Þjóðviljinn - 19.01.1988, Blaðsíða 11

________________________ERLENPAR FRETTIR______________________
Argentína
Uppreisnarfor sprakkinn gafst upp
Þegar fyrirliða uppreisnardáta úr Argentínuher varð Ijóstað Alfonsin forseti hafði nóg af drottinhollum
dátum til að berjast fyrir sig gafst hann upp
Raul Alfonsin andaði léttar þegar uppreisnarforinginn Aldo Rico hafði gefisf upp og fékk sér vatnssopa.
Uppreisnarforinginn Aldo Rico
gafst upp í gærkvöldi fyrir
drottinhollum dátum Argentínu-
hers er höfðu slegið hring um
greni hans og fylgismanna hans í
herbúðum Monte Caseros bæjar,
630 kflómetrum norðan Buenos
Aires. Fréttir þessar hafði argent-
íska fréttastofan Telam eftir hers-
höfðingjanum Humberto Ferr-
ucci.
Raul Alfonsin, forseti Argent-
ínu, hafði fyrr í gær hafnað skil-
yrðum sem Rico þessi hafði sett
fyrir uppgjöf og sagt að gæfust
þeir ekki upp vífilengjalaust yrðu
þeir knúðir til þess með vopna-
valdi.
Að sögn talsmanns forsetans,
Jose Ignacio Lopez, hafði stjórn-
arherinn náð að brjóta allar aðrar
uppreisnarsveitir hersins á bak
aftur að 19. landgönguliðs-
deildinni undanskilinni en hún
hefst við í borginni Tucuman í
norðurhluta landsins. Ekki var
ljóst í gærkveldi hver hefði töglin
og hagldirnar þar í borg.
Að sögn embættismanna er
bærinn Monte Caseros algerlega
á valdi stjórnarliða hverra skrið-
drekar og bryndrekar rúlla fram
og aftur um götur.
Er Rico lagði niður vopn voru
aðeins fáeinar klukkustundir
liðnar frá því fréttir bárust af
sprengjufalli og skothríð við
höfuðstöðvar uppreisnarmanna.
Um svipað leyti voru stuðnings-
menn hans er reyndu að ná aðal-
flugvelli Monte Caseros stráfelld-
ir.
Þetta var fyrsta sinni að argen-
tínskir dátar bárust á banaspjót
Utanríkisráðherra ísraels,
Shimon Perez, lét svo ummælt
í gær að hann hefði hug á því að
knýja fram þingkjör um friðar-
ráðstefnu landa fyrir botni Mið-
jarðarhafs og framtíð herteknu
svæðanna. I því augnamiði hygð-
ist hann freista þess að vinna
meirihluta þingheims á sitt band.
Lögum samkvæmt eiga þing-
kosningar að fara fram í ísrael í
nóvember næstkomandi en Perez
segir þær geta farið fram eftir þrjá
mánuði ef þingmenn fallist á
málaleitan sína.
Perez er formaður Verka-
mannaflokksins og Yitzhak
Shamir forsætisráðherra er leið-
togi Likudbandalagsins. Þeir
sitja saman í ríkisstjórn vegna
þess að annars hefði engin stjórn
verið mynduð í landinu eftir síð-
ustu kosningar. Hvorugur ris-
anna í ísraelskri pólitík var í stakk
búinn að taka við völdum með
fulltingi smáflokka.
En þeir Perez og Shamir sitja
ekki á sárs höfði og eitt helsta
þrætueplið er þátttaka ísraels-
manna í friðarráðstefnunni. Sá
fyrrnefndi segir slíkt stefnuhald
einu færu leiðina til þess að við-
ræður takist milli fsraelsmanna
og granna þeirra. Forsætisráð-
herrann segir hinsvegar að slíkur
alþjóðafundur sé löndum sínum
stórháskalegur þar eð á honum
verði lagt að þeim að skila aftur
herteknu svæðunum en þau séu
ákaflega mikilvæg ísraelsvörn-
um.
Perez reyndi íöekað að knýja
ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 15
frá því árið 1962. Alfonsin forseti
hrósaði stjórnarhernum í hástert
enda stýrði hann sjálfur aðgerð-
um hans í gær.
Rico þessi kvað vera „stríðs-
hetja“ úr Falklandseyjastrfði
fram þingkjör um friðarfund í
fyrra en fékk ekki nægan stuðn-
ing á löggjafarsamkundunni. Nú
reynir hann á ný vegna breyttra
aðstæðna eftir nær látlausar mót-
mælaaðgerðir Palestínumanna á
Gazasvæðinu og vesturbakka
Jórdanár í sex vikur. Að minnsta
kosti 40 mótmælendur hafa fallið
fyrir hendi skotmanna ísraelskra
Argentínumanna og Breta árið
1982. Hann sagði á sunnudag til-
gang uppreisnarinnar þann að
knýja stjórnvöld til þess að skipta
um forystu í hernum. Sakar hann
núverandi yfirmenn hans um að
hafa borið ábyrgð á hrakförum
stjórnvalda á þessu tímaskeiði.
í gær hélt sendimaður Samein-
uðu þjóðanna, Marrack Gould-
ing, burt frá fsrael eftir vikudvöl
þar og á hernumdu svæðunum.
Hann kvað 20 ára hernám ísra-
elsmanna á Gazasvæðinu og vest-
urbakka Jórdanár hafa leitt til
ástands sem væri jafn óbærilegt
fyrir Palestínumenn og gyðinga.
Argentínumanna á Falklands-
eyjum og ennfremur um að
standa ekki vörð um þá undir-
menn sína sem sakaðir hafa verið
um að hafa framið glæpi og hryðj-
uverk á valdaskeiði herforing-
jastjórnarinnar.
í gær var allt með kyrrum
kjörum í herteknu svæðunum
enda viðbúnaður hers og lögreglu
meiri en nokkru sinni fyrr og út-
göngubann í gildi. Palestínu-
menn mæta ekki til vinnu sinnar
nema úrillir kaupmenn sem ísra-
elskir dátar neyddu til að opna
verslanir sínar. Engir viðskipta-
vinir létu sjá sig. Reuter
Rico hafði verið í stofufangelsi
frá því í apríl í fyrra en þá var
hann í broddi fylkingar dáta sem
voru með uppsteyt. Hann mun
hafa sloppið úr haldi í síðustu
viku. Reuter
Shimon Perez vill þingkosningar um
friðarmál í Miðausturlöndum og fram-
tíð herteknu svæðanna.
Nicaragua
Ortega í friðarskapi
ForsetiNicaragua gerir Kontraliðum gramtígeði meðþvíað ganga að meginkröfum þeirra
Daníel Ortega, forseti Nicarag-
ua, aflétti á laugardaginn
neyðarástandi í landinu sem stað-
ið hafði óslitið í sex ár. Ennfrem-
ur bauðst hann til þess að eiga
orðastað við forsprakka Kontra-
liða án milligöngumanna, sagðist
ætla að láta alla pólitíska fanga
lausa og ítrekaði að árið 1990
myndu landsmenn ganga að kjör-
borði og velja sér forseta.
Þetta eru mikil nýmæli því
fram að þessu hafa ráðamenn í
höfuðborg Nicaragua, Managua,
þvertekið fyrir að koma að máli
við fyrirmenn málaliðanna og
bent réttilega á að þeir væru ekk-
ert annað en trúðar í sirkusi Ron-
alds Reagans.
Ortega kvað sinnaskiptin eiga
rætur að rekja til friðaráætlunar
þeirrar sem kennd hefur verið við
Oscar Arias forseta Costa Rica
og undirrituð var af forsetum
fimm ríkja Mið-Ameríku síð-
astliðið sumar.
Samkvæmt ofanskráðu hafa
valdhafar í Nicaragua gengið að
öllum aðalkröfum Kontraliðanna
og skyldu menn því æila að þeir
hefðu þóst himin höndum hafa
tekið, „frelsishetjur“ Reagans
talið drauminn hafa rætst. En því
fer víðsfjarri. Einn af foringjum
málaliðanna var fljótur að átta sig
á því að ákvarðanir Ortegas
hefðu aðeins verið teknar í því
augnamiði að slá ryki í augu
bandarískra þingmanna svo að
örlæti þeirra skryppi saman.
Nú hlýtur sú spurning að vakna
hví Kontraliðar þurfi vopn til að
berjast fyrir markmiðum sem
þegar hafa náðst? Eða er mark-
miðið annað en þeir láta í veðri
vaka?
Hvað sem því líður hyggst
Bandaríkjastjórn ekki hætta að
berjast fyrir því að þingmenn fall-
ist á að láta stórar fúlgur renna í
Kontrahítina einsog í fyrra. Þá
fengu málaliðarnir 100 miljónir
dala. í orði kveðnu styður Reag-
an friðaráætlun Ariasar en sam-
kvæmt henni er ríkisstjórnum
óheimilt að styðja við bakið á
uppreisnarmönnum í nágranna-
ríkjum sínum. En það er kunnara
en frá þurfi að segja að eitt er orð,
annað athöfn hjá bandarískum
ráðamönnum.
En öldungis er óvíst hvort
Kontraliðar fá nokkuð sem feng-
ur er í úr bandarísku ríkisfjár-
hirslunni í ár. Tilboð Ortegas
kemur þeim í klípu. Hafni þeir
því og láta hjá líða að ganga til
viðræðna við ráðamenn í Manag-
ua gætu bandarískir þingmenn ál-
yktað sem svo að þeir hafi engan
hug á friðsamlegri lausn mála
þótt hún standi til boða. Og
ákveðið að láta af fjárstuðningi.
Gangi þeir hinsvegar að tilboði
Ortegas gæti bandarískur þing-
maður rökleitt á þá leið að nú
væru alvarlegar friðarviðræður
komnar á rekspöl og því engin
þörf á því að vígvæða Kontraliða!
En hvað um það, nú veltur allt
á því hvernig Ortega tekst til við
framkvæmd áforma sinna. Standi
hann við gefin heit geta banda-
rískir þingfulltrúar trauðla rétt-
lætt sóun bandarísks almannafjár
í vopn og vígtól málaliðunum til
handa.
Reuter
ísrael
Perez vill kosningar
Utanríkisráðherrann vill að landsmenn taki ákvarðanir um friðarmál ogframtíð
herteknu svœðanna íþingkjöri. Kyrrt á vesturbakkanum og Gaza