Þjóðviljinn - 19.11.1986, Blaðsíða 5

VHDHORF
Undanfarnar vikur hefur mað-
ur verið að heyra að það sem ætti
að gerast í kjaramálum um ára-
mót væri að framlengja núver-
andi kjarasamninga „með nokkr-
um lagfæringum“, fram yfir kosn-
ingar og myndun nýrrar ríkis-
stjórnar. Þetta var svo að nokkru
staðfest í málflutningi og tillögu-
gerð Þrastar Ólafssonar á síðasta
Dagsbrúnarfundi. Eins og allir
vita ber það oft við að Þröstur
segi upphátt það sem afgangur-
inn af toppforystu ASI er að
hugsa.
Sú stefna að bíða með kjara-
baráttuna fram yfir kosningar er
stórhættuleg og óskiljanleg út frá
hagsmunum alls þess launafólks
sem á um sárt að binda vegna
launastefnu núverandi ríkis-
stjórnar.
Nú, einmitt fyrir kosningar, er
sá tími þegar stjórnmálamenn og
framámenn atvinnurekenda eiga
erfiðast með að standa opinskátt
gegn ýmsum þeim kröfum, sem
almenningi finnst sjálfsagðar og
réttlátar. Þar er auðvitað fyrst til
að taka kröfuna um stórhækkun
lægstu launa.
Haldið þið að það sé létt fyrir
bísnissmann með þingmanns-
glampa í augum og 150 þúsund
kr. í mánaðarlaun að standa
frammi fyrir kjósendum segjandi
að þeim sé nóg að vera með 25
þúsund, 30 þúsund eða 35 þús-
und? Haldið þið að það sé
auðvelt fyrir ráðherra ríkisstjóm-
arinnar að vera í sömu sporum
með svipuð laun segjandi að ekki
sé til peningur fyrir hækkun lág-
launa, þegar allir vita að topplið-
ið í kringum hann í stjórnar-
ráðinu og kerfinu öllu er yfir-
borgað, jafnvel 50%, sumir
nefna miklu hærri tölur.
Auðvitað er tíminn rétt fyrir
kosningar heppilegur fyrir lág-
launafólkið. Þar fyrir utan eru
ytri aðstæður efnahagsmála ein-
staklega góðar, sem þýðir að
Nú er lag
Ragnar Stefánsson skrifar
„Engum óbrengluðum alþýðumanni
finnst krafan um 35þúsund króna lág-
markslaun vera há krafa. Leyfumþeim
að sýna sig, sem þykirþað ofhátt, og við
munum kynnast andstœðingunum. “
kröfur láglaunafólks nú eiga
óvenju víðtækan stuðning. Það
vita það allir að láglaunafólkið
hefur ekkert launaskrið fengið,
það hefur tekið á sig allan skel-
linn af svívirðilegri launastefnu
núverandi stjómvalda. Ætti ís-
lensk verkalýðshreyfing sér hæfa
forystu væri hún nú á fullu í að
brýna og skipuleggja hreyfinguna
til allsherjar bafáttu.
Hverra hagur
er að bíða?
Það er hagur þeirra sem vilja
nota núverandi stöðu til að semja
sig inn í ríkisstj óm. Þeir vil j a haf a
tromp á hendi þegar til nýrrar
stjórnarmyndunar kemur. Ef við
komumst í ríkisstjórn þá skal
verkalýðshreyfingin verða
skikkanleg, ef ekki þá verður
slagur. Svo er líka það, að ef ann-
ar hvor A-flokkanna ætlar sér í
ríkisstjórn með öðrum hvomm
núverandi stjórnarflokka eftir
kosningar, þá mundu harðar
stéttadeilur nú verða erfið hind-
run fyrir „sögulegar sættir“. En
það er líka alveg voðalegt fyrir
verkalýðsflokka að þurfa að taka
við þegar nýlega er búið að
hækka taxtana. Hverjum á þá að
þakka taxtahækkunina? Kannski
yrðu þeir jafnvel „tilneyddir“ að
grípa til gömlu íhaldsúrræðanna
að ráðast á launin með lögum.
