Þjóðviljinn - 02.07.1987, Blaðsíða 5

Hvalavinafélagið
Sjávamtvegsráðherra
í sjóræningjaleik
HalldórÁsgrímsson tókforystufyrirþeim ríkjumsem virða náttúruverndarsjónarmið að vettugi. Fréttaflutninguraf
þingi Alþjóða hvalveiðiráðsins gróflega rangtúlkaður segja talsmenn Hvalavinafélagsins
OU umfjöllun fjölmiðla hér á
landi um það sem gerðist á
þingi Alþjóða hvalveiðiráðsins
hefur verið hróplega misvísandi,
sögðu þeir Björn Hróarsson jarð-
fræðingur og Magnús H. Skarp-
héðinsson, en þeir fylgdust með
þingi ráðsins í Bretlandi í síðustu
viku sem fulltrúar nýstofnaðs
Hvalavinafélags.
-Sannleikurinn er sá að fyrsta
ræða Halldórs Ásgrimssonar á
þinginu olli hneykslun flestra
þingfulltrúa og gerði það að verk-
um að íslenska sendinefndin var
einangruð það sem eftir var
þingsins. Það sem olli hneykslun í
ræðu ráðherrans voru fýrst og
fremst þær hótanir sem hann
hafði í frammi: hótanir um úr-
sögn úr Alþjóða hvalveiðiráðinu
og stofnun nýrra samtaka til
höfuðs þess, hótanir um að kæra
samþykktir ráðsins fyrir Al-
þjóðadómstólnum í Haag og hót-
anir um að íslendingar myndu
nýta hvalastofnana innan ís-
lenskrar efnahagsiögsögu sam-
kvæmt eigin geðþótta, en sú hót-
un gengur þvert á Hafréttarsátt-
mála Sameinuðu þjóðanna, þar
sem segir að hvalastofnarnir í
höfunum séu sameign mannkyns.
Þessar stóryrtu yfirlýsingar
komu eins og sprengja inn á þing-
ið og urðu til þess að margar
þjóðir, sem ekki höfðu
fullmótaða afstöðu í málinu,
sneyddu algjörlega hjá öllu sam-
starfi við íslendinga það sem eftir
var þingsins.
Sátuð þið þingið sem
áheyrnarfulltrúar?
-Nei, við fengum ekki leyfi til
að hlusta á umræður, en hins veg-
ar fylgdumst við grannt með öllu
sem þar fór fram, sóttum fyrir-
lestra og vorum í nánum tengs-
lum við fjölmiðlafólk, sem fylgd-
ist með öllu.
Sýndu fjölmiðlar mikminn
áhuga á þinginu?
-Já, gífurlegan, þvíþótt 34 þjóðir
hafi átt sendinefndir á þinginu,
þá voru blaðamenn jafnan fleiri.
Og áhugi þeirra beindist ekki síst
að afstöðu íslands. Þannig lent-
um við í 3-4 sjónvarpsviðtölum,
meðal annars við Channel 3 í
Hér er
Ólafur Þ. Jónsson telur líklegast að
rekaviðurinn só ættaður frá Síberíu.
Björn Hróarsson, Magnús H. Skarphéðinsson og Eyrún Ósk Jensdóttir, sem fylgdust með þingi Alþjóðahvalveiðiráðsins I Boumemouth fyrir Hvalavinafélag
Islands.
Bretlandi og í milli 20 og 30
blaðaviðtölum. Það er óhætt að
segja að frammistaða íslenska
ráðherrans og íslensku sendi-
nefndarinnar hafi orðið mikill á-
litshnekkir á þjóðinni í augum
umheimsins, en íslenska sendin-
efndin virtist reyndar fara mest
huldu höfði og forðast fjölmiðla.
Meðal annars neitaði hún frétta-
manni íslenska sjónvarpsins um
viðtal, en hann var sérstaklega
sendur á staðinn en sat uppi með
engar fréttir.
Með framkomu sinni hafði ís-
lenska sendinefndin hins vegar
gengið fram fyrir skjöldu og
Eg geri fastiega ráð fyrir því að
hingað komi einhver slatti af
ferðamönnum í sumar, en það
sem af er sumri hef ég ekki orðið
mikið var við þá hér. En aðal-
ferðatíminn hér á Hornströndum
er í júlímánuði, segir Ólafur Þ.
Jónsson, vitavörður á Horn-
bjargsvita.
Ólafur tók við vitavarðaremb-
ættinu um mánaðamótin maí-
júní og er ráðinn í eitt ár í senn.
Sagði hann að það sem af væri
sumri hefði veðrið verið mjög
gott þarna nyrðra, en í gær var
leiðindaveður og rigning. Mikið
tekið forystu fyrir þeim ríkjum
sem ekki vildu virða náttúruvern-
darsjónarmið. íslendingar léku
því skúrkinn á þessu þingi og
voru útmálaðir sem slíkir í fjöl-
miðlum á meðan aðrar hvalveiði-
þjóðir eins og Japanir og Kóreu-
menn gátu skýlt sér á bak við hina
óvægilegu afstöðu íslensku sendi-
nefndarinnar án þess að vera eins
mikið í sviðsljósinu.
