Þjóðviljinn - 13.02.1987, Blaðsíða 4
LEIÐARI
Misskilningur, óskhyggja eða blekking?
Mjög alvarlegur misskilningur komst á kreik á síöum
Morgunblaösins í gær.
Þar var sett fram fullyrðingin: „Alþýðubandalagið úr
leik?“ Sem sé fyrirsögnin sem Morgunblaðsmenn hef-
ur dreymt um að sjá í blaðinu sínu um langt árabil.
Eitt smáatriði verður þó til að draga úr ánægjunni
með þessa skemmtilegu fyrirsögn, en það er spurning-
armerkið, sem óhjákvæmilegt var að hengja aftan á
staðhæfinguna.
Það er synd að spilla gleði Morgunblaðsins yfir ótíma-
bærum bollaleggingum um fráfall Alþýðubandalagsins,
en flestum sem eitthvað vilja vita um raunveruleikann
eins og hann er mun vera fullkunnugt um að Alþýðu-
bandalagið býður fram sterka lista í öllum kjördæmum
landsins og undirbýr nú þunga sókn.
Þetta er þungbær staðreynd fyrir Sjálfstæðisflokkinn
og greinilega erfitt að horfast í augu við svo öflugan
andstæðing frjálshyggjunar sem Alþýðubandalagið er.
Þess vegna er skiljanlegur sá flótti frá raunveruleikan-
um, sem kemur fram í skrifum Morgunblaðsins, þar
sem óskhyggjan leiðir til þess að talað er um „nýja
stöðu í íslenskum stjórnmálum":
Morgunblaðið segir: „Þátturinn í návígi" á Stöð 2 á
þriðjudagskvöldið er sennilega vísbending um það,
sem einkenna mun kosningabaráttuna. Þar skiptust á
skoðunum Jón Sigurðsson, efsti maður á lista krata í
Reykjavík og Þorsteinn Pálsson fjármálaráðherra og
formaður Sjálfstæðisflokksins. Þetta er ný staða í ís-
lenskum stjórnmálum, því undanfarin ár hefur Alþýðu-
bandalagið, þrátt fyrir smæð sína, haslað sér völl sem
höfuðandstæðingur Sjálfstæðisflokksins og stjórn-
málabaráttan í fjölmiðlum snúist með einum eða öðrum
hætti um ágreiningsefni flokkanna."
Það er grátbroslegt að sjá Sjálfstæðismenn öðlast
nýja von við það eitt að þeir Jón Sigurðsson og Þor-
steinn Pálsson skuli vera fengnir til að ræða málin í
þætti á Stöð 2; von um nýja stöðu í íslenskum
stjórnmálum; von um léttar viðræður milli krata og
íhalds - í stað hinna raunverulegu átaka sem eiga sér
stað milli Sjálfstæðisflokks og Alþýðubandalags.
Ánægjan yfir „hinni nýju stöðu í íslenskum
stjórnmálum“ leynir sér ekki. Hinn Ijúfi andstæðingur
Jón Sigurðsson fær hin bestu ummæli: „Jón Sigurðs-
son hélt sér við efnisatriði í þættinum og fyrir það á hann
hrós skilið.“(!)
Og Mogginn bætir við: „Á hinn bóginn var ekki við því
að búast að hann væri jafnoki jafnreynds stjórnmála-
manns og Þorsteins Pálsson er...“
Þess vegna er Jón Sigurðsson svona velkominn og
velþeginn andstæðingur. Hann hélt sig við efnisatriði
og á hrós skilið fyrir það, enda er hann ekki jafnreyndur
stjórnmálamaður og Þorsteinn Pálsson.
Þessi skrif Morgunblaðsins eiga sér tvenns konar
skýringar. í fyrsta lagi er þarna um að ræða þá ósk-
hyggju að einn góðan veðurdag hverfi Alþýðubanda-
lagið af sjónarsviðinu, svo að frjálshyggjuöflin fái að
rasa út án afskipta eða andstöðu.