En auðvitað segja foringjarnir
ekki þetta. Heldur segja þeir með
spaklegum þunga: Það þýðir ekk-
ert að fá miklar launahækkanir ef
við höfum ekki það taumhald í
ríkisstjórn að tryggja það sem um
semst.
Taumhald í ríkisstjórn
En hvaða taumhald gætu þeir
þá náð í ríkisstjóm? Það er
augljóst að meðan verkalýðsfor-
ystan sefur á sitt græna eyra hefur
Sjálfstæðisflokkurinn ekkert að
óttast úr þeirri átt. Eigi annar
hvor A-flokkanna að öðlast sælu-
vist í ríkisstjórn með íhaldinu
verða þeir að leggja með sér
tryggingu fyrir því að verkalýðs-
hreyfingin vakni ekki til lífsins í
bráð. En hvað þá um „jafnaðar-
stjórnina"? Lengi hefur maður
gælt við þá hugmynd. Ég held þó
að samstjóm A-flokkanna ásamt
kvennalista yrði íslenskri alþýðu
þá og því aðeins til góðs að hún
myndaðist í kjölfar mikillar og
sigurstranglegrar sóknar verka-
lýðshreyfingarinnar, verkalýðs-
hreyfingar sem hefði líka bol-
magn og sjálfstraust til að reka
slíka ríkisstjórn til áframhaldandi
sóknar á hendur burgeisastétt-
inni. Það eykur svo sannarlega
ekki líkur á að slíkar aðstæður
skapist að sitja nú með hendur í
skauti í kjarabaráttunni.
Raunhæf barátta
láglaunafólksins
Láglaunafólkið má ekki láta
plata sig einu sinni enn. Segið við
foringjana hvarvetna: Þið skulið
ekki nota okkur og okkar aðstæð-
ur lengur í framapoti ykkar. Við
viljum nota núverandi aðstæður
til að bæta laun okkar og það ekki
bara smávegis, heldur gjörbreyta
þeim. Og þið sem eruð aðeins
hærra launuð, gleymið því augna-
blik að ykkar laun séu það eina
sem skiptir máli. Það sem skiptir
máli nú er að það er möguleiki að
brjóta láglaunamúrinn og berjast
til sigurs fyrir stórhækkun launa-
botnsins, og það er mikilvægasta
krafa og mikilvægustu hagsmunir
meginþorra launafólks í dag.
Engum óbrengluðum alþýðu-
manni finnst krafan um 35 þús-
und króna lágmarkslaun vera há
krafa. Leyfum þeim að sýna sig,
sem þykir það of hátt, og við
munum kynnast andstæðingun-
um. Gleymum því ekki heldur að
krafan um fullar vísitölubætur á
laun þýðir það eitt að þau laun
haldast sem um er samið. Vísi-
tölutrygging launa veldur ekki
verðbólgu.
Skrautplagg
Alþýðubandalagsins
Plaggið sem miðstjórn Abl. var
að senda frá sér um þær unaðs-
stundir sem vér munum njóta
þegar jafnaðarstjómin hefur
myndst er ekkert annað en kosn-
ingaloforðaplagg af lágkúruleg-
ustu gerð. Þeir trúa því ekki sjálf-
ir að slík stjórn sé í sjónmáli og
því auðvelt að lofa fyrir hennar
hönd.
En þetta plagg er verra en það.
Það birtist einmitt þegar mögu-
leiki ætti að vera á stórsókn
verkalýðssamtakanna, en minn-
ist ekki einu orði á þann mögu-
leika. Þvert á móti gengur allt
plaggið út á það að Alþýðu-
bandalagið muni leysa málið fyrir
fjöldann þegar búið er að kjósa
það og koma því í stjórn.
Slíkar hugmyndir um
stjórnvitringarhóp, sem á að
leysa fjöldabaráttuna af hólmi á
ekkert skylt við sósíalískar hug-
myndir. Þetta er guðsríkishug-
mynd sem verður til að slæva fólk
í raunhæfri baráttu, ópíum
handa fólkinu.
