starfsemi Ríkismatsins
hreinlætis- og búnaðareftirlit
með öllum fiskiskipum og fisk-
vinnslustöðvum."
Ekkert eftirlit
skothelt
Aðspurður hvort það sé ekki
ákveðin hætta fólgin í því að færa
allt eftirlit með framleiðslu í
hendur útflytjenda sjálfra segir
Halldór að auðvitað sé alltaf hægt
að koma lélegri vöru úr landi,
ekkert eftirlit sé svo skothelt að
það útiloka slík slys. „Við viljum
fara þá leið að byggja inn í sjálft
eftirlitskerfið sókn eftir gæðum.
Ekki bara að framleiðendur þurfi
að uppfylla eitthvert lágmark
heldur að menn stefni að auknum
gæðum. Það erekkert vafamál að
Islendingar hafa skapað sér nafn
sem framleiðendur á gæðafiskaf-
urðum, en vissulega má gera enn
betur. Við þurfum að fara með
okkar vöru nær neytandanum.
Hvað snertir þátt hins opinbera
eftirlits eða Ríkismatsins þá höf-
um við um tvær leiðir að velja til
þess að auka gæðin. Halda uppi
einhvers konar lögregluaðgerð-
um við eftirlit eða ýta undir hvetj-
andi aðgerðir í samstarfi við
framleiðendur og útflytjendur.
Ferskfiskmat er staersta verkefni Ríkismatsins en ferskfiskmatsmenn starfa í
57 umdæmum á landinu.
Föstudagur 10. janúar 1986 ÞJÓÐVILJINN — SlÐA 5