Þjóðviljinn - 02.07.1987, Blaðsíða 4
LEHÐARI
Þjóðremba á undanhaldi
Taliö er aö á síðasta ári hafi um 3500 ársverk
verið unnin, sem flokka megi undir þjónustu við
ferðamenn. Margt bendir til þess að ferða-
mönnum sem til íslands koma fjölgi allnokkuð á
árinu sem er að líða, en árið 1986 voru þeir um
114 þúsund talsins.
Þjónusta við ferðamenn og ferðamannaiðn-
aðurinn í heild er vaxandi atvinnugrein sem
bundnar eru miklar vonir við, enda hefur stór-
kostleg uppbygging átt sér stað á því sviði á
undanförnum árum. Það hefur verið fjárfest í
fjölgun gistirýma og komið hefur verið upp
margvíslegri aðstöðu til að koma til móts við
óskir og þarfir ferðamanna. En ekki síst hefur
menntun og sérþekking í ferðamálum átt sinn
þátt í að styrkja þennan atvinnuveg, sem ekki
þrífst nema til komi bæði hugkvæmni og smek-
kvísi.
Síðustu fjögur árin hefur ferðamönnum fjölg-
að um 46%, en á landinu voru á síðasta ári
samtals um 6000 gistirými - þar af 1680 í
Reykjavík.
Þessari atvinnugrein hefur fleygt verulega
fram á undanförnum árum, þótt vonir þeirra
sem allra bjartsýnastir voru hafi ekki náð að
rætast að fullu. Það er talað um að tekjur af
ferðamannaiðnaðinum séu um fjórir milljarðar,
og er þá óvíst að hver dollar eða mark hafi verið
nákvæmlega tíundað.
Framfarir í þjónustu við erlenda ferðamenn
koma að sjálfsögðu landsmönnum sjálfum til
góða á fleiri sviðum en sameiginlegrar gjald-
eyrisöflunar. Allir njóta góðs af því, hversu verk-
kunnátta í ýmsum greinum hefur tekið miklum
framförum.
íslensk matargerðarlist er orðin að minnsta
kosti sambærileg við það sem best gerist í ná-
grannalöndum okkar, og hráefnisnotkun ís-
lenskra matreiðslumeistara er bæði fjölbreytt
og hugmyndarík án þess að þeir hafi kastað fyrir
róða fornum hefðum, sem tengjast hangikjöti,
skyri, harðfisk, hrútspungum og hákarli, og
þjóðin borðar enn með góðri lyst og útlendingar
narta í af mikilli forvitni.
Þá er einnig á undanhaldi sá leiði orðrómur
að íslendingar séu haldnir of mikilli minnimátt-
arkennd eða þjóðrembu til að geta unnið þjón-
ustustörf af natni. Þjónusta er víðast hvar með
ágætum, enda eru flestir búnir að átta sig á því
að enginn er manngildismunur á þeim sem situr
til borðs og hinum sem þjónar, heldur sá munur
einn að annar er í vinnunni, hinn í fríi.
Þjóðarstoltið fær núorðið skynsamlegri útrás
en þá að neita að sýna viðskiptavinum sjálfsögð
þægilegheit og kurteisi, enda eru þjónustu-
greinarnar fyrir löngu viðurkenndar atvinnu-
greinar, og öllum hlýtur að vera metnaðarmál
að standa sig sem best í sínu starfi.
Þjóðarstoltið er þó til ennþá sem betur fer. Öll
erum við stolt af hinu fagra landi okkar og ó-
spilltri náttúru þess. Ennþá vottar þó fyrir þeirri
tilhneigingu að líta á þessa guðsblessun sem
sjálfsagðan hlut - gæði sem ekki þurfi að hafa
neitt fyrir. En þar þurfum við að vera vel á verði.
Umgengni okkar við landið þarf að byggjast á
virðingu og fyrirhyggjusemi. Landið er ekki
einkaeign þeirra kynslóöa sem nú lifa, heldur
hvílir á okkur sú skylda að skila því í hendur
afkomenda okkar að minnsta kosti jafngóðu og
við tókum við því.
