Þjóðviljinn - 11.05.1988, Blaðsíða 13

ERLENDAR FRETTIR
Danmörk
Glístrúp
á sigurbraut
Lýöskrumarinn gamli hefur ráð ríkisstjórnar-
innar í hendi sér. Vinstrimenn töpuðu 6
þingsætum
Þótt Danir virðist hafa þokast
eilítið til hægri á síðustu mánuð-
um urðu ekki stórvægilegar
breytingar á fylgi flokka í þing-
kjörinu í gær, ef undan eru
skildar auknar vinsældir „Fram-
faraflokks“ Mogens Glístrúps.
íhaldsstjórnin mun án vafa lafa
áfram með fulltingi „Róttæka
vinstriflokksins" og glístrúpanna
en nú hafa hinir síðarnefndu
sterkari stöðu en áður og geta því
sett Paul Schluter kosti.
Þegar búið var að telja og
flokka 98 af hundraði atkvæða í
gærkveldi var ljóst að stefna
„Framfaraflokksins", afnám
skatta og félagslegrar þjónustu
auk andúðar á útlendingum,
einkum þeldökku fólki, hafði
fengið hljómgrunn hjá all stórum
hópi fólks. Fyrrum réð Glístrúp
yfir 9 þingsætum af 179 en fékk 16
í sinn hlut í gær. Hann hefur því
ráð ríkisstjórnarinnar í hendi sér
svo fremi enginn stjórnarand-
stöðuflokkanna hlaupi undir
bagga með íhaldinu.
Eftir þingkjörið hefur ríkis-
stjórnin nákvæmlega jafnmarga
fulltrúa á löggjafarsamkundunni
og áður, 70 talsins. Aðeins
„flaggskipið“, íhaldsflokkurinn,
tapaði fylgi, fékk 35 menn kjörna
á þing en hafði þar 38 áður.
„Venstre" vann þrjú þingsæti,
hafði 19 en hefur 22. Miðdem-
ókratar og Kristilegi þjóðar-
flokkurinn standa í stað, þeir
Loksins, loksins sér Glístrúp fram á völd og virðingar.
fyrrnefndu ráða 9 sætum en þeir
síðarnefndu 4. „Róttæki vinstri-
flokkurinn“, sem haldið hefur
Schluter á floti undanfarin ár,
tapaði einu sæti, fékk 10 í stað 11
áður.
Af stjórnarandstöðunni er það
að segja að jafnaðarmenn unnu
eitt þingsæti, fengu 55 í stað 54
áður. Hinsvegar tapaði Sósíalíski
þjóðarflokkurinn þrem sætum,
hafði 27 en hefur 24. Samferða-
menn hurfu hinsvegar af þingi en
þeir komu á óvart í september og
fengu þá 4 stóla undif sig.
Schluter var borubrattur og
sagði niðurstöðu kosninganna
ótvírætt benda til þess að Danir
væru sér sammála í Natómálum.
Hann var einn um þetta viðhorf.
Fréttaskýrendur tóku margir allt
annan pól í hæðina og sögðu úr-
slitin niðurlægjandi fyrir forsætis-
ráðherrann sem nú yrði að ganga
á eftir Glístrúp með grasið í
skónum.
Reuter/-ks.
Frakkland
Forseti skipar
forsætisráðherra
Mitterrand útnefndi ígœr hægrikratann og
reykingamanninn Michel Rocard eftirmann
Jacques Chiracs
Francois Mitterrand Frakk-
landsforseti fól í gær einum
flokksbræðra sinna að taka við
embætti forsætisráðherra af
Jacques Chirac.
Það kom fáum í opna skjöldu
að Michel Rocard skyldi verða
fyrir valinu en hann þykir hógvær
maður og háttvís og því kjörinn
til starfans; enda hafa miðju-
menn trauðla horn í síðu hans.
Hann er 57 ára gamall og gegndi
embætti landbúnaðarráðherra í
ríkisstjórnum þeirra félaga sinna,
Mauroys og Fabiusar. Þeir
Mitterrand kváðu hafa eldað
grátt silfur saman hér á árum
áður en nú virðist hafa gróið um
heilt á milli þeirra.
