Þjóðviljinn - 05.12.1986, Page 4

LEIÐARI
Tvöfalt skipbrot
Morgunblaöið hefur áhyggjur af oröstír Reag-
ans Bandaríkjaforseta í leiðara sínum í gær -
ástæðan er vitanlega það stórhneyksli sem birt-
ist í laumulegri vopnasölu til írans, sem svo er
notuð um leið til að reka Contraskæruliða í Nic-
aragua. Morgunblaðinu iíst ekki á blikuna - er
þó að vona áð ákvarðanir Reagans um að láta
rannsaka þessi mál séu „skynsamlegar og
traustvekjandi“. Blaðið vill m.ö.o. sem lengst
halda í þá bernskuvon, sem einu sinni var orðuð
á svofelldan hátt: „ef keisarinn bara vissi“.
M.ö.o. von um að höfðinginn sé flekklaus þótt
hann hafi skálka í kringum sig.
Þessa daga berast fregnir um, að mjög ört
þverri nú það traust sem Bandaríkjamenn hafa
haft á sínum forseta og margir hafa átt erfitt með
að skilja. Því sannast sagna er íranshneykslið
aðeins eitt dæmi af mörgum um þversagnafulla
og háskalega stefnu í alþjóðamálum - og síðan
bætist það við að flest stefnir í pólitískt gjaldþrot
heima fyrir.
Fyrir utan það að kynda undir ófrið við Pers-
aflóa og gegn stjórn Nicaragua og reyndar
víðar, hefur Bandaríkjastjórn nú gert sitt til þess
að kveða niður vonir um að eitthvað miðaði
áfram í afvopnunarviðræðum. Fyrir skemmstu
hafa Bandaríkjamenn fjölgað enn þeim
sprengjuflugvélum af gerðinni B-52 sem bera
stýriflaugar - og þar með hafa þeir í fyrsta sinn
rofið „þakið,“ sem sett var yfir þann fjölda lang-
drægra kjarnorkuvopna og burðartækja sem
risaveldin höfðu sett sér í samkomulaginu sem
kennt er við SALT II. Það samkomulag var
aldrei staðfest, en það dugði samt til að Sovét-
menn minnkuðu allverulega sitt vopnabúr lang-
drægra kjarnorkuvopna í byrjun áratugarins
(þeir höfðu þá farið fram úr hinu risaveldinu að
fjölda til). Þetta var í reynd það fyrsta skref til
afvopnunar sem um hefur munað í samskiptum
austurs og vesturs. í stað þess að standa við
loforð sem fram komu á Reykjavíkurfundinum
og við önnur tækifæri um að skera niður árásar-
vopn svo um munar, stíga skref til fækkunar
kjarnorkuvopna - þá hefur Reagan nú ráðist
gegn einu hindruninni sem enn stóð nokkurn-
veginn heil gegn nýrri framrás vígbúnaðarkapp-
hlaupsins. Ekki furða þótt jafnvel varfærnustu
borgarablöð stynji þungan yfir því, að stjórn Re-
agans hefur með ótvíræðum hætti tekið á sig
sökina ef öllum vonum um afvopnum verður nú
skotið á frest.
Ófarir í alþjóðamálum, tilræði við friðarvonir
blandast svo saman við það, að menn eru með
ýmsum hætti minntir á það að heima fyrir hefur
hagstjórn Reagans beðið skipbrot. Sú megin-
kenning, að ef skattbyrði væri létt af þeim ríku,
þá mundu þeir herða á framtak sínu við að
græða og þar með skila ríkinu meira fé til góðra
verka, hefurekki gengið upp. Og þótt skorin hafi
verið niður útgjöld til þeirra sem verst eru settir,
hafa hernaðarútgjöld þrútnað svo mjög, að halli
á fjárlögum verður gífurlegur og ríkisskuldir
komast yfir 2000 miljarða dollara. Um leið og
verið er að reikna helminginn af bandarískum
bændum út úr hagkerfinu, stáliðnaður er í rúst
og forysta og frumkvæði á sviði hátækni hverfur
úr landi. Og svo mætti lengi telja.
Hægriöfl í heiminum settu mikið traust á Re-
agan á sínum tíma: hann átti að finna þau svör
sem dygðu bæði á alþjóðavettvangi og hag-
stjórn. Þau svör hafa orðið mjög í skötulíki. Því
miður þýðir það m.a. að friði er spillt meir en
heimur þolir. En um leið dregur tvöfalt skipbrot
Reaganliðsins vind úr seglum þeirra, sem talið
hafa að þeir bærust ört fram á glæstri hægri-
bylgju.