Flestir skilja mætavel nauðsyn þess að
vernda auðlindir, svo sem fiskimið, en brestur
skilning á því að fagurt land og óspillt náttúra er
líka auðlind, sem hægt er að spilla ef ekki er
farið að með gát.
Ýmsir landverndarmenn hafa áhyggjur af
vaxandi fjölda erlendra ferðamanna sem til ís-
lands kemur, og vissulega þarf að fylgjast vel
með því að þar séu settar og haldnar þær reglur
sem duga, en á móti kemur að hinir erlendu
ferðamenn hafa einnig orðið til þess að opna
augu okkar fyrir fegurð og tign landsins og vald-
ið því að landspjöll af vangá og hugsunarleysi
gerast nú fátíðari en áður var.
Það sem af er árinu hefur viðrað vel fyrir
þessa atvinnugrein, sem virðist vera á réttri
þróunarbraut, eins og ýmsar aðrar íslenskar
þjónustugreinar sem kalla til sín sífellt fleiri
starfsmenn.
Það er eðlilegt að starfsgreinaskipting sé
með allt öðrum hætti í nútímaþjóðfélagi heldur
en áður var þegar tæknin var frumstæðari og
fleiri unnu við framleiðslugreinar. Enginn eðlis-
munur er á störfum fólks í þjónustu- og fram-
leiðslugreinum, enda á allt launafólk sömu
stéttarhagsmuna að gæta, hvort heldur það
vinnur við framleiðslu- ellegar þjónustustörf.
- Þráinn
KUPPT OG SKORME)
Niðurstöður skoðanakónnunar DV um æskilegasta stjómarsamstaifíð:
Vilja krata, Sjáifstæðis-
flokkog Framsókn í stjóm
leirihluti þcirra aem taka afstoðu ríkisstjóm. Ef einungis em teknir óskuöu eftir sanxstarfi þeirra flokka, mestfylgi viösamfltarf Alþýöuilokks, un DV þótt alls kæmust þar á fc
spumingarinnar um æakilegasta þeir scm afstoöu tóku lýstu 51,4% eða 15% þeirra aem afstöðu tóku. FramaóknarflokkB, Alþýöubanda- hátt f þrjótíu aamatárfsmynstur,
ímarsamstarfiö vill aö Alþýðu- svarenda yfir fylgi sínu við slíkt Þó vildu 5,7 % svarenda, eða 8,1 % lags og Samtaka um kvennalista. ó meöal utanþingsstjóm sem fj<
Skrítin könnun
Til hvers eru skoðanakannan-
ir? Niðurstöður þeirra geta verið
til margra hluta gagnlegar ef
sæmilega er haldið á spöðum við
undirbúninginn. f þeim getur fal-
ist mikill fróðleikur og þær geta
verið ágæt skemmtun, og eru
þessvegna kærkomið fréttaefni.
Svo verða þær vísbending um
meirihlutavilja eða sterka
strauma í almenningsáliti, og eru
notaðar þannig eða misnotaðar
eftir efnum og ástæðum. En
sumar skoðanakannanir eru
skrítnari en aðrar.
DV er oft að leika sér að því að
hringja í hóp af fólki og spyrja
það hins og þessa, og oft virðast
DV-kannanirnar komast
jafnlangt að markinu og þær
kannanir sem vísindalegri eru
taldar. 1 gær birti DV enn eina
könnun, og komst að því að sá
skoðanahópur er stærstur sem
„vill“ að Alþýðuflokkur, Fram-
sóknarflokkur og Sjálfstæðis-
flokkur myndi næstu ríkisstjórn.
36% spurðra. Næststærsti hópur-
inn, 30% neitar að svara eða veit
ekki hvað hann vill, og númer
þrjú á verðlaunapalli kannana-
lýðræðisins er sá hópur sem vill
að Framsóknarflokkur, Sjálfs-
tæðisflokkur og Borgaraflokkur
myndi stjórn.