Jafnskjótt og boð forsetans
voru kunn hélt Rocard til skrif-
stofu forvera síns og tók við lykla-
völdum. Við það tækifæri hélt
hann stutta ræðu: „Forseti lýð-
veldisins hefur falið mér að leysa
erfitt verkefni...Ég mun beita
mér fyrir hagsbótum til handa
öllum þeim landa minna sem eiga
undir högg að sækja, hafa áhyggj-
ur af atvinnuleysi, óttast um ör-
yggi sitt eða kvíða framtíðinni."
Fyrr um daginn hafði Chirac
gengið hin þungu spor upp tröpp-
ur Elyssehallar á fund fjanda síns
og fyrrum keppinautar. Án orð-
lenginga batt hann enda á
„sambúð“ þeirra forsetans og
hvarf þvínæst á braut. Þar með
lauk tilraun um „samvinnu"
hægri og vinstri manna við
stjórnvöl frönsku þjóðarskút-
unnar.
Það er alkunna að miðju- og
hægri menn ráða yfir meirihluta
atkvæða á franska þinginu. Því
kann það að reynast Rocard
næsta örðugt að stýra skútunni í
umboði forsetans nema hann fái
all nokkra miðjumenn til liðs við
sig eða tryggi sér í öllu falli vel-
viljað hlutleysi þeirra. Ljóst er af
yfirlýsingum tveggja forystu-
manna miðflokkabandalagsins,
Giscards d‘Estaings fyrrum fors-
eta og frú Simone Weil, að sósíal-
istar fá vinnufrið, a.m.k.í bili.
Rocard er maður keikur og
hvatlegur, fínlegur en harður í
hom að taka. Hann þykir „hægri
sinnaður“ af jafnaðarmanni að
vera, kveður markaðsbúskap
hafa margt sér til ágætis og ráð-
Nýr forsætisráðherra Frakk-
lands, Michel Rocard, í þungum
þönkum.
leggur „íhaldsúrræði" í eilífð-
arglímunni við verðbólguglám.
Augljóst er að forsetanum þykir
hann vera manna best til þess fall-
inn að lokka miðjumenn burt úr
herbúðum Chiracs.
Annars fór vel á með þeim
forsætisráðherrunum í gær enda
eru þeir gamlir skólafélagar. Re-
uter sá ennfremur ástæðu til þess
að geta þess að báðir reyki þeir
mikið og vel.
Reuter/-ks.
Palestína
Fríðarsinni í dýflissu
Bandarískur Palestínumaður sem hvatt hefur þjóð sína til að andœfa
án ofbeldis kann að verða fluttur nauðugur úr landi
Bandarískur mannréttinda-
frömuður og baráttumaður af
palestínsku bergi brotinn, Mu-
barak Awad að nafni, hefur dval-
ið á Gazasvæðinu umliðna mán-
uði og haft sig í frammi í frelsis-
baráttu þjóðar sinnar. Hann situr
nú í dýflissu i Ramleh og biður
úrskurðar hæstaréttar ísraels um
það hvort flytja eigi hann
nauðugan burt af ættjörðinni.
Skipun um það mun hafa borist
frá sjálfum Yitzhak Shamir for-
sætisráðherra ísraels.
Shamir fullyrðir að Awad
hvetji ungmenni til óspekta og of-
beldisverka en sjálfur segir hann
það víðs fjarri sanni. Hann heitir
á Palestínumenn að mótmæla
hemámi ísraelsmanna með
friðsamlegum hætti, hann hvetji
aðeins til „andófs án ofbeldis" að
hætti Gandhis og M.L.Kings.
Talsmaður bandaríska utan-
ríkisráðuneytisins tjáði frétta-
mönnum í gær að húsbóndi sinn,
George Shultz, hefði skrifað
Shamir bréf og mótmælt harðlega
meðferð ísraelsmanna á Awad.
Reuter/-ks.
Sovétríkin
Öngþveiti og óðagot
Leiðtoginn varar við ringulreið íþjóðfélaginu
Míkhael Gorbatsjov sagði í
ræðu á laugardag að perest-
rojkan sín eða nýsköpunarstefn-
an hefði vaidið öngþveiti og ring-
ulreið meðal fjölmargra, jafnvel í
forystusveit ríkis og flokks.
Ræða leiðtogans kom ekki
fyrir sjónir manna eystra fyrr en í
gær. „Það er augljóst að því fer
fjarri að allir aðilar leggi rétt mat
á stöðu mála. Við höfum orðið
varir við það að perestrojkan hef-
ur valdið öngþveiti meðal fjöl-
margra, verkamanna, mennta-
manna og forystumanna, ekki
aðeins í lægri þrepum
stjórnsýslunnar heldur einnig á
æðstu stöðum.“
Gorbatsjov lagði áherslu á að
öngþveitið stafaði fremur af óð-
agoti manna og kvíða en skipu-
iögðum skemmdaverkum og
andstöðu við stefnu sína.
„Ástandið er mjög alvarlegt.
Ringulreiðin er slík og óðagotið
að sumir eru komnir á þá skoðun
að perestrojkan sé niðurrifss-
tefna en það jafngildir því að
hafna sósíalismanum...og leiðir
beint út í ógöngur í þjóðfé-
laginu.“
Reuter/-ks.
Vestur-Þýskaland
Glæpum fjölgar
En morðum, nauðgunum og skotárásum
fœkkar
ótt árið 1987 hafi verið metár
hvað varðar fjölda glæpa í
Vestur-Þýskalandi og ljóst megi
vera að afbrotahneigð þarlendra
aukist jafnt og þétt er heiðvirðum
vesturþýskum borgurum það
nokkur huggun harmi gegn að
frétta að morðum, nauðgunum
og skotárásum hefur fækkað.
Svo hermir skýrsla innanríkis-
ráðuneytisins í Bonn en hún var
kynnt alþýðu manna í gær. í
henni stendur að 4,44 miljónir
glæpa hafi verið framdar á vest-
urþýskri grundu í fyrra. í aðeins
tveimur málum af hverjum fimm
hafi öll kurl komið til grafar eftir
vasklega framgöngu einhvers
Derricks.
Skýrsluhöfundar hafa miklar
áhyggjur af auknum umsvifum
vasaþjófa og útlendinga. Hinir
síðamefndu hafa einkum brotið
af sér með því að sniðganga
landamæra og tollverði við komu
sína til landsins.
5,281 konu var nauðgað í
Vestur-Þýskalandi í fyrra, hermir
skýrslan, og kváðu þesskonar
glæpir ekki hafa verið færri í
þrjátíu ár. Af öðrum ljósum
punktum má nefna að morðum
fækkaði um 4,3 af hundraði í
fyrra og skotárásum um 14 af
hundraði.
Reuter/-ks.
Pólland
Verkfalli lokið
Verkamenn við skipasmíða-
stöð Leníns í Gdansk eru ekki
lengur í verkfalli. Þeir ákváðu í
gær að yflrgefa lóð Leníns eftir að
hafa haldið þar kyrru fyrir þann
tíma er verkfallið stóð eða í níu
daga.
Hundruðum saman gengu þeir
fylktu liði burt frá skipasmiðj-
unni og sem leið lá að kirkju
nokkurri þar sem leiðtogar þeirra
hafast við. Veifuðu þeir pólska
þjóðfánanum og hrópuðu í sí-
bylju nafn verkalýðsfélagsins
Samstöðu.
Leiðtogar verkamanna ákváðu
að láta verkfalli lokið þótt ráða-
menn hafi í engu komið til móts
við þá. í yfirlýsingu frá þeim
segir: „Við höfum ákveðið að yf-
irgefa lóð skipasmiðjunnar. Um
þetta var ekki gerður neinn
samningur, við ákváðum sjálfir
að fara.“ Reuter/-ks.