Þjóðviljinn - 26.07.1988, Qupperneq 13

ERLENDAR FRETTIR
Iran/írak
Vegist með
vopnum og orðum
Irakar virðast tregir til að draga lið sitt til baka. Iranir
segjast hafa unnið glœsta sigra
r
Iranir sögðust hafa goldið óvin-
um sínum írökum rauðan belg
fyrir gráan í gær, hrundið atlögu
þeirra í tveimur landamærahér-
uðum og fellt fjölda hermanna.
írakar ypptu bara öxlum og
kváðu ekki svo mikið sem flugu-
fót fyrir fréttum þessum. Þeir
viðurkenna að hersveitir þeirra
séu enn röngu megin landamær-
anna á suðurvígstöðvunum en
þeir höfðu heitið því að kveðja
þær til baka um helgina. Á föstu-
dag hernámu þeir tvö írönsk þorp
en í gær sóru þeir og sárt við lögðu
að þeim yrði skilað eigendum sín-
um í dag, þriðjudag.
„í því augnamiði að umkringja
hersveitir óvinarins og gereyða
þeim reyndist nauðsyn krefjast
þess að hermenn vorir héldu yfir
landamærin á einum eða tveimur
stöðum um miðbik víglínunnar.“
Þannig hljómaði dagsorð gær-
dagsins úr aðalbækistöðvum ír-
akshers í Bagdað.
írakar ítrekuðu að þeir hefðu
engan hug á að vinna lönd undan
fjendum sínum ellegar draga
stríðið á langinn. Hinsvegar teldu
þeir einkar brýnt að endurheimta
öll írösk svæði áður en samninga-
Javier Perez de Cuellar. Lykil-
maður í friðarviðræðum.
þóf hæfist og ekki væri síður
bráðnauðsynlegt að afla stríðs-
fanga áður en býtti hæfust.
Gert er ráð fyrir því að utan-
ríkisráðherrar styrj aldarríkj anna
hittist að máli í New York ein-
hvern næstu daga. Hyggst Javier
Perez de Cuellar aðalritari Sam-
einuðu þjóðanna stýra fundi
þeirra og gefa þeim góð ráð. Ætl-
un manna er sú að ályktun Ör-
yggisráðsins númer 598 frá því í
fyrra verði rædd í þaula en hún
fjallar sem kunnugt er um vopna-
hlé í stríði írana og íraka.
í gær héldu sítar „hátíð fórnar-
innar“ og var ýmislegt gert til há-
tíðarbrigða í Teheran. Svo dæmi
sé tekið þá hélt forseti hæstarétt-
ar, ajatollah Musavi Ardebili,
áhrifamikla ræðu í háskóla höf-
uðborgarinnar. Meðal þess sem
fram kom í máli hans var sú kenn-
ing að fjöldaganga írana til víg-
stöðvanna myndi hafa „meiri
áhrif en kjarnorkusprenging."
Ríkisfréttastofa írana, IRNA,
staðhæfði í gær að næturárásir
Persahers hefðu verið einkar vel
heppnaðar. Pað sæist best á ár-
angrinum: 1.500 írakar fallnir, 50
íraskir skriðdrekar og herflutn-
ingabílar ónýtir og, síðast en ekki
síst, nýtt land á valdi írana, 40
kflómetrar að flatarmáli.
Reuter/-ks.
l'raki með bros á vör gefur sigurmerki.
Fialla-Karabakh
Kampútseustjórn
Nýjar
tillögur
r
Igær hófust í Indónesíu við-
ræður um frið og framtíðar-
skipan mála í Kampútseu. Þar
bar helst til tíðinda á fyrsta degi
að forsætisráðherra ríkisstjórn-
arinnar í Phnom Penh, Sun Sen
að nafni, gerði fréttamönnum
grein fyrir hugmyndum sínum
um lausn á vanda Kampútseu-
manna.
Sun Sen kvaðst fallast á að
skipuð yrði nefnd fjögurra meg-
infylkinga til þess að búa í haginn
fyrir allsherjar atkvæðagreiðslu
landsmanna um framtíðarskipan
Kampútseu. Hann sæi ekkert því
til fyrirstöðu að Síanúk prins
gegndi formennsku í slíkri nefnd.
Sun Sen lagði ríka áherslu á að
skipuð yrði alþjóðleg eftirlits-
nefnd til þess að fylgjast grannt
með öllum stjórnmálagerðum
Kampútseumanna og brottflutn-
ingi víetnamsks herliðs. Sem
kunnugt er hyggjast ráðamenn í
Hanoi kveðja alla hermenn sína
heim frá Kampútseu og skulu
þeir síðustu stíga yfir landamæri
ríkjanna eigi síðar en í ársbyrjun
1990.
Sun Sen kvað brýna nauðsyn
bera til þess að Rauðu kmerarnir
yrðu afvopnaðir og þar með
tryggt að þeir hæfust ekki til
valda á ný. Síanúk prins hefur ítr-
ekað krafist hins sama og fyrir
skemmstu lét hann af leiðsögn
fyrir hreyfingu uppreisnarmanna
vegna uppivöðslusemi Rauðra
kmera. Bar hann sig illa og sagði
skæruliða Pols Pots sitja yfir hlut
annarra uppreisnarmanna. Færi
því fjarri að hann hygðist stuðla
að nýrri valdatöku þeirra.
Reuter/-ks.
Palestínumenn í fangabúðum ísraelsmanna. 148 látnir lausir af
5.000.