Njörvinn
er bestur
Fetta þykja þeim á DV aldeilis
stórmerkar niðurstöður. Pað er
aðeins mánuður liðinn síðan Jón
Baldvin fékk umboð og lýsti því
yfir að hann ætlaði sér þessa
stjórn, og nú er Ijóst að hún verð-
ur til næstu dægrin ef hún er ekki
þegar orðin til. Þetta er einsog til
séu þrjár gerðir af viðbiti: Gjörvi,
Tjörvi og Njörvi. Aðstandendur
Njörva ákveði fjögurra vikna
auglýsingaherferð fyrir sjálfa sig,
meðal annars á hverri forsíðu
dagblaða og öllum fréttatímum
sjónvarps og útvarps. Að lokum
sé fundið út með könnun að flest-
ir segi Njörva skástan, enda búið
að telja mönnum trú um að
Tjörvi og Gjörvi séu eiginlega
ekki lengur til í búðarhillunum.
Njörvinn er bestur.
Það eina merkilega við þessa
skoðanakönnun í DV um
æskilegt stjórnarmunstur er að
Njörvinn skuli ekki fá undirtektir
nema 36 prósenta, og bendir til
þess að auglýsingaherferðin hafi
ekki verið nógu vel heppnuð.
En það er samt gaman að svona
könnunum, og rétt af DV að
halda áfram að hringja í okkur
með ýmsar spurningar. Hvernig
skyldi staðan vera í fyrstu
deildinni í fótbolta?
Efnahagsmálin
Steingrímur Hermannsson,
sem er forsætisráðherra, og flest-
ir minnast á í skoðanakönnunum
þegar minnst er á forsætisráð-
herra, alveg einsog flestir
minntust á Gunnar Thoroddsen
forsætisráðherra þegar spurt var
um forsætisráðherra þegar hann
var forsætisráðherra,
Steingrímur fann út núna eftir
helgina að ekki væri hægt að
njörva saman aðra stjórn en með
Þorsteini og Jóni Baldvin vegna
þess að ástand efnahagsmála
Ieyfði ekki lengri stjórnarkreppu.
Þetta er næstum því jafn
skemmtilegt og könnunin í DV. í
fjögur ár hefur Framsókn verið í
stjórn með Sjálfstæðisflokknum
til að bæta ástand efnahagsmála.
Fyrir kosningar voru Framsókn
bg kratar í kapphlaupi um að
komast í stjórn með Sjálfstæðis-
flokknum uppá ástandið í efna-
hagsmálunum. í rúmlega tvo
mánuði hafa Framsókn og kratar
reynt að koma sér í stjórn með
Sjálfstæðisflokknum, og helsta
fyrirstaðan verið sú að sjálfstæð-
ismenn hafa ekki viljað láta tala
illa um ástandið í efna-
hagsmálum. Og núna leyfir
ástand efnahagsmála ekki annað
en að Framsókn og kratar fari í
stjórn með Sjálfstæðisflokknum.
73 af hundraði
Kosningarnar í aprfl hafa verið
lagðar út á marga vegu, enda úr-
slitin einstæð. En forystumenn
Framsóknarflokks og Alþýðu-
flokks virðast hafa gleymt einni
augljósri staðreynd, að Sjálfstæð-
isflokkurinn tapaði í kosningun-
um. Þeir sem ekki studdu Sjálfs-
tæðisflokkinn til áhrifa 25. aprfl
1987 reyndust vera 73 af hverju
hundraði kjósenda.
Vilja þessir 73 að Þorsteinn
Pálsson verði forsætisráðherra og
Sjálfstæðisflokkurinn aðalmótor-
inn í nýrri ríkisstjórn? Kannski
DV ætti að skoðanakanna.
Neysluskattar
Það er rétt að leyfa formönn-
unum að mynda ríkisstjórnina
áður en byrjað er að skammast í
henni, - dæma hana af verkum
sínum. En það sem komist hefur
út af viðræðuborðinu af málefn-
um bendir ekki til annars en að
hér sé á ferð dæmigerð Sjálfstæð-
isflokksstjórn. Aðgerðir í efna-
hagsmálum miðast við að skatt-
leggja neyslu alls almennings, til
dæmis matarinnkaup og bflaeign.
Svo á að setja skatt á tölvur, sem
við fyrstu sýn virðist afskaplega
vitlaust í samfélagi sem er af
öllum kröftum að hella sér útí
nýja tækniöld. Jafn ólíkir pólitík-
usar og Ragnar Arnalds og Al-
bert Guðmundsson voru á einu
máli um að auðvelda íslenskum
stofnunum, fyrirtækjum og ein-
staklingum að eignast tölvur, -
fjármálaráðherrann Ragnar Arn-
alds stóð fyrir því að afnema að-
flutningsgjöld af tölvum, og fjár-
málaráðherrann Albert Guð-
mundsson var í forystu um að af-
nema söluskatt af tölvum.
Ástand
efnahagsmála
Sömu daga og þríflokkastjórn-
in er að njörvast saman gefur
Þjóðhagsstofnun svo út skýrslu
um hagnað í verslun, og það
ástand efnahagsmála kemur í ljós
að á síðasta ári hefur velta þar
stóraukist, langt umfram verð-
lagshækkanir. Upplýsingarnar í
skýrslu Þjóðhagsstofnunar, -
sem undanfarnar vikur hefur ver-
ið stjórnarmyndunarmönnum til
sérstaks ráðuneytis uppá hvern
dag - , sýna einfaldlega að þarna
flæða peningarnir, án þess hinum
þjóðhögu stjórnarmyndunar-
mönnum hafi dottið í hug að rétta
út höndina. Hér er ef til vill kom-
in enn ein spurning fyrir DV?
-m
þJOÐVILJINN
Málgagn sósíalisma, þjóöfrelsis
og verkalýðshreyfingar
Útgefandi: Útgáfufólag Þjóðviljans.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Þráinn Bertelsson, össur
Skarphéðinsson.
Fréttastjórl: Lúðvík Geirsson.
Blaðamonn: Garðar Guðjónsson, Guðmundur Rúnar Heiðarsson,
Hrafn Jökulsson, HjörleifurSveinbjörnsson, IngunnÁsdísardóttir,
Kristín Ólafsdóttir, Kristófer Svavarsson, Logi Bergmann Eiðsson
(íþróttir), Magnús H. Gíslason, MörðurÁrnason, ÓlafurGíslason,
Ragnar Karisson, Sigurður Á. Friðþjófsson, Stefán Ásgrímsson, Vil-
borg Davíðsdóttir, Yngvi Kjartansson (Akureyri).
Handrita- og prófarkalestur: Elías Mar, Hildur Finnsdóttir.
Ljóamyndarar: Einar Ólason, Sigurður Mar Halldórsson.
Útiitateiknarar: Sævar Guðbjörnsson, Garðar Sigvaldason.
Framkvæmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Skrlf8tofuatjóri: Jóhannes Harðarson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Guðbergur Þorvaldsson.
Auglýsinga8tjóri: Sigríður Hanna Sigurbjörnsdóttir.
Auglýslngar: Unnur Agústdóttir, Olga Clausen, Guðmunda Kristins-
dóttir.
Símvarsla: Katrín Anna Lund, SigríðurKristjánsdóttir.
Húsmóðir: Soffía Björgúlfsdóttir.
Bíistjóri: Jóna Sigurdórsdóttir.
Útbreið8lu- og afgreiðslustjóri: Hörður Oddfríðarson.
Afgrelðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Innhelmtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, ÓlafurBjörnsson.
Útkoyr8la, afgreiðsla, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 681333.
Auglý8Íngar:Síðumúla 6, símar 681331 og 681310.
Umbrotog setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð í lausasölu: 55 kr.
Helgarblöð: 60kr.
Áskriftarverð á mánuði: 550 kr.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Flmmtudagur 2. júlf 1987