Þjóðviljinn - 17.05.1986, Blaðsíða 7

Umsjón:
Mörður
Árnason
DJðOVIUINN
Nýtt
bókmenntafélag
Bók-
mennta-
umræða
óskast
Um miðjan apríl varstofnað nýtt
félag um bókmenntir, og heldur
það fyrsta almenna fund sinn í
Odda á háskólalóðinni á miðvik-
udagskvöld. Frumkvæðiðerbók-
menntafræðinema háskólanum,
og á fundinum í Odda á að f inna
félaginu nafn og safna hugmynd-
umumstarfið.
Hún Silja Aðalsteinsdóttir er í
stjórn, ásamt Guðna Elíssyni,
Jóni Karli Helgasyni, Mary Guð-
jónsson og Páli Valssyni, - og
sagði Þjóðviljanum að þetta félag
áhugamanna um bókmenntir
hefði verið stofnað vegna þess að
mönnum finnist skorta vettvang
til umræðna, kynningar og
skoðanaskipta, þrátt fyrir virðu-
leg félög með nöfn einsog Hið
íslenska bókmenntafélag og Fé-
lag íslenskra fræða. Nemendur í
bókmenntum uppí háskóla hefðu
einna helst haldið uppi merkinu
með nokkurn veginn árlegum
fundum um ýmislegt bók-
menntaefni, vel sóttum, og þeir
fundir væru ef til vill kveikjan að
þessu framtaki nú.
Á stofnfundi var félaginu nýja
settur rúmur starfsrammi: fyrir-
lestrar, málþing, debattfundir,
kynningar-, og þar komu upp-
undir sjötíu manns sem sýnir að
áhugi er fyrir hendi. Þetta var að
meirihluta fólk tengt háskólanum
á einhvern hátt, en lfka starfandi
rithöfundar og almennir áhuga-
menn, og félagsstarfið er ekki síst
fyrir hinn síðastnefnda hópinn.
Menn geta enn gerst stofnfélagar
á miðvikudagsfundinum, sagði
Silja, en fundarefnið er fram-
haldið, hvað menn vilja heyra,
sjá og vita, söfnun í hugmynda-
banka. Allt kemur til greina, frá
tiltölulega einföldum bók-
menntakynningum til þróttmik-
illa málþinga um stefnur, höf-
undahópa, einn gildan höfund og
svo framvegis.
Lesendur og bókmennta-
áhugamenn: Oddi, miðvikudag,
20.15.
nHaust“ Jóns Reykdals, máluð á árinu.
Fundinn kjörmiðill
Vatnslitamyndir Jóns Reykdal í Gallerí Borg
í Gallerí Borg við Austurvöll
heldur Jón Reykdal fjórðu einka-
sýningu sína og eru það nær þrjá-
tíu vatnslitamyndir. Jón er þekkt-
ur fyrir grafíkmyndir sínar, en í
fyrra hélt hann sýningu að Kjar-
valsstöðum þar sem hann brá út
af vananum og sýndi olíumál-
verk, teikningar og vatnslita-
myndir, ef mig misminnir ekki.
Að þessu sinni veitir Jón okkur
betri innsýn í vatnslitatækni sína
og staðfestir um leið getu sína á
því sviði.
Það er nefnilega hægt að segja
það með nokkurri vissu að í
vatnslitunum hafi Jón fundið sinn
kjörmiðil. Hann hefur alltaf ver-
ið fínlegur listamaður og lagt
mikla áherslu á óaðfinnanlega
tækni; handbragð sem heldur
öllum þráðum saman og leyfir
engum að leika lausum hala.
Þessir eiginleikar hafa mótað
grafíklist hans, enda er grafík að
mörgu leyti kjörinn miðill fyrir
nákvæm vinnubrögð. Samt var
eins og Jón væri eilítið of heftur í
þrykklist sinni; líkt og tæknin
gæfi honum ekki það tjáningar-
lega svigrúm sem hann þarfnað-
ist.
Með olíumálverkunum að
Kjarvalsstöðum er eins og Jón
hafi gert tilraun til að brjóta list
sinni braut út úr því ákveðna ein-
stigi sem grafíklist hans var kom-
in í, en það heppnaðist e.t.v. ekki
sem skyldi. Það er nefnilega afar
langur vegur frá grafíklist til olí-
umálverks, einkum vegna þess að
teikningin sem liggur til grund-
vallar þrykkmynd er gjörólík
þeirri sem hentar málverki.
Það lá því beinast við fyrir Jón
að fara bil beggja; halda sig við
miðil sem hæfði fínlegri teikningu
hans, en gæfi honum um leið
frjálsa möguleika til notkunar
lita. Vatnslitamyndirnar í Gallerí
Borg eru afrakstur þessa og óhætt
er að segja að þær eru með því
besta sem hann hefur gert hin
síðari ár. Það sem gerir gæfumun-
inn er dýptin sem Jón nær í vatns-
litamyndunum, en bæði grafík-
myndir hans og olíumálverk
skortir að miklu leyti litræna
köfun inn í víddirnar sem leynast
að baki yfirborði myndflatarins.
Með gegnsæjum litum heppn-
ast listamanninum það sem hon-
um tókst ekki nægilega vel forð-
um; það að leita inn í náttúruna
og draga fram þriðju víddina, en
það er nauðsynlegur galdur lýs-
andi landslagslistar. Eins dregur
vatnslitatæknin úr verstu auka-
verkunum nákvæmninnar, þar eð
pappírinn drekkur litinn í sig og
gerir útlínur formanna loðnar og
lífrænar. Fyrir vikið túlka mynd-
irnar náttúruna á sannari hátt;
órætt og síbreytilegt eðli hennar.
auk þeirrar mýktar sem hún býr
yfir og undirstrikuð er af veður-
áttinni.
Enn sem komið er nýtir Jón sér
ekki til fullnustu þá orku sem
felst í skörpum skilum ljósra lita
og dökkra, en með því má ná
fram dramatískum ijósbrigðum
sem setja svo sérstæðan svip á ís-
lenska náttúru og veðurfar, að
þegar menn hafa dvalið um tíma í
grámyglu tempraða beltisins á
meginlandi Evrópu er hætt við
því að þeir stími á ljósastaura
þegar þeir athuga veörabrigðin.
Útlendingur einn sagði mér að
hann væri ekki í vafa um að það
væri þessum eilífu veðrabrigðum
að kenna hve óstöðuglyndir og
klikkaðir við íslendingar værum.
Jón er að þreifa sig áfram í
vatnslitunum og gengur vel að
nýta sér tæknina. Raunar hlakka
ég til að sjá framhaldið, því svo
góðum tökum hefur hann þegar
náð að einungis vantar herslu-
muninn á að hann tileinki sér
þennan margslungna miðil til
fullnustu. Þegar að því kemur
mun landið liggja fyrir honum í
allri sinni dýrð og djúpu, vatns-
tæru litbrigðum.
ÞjóMeikhúsinu er nú verið að fínpússa Helgispjöll eftir Peter Nichols;
frumsýning á föstudag. Leikurinn var fyrst sýndur ( Bretlandi og fjallar um
hjónabandsharma, oft með bros á vör. Á myndinni: hjónin í vanda: Róbert
Arnfinnsson/Bessi Bjarnason og Margrét Guðmundsdóttir/Þórunn Magnea
Magnúsdóttir.
Laugardagur 17. maí 1986 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7
Tímarit
Annar Teningur
TímaritiðTeningur, „vettvangur
fyrir listir og bókmenntir'1 er kom-
ið út öðru sinni og því orðið helm-
ingi öflugra að heftatali en flestir
fyrrirennararþess.
Afefni: franski rithöfundurinn
Marguerite Yourcenar er vel
kynntur með grein og tveimur
smásögum; spjallað er við Tuma
Magnússon og birtar myndir af
myndum hans, þýdd grein eftir
leikhúsmanninn Georges Banu,
um fagurfræði leikferða; fjallað
um myndlistarsýningar í Reykja-
vík á fyrra ári, kynntir ungir
myndlistarmenn; síðasta saga
Péturs Gunnarssonar rýnd, birtir
þættir eftir Steinar Sigurjónsson;
ljóð eftir Vigdísi Grímsdóttur,
Jorge Luis Borges (þýðandi Sig-
fús Bjartmarsson), Olaf Sveins-
son, Óskar Árna Óskarsson,
Stefán Snævarr og Hallgrím
Helgason. Eftir þann síð-
astnefnda er ljóðið um Listasvefn
íslands (í sama húsi og Þjóð-
minjasafnið), og eru andrúm-
sloftinu þar gerð meðal annars
þessi skil:
Og tíminn er tregastur gesta
og týnt er hans fararsnið.
Eigrar hann einn meðal hesta
sem Ásgrímur lauk ekki við.
Ritstjórar Tenings eru Eggert
Pétursson, Guðmundur Andri
Thorsson, Gunnar Harðarson,
Hallgrímur Helgason, Páll Vals-
son og Steingrímur Eyfjörð
Kristmundsson.