Þjóðviljinn - 07.12.1986, Síða 4

Erþað
einleikíð,
Þráinn?
Þráinn Karlsson leikari heldur
upp á 30 ára leiklistarafmæli
sitt með því að bjóða upp á
sýningu á tveim einþáttung-
um eftir Böðvar Guðmunds-
son sem sýndir verða í Gerðu-
bergi í Breiðholtinu nú um
helgina og í næstu viku. Ein-
þáttungarnireru báðirskrifað-
irfyrir einn leikara, og nefnist
sýningin „Er það einleikið?"
Fyrri þátturinn, sem heitir
Varnarræða mannkynslausnara
er gerður upp úr samnefndri smá-
sögu, sem áður birtist í smásagn-
asafninu Sögur úr seinni stríðum,
en seinni þátturinn er nýr og sér-
staklega skrifaður fyrir Þráin
Karlsson. Nefnist hann Gamli
maðurinn og kvenmannsleysið og
gerist á olíuborpalli í Norður-
sjónum.
Varnarræða mannkynslausn-
ara segir eins og nafnið gefur til
kynna frá mannkynslausnara sem
staddur er í ótilteknu einskis-
mannslandi, sem gæti verið geð-
veikrahæli, fangelsi eða réttarsal-
ur, og ræða hans er vörn fyrir því
mæli með þessari sýningu. Hvert
var þitt fyrsta hlutverk á sviði; og
hvað er þér minnisstæðast á ferli
þínum?
Mér telst til að fyrsta reynslan
hafi yerið í útilegumannaleikrit-
inu Úlfhildur eftir Pál H. Jóns-
son. Það sem mér er minnisstæð-
ast á ferli mínum er hins vegar
trúlega þegar við stofnuðum Al-
þýðuleikhús á Akureyri þann 4.
júlí 1975. Það var nú meira tilvilj-
un en pólitísk ákvörðun að þetta
Þráinn
Karlsson í
hlutverki
læknisins I
„Varnarræðu
mannkyns
lausnara."
Hvernig stendur leikhúslífið á
Akureyri f dag? Hefur atvinnu-
leikhúsið haslað sér völl þar tU
frambúðar?
Já, Leikfélag Akureyrar hefur
löngu sannað gildi sitt og mikil-
vægi fyrir bæjarfélagið, bæði
menningarlega og efnahagslega.
Þetta er 13.000 manna byggð sem
við þjónum, og það hefur sýnt sig
að við höfum náð allt upp í 19.000
gestum á einu leikári, eins og
gerðist 1983 þegar við vorum
með My Fair Lady. Það gildir
auðvitað hér eins og í öðrum
leikhúsum að það er ekki alltaf
hægt að hafa metaðsókn og ekki
Þráinn Karlsson
flyturtvoeinleiki
eftir Böðvar
Guðmundsson í
Gerðubergi
ftilefni 30 ára
leiklistarafmœlis
síns
Verkið hefur mjög víða skír-
skotun og er fullt af ljóðrænni
mýkt og á sér bæði dapurlegar og
skoplegar hliðar. Þetta er upp-
gjör manns við eigið líf og um leið
uppgjör hans við sína þjóð, og þó
að það hvarfli að manni viss hlið-
stæða sé ámilli þess aðvera sendi-
kennari í Bergen og verkamaður
á olíuborpalli í Norðursjónum,
þá miðlar Böðvar okkur þarna af
reynslu sinni á þann hátt að hver
og einn á að geta fundið nokkuð
af sjálfum sér í því uppgjöri sem
þarna á sér stað.
langbesta sem Böðvar Guð-
mundsson hefur sent frá sér hing-
að til, sagði Þórhildur Þorleifs-
dóttir leikstjóri, er við ræddum
við hana og Þráin uppi í Gerðu-
bergi nú í vikunni. Böðvar hefur,
þama látið af trúbadúrhlutverk-
inu, tekið sjálfan sig upp á hárinu
og snúið innhverfunni út, eins og
Marat orðaði það í leikriti Peters
Weiss. Þetta er verk sem á mikið
erindi við okkar samtíð, og ég er
viss um að það á eftir að eiga
erindi til okkar um langa framtíð.
Elga þættirnir tveir eitthvað
sameiginlegt?
Það er mjög ólíkur stfll á þess-
um tveim þáttum, og þeir sýna
okkur tvær ólíkar hliðar á Böðv-
ari sem skáldi. Efnistökin í fyrri
þættinum eru kunnuglegri, seinni
þátturinn er meira í samhengi við
það sem við sáum í ljóðabókinni
sem hann sendi frá sér í vor, þar
sem Böðvar sýndi á sér nýja hlið
sem Ijóðskáld.
Hins vegaf eiga sýningamar
skipbroti sem líf hans og lausnar-
ahugsjón hefur beðið gagnvart
hörðum raunvemleikanum.
Gamli maðurinn og kven-
mannsleysið er hins vegar upp-
gjör miðaldra manns við uppmna
sinn og fortíð, þar sem hann er
staddur á olíuborpalli í Norður-
sjónum. Jafnframt er verkið fullt
af táknum er gefa mun víðari
skírskotanir til samtímans.
- Þetta verk er að mínu viti það
það sammerkt, að þær segja báð-
ar ffá mönnum, sem lokast hafa
af vegna hugmyndafræði sinnar
eða lífsafstöðu, þeir em báðir
staddir á einhvers konar einskis
manns landi. Og við sjáum líf
þessara manna birtist í gegnum
frásögnina sem þeir rekja.
Þetta er einleikið Þráinn. Er
það frábrugðið annarri leiklist að
vera einn á sviðinu?
Já, það er frábrugðið að því
leyti að hér hefur maður ekki við
neitt að styðjast nema sjálfan sig.
Þetta er erfiðara og það er mikill
texti að læra fyrir einn leikara að
bera upp heila kvöldsýningu.
Þú heldur upp á 30 ára leikaf-
skyldi gerast á þjóðhátíðardegi
Bandaríkjanna, en þetta var
merkilegt framtak og eftirminni-
legir tímar, bæði verkin sem við
fluttum, ferðalög hér heima og
erlendis og svo hvemig að öllum
þessu var staðið. Þetta byrjaði
eiginlega sem hjónaklúbbur
norður á Akureyri, við höfðum
gert það okkur til skemmtunar að
hittast um helgar og fluttum þá
gjarnan smáleikþætti hvert fyrir
annað, en ákváðum síðan að gea
úr þessu alvöruleikhús.
hægt að stfla eingöngu upp á
hagnaðarvonina, en ég sé ekki
annað en að Leikfélag Akureyrar
eigi fyrir sér bjarta framtíð.
Einleikirnir „Er þetta ein-
leikið?" verða fmmsýndir í Gerð-
ubergi á laugardag kl. 20.30, og
verða sýningar einungis fimm.
Leikstjóri er eins og áður segir
Þórhildur Þorleifsdóttir, leik-
mynd er eftir Jón Þórisson en
Lárus Bjömsson annast lýsingu.
Næstu sýningar verða á
mánudags- þriðjudags- miðviku-
dags- og föstudagskvöldið á sama
tíma. Seinna mun Þráinn Karls-
son sýna „Er þetta einleikið?“ á
Akureyri og víðar um land.
ólg.
4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 7. desember 1986