Ragnar Stefánsson er jarðskjálfta-
fræðingur og virkur félagi í BSRB.
Opið bréf til Alþýðubandalagsins á Austurlandi
Hermann Guðmundsson skrifar:
Að nýloknu þingi Alþýðusam-
bands austurlands er mér efst í
huga sú ömurlega staðreynd að
spilling og eiginhagsmunastefna
skuli geta viðgengist í jafn ríkum
mæli og raun ber vitni í verka-
lýðshreyfingunni hér austan-
lands, og hart er að verða að
viðurkenna þá staðreynd að það
er alþýðubandalagsfólk á austur-
landi, sem ber þarna höfuð-
ábyrgð. Ég er hinsvegar ekki jafn
viss um að það geri sér allt grein
fyrir því, heldur láti einfaldlega
reka með straumnum og Iáti aðra
stjórna fyrir sig, réttir upp hendi
þegar því er sagt að vera með eða
á móti, allt eftir því hvað hentar
Norðfjarðarhöfðingjunum
hverju sinni. En nú er mál að linn
og fólk fari að átta sig á því að þó
að Norðfjörður sé auðvitað höf-
uðvígi Alþýðubandalagsins á
austurlandi, verður að sýna að-
hald á öllum sviðum svo stjórn-
unin verði ekki eins og hjá ein-
ræðisherrum eða í austantjalds-
löndunum og þeir verða að gera
sér ljóst að það er ekki sama
hvemig stjórnað er.
Stjórnleysi A.S.A. á fjármun-
um við orlofshúsabyggingarnar
að Einarsstöðum hefur leitt af sér
stórfelld fjárútlát fyrir þau verka-
lýðsfélög sem að þeim standa og
að ætla að láta A.S.A. eiga og
reka orlofshús (hvað þá 2Vi hús)
án þess að til þess sé nokkur
tekjustofn eða peningar fyrir
stofnkostnaði nær náttúrlega
ekki nokkri átt. Þó tekur steininn
úr þegar fjárframlög frá ríkinu til
eflingar orlofsbyggðar eru teknar
að félögunum forspurðum og
settar í að greiða orlofshús
,yAlþýðubandalagið er og á að vera
forystuflokkur í verkalýðsmálum en
svona smánarbletti verður að þurrka
burt. Þess vegna leita ég til ykkar með
von um stuðning í2. eða 3. sœtið...."
A.S.A. Þar með hækka að sjálf-
sögðu þær greiðslur sem félögin
verða að reiða af hendi fyrir sín
hús.
Fyrir tveimur árum þegar ég
sat þing A.S.A. lagði ég fram til-
lögu um það að A.S. A. seldi þau
orlofshús sem byggð voru fyrir
þau, en Norðfjarðargoðin lagðist
gegn því og þar var það kolfellt að
sjálfsögðu. Samt sem áður upp-
lýstist á nýafstöðnu þingi að búið
væri að selja 1 hús, þó engin
heimild væri til fyrir því. Á þessu
þingi gagnrýndum við Seyðfirð-
ingar mjög harðlega, en þó með
fullum rökum, reikninga sam-
bandsins og eignarhlutamyndun
A.S.A. í orlofshúsunum. Hvern-
ig má það vera að með auknum
eignarhluta A.S.A. í húsunum
eykst skuld þess að sama skapi?
Er þetta ekki leikur að tölum til
að komast hjá verðbótum og vöx-
tum? Af hverju er hvergi að finna
í reikningum sambandsins rekst-
ur á þessum 2Vi húsi? Og af
hverju kemur ekki fram í reikn-
ingum lán sem tekið var hjá Líf-
eyrissjóði Austurlands og búið er
að greiða upp? Engin svör. Ég
skammast mín ekkert, sagði Sig-
finnur Norðfjarðargoði og lét
kjósa sig aftur sem forseta
A.S.A.