í öðru lagi er þarna um að ræða tilraun til að koma því
inn í höfuðið á kjósendum Sjálfstæðisflokksins, að þrátt
fyrir að Alþýðuflokkurinn líti út sem saklaust útibú frá
Aðalbanka íhaldsins, þá sé ekki óhætt að leggja at-
kvæði sitt inn í útibúið, hversu óánægður sem maður
kann að vera með afgreiðsluna í Aðalbankanum.
Sjálfstæðismenn eru orðnir fullir örvæntingar vegna
þess, að óánægðir íhaldsmenn hafa í hópum yfirgefið
flokkinn og vilja nú styðja kratana, eftir að hafa fengið
ábendingar um að þar sé í uþþsiglingu nýr og ferskur
hægri-flokkur.
Þá er gripið til þess ráðs að fara að skrifa um kratana
sem nýjan höfuðandstæðing Sjálfstæðisflokksins. En
að sjálfsögðu er þetta gert í hófsömum tón til að styggja
ekki væntanlega samstarfsmenn: „... Jón Sigurðsson
hélt sér við efnisatriði í þættinum og fyrir það á hann
hrós skilið...“.
Það eru vitaskuld ekki margir sem láta blekkjast af
svona skrifum, því að á undanförnum árum og ára-
tugum hefur það komið berlega í Ijós, að þau öfl sem
takast á í íslenskum stjórnmálum hafa skýra stöðu til
hægri og vinstri og heita Sjálfstæðisflokkur og Alþýðu-
bandalag. Milli þessara flokka stendur stríðið í
stjórnmálunum; stríöið milli þeirra sem eiga og þeirra
sem eiga ekki.
Andstæðurnar í íslenskum stjórnmálum eru jafn-
augljósar nú sem fyrr: Alþýðubandalag gegn íhaldi.
Félagshyggja gegn frjálshyggju. Jöfnuður gegn ójöfn-
uði!
-Þráinn
KUPPT OG SKORIÐ
Mogginn
hæðir Davíð
Davíð Oddsson, stolt allra
Reykvíkinga, hefur oftar en einu
sinni látið þess getið að hann sé
einkar hrifinn af borgastjóranum
í Jerúsalem, heiðursmanninum
Teddy Kollek.
í viðtölum hefur Davíð sagt að
hann gæti til að mynda vel hugsað
sér að fara í stígvél Kolleks og
vera borgarstjóri áratugum sam-
an einsog hann. Nú hafa hins veg-
ar Morgunblaðið og Jerúsalem
Post í sameiningu upplýst íbúa ís-
lands og Jerúsalem um allveru-
legan mun á þeim stéttar-
bræðrum, borgarstjóranum í
Reykjavíkog kumpán hans i'hinni
helgu borg.
I leiðinni hefur einhverjum ó-
nefndum blaðamönnum á Morg-
unblaðinu hlotnast tækifæri til að
gera óspart grín að hégómagirnd
og duttlungum Davíðs Oddsonar
einsog þær systur birtast í fyrir-
huguðum bflakaupum borg-
arstjórans.
Lítill borgar-
stjórabíll
í vikunni birtist nefnilega grein
í Morgunblaðinu undir titlinum
„Borgarstjórabfllinn. of lítill.“
Þar er Davíð Oddson heldur bet-
ur tekinn í karphúsið á einkar læ-
víslegan hátt af óþekktum Morg-
unblaðsmanni, sem bersýnilega
hefur hneykslast ofan í tær á
bruðlinu í tengslum við Kádilj-
ákkaup Davíðs.
