Þjóðviljinn - 29.12.1988, Blaðsíða 2

Þjóðviljinn - 29.12.1988, Blaðsíða 2
FRÉTTIR Landsframleiðslan Fjáimagnið þurftafrekt BHMR: Launin duga ekkifyrir einkaneyslunni. Birgir Björn Sigurjónsson: Hlutur innlendra og erlendra fjármagnseigenda œ stærri Islenskt launafólk fær nálægt helmingi landsframleiðslunnar í sinn hlut og er það fremur Iftið miðað við hlutdeild launafólks annars staðar, sagði formaður BHMR, Páll Halldórsson, á fundi með fréttamönnum í gær. Hann sagði að skýrsla Þjóðhagsstofn- unar um hlutdeild launa og tengdra gjalda í innlendum þátt- atekjum væri villandi, þar sem þessi hlutdeild virtist óvenju mikii. Samkvæmt tölum frá reikni- stofu BHMR hefur hlutfall launa og launatengdra gjalda ekki náð 55% hlutfalli landsframleiðsl- unnar síðustu fimmtán árin, og hrapaði jafnvel niður fyrir 45% árin 1983 og 1984. Sé hugað að því hve stóran hluta einka- neyslunnar sé hægt að kaupa fyrir launin í landinu kemur í ljós að fyrir þau mátti kaupa 90% einka- neyslunnar árið 1973, en aðeins rúmlega 70% árið 1984. Þrátt fyrir mikla hækkun launa í fyrra og hittifyrra getur launasumman 1987 aðeins greitt rúmlega 80% einkaneyslunnar það árið. í Kjarafréttum BHMR fyrir desember er vikið að sérstökum samanburði í skýrslum Þjóðhags- stofnunar á hlutdeild launafólks á íslandi og á Norðurlöndunum, en samkvæmt honum er hlutur launafólks í fyrra og hittifyrra hér meiri en almennt þekkist. Þetta telur BHMR villandi, og að rétt sé að bera saman hlutdeild launa- manna í landsframleiðslunni og einkaneyslunni. Þá komi í ljós að launamenn annars staðar en á ís- landi geti yfirleitt keypt alla einkaneysluna og samt sparað hluta af laununum. Hjá okkur Trillukarlar Birgir Björn Sigurjónsson og Páll Halldórsson, framkvæmdastjóri og formaður BHMR: Lítið mark tak- andi á samdráttarspám þjóðhagsstofnunar. Mynd Jim Smart. vantar hins vegar 10% til 30% upp á að launasumman dugi fyrir einkaneyslunni, og er sá mismun- ur annað tveggja keyptur fyrir innlendar fjármagnstekjur eða með erlendum lánum. Birgir Björn Sigurjónsson, framkvæmdastjóri BHMR, sagði um þetta að tekjuskiptingin á ís- landi væri alröng. Hlutur launa- manna hefði farið minnkandi á undanförnum árum og að inn- lendir og erlendir fjármagns- eigendur fengju æ stærri sneið. Samkvæmt yfírliti fjármálaráðu- neytisins um þróun kaupmáttar dagvinnulauna væri ljóst að hann hefði verið á hreinni niðurleið síðan á 4. ársfjórðungi 1987. Laun hefðu þurft að aukast um 73% 1988 til að halda í við stöðu mála á Norðurlöndunum í stað þeirra 25% sem hækkunin nam. Með sama áframhaldi mætti bú- ast við að sagan frá því fyrir tveimur áratugum færi að endur- taka sig hér á landi, er launafólk flúði land í stórhópum vegna launamisræmis samanborið við nágrannalöndin. HS Ferskfiskur Krabbamein Heldur aukning Tœplega 800 ný krabbamein greind í fyrra. Lungnakrabbinn kominn í annað sœti bœði hjá konum og körlum 798 ný krabbamein voru greind á síðasta ári, 407 í konum og 391 í körlum. Þetta er heldur aukning frá árinu á undan. f tilkynningu frá Krabba- meinsfélaginu segir að nýgengi krabbameina hafi aukist um 1% á ári að meðaltali frá árinu 1955. Á þessu tímabili hefur dregið úr sumum tegundum, s.s. maga- og leghálskrabbameini, en tíðni annarra aukist. Til dæmis er Iungnakrabbamein nú þrefalt al- gengara en fyrir þremur ára- tugum. Meðal karla er krabbamein í blöðruhálskirtli algengast, þá lungnakrabbamein og maga- krabbamein í þriðja sæti. Meðal kvenna er brjóstakrabbamein al- gengast, síðan lungnakrabba- mein, en krabbamein í eggja- stokkum þar næst. Árið 1987 fóru nýgreind brjóstakrabbamein í fyrsta skipti yfir eitt hundrað, urðu 116. Þá hafa lungnakrabbamein hjá körlum aldrei orðið fleiri á einu ári, eða 54. Tilsvarandi tala hjá konum var 37. uc Úlfur í Homi Úlfar Eysteinsson veitinga- maður hefur tekið veitingastað- inn Hauk í Horni á leigu en hann rak áður Úlfar & Ljón á Grensá- sveginum. Nýir eigendur hafa tekið við þeim stað undir kjör- orðinu Svangir inn - ánægðir út. -grh An atvinnu- Vemlegur samdráttur í útflutningi Samdráttur fyrstu 8 mánuði ársins miðað við sama tímabil 1987í ferskfiskútflutningi. Skipfrá Reykjavíkseldu mestytra en sunnlendingar iðnaðstir við gámaútflutning leysisbóta Atvinnulausir frá 10. desember til 16. janúar vegna banndagakerfisins. Einnig í erfiðu tíðarfari Smábátaeigendur sem stunda róðra samkvæmt banndagakerf- inu og eru því án atvinnu á tíma- bilinu 10. desember til 