Eftir að Eiríkur Stefánsson frá
Fáskrúðsfirði hafði ausið okkur
Seyðfirðinga svívirðingum og
skömmum fyrir að vera svona
vond við Sigfinn, og við vorum
gengin á dyr, þá samþykkti þing-
ið þó að nú væri best að selja hús
A.S.A., og Sigfinnur Norðfjarð-
argoði samþykkti það, þó að
hann segðist vera á móti því. Er
það nú tvöfeldni.
Skuldir A.S. A. í þessu 2Vi húsi
þ.e. ríkisstyrkur sem ber að
endurgreiða til félaganna og
áhvflandi lán, eru tæpar 8
milljónir, framreiknaðar til dags-
ins í dag. Fyrir húsin fæst ekki
nema kannski 3,5 milljónir og því
spyr sá sem ekki veit hver á að
borga mismuninn? Ef ég mætti
giska mundi ég segja að aðildar-
félög A.S.A. yrðu að blæða fyrir
þetta. Nei, svona á ekki að
stjórna og ég gæti nefnt ykkur
fleiri dæmi en ætla að geyma mér
það þar til síðar.
Þess í stað langar mig til að
segja ykkur hvernig Norðfjarðar-
veldið bregst við svona afskipta-
semi. Ég fann það fljótt eftir
A.S.A. þingið fyrir 2 árum að
það andaði köldu í minn garð
innan Alþýðubandalagsins þó að
um þverbak keyrði í síðustu
sveitastjórnarkosningum. Þá
urðu allnokkrar væringar innan
félags hér þar sem nú skyldi séð
til þess að ég skipaði ekki aftur 1.
sæti G-listans á Seyðisfirði. Á
tíma leit út fyrir að þetta tækist,
en þegar ágreiningur um prófkjör
hafði verið jafnaður og margir
gengu í félagið og lýstu yfir stuðn-
ingi við mig, endaði með því að
flugumenn Norðfirðinga sátu úti í
kuldanum og buðu fram sér. Þá
var allt reynt til að fella mig. Ás-
geir, bæjarstjóri Norðfirðinga
tók sér ferð á hendur til Seyðis-
fjarðar og hélt fund með flugu-
mönnum, þar sem hann hafði
framsögn um „vinstra samstarf".
Vel við hæfi finnst ykkur ekki.
Skrifstofunni í hinni háu höfuð-
borg voru gefin fyrirmæli um að
flugumenn skyldu þjónustaðir til
jafns við aðra, já ég segi ykkur
kannski seinna hver gerði það.
Og að sjálfsögðu var þvf dreift
sem rækilegast að flugumenn
Norðfirðinga væru í raun Al-
þýðubandalagsmenn. Og af
hverju skyldi ég vers að segja
ykkur allt þetta? Jú, ástæðan er
er sú að helgina 22. og23. nóvem-
ber nk. fer fram síðari umferð
forvals til alþingiskosninga á
austurlandi, þar sem ég verð
meðal þátttakenda. Sú ákvörðun
mín byggist kannski fyrst og
fremst á því hversu mikla hvatn-
ingu ég hef fengið héðan heiman
að og eins líka hinu að ég tel að
Alþýðubandalagið á Norðfirði
þurfi aðhald svo stjórnleysi af því
tagi sem ég benti á hér að framan
endurtaki sig ekki.
Alþýðubandalagið er og á að
vera forystuflokkur í verkalýðs-
málum, en svona smánarbletti
verður að þurrka burt. Þess
vegna leita ég til ykkar með von
um stuðning í 2. eða 3. sætið svo
áhrifin verði sem mest. Forvalið
er leynilegt svo ég treysti ykkur til
að hugsa sjálfsætt og láta ekki
„Gróu gömlu á Leiti“ hafa áhrif á
gerðir ykkar.
Kær kveðja.
Hermann Guðmundsson er bæjar-
fulltrúi Alþýðubandalagsins á
Seyðisfirði.
Mlðvikudagur 19. nóvember 1986 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA Ö