Palestína
Af ísraelskri rausn
ísraelsk hernaðaryfirvöld létu í gœr lausa 148
afrúmlega 5.000palestínskumföngum. Tveir
Palestínumenn skotnir í fyrradag
Verkföll á enda
Armenar halda til vinnu á ný enda þóttFjalla-
Karabakh sé eftirsem áður hérað í
Azerbaidsjan
Ísraelsk hernaðaryflrvöld telja
það til marks um góðvild sína
að þau létu 148 fangna Palestínu-
menn lausa i gær í tilefni frídaga
múhameðstrúarmanna. Að
minnsta kosti 5 þúsund Palestínu-
menn frá herteknu svæðunum
eiga illa vist í flóttamannabúðum
Israelsmanna. Ennfremur sá
Yitzhak Rabín, varnarmáiaráð-
herra ísraels, ástæðu til þess að
vara Palestínumenn við því að
„misnota“ frídagana til
mótmælahalda.
Fremur kyrrt var á herteknu
svæðunum í gær. Hinsvegar voru
Palestínumenn í austurhverfum
Jerúsalems með uppsteit, að sögn
ísraelsmanna, en táragas og
gúmmíkúlur bundu skjótan enda
á þau.
ísraelsmenn drápu tvo Palest-
ínumenn í fyrradag. Að sögn Re-
uters var annar þeirra kristinnar
trúar en hinn múslími. Báðir voru
þeir búsettir á hertekna svæðinu
vestan Jórdanar. Alls hafa ísra-
elsmenn drepið 13 Palestínu-
menn á umliðnum 10 dögum og
vekur Reuter sérstaka athygli á
því að 3 þeirra voru kristinnar
trúar. Að minnsta kosti 244 Pal-
estínumenn hafa fallið í valinn frá
því uppreisn heimamanna hófst á
herteknu svæðunum í desemb-
ermánuði í fyrra.
Málsvari ísraelshers skýrði frá
því að enginn hinna 148 „ljón-
heppnu“ Palestínumanna sem
látnir voru lausir í gær hefðu gerst
sekir um „almenn afbrot“. Þeir
hefðu allir verið handteknir á
Gazasvæðinu vegna þess að
sterkur grunur lék á að þeir hefðu
framið „öryggisglæp“.
Reuter/-ks
Armenar í Fjalla-Karabakh
virðast hafa hlýtt kalli
Kremlverja um að hætta „óspekt-
um og láta nú skynsemina ráða.“
í gær hélt megin þorri héraðsbúa
til vinnu sinnar og þar með var
endi bundinn á margra mánaða
verkfall. Svo virðist sem Fjalla-
Karabakh verði héreftir sem
hingaðtil hreppur í Azerbaidsjan
en það er kunnara en frá þurfi að
segja að sú skipan mála er íbúun-
um lítt að skapi.
Ritstjóri dagblaðsins „Sovét-
Karabakhs“ í Stepanakert, höf-
uðstað héraðsins, ræddi við
Moskvumann Reuters í síma í
gær. Hann kvað göturnar iða af
fólki sem væri á leið til vinnu;
sumir færu fótgangandi en aðrir
tækju almenningsvagna sem
gengju á ný. „Hérumbil allir
halda til vinnu í dag,“ sagði hann.
Tass fréttastofan staðhæfði að
nær allir iðnverkamenn í Fjalla-
Karabakh hefðu snúið frá villu
síns vegar, sömu sögu væri að
segja af byggingaverkamönnum,
vöruflutningabflstjórum og
starfsmönnum ýmissa þjónustu-
greina.
Fréttastofa Kremlverja greindi
ennfremur frá því að oddvitar
flokksdeildarinnar í Armeníu
hefðu ákveðið að grípa til „rót-
tækra ráðstafana“ gegn for-
sprökkum andófs í Jerevan. Það
er alkunna að íbúar höfuðborgar-
innar hafa þrásinnis safnast sam-
an um miðbik hennar að undan-
förnu til þess að ítreka kröfu sína
um ermsk yfirráð Fjalla-
Karabakhs.
í ályktun sem flokksbroddarn-
ir í Jerevan samþykktu á dögun-
um eru félagar „Karabakhnefnd-
arinnar" kallaðir „öfgamenn“ og
störf nefndarinnar sögð brjóta í
bága við stjórnskipunarlög og al-
mennt velsæmi. „Karabakh-
nefndin“ hefur haft með höndum
skipulagningu mótmælafund-
anna í Jerevan.
Reuter/-ks.
Geðklofi
Gátan
ráðin?
Breskir vísindamenn telja sig
hafa uppgötvað hvaða erfða-
einingar eða gen orsaka geðklofa.
Það eru sérfræðingar við sjúkra-
húsið í Middlesex sem náð hafa
þessum árangri og kveða þeir nú
kleift að rannsaka hverjir eigi á
hættu að veikjast.
Það er niðurstaða bresku vís-
indamannanna, með dr. Hugh
Gurling í broddi fylkingar, að
geðklofi sé að nokkru leyti arf-
gengur sjúkdómur og að hluta til
lífefnafræðilegur. Upp frá þessu
verður læknum kleift að rann-
saka einstaklinga, jafnvel fóstur í
móðurkviði, til þess að fá úr því
skorið hvort þeir eigi á hættu að
veikjast.
Gurling og félagar hans gerðu
ýmsar tilraunir með DNA sýni
(efni genanna) úr meðlimum fjöl-
skyldna þar sem einn eða fleiri
þjást af geðklofa. Gerð verður ít-
arleg grein fyrir niðurstöðum
þeirra í næsta hefti aljóðlega vís-
indatímaritsins „Nature“.
Reuter/-ks.
Þriðjudagur 26. júlí 1988 ÞJÓÐVILJINN - SIÐA 13