Þjóðviljinn - 29.12.1988, Blaðsíða 12

Þjóðviljinn - 29.12.1988, Blaðsíða 12
MINNING Hún amma Ingi er dáin. Þessi tíðindi eru staðreynd sem erfitt er að horfast í augu við. Dauðinn, þetta dularfulla afl, hefur tekið hana til sín. Dauðinn sem vekur hjá manni sorg, vanmátt og óvissu. Hún Ingibjörg hefði átt skilið að njóta lífsins mikið lengur, því hún kunni öðrum fremur vel að lifa. Ingibjörg Vestmann var lang- amma dóttur minnar, Erlu Elías- dóttur. Þegar Erla fæddist, í júní 1984, varð ég móðir og hún lang- amma í fyrsta sinn, aðeins 65 ára gömul. Amma Ingi tók heils hug- ar þátt í ævintýrinu sem fylgdi Erlu og allt til þessa hefur hlýja hennar og umhyggja fylgt okkur mæðgum. Hún var ætíð reiðubú- in að gæta stúlkunnar og gerði það æði oft. Það var unun að sjá hve vel fór á með þeim tveimur og er ég afar þakklát fyrir þann velvilja sem hún sýndi okkur. Ingibjörg amma hafði unun af öllu því besta sem til er hér í heimi. Hún elskaði blóm, börn, fallega tónlist, góðar bók- menntir, fallega listmuni og auðvitað lífið sjálft. Heimili hennar og persónuleiki báru þessu glöggt vitni. Ingibjörg sagði mér oft frá æskuárum sínum og uppvexti, og ósjaldan ræddum við um lífið og tilveruna. Hún hafði ung misst móður sína og alist upp í stórum hópi systkina. Hún hafði þráð að fá að menntast en ekki fengið tækifæri til þess. Hún hafði ung orðið einstæð móðir og þurft að vinna hörðum höndum við ein- hæf og lýjandi störf sem voru greind hennar ósamboðin. Ég gat ekki annað en dáðst az hugrekki hennar, æðruleysi og dugnaði, sem birtust í því að alltaf var hún glaðlynd og gefandi öðrum af birtu sinni og yl. Skapgerð henn- ar var einstaklega falleg. Amma Ingi lagði umfram allt rækt við að hlúa að lífinu í kring- um sig. Veit ég að hún var mikið elskuð manneskja. Ég votta öllum ættingjum hennar og vin- um innilega samúð. Blessuð sé minning hennar. Vala S. Valdimarsdóttir Ingibjörg Vestmann F. 25. 12. 1919 - D. 22. 12. 1988 Einu sinni stóð ung kona á Austurvelli með stúlkubarn sér við hönd. Það var á sumardegi og sólin skein á marglit blóm á vell- inum. Þá spyr stúlkan, fjögurra ára: „Hver á þennan fallega garð?“ Móðir hennar svarar að bragði: „Við eigum hann, þú og ég.“ Og barnið var hamingjusamt allan þann dag yfir að eiga svona fallegan garð með mömmu sinni. Þetta var Ingibjörg E. Vestmann og Elsa, dóttir hennar. Ingibjörg var þá ung kona, einstæð móðir og fátæk á veraldarvísu en dóttir hennar skyldi þó vita að þær ættu þennan stóra og fallega garð. Um það var engu logið því þær voru Reykvíkingar og garðurinn góði þar af leiðandi þeirra eign. Öðru sinni sat Ingibjörg að kvöldi dags yfir dóttur sinni sem þá var lasin og lítið eldri en þegar jjær stóðu á Austurvelli. Ingi- björg ræddi við hana um Jónas Hallgrímsson, las fyrir hana ljóð eftir hann og tókst svo vel lestur- inn að morguninn eftir sagði stúlkan um leið og hún lauk upp augum: „Ég elska Jónas Hall- grímsson." - Hvoru tveggja þessi atvik eru ógleymanlegar minn- ingar dóttur hennar en þau eru meira en það: í þeim felst vís- bending um eiginleika Ingibjarg- ar sem settu ekki aðeins svip á samskipti hennar við dóttur sína heldur líka við fólk almennt. Fyrra tilvikið sýnir einstaka fund- visi hennar á svör sem voru líkleg til að gera aðra lukkulega, hið síðara sýnir hve auðvelt hún átti með að koma til skila því sem henni fannst dýrmætt, þannig að gagn væri að. Ég hygg að þessir hæfileikar hennar ásamt eðlis- borinni hlýju, fórnfýsi og ósvikn- um áhuga á velferð annarra, hafi Fóstrur athugið Staða forstöðumanns við dagvistarheimilið Holt í Innri-Njarðvík er laus til umsóknar. Fóstru- menntun áskilin. Umsóknarfrestur hefur verið framlengdur til 13. janúar nk. Upplýsingar veitir undirritaður. Félagsmálastjórinn í Njarðvík Sími 92-16200 VINNINGSNÚMER í Happdrætti Krabbameinsfélagsins -Dregið 24. desember 1988- AUDI80: 34324 MITSUBISHI LANCER 1500 GLX: 9456 24972 582 614 661 5801 5898 6918 9283 11086 11490 17163 18951 