16. janúar eiga ekki rétt á atvinnuleysisbót- um frá Tryggingastofnun ríkis- ins. í viðræðum sem stjórn Lands- sambands smábátaeigenda hefur haft við Eyjólf Jónsson hjá Tryggingastofnun ríkisins um þetta mál kom fram að hafi við- komandi hins vegar unnið hjá öðrum aðila sem hafi greitt til Atvinnuleysisbótasjóðs fyrir hann þá öðlist hann rétt til bóta, en ekki fyrir vinnu við útgerð. Stjórn LS er á einu máli um að viðurkenna beri rétt smábáta- eigandans til atvinnuleysisbóta. Smábátasjómönnum finnst þetta vera heldur klént þar sem banndagakerfið meinar þeim að sækja sjó vegna ákvæða í lögum um stjórn fískveiða. Þá eiga smá- bátaeigendur á smærri bátum ekki möguleika að sækja sjó um hávetur í slæmu tíðarfari og missa því atvinnu sína á umræddum tíma og ættu með réttu að njóta atvinnuleysisbóta á þeim tíma. -grh Astæðan fyrir þessum mikla samdrætti í gámaútflutningi frá Vestfjörðum á tímabilinu er aðallega vegna þess að verð hefur ekki verið hagstætt, vel hefur gengið að manna vinnsluna og svo hefur Páll Pálsson togari Hnífs- dælinga ekki verið með í ár sökum gagngerra breytinga sem gerðar voru á togaranum í Pól- landi“, sagði Ólafur B. Halidórs- son framkvæmdastjóri Sandfells hf. á ísafirði. í svari utanríkisráðherra fyrir nokkrum vikum við fyrirspurn Páls Péturssonar þingmanns um ísfískútflutning og fískútflutning í gámum 1988 kemur fram að verulegur samdráttur hefur orðið átímabilinu 1. janúar til 31. ágúst 1988 samanborið við það magn sem flutt var út á sama tíma 1987. Nemur samdrátturinn í sölu skipa á tímabilinu 11.627 tonnum, úr 39.117 tonnum í 27.490 tonn. At- hygli vekur í gámaútflutningnum hefur mestur samdrátturinn orð- ið í útflutningi þorsks frá Vest- fjörðum úr 10.617 tonnum í 5.487 tonn. Þar sem ekki lágu fyrir útflutn- ingstölur frá Fiskifélagi íslands nema til loka ágústmánaðar mið- ast svarið við fyrstu 8 mánuði árs- ins og var sá háttur hafður á í samráði við fyrirspyrjenda þó svo að fyrirspurnin næði til ferskfísk- sölu og gámaútflutning til októ- berloka 1988. Þegar litið er á tölur um sölu skipa erlendis kemur í ljós að sem fyrr selja skip frá Reykjavík mest erlendis eða 9.481 tonn á móti 15.705 tonnum á sama tímabili í fyrra. Allar tölur innan sviga hér á eftir eru tölur frá fyrra ári yfír sama tímabil. Næst mest seldu skip frá Austurlandi eða 6.399 (9.356). Skip frá Reykjanesi seldu 4.319 tonn (5.286), 3.436 tonn frá Suðurlandi (3.465), 1.167 tonn frá Vestfjörðum (2.382), Norðurland eystra 1.145 Bæjarstjórn Akraness hefur skorað á stjórn Bifreiðaskoð- unar íslands að sjá til þess að skoðun bifreiða fari fram á þeim stöðum utan Reykjavíkur, þar sem heimaaðilar geta annast þessa þjónustu. Bæjarstjórn bendir á „að með því að fara um landið með skoð- unargáma, er enn verið að flytja tonn (1.524), Vesturland 1.128 tonn (1.013) og minnst hafði ver- ið selt úr skipum frá Norðurlandi vestra eða 415 tonn (386). Útflutningur á ferskum fiski í gámum í tonnum talið var sem hér segir og eru tölur innan sviga frá sama tímabili fyrir ári og verð- ur einungis greint frá útflutningi þorsks og ýsu. Frá Suðurlandi 6.469 tonn af þorski (8.292) og 5.507 tonn af ýsu (5.180). Reykjanes 2.212 þjónustu og störf frá stöðum úti á landi auk þess sem ekki kemur til greina að bjóða eigendum stórra bifreiða á Vesturlandi að aka suður til Reykjavíkur til þess að fá þar bifreiðar sínar skoðaðar." „Þá er á það bent að allmargir aðilar utan Reykjavíkur eru hlut- hafar í Bifreiðaskoðun íslands og margir þeirra keyptu hlutafé sitt í tonn af þorski (2.258) og 1.317 af ýsu (839). Reykjavík 984 tonn af þorski (1.545) og 590 tonn af ýsu (795). Vesturland 1.065 tonn þorskur (1.187) og 392 tonn af ýsu (327). Vestfirðir 5.487 tonn af þorski (10.617) og 961 tonn af ýsu (743). Norðurland vestra 112 tonn af þorski (259) og 42 tonn af ýsu (46). Norðurland eystra 665 tonn af þorski (1.218) og 239 tonn af ýsu (353). Austurland 1.591 tonn af þorski (1.128) og 752 tonn af ýsu (357). _grj, þeirri trú að þjónustan yrði aukin utan Reykjavíkur. Fyrirliggjandi hugmyndir Bifreiðaskoðunar ís- lands hf. virðast ganga í öfuga átt miðað við fyrri hugmyndir manna um starfsemi fyrirtækisins og er skorað á stjórn þess að endurskoða þær hugmyndir án tafar,“ segir í samþykkt bæjar- stjórnar Akraness. 2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 29. desember 1988 Akranes Vilja bflaskoðun á heimaslóðir

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.