Þjóðviljinn - 15.10.1986, Page 6

MENNING
Tvær ólíkar
Erla Þórarinsdóttir og Guðrún Kristjánsdóttir
og ijoriegn a iist hennar. Það
voru sjálfsprottin viðbrögð og
gjörningakennd svör við um-
hverfinu. Virtist það allt annað
en bragðdauft. Getur það verið
að Erla hafi breytt um aðferðir
við að koma til íslands? Vonandi
hefur landið ekki svo slæm áhrif á
hana þegar fram líða stundir.
HALLDOR
B. RUNÓLFSSOt
Erla hefur nefnilega til brunns
að bera ákveðinn frumkraft sem
kemur fram í bestu verkum henn-
ar. Það væri synd ef þröngsýnt
andrúmsloft hér heima og sjúkleg
þörf ýmissa sýningagesta fyrir
sleikjulega list, tækist að drepa
niður þá orku sem ég veit að býr
innra með listamanninum. En of
snemmt er að örvænta. Ef til vill
er þetta bragð Erlu til að koma
aftan að fólki, en slíkt er auðvitað
nauðsynlegt og sjálfsagt á stund-
um. Því er vert að bíða og sjá
hverju fram vindur, þegar okkar
frumstæða jörð fer að verka á
Erlu með meiri þunga.
Guðrún Kristjánsdóttir fer allt
aðrar leiðir á gangi Kjarvals-
staða, þar sem hún sýnir pappírs-
myndir og samlímd efni. Guðrún
er ekki að reyna að sprengja
kringum sig eins og Erla. Afstaða
hennar til náttúrunnar er miklu
átakaminni, eða réttara sagt
heimspekilegri. Þá er auðvitað
átt við austræna heimspeki, en
þar hafa menn komist einna
lengst í að skapa samræmi milli
sín og umhverfisins.
Þetta er afstaða þeirra sem
búið hafa lengi í snertingu við
náttúruna og fundið hringrás
hennar umlykja sig. Expression-
isminn er borgarfyrirbæri, enda
uppgötvaði Munch hann þegar
hann komst í snertingu við ys og
þys Kristjaníu, amstrið í París og
búllurnar í Berlín. Þeir sem nær
eru sjálfum upprunanum taka
yfirleitt rólyndislegri afstöðu og
íhugulli til umhverfisins.
Allt kemur þetta fram í verk-
um Guðrúnar, enda kemst hún
oft býsna nærri kjarna þeim sem
finna má í taóískum fræðum.
Samsetningar hennar fjalla um
tóm það sem leitar á hugann þeg-
ar menn renna saman við sköp-
unarverkið. Guðrún býr sjálf til
pappírinn sem hún notar í sam-
setningar sínar. Þannig skapar
hún ekki aðeins verk sín heldur
einnig efnið sem hún vinnur með.
Óhjákvæmilega hlýtur samband
hennar við afurðirnar að verða
sérstaklega náið fyrir vikið.
Og Guðrún hefur um margar
leiðir að velja. Hún getur leikið á
fínu strengina; hið dæmigerða,
austræna, þar sem blæbrigðin eru
óendanlega gagnsæ. Hún getur
einnig teflt fram hinu volduga og
hráa, sem við getum kallað vest-
rænt, eða bara íslenskt, af því að
íslensk náttúra í umhverfi og
mönnum er ekki beinlínis slípuð
af árþúsundalangri þróun. Hún
getur einnig blandað þessu hvoru
tveggja saman og skapað tog-
streitu milli ólíkra þátta, minnug
þess að hið hrjóstruga umhverfi
okkar hefur í sér fólgnar undur-
samlegar vinjar þegar minnst var-
ir.
Ég get ekki neitað því að ég er
alltaf veikur fyrir list sem er opin í
alla enda og á sér alls staðar út-
göngudyr. Slík list heyrir nefni-
lega ekki bara til núinu heldur
einnig framinu. Áhorfandinn fær
það á tilfinninguna að hann
standi frammi fyrir einhverju sem
sé rétt að byrja og eigi langa líf-
daga fyrir höndum. Út af fyrir sig
þýðir það að í verkum Guðrúnar
er að finna fleiri víddir en þær
sem sjást við fyrstu sýn. Verk
hennar bera með sér bjartsýni
sem er ekki algeng á þessum síð-
ustu og verstu tímum.
Kjarval átti sér fáeina nemend-
ur, sem hann kenndi með allsér-
stæðum hætti. Þegar þeir höfðu
lokið við mynd og væntu
gagnrýni hans, sagði hann alltaf:
„Haltu bara áfram góði minn.“
Og raunar er það hið eina sem
vert er að segja við Guðrúnu
Kristjánsdóttur.
HBR.
Erla Þórarinsdóttir heldur sýn-
ingu í Galleríi Borg við Austur-
völl og hefur uppi bæði málverk
og teikningar. Erla hefur lengi
dvalið í útlöndum; Svíþjóð, New
York og París. Þar hefur hún
málað, framið gjörninga og
önnur uppátæki með tilheyrandi
sprengikrafti. Þótt ég hafi ekki
oft séð verk eftir Erlu, hef ég
bæði heyrt af sýningum hennar,
einkum þar sem hún hefur tekið
þátt ásamt öðrum íslendingum.
Það vakti því forvitni mína að
sjá heila sýningu með verkum
hennar, en eftir því sem ég best
veit er þetta fyrsta einkasýning
hennar hér. Það fer ekki á milli
mála að ég bjóst við öðru en því
sem ég sá. Vissulega er það góðs
viti, því ef eitthvað er leiðinlegt,
þá er það einmitt það að sjá
listsýningu sem er nákvæmlega
eins og maður bjóst við.
Hins vegar hafði ég gert mér
vonir um að sjá meira skap bak
við málverkin. Vissulega var í
teikningunum ýmislegt að finna
af þeim frumkrafti sem Erla sæk-
ist eftir. En málverk hennar voru
heftari en ég átti von á. Nú er ekki
svo að skilja að ég sé að heimta
einhvern expressionisma af Erlu,
með tilheyrandi juði og gluði á
strigann. Hins vegar býður inni-
hald verka hennar upp á hressi-
legri og frumstæðari vinnubrögð.
Það er ekkert eins leiðinlegt og
tamin villidýr. Þar með er talin sú
list sem sækir föng sín til frum-
stæðra goðmagna og frumgerðra
(Arkitýpa). Hafi hún ekki til að
bera þann kyngikraft sem ein-
kennir list frumstæðra þjóða,
fellur hún flöt. Þarna eru komnar
hætturnar sem steðja að list Erlu
Þórarinsdóttur og hún verður að
varast hið fyrsta.
Nú sá ég í möppum sem fylgdu
sýningu hennar, allt aðrar hliðar
8. leikvika - 11. október 1986
Vinningsröð: 111—12X — 111—111
1. Vinningur: 12 réttir kr.107.700.
1391+ 42343(4/11) 96029(6/11)+ 127414(6/11) Úr 7. viku:
6646(3/11) 48887(4/11) 126945(6/11)+ 553560 62481(4/11)
2. Vinningur: 11 réttir kr. 2.245.
352 13325 47970* 56470 95597+ 125292 201139
1683+ 13939 48507 56579+ 96030+ 125445* 202690+
2425 14132 48715 56756 96357 126170 206590
3605 16935 49641 57617* 96749 127085* 206598
3787 16984 49642* 59130* 97317* 127309* 206640
4056 + 17752+ 51741 59240 97701 127310* 206952* +
4084 40251 51938 59773 97758 127826 206974+
4324 41706+ 52030 59920+ 98317 127841 206980+
5921 42690+ 52226+ 60503 98451 128007 207421
6426 43572 52428+ 62217* + 99186+ 128432
6465 43603 53017 62285 99223 128824* Úr 5. v.:
7157 45476 53401 62444 100556+ 129018 52500
7706 45755 54518 63062+ 101162 129765* +
11043 46116 54544 95003 101188 129944 Úr 7. v.:
11708 46789 54543 95009 101319 130515* 52730
12182+ 46850 54695 95101* 101584 130516* 54091*
12678 46935* 54972+ 95489 101841 184129 101765 +
12857 46988 55259 95571 102001 + 184350
12943+ 47086 55437+ 95588 125238 184493
13149 47969* 56001 95590 125247 184605 ★=2/11
Kærufrestur er til mánudagsins 3. nóv. 1986 kl.12.00 á hádegi.
tslenskur Cetraunir, Iþróttamidstödinni vlSigtún, Revkjuvik
Kærur skulu vera skriflegar. Kærueyöublöð fást hjá umboðsmönnum og á
skrifstofunni í Reykjavík. Vinningsupphæðir geta lækkað, ef kærur verða tekn-
ar til greina.
Handhafar nafnlausra seðla (+) verða að framvisa eöa senda stofninn og fullar
upplýsingar um nafn og heimilisfang til íslenskra Getrauna fyrir loka kæru-
frests.
FRÆÐSLUMIÐSTOÐ
IÐNAÐARINS
Málmiðnaðarmenn -
vélstjórar - iðnnemar
Námskeið í hlífðargassuðu verður haldið á Iðn-
tæknistofnun íslands, Keldnaholti, dagana 20.-
25. okt., ef þátttaka verður næg.
Upplýsingar og innritun í símum 687000
og 687440.
Sérkennarar
Kennara vantar að skóla geðdeildar Barnaspít-
ala Hringsins, Dalbraut 12.
Upplýsingar veitir skólastjóri í síma 82528.
Laus staða
Staða skattendurskoðanda á Skattstofu Austurl-
andsumdæmis á Egilsstöðum er laus til umsókn-
ar. Laun skv. launakerfi starfsmanna ríkisins.
Umsóknir er greina frá aldri, menntun og fyrri
störfum skulu sendar til skattstjóra Austurlands-
umdæmis, Selási 8, 700 Egilsstöðum, fyrir 1.
nóvember nk.
Egilsstöðum 3. október 1986
Skattstjóri Austurlandsumdæmis.
DJÓÐVILJINN
45 68 13 33
Tímiim
V 68 18 66
45 68 63 00
Blaðburður er
BESTA TRIMMIÐ
og borgar sigf
LAUS HVERFI
NÚ ÞEGAR:
Neshagi
Melhagi
Einimelur
Hagi v/Hofsvalíagötu
Garðastræti 33 - út, og 34 út
Hólavallagata
Hólatorg M
Kirkjugarðsstígur
Hávallagata
DJÓÐVIIJINN
i