- AB
KUPPT OG SKORIÐ
ALBEKT SKIPTI
Á KOTI06 KIRKJII
Fíladelfía
í sunnudagsblaði Þjóðviljans
var á sínum tíma upplýst í miðri
orrahríð prófkjörs Sjálfstæðis-
manna í Reykjavík, að Albert
Guðmundsson nyti sérstaks
stuðnings Ffladelfíu safnaðarins.
Orðrétt sagði í klausu Þjóðvilj-
ans: „777 dœmis var Albert boðið
á samkomu hjá Hvítasunnusöfn-
uðinum og þáði það. Þar var
hann kallaður fyrir söfnuðinn og
beðið fyrir honum og fjölskyldu
hans. A eftir munu sumir öldung-
ar safnaðarins hafa haft við orð
að þeir hefðu ekki lagt í vana sinn
að láta flokkapólitík til sín taka,
en mættu þeir verða að liði vœru
þeir til í að íhuga málið".
Þessi klausa var lesin fyrir
kosningastjóra Alberts, áður en
hún var birt á sínum tíma, og at-
hugasemd var ekki gerð við inni-
haldið.
Gott fólk
í prófkjörinu sjálfu mun svo
Albert hafa notið stuðnings fólks
úr söfnuðinum, auk ýmissa fleiri
félaga úr kristilegum trúarhóp-
um. Vert er að minnast, að fyrsta
sætinu náði svo ráðherrann með
tiltölulega fáum atkvæðum, eða
2374 alls til þess sætis. Það er því
deginum ljósara að einbeittur
stuðningur fólks úr þessum dug-
miklu hópum hefði getað haft
áhrif, enda væntanlega allur
gengið til að setja hinn fyrrver-
andi stjómarformann Hafskips
hf í efsta sætið. Hins vegar höfðu
menn litla vissu fyrir því hvað
lægi að baki vinsældum Alberts
innan hópa á borð við Hvíta-
sunnusöfnuðinn. Hér á Þjóðvilj-
anum seildumst við til skýringa á
borð við manngæsku þess ágæta
fólks sem þar starfar og sögðum
sem svo, að mörgum hafi þótt
,sem Albert hafi í Hafskipsmá-
linu sætt hlutskipti Jobs, og þolað
hremmingar miklar og einnigfjöl-
skylda hans saklaus". Enda skal
undir það tekið, að Ffladelfíu-
menn hafa ævinlega verið boðnir
og búnir að rétta þeim hjálpar-
hönd, sem lífið leikur grátt, eins-
og mörg dæmi sanna.
Miljón gefins
Hitt er svo líka rétt, að Albert
Guðmundsson hefur frá fornu
fari sannanlega reynst þeim sann-
ur vinur í raun. Þetta er upplýst á
glöggan hátt í HP sem kom út í
gær. Þar er farið ofan í viðskipti
Ffladelfíu og fjármálaráðuneytis-
ins, meðan Albert var þar í for-
svari.
Þar er upplýst, að í október
1983 hafi Albert Guðmundsson
gert fyrir hönd ríkissjóðs maka-
skiftasamning, þar sem söfnuður-
inn fékk í hendur ,ftórt hús að
Volvufelli 11 íReykjavík" en lét í
staðinn það sem HP kallar „léleg
hús að Kotmúla í Fljótshlíðar-
hreppi“.
Samkvæmt HP er húsið sem
Albert afhenti Einari J. Gísasyni
fyrir hönd Ffladelfíu metin á 4
miljónir 797 þúsund krónur.
Húsin í Kotmúla voru metin á um
2,5 miljónir króna, en auk þeirra
greiddi Ffladelfía í milli eina milj-
ón króna sem greiðast skyldu á 15
árum.
Þarna virðist því Albert gefa
Ffladelfíu röskar miljón krónur,
og skattborgarar landsins tapa
sömu upphæð á þessum við-
skiptum. Þess má svo geta, að
síðan reyndi fjármálaráðuneytið
að selja húsin tvívegis með aug-
lýsingum í dagblöðum 1985 og
1986. Kaupandi fékkst ekki. Rík-
ið situr því uppi með húsin, sem
Skógræktin hefur nú fengið til af-
nota.
Guð hjálpar þeim sem hjálpar
sér sjálfur. Eða þannig...