Kom þetta ekkifram í íslenskum
fjölmiðlum?
-Nei, allavega ekki nægilega
vel. Þegar Halldór Ásgrímsson
kom heim af þinginu, þá sagði
hann í sjónvarpinu að þingið hafi
er af fugli í bjarginu sem er án
vafa þéttbýlasti staður landsins.
Aðalstarf vitavarðarins er að
taka veður á þriggja tíma fresti en
auk þess fer nokkur tími í viðhald
og annað þessháttar sem dytta
verður að og sjá um að allt sé í
góðu standi, því ekki er hægt að
panta viðgerðarmann frá næsta
verkstæði ef eitthvað bjátar á.
Ólafur sagði að hann notaði
frítímann, þegar hann gæfist, til
að fara í fjöruferðir og væri þar
ýmislegt að sjá sem ræki á land.
Sagðist hann verða mikið var við
allskonar drasl úr veiðarfærum
af óskiljanlegum ástæðum ráðist
gegn vísindastarfsemi íslendinga.
Það er fullkomin rangtúlkun, því
allir þeir fulltrúar sem til máls
tóku á þinginu ræddu um nauð-
syn aukinna rannsókna, og meðal
annars voru fslendingar lofaðir
fyrir framlag sitt til þeirra. Það
var hins vegar skoðun yfirgnæ-
fandi meirihluta þingfulltrúa að
hvalveiðarnar ættu ekkert skylt
við rannsóknir, enda lagði ís-
lenska sendinefndin ekki fram
neinar þær niðurstöður, sem
rekja mátti beint til vísindaveiða
síðastliðins árs. Og þótt sjávarút-
vegsráðherra reyni að halda
skipa, m.a. kúlur úr trolli. Einnig
væri mikið um rekavið, sennilega
ættaðan frá Síberíu. Mikið er um
ref þarna og er það fastur liður á
hverju kvöldi að komi heim að
íbúðarhúsinu, fjórir til fimm sam-
an í leit að æti. Sagðist Ólafur
halda góðum vinskap við rebba
og gæfi honum alltaf eitthvað í
svanginn.
„Hérna er maður í drauma-
vinnunni og líður vel. Ég bið að
heilsa öllum sósíalistum með bar-
áttukveðju,“ sagði Ólafur að lok-
um.
grh
áfram þessum blekkingarleik
gagnvart þjóðinni, þá hafa bæði
vísindamenn, fjölmiðlar og al-
menningsálitið í heiminum séð í
gegnum þetta, þannig að afstaða
Halldórs Ásgrímssonar er nú
gjarnan túlkuð sem eins konar
sjóræningjasiðfræði gagnvart
þessari dýrategund, sem öllum
líffræðingum sem við þekkjum að
Jóhanni Sigurjónssyni undan-
skyldum ber saman um að sé í
útrýmingarhættu.
Komu fram nýjar upplýsingar
um það á þinginu?
—Jú, það var samdóma álit
flestra sérfræðinga sem þarna
voru að á grundvelli þeirra tak-
mörkuðu upplýsinga, sem íslend-
ingar hefðu meðal annarra lagt
fram um stofnstærð á langreiði í
Norður-Atlantshafi, þá væri
þessi hvalastofn í mikilli útrým-
ingarhættu miðað við þann hvala-
fjölda sem íslendingar hyggðust
veiða í svokölluðu vísindaskyni.
Það er auðvitað á þeim forsend-
um sem Alþjóða hvalveiðiráðið
hefur lagst gegn þessum veiðum.
Hvaða augum lítur almenn-
ingsálitið í Bretlandi afstöðu ís-
lensku ríkisstjórnarinnar í þessu
máli?
-Það er ekki nokkur vafi að öll
framganga Halldórs Ásgrims-
sonar í þessu máli hefur orðið ís-
lendingum mikill álitshnekkir og
gert mikið til að eyðileggja fyrir
þeirri jákvæðu umfjöllun um ís-
land sem kom í kjölfar leiðtoga-
fundarins. í augum margra er
litið á okkur sem sjóræningja sem
ekki vilja hlýta alþjóðalögum og
samþykktum og virði náttúru-
verndarsjónarmið að vettugi.
Það er ekki vænlegt til þess að
afla íslandi álits sem friðelskandi
þjóðar sem gegnt geti sáttahlut-
verki í heiminum. ~ólg
Hornbjargsviti
maður í draumavinnu
Ólafur Þ. Jónsson vitavörður: Aðalferðatíminn hér er íjúlí. Geri ráðfyrir
slatta af ferðamönnum ísumar. Veðrið búið að vera gott. Mikið afrekaviði í
fjörunni frá Síberíu. Einnig drasl úr veiðarfœrum skipa og báta. Rebbi
fasturgestur á hverju kvöldi
Fimmtudagur 2. júlí 1987 ÞJÓÐVIUINN - SÍÐA 5