19421 20652 25010 26179 26553 32746 33073 VÖRUR AÐ EIGIN VALI FYRIR 100.000 KR.: 3350 11613 47651 105447 170551 7357 11841 49787 110492 172046 8632 45037 72399 112079 173542 8696 45712 88681 159035 175799 VÖRUR AÐ EIGIN VALI FYRIR 50.000 KR.: 33968 59044 86699 97586 118057 35562 61510 86971 102209 118961 36043 62611 87112 103516 120138 37131 65969 87851 107148 124131 37758 65975 92584 107430 124594 38267 71392 93520 107765 126207 46225 73869 93629 110897 126286 56800 75950 95675 111841 126380 58932 85240 96194 114950 129103 133461 135872 138594 146225 147770 151039 152758 157716 158679 159406 164014 164777 170357 177356 177384 183966 184620 Handhafar vinningsmiða framvísi þeim á skrifstofu Krabbameinsfélagsins að Skógarhlíð 8, sími 621414. Krabbameinsfélagið þakkar landsmönnum veittan stuðning. 4 t Krabbameinsfélagið laðað fólk meira að henni en yfir- leitt gerist meðal manna. Svo mikið er víst að enginn verður í sannleika vinmargur nema af því sem hann er af sjálfum sér og veitir öðrum. Margur átti sinn besta, og sumir sinn eina, trúnað- arvin f henni. Kannski ekki síst vegna þess að ásamt hjartahlýju sinni og dómgirnislausu innsæi í mannlega breytni átti hún til að bera það sem við stundum köllum heilbrigða skynsemi og flest okkar eru fátæk af. Þess vegna var auðvelt að leggja vand- asöm mál í dóm hennar og eiga þó ekki von á úrskurði í véfréttar- stíl. Ekki heldur svo að skilja að hún tæki svo varlega á málum að hún segði mönnum aðeins það sem þeir vildu heyra; góðvild hennar var dýpri en svo. Hún gat þvert á móti verið óvægin og sagt mönnum það sem þeir vildu síst heyra. En hún sagði það fordilda- rlaust og með þeirra eigin hag að leiðarljósi, tók þá áhættu að vin- skapurinn brysti fremur en að segja ekki það sem henni bjó í brjósti. Mér er þó ekki kunnugt um að neinn hafi hrokkið frá henni af þeim sökum. Það var miklu fremur að hreinskiptni hennar og einurð laðaði fólk að henni og enginn sem hafði eignast vin sinn í henni gat hugs- að sér að verða af vináttu hennar. Svo gott og hollt var að tala við hana að jafnvel þeim sem höfðu ekki getað hlegið lengi var orðinn hlátur í hug er þeir fóru af hennar fundi. Nú má ekki ætla að hún sjálf hafi verið svo þrekmikil að hún hafi aldrei þurft huggunar við eða góðvild hennar svo hrein að henni hafi aldrei orðið á. Hún var manneskja með ríkar og sterkar tilfinningar og líf hennar að sama skapi brothætt. Svo sannnarlega kynntist hún því að „mennirnir elska, missa, gráta og sakna“. En glöggsýni á mannlegan breisk- leika, óvenjulegt þrek og staðföst siðferðisvitund, sem átti sér upp- sprettu í trúarlegri lífstilfinningu, gaf henni mannlega reisn í öllu sem hún gerði. Þessi lífssýn auðveldaði henni að umbera ófullkomleika sjálfrar sín og ann- arra og ræktaði með henni djúp- stæðan skilning á gildi fyrirgefn- ingar og umburðarlyndis, kenndi henni að bera hamingju annarra meira fyrir brjósti en sína eigin, svo mjög að þeim sem þótti vænst um hana varð um og ó og reyndu stundum að koma fyrir hana vit- inu. En í því efni var ómögulegt að koma fyrir hana „vitinu“. Hún hélt áfram að vera jafn ósíngjörn á hverju sem dundi. Hún var óvenju sjálfstæður einstaklingur og varð ekki haggað frá því sem hún vissi með sjálfri sér að var rétt og skylt. Undansláttur var ekki til á hennar orðabók. Hún hikaði hvergi ef réttlætistilfinn- ingu hennar var misboðið og gat þá verið þungorð. En mildin og mýktin voru alltaf á næsta leiti og hún kunni listina að gleðjast. Hún tók lífið alvarlega en kímnin var alltaf innan um og saman við. Jafnvel þegar hún lá banaleguna og svo þjáð að hún gat vart hrært sinn minnsta fingur laumaði hún út úr sér óvæntum og fyndnum setningum svo þeir sem voru hjá gátu ekki annað en hlegið með henni, og voru þó gráti nær. Ingibjörg var hamhleypa til vinnu og hlífði sér aldrei þótt heilsa hennar væri svo lítilfjörleg um árabil að flestir hefðu í henn- ar sporum látið hendur fallast. En samviskusemi hennar