Jón og
Sighvatur
Þrátt fyrir harða stjórn Jóns
Baldvins Hannibalssonar á kröt-
um er þó enn að finna æði stóran
hóp andófsmanna innan Alþýðu-
flokksins sem er eindregið á móti
hraðferð sonar Hannibals til
hægri, og hafa lítt góðan bifur á
þeim lýðskrumsblæ sem í æ ríkari
mæli er tekinn að einkenna um-
ræðu kratabroddanna.
Sighvatur Björgvinsson er
einna fremstur á meðal jafningja
í andófsliðinu og til hans líta
margir um framtíðarforystu gegn
hægri sveitum Jóns. Á þingi er
líklegt að erfitt yrði fyrir Jóns-
menn að standa gegn því að Sig-
hvatur yrði ráðherraefni krata,
færu þeir í stjórn. Yrði við-
reisnaruppskriftin - stjórn með
íhaldi - að veruleika er til dæmis
næsta víst að Sighvatur yrði sjálf-
krafa í ráðherrahópi Alþýðu-
flokksins.
Innan stjórnar er líklegt að Sig-
hvatur yrði Jóni óþjáll, - enda á
allt annarri bylgjulengd en hægri
sveitirnar. Af þessum sökum hef-
ur Jón Baldvin tekið upp virka
baráttu gegn Sighvati og stundaði
óspart atkvæðaveiðar fyrir Karv-
el Pálmason í aðfara prófkjörsins
fyrir vestan.
Stríð framundan?
Þannig fór hann á opinberan
fund með Karvel Pálmasyni í
Hólmavík, og lét auglýsa þá tví-
menningana saman í útvarpinu
látlaust dagana á undan. Með því
var Jón auðvitað að gefa
Vestfirðingum til að kynna að
Karvel væri hinn smurði Drottins
til Vestfjarðaþinga. í framhaldi
létu svo agentar Karvels gjarnan
koma fram í símtölum, að foring-
inn sjálfur vildi að menn kysu
þeirra mann.
Sighvatur gengur heldur ekki
dulinn afskipta formannsins. í
DV í fyrradag segir hann þannig,
að það hafi ekki farið á milli mála
„að formannshjónin höfðu af-
skipti afþessu prófkjöri“ og stað-
hæfir að margir hafi fengið
símhringingar, þar sem fram kom
ab formaðurinn mátti ekki til þess
hugsa að ég kæmist inn í þing-
flokkinn“.
Það verða því væntanlega fagn-
aðarfundir þegar Jón Baldvin og
Sighvatur hittast á þingflokks-
fundum á næsta ári...
-ÖS
þJÓÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis
og verkalýðshreyfingar
Útgefandi: Útgáfufólag Þjóðviljans.
Ritatjórar: Ámi Bergmann, Þráinn Bertelsson, össur
Skarphóðinsson.
Fróttastjóri: Lúðvík Geirsson.
Biaðamenn: Garðar Guðjónsson, Ingólfur Hjörieifsson, Kristín
Ólafsdóttir, Magnús H. Gíslason, Mörður Árnason, ÓlafurGíslason,
SigurðurÁ. Friðþjófsson, Valþór Hlöðversson, Vilborg Davíðsdóttir,
Víöir Sigurðsson (íþróttir), Yngvi Kjartansson (Akureyri).
Handrita- og prófarkalesarar: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Ljósmyndarar: Einar Ólason, Sigurður Mar Halldórsson.
Útlitsteiknarar: Sævar Guðbjörnsson, Garðar Sigvaldason.
Framkvæmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Skrifstofustjóri: Jóhannes Harðarson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Magnús Loftsson.
Auglýsingastjóri: Sigriður HannaSigurbjörnsdóttir.
Auglysingar: Ásdís Kristinsdóttir, Guðbergur Þorvaldsson, Olga
Clausen, Guðmunda Kristinsdóttir.
Símvarsla: Katrín Anna Lund, Sigríður Kristjánsdóttir.
Húsmóðir: Ólöf Húnfjörð.
Bflstjóri: Jóna Sigurdórsdóttir.
Afgreiðslustjóri: Hörður Oddfríðarson.
Afgreið8la: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Ólafur Bjömsson.
Útkeyrsla, afgreiðsla, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 681333.
Auglýsingar: Síðumúla 6, símar 681331 og 681310.
Umbrotog setnlng: Prentsmiðja Þjóðviljanshf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð f lausasölu: 50 kr.
Helgarblöð:55 kr.
Askriftarverð á mónuði: 500 kr.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN | Föstudagur 5. desember 1986