í greininni er sagt frá því að
fyrirmynd Davíðs, Teddy Koli-
ek, hafi orðið ævareiður þegar
ráðherrar í ísraelsku ríkisstjórn-
inni hafi keypt sjö flunkunýja
Volvobfla undir botnana á sjálf-
um sér. Þar sem embættisbíll
Kolleks borgarstjóra var, að sögn
Morgunblaðsins, orðinn „útjask-
aður“ ákvað Teddy kaííinn að
sýna göfugt fordæmi. Hann afréð
að panta sér „franskan smábíl af
gerðinni Renault 5“, segir Morg-
unblaðið.
íturvaxinn
borgarstjóri
Kollek er hins vegar í þéttara
lagi, einsog raunar fleiri borgar-
stjórar. Ogþegar Runóinn var af-
hentur „kárnaði gamanið“, segir
Moggi og hlær oní sig. „Þá kom
nefnilega í ljós að hann var ekki
sniðinn fyrir íturvaxna borgar-
stjóra. gerði Kollek árangurs-
lausar tilraunir til að skáskjóta
sér inn í bílinn smáa en allt kom
fyrir ekki...A endanum beygði
hann sig fyrir bláköldum stað-
reyndum og skipti í snarhasti yfir
í Pusjó-305“.
Til hughreystingar fyrir aðdá-
endur Kolleks bætir svo Moggi
því við (og skýtur um leið föstu
skoti á borgarstjórann í Reykja-
vík, sem ætlar að sóa 2,9 miljón-
um í Cadillac Fleetwood 60 Spec-
ial), að þrátt fyrir það hafi Kollek
ekki þurft að éta ofaní sig fyrri
yfirlýsingar um bruðl, „því Pusjó-
inn kostaði ekki nema þriðjung af
verði hverrar ráðherrabif-
reiðar“.
Nú kann einhverjum góðhjört-
uðum borgarbúa að detta í hug,
að Davíð hafi ef til vill heyrt af
óförum vinar síns Teddy, og með
eigið vaxtarlag í huga ákveðið að
þurfa ekki að reiða sig á skóhorn
til að komast upp í bflinn.
Þjóðviljinn hefur enga skoðun
á því máli. Hins vegar er ljóst, að
Davíð Oddsson hefði gott af því
að taka Teddy Kollek, borgar-
stjóra Jerúsalem, sér til fyrir-
myndar á sem flestum sviðum.
Hann myndi þá ef til vill losna við
að setja íslandsmet í bflabruðli á’
kostnað skattgreiðenda.
Hitt er svo einkar fróðlegt, að
sjá hvernig Morgunblaðið fer að
því að gefa borgarstjóra íhaldsins
væna ofanígjöf fyrir óráðsíuna í
tengslum við Kádiljákkaupin.
Það hafa greinilega fleiri en lýð-
ræðisöflin í borgarstjórn hneyksl-
ast á bruðli Davíðs.
Afdrif BJ
Það er sorglegt að sjá hvernig
hið ágæta fólk sem áður myndaði
BJ er búið að fara með sjálft sig
eftir að það hóf samstarf við Al-
þýðuflokkinn. Eða kanski ætti að
orða þetta öðru vísi: hversu grátt
Jón Baldvin og kompaní hafa
leikið það síðustu misserin.
Stefán Benediktsson, ágætur
þingmaður, gekk fullur trúnað-
artrausts til samstarfs við krata.
Hann taldi stöðu BJ svo sterka,
að samtökin gætu auðveldlega
gert kröfu til þess að formaður
þingflokks Alþýðuflokksins
kæmi úr þeirra röðum. Þetta
kemur til dæmis fram í merkum
drögum að fundargerð frá hinum
sögulega næturfundi BJ, þar sem
ákvörðunin um sameininguna við
krata var tekin.
Bernskt traust Stefáns á Jóni
Baldvin og hans iiði dó snemma.
Um leið dóu vonir Stefáns um
áframhaldandi störf að
stjórnmálum. Þær voru teknar af
lífi með næsta ógeðfelldum hætti í
beinni útsendingu á Stöð 2.