og ótrú- legur sjálfsagi héldu henni að vinnu löngu eftir að vinnuþrek hennar var í raun farið. Um það bera síðustu ár hennar sem starfs- maður við sjúkraskráningu á Landsspítalanum vitni. Ingibjörg var svo listfeng manneskja að trú- verðugt fólk og vel að sér sagði um fatahönnun hennar og saumaskap fyrr á árum að tí- skuhús heimsins hefðu mátt hrósa happi að fá hana til starfa. Hún hannaði og saumaði kjóla og fatnað á dóttur sína svo fagurlega að margir héldu að þeir væru beint frá helstu tískuhönnuðum veraldar. Til eru eftir hana nokkrir hlutir sem vitna ótvírætt um þetta listfengi. Framavonir á því sviði voru þó engar sökum fátæktar enda var þetta á þeim árum þegar fátækt lá í landi eins og illviðráðanleg pest. En hún var alla tíð mikill listunnandi og gott að tala við hana um skáld- skap. Og hún var nákomin fegurð náttúrunnar eins og sá einn er sem þykir vænt um að vera til og vill að öðrum þyki það líka. Á þeim árum sem Ingibjörg vann við saumaskap var staða verkalýðs veik og vald atvinnu- rekenda mikið og þorðu sumir lítt að æmta þótt á þá væri hallað af ótta við að missa vinnuna. En Ingibjörg hikaði ekki við að taka málstað þeirra sem minna máttu sín, hvort sem var á hennar eigin vinnustað eða annars staðar. Hún var róttæk og stjórnmála- skoðanir hennar samofnar sið- ferðiskennd hennar og réttlætis- tilfinningu svo ekki varð sundur skilið. Pólitískur skollaleikur var henni viðurstyggð. Hugsjónir um frelsi, jafnrétti og bræðralag, voru sígildar og í hennar augum þær einu sem voru samboðnar mannlífinu. Hún gat verið mikill stríðsmaður í þessu efni ef svo bar undir. Var hún þá ekki veifiskata meðfæri, svo skarpgreind, einörð og skapmikil sem hún var. En þó voru pólitískar hugmyndir henn- ar bornar uppi af svo miklum húmanisma að hún hefði í öllum tilfellum lagt meira upp úr að líkna föllnum andstæðingi en fella hann. Ingibjörg hefði orðið sextíu og níu ára á jóladag. Það er ekki hár aldur. En þótt hún hefði lifað lengur hefði hún vart orðið gömul í venjulegum skilningi þess orðs nema þá sökum heilsu- brests því sál hennar var aldurs- laus. Ég tel það mikið happ fyrir mig að hafa orðið tengdasonur hennar. Hún var ekki aðeins móðir, tengdamóðir, ástvinur, systir, amma, langamma. Hún var sú sem við öll sóttumst eftir að hitta, tala við og eiga athvarf hjá. Öll bárum við með einhverj- um hætti sorgir okkar, áhyggjur og gleði til hennar. Á unglingsár- um sínum, þegar erfitt var að vera til, áttu barnabörn hennar í henni fordómalausan og traustan vin. Hún varð aldrei ömmu- stofnun; afsíðis og utanveltu við þá sem yngri voru. Hún stóð í lífsstraumnum meðal þeirra. Og samband hennar og Elsu, dóttur hennar, var náið og djúpt. Endur fyrir löngu stóðu þær á Austurvelli og áttu saman fal- legan og stóran garð. Síðan urðu mörg tíðindi. En þær áttu alltaf hvor aðra að eins og þá. Elsa hef- urmisst mikið. FaðirEIsu, Stefán Bjarnason, hefur einnig misst mikið; barnabörn hennar og barnabarnabörn, systkini henn- ar, vinir. Öll söknum við hennar. Hún var fágæt og ógleymanleg manneskja. Guð blessi hana. Birgir Sigurðsson Hún kom f jólasokkinn pabba síns, eins og hann sagði sjálfur, og hún kvaddi um jól. Ingibjörg fæddist í Gimli í Kanada, fimmta í röð átta barna foreldra sinna, þeirra Einars Vestmann og Guð- ríðar Nikulásdóttur, sem ung og nýgift fluttu vestur um haf og hófu búskap. Einar missti Guðríði frá börn- unum ungum en kvæntist aftur vestur-íslenskri konu og átti með henni eina dóttur. Alþingishátíð- arárið 1930 seldi hann vélsmiðju sína og fluttist til íslands, og fjöl- skyldan settist að á Akranesi. Ingibjörg var þá ellefu ára gömul. Þetta var á krepputímum. Kona Einars undi ekki hag sínum hér, rúmlega tvítug stjúpmóðir átta barna og hennar eigið á öðru ári, hún sneri aftur til Kanada. Þá kom á heimilið sem ráðskona María Einarsdóttir ásamt dóttur sinni og í sameiningu ólu þau upp þennan stóra barnahóp. Hjá Ein- ari og Maríu átti síðar Ingibjörg og hