Þjóðviljinn - 10.08.1988, Blaðsíða 1

Miðvikudagur 10. ágúst 1988 178. tölublað 53. árgangur
Fósturlát
Tölvuskiáir á sakabekk
Rannsóknir benda til hœttu. 20 stundir við skjá hœttulegarþunguðum
konum. VilhjálmurRafnsson: Viðbrögðhérsvipuðogíöðrumlöndum.
Vantarfrekari rannsóknir. Vantar ákvœði íkjarasamninga
Samkvæmt niðurstöðum úr
nýjustu rannsóknum erlendis er
augljóst samband á milli fóstur-
láts og langrar setu þungaðra
kvenna við skjávinnu. I bandarí-
skri rannsókn, sem fór fram árun-
um 1981 og 1982 í Norður-
Kaliforníu, var fylgst með um
1500 konum.Niðurstaðan bendir
til þess að helmingi meiri líkur
séu til þess að kona missi fóstur ef
hún vinnur í 20 klukkustundir á
viku eða lengur við tölvuskjá.
Vinnuaðstaða, streita og einhæf
verkefni geta að sögn vísinda-
mannanna einnig haft áhrif á
meðgönguna.
Margir vísindamenn telja frek-
ari rannsókna þörf til að unnt sé
að draga óyggjandi ályktanir í
þessum efnum.
Á Norðurlöndum hefur sums
staðar náðst ákvæði inn í kjara-
samninga um að hver einstakling-
ur vinni ekki lengur en 4 tíma á
dag við tölvuskjá. Hér á landi
hafa bókagerðarmenn sett í sína
samninga ákvæði um 10 mínútna
hvfld fyrir hverja klukkustund
sem unnin er við tölvuskjá.
Sjá síðu 3
Langar og strangar setur barns-
hafandi kvenna við tölvuskjáinn
eru taldar varasamar samkvæmt
niðurstöðum úr nýjustu könnun-
um frá Bandaríkjunum og Sví-
þjóð.
Kjamorkuvetur er
raunverulegur háski
f>að er brýn skylda vísinda-
manna að koma á framfæri við
almenning og stjórnmálamenn
þeirri vitneskju, sem þeir hafa
safnað, um þau hörmulegu áhrif
á veðurfar sem gætu orðið herfil-
egustu og mannskæðustu afleið-
ingar kjarnorkustyrjaldar.
Um þetta voru menn sammála
á fundi sem haldinn var um kjarn-
orkuvetur á ráðstefnu norrænna
veðurfræðinga á sunnudag. Þar
var og lögð áhersla á það, hve
ótrúlega stutt er síðan vísinda-
menn söfnuðu rökum í kenningar
sínar um kjarnorkuvetur og
spurt: hvað er það sem við vitum
ekki enn?
Sjá síðu 7
Fiskeldi
Kolsvört
skýrsla
Starfsskilyrði mun
auðveldari í
nágrannalöndum
okkaren hérlendis
Mun betur er búið að uppbygg-
ingu fiskeldisfyrirtækja í Noregi,
Skotlandi, írlandi og Færeyjum
heldur en hérlendis. í þessum
löndum eiga fyrirtæki kost á lán-
um fyrir öllum rekstrarkostnaði á
meðan hann er aðeins 50% hér á
landi. Þá er þess krafist hér að
eigið fé til stofnframkvæmda sé
minnst 33% í samanburðar-
löndunum er krafist þess að eigið
fé sé aðeins 20-25%.
Til þess að snúa vörn í sókn
ieggur nefndin til að ríkisábyrgð
fyrir lánum verði allt að 50% eða
að stofnað verði sérstakt ábyrgð-
arfélag banka og sjóða til lausnar
á rekstrarvanda fiskeldisins.
Sjá síðu 3
Elsta bókhlaðan
enduneist í Flatey
Um síðustu helgi gerði um sjöt-
íu manna hópur ferð sína í Flatey
á Breiðafirði til að fagna því að
lokið er endursmíði bókhlöðu
Framfarastofnunar Flateyjar.
Bókhlaðan var reist 1864, næstel-
sta bókasafnshús landsins og það
elsta sem til er óbreytt.
Það voru áhugamenn, íbúar í
Flatey og Torfusamtakamenn,
sem hófu verkið við endursmíð-
ina, en því lauk á vegum Minja-
verndar og er fyrsta fullbúna
verkið á hennar vegum.
Með endursmíðinni er litið
með virðingu til fortíðarinnar, en
líka frammá veg, því hér er einnig
framlag til aukinnar ferða-
mennsku í eynni. Næsta verkefni
Minjaverndar í Flatey er viðgerð
samkomuhússins gamla og pakk-
húsa tveggja í plássinu miðju.
Sjá síður 8-9