Og það er á allra vitorði, að sá
sem samdi útfararmarsins og hélt
á tónsprota þegar hann var
Ieikinn var enginn annar en Jón
Baldvin. Hvflíkur subbuháttur.
Guðmundur næstur
Kristín Kvaran, trú sínum
raunverulegu frjálshyggjuskoð-
unum, gekk til liðs við Sjálfstæð-
ismenn.
Kolbrún Jónsdóttir gerði sér
góðar vonir um að ná öðru sæti á
lista Alþýðuflokksins í Norður-
landi eystra. En meðferðin á
henni flokkast undir álíka „vulg-
aribus“og sú sem Stefán Ben.
fékk. Henni var talin trú um að
kratastokkurinn í kjördæminu
myndi styðja hana, og mögu-
leikar hennar á öðru sætinu væru
raunverulegir. En loforðin voru
auðvitað innantóm, auðmýking
BJ var kórónuð með því að lítils-
virða ágæta þingkonu sem
auðvitað kolféll.
Guðmundur Einarsson er
næstur í röðinni hjá Jóni Baldvin.
Formaður krata tók honum feg-
ins hendi, og sendi hann við-
stöðulaust í framboð á Austfjörð-
um. Þar hafði Jón asnast til að
lofa því að fara sjálfur í framboð,
og var orðinn nokkuð örvænt-
ingarfullur um hvernig hann gæti
snúið sig útúr því loforði.
Guðmundur kom því einsog
himnasending. Hann tók á sig ok
meistara síns. En honum hefur
ekki orðið ýkja vel ágengt og
margt bendir til að hann muni
ekki ná þingsæti á Austfjörðum.
Þegar sú stund rennur upp, að
Jón Baldvin hefur þannig endan-
lega komið BJ fyrir kattarnef,
mun hann ganga út, þvo hendur
sínar og segja:
„Það er fullkomnað“!
-ÖS
þJÓÐVILIINN
Málgagn sósíalisma, þjóöfrelsis
og verkalýðshreyfingar
Úlgefandi: Útgáfufólag Þjóðviljans.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Þráinn Bertelsson, össur
Skarphéðinsson.
Fróttastjóri: Lúðvík Geirsson.
Blaðamenn: Garðar Guðjónsson, Ingólfur Hjörleifsson, Kristín
Ólafsdóttir, Magnús H. Gíslason, MörðurÁrnason, ÓlafurGíslason,
Sigurður Á. Friðþjófsson, Stefán Ásgrímsson, Vilborg Davíðsdóttir,
Víðir Sigurðsson (íþróttir), Yngvi Kjartansson (Akureyri).
Handrita- og prófarkalestur: Elías Mar.
Ljósmyndarar: EinarÓlason, SigurðurMarHalldórsson.
Útlltstelknarar: Sævar Guðbjörnsson, Garðar Sigvaldason.
Framkvæmdastjórl: Guðrún Guðmundsdóttir.
Skrlfstofustjóri: Jóhannes Harðarson.
Skrlfstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Guðbergur Þorvaldsson.
Auglýslngastjórl: Sigríður Hanna Sigurbjörnsdóttir.
Auglýsingar: Olga Clausen, Guðmunda Kristinsdóttir.
Símvarsla: Katrín Anna Lund, Sigríður Kristjánsdóttir.
HÚBmóðlr: Ólöf Húnfjörd.
Bílstjórl: Jóna Sigurdórsdóttir.
Útbreiðslu-ogafgreiðslustjóri.'HörðurOddfríðarson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pótursdóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, ólafurBjörnsson.
Útkeyrsla, afgreiðsla, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavfk, síml 681333.
Auglýslngar:Siðumúla6,simar681331 og 681310.
Umbrotog setnlng: Prentsmiðja Þjóðviljanshf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð í lausasölu: 50 kr.
Helgarblöð:55 kr.
Áskrlftarverð á mánuði: 500 kr.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 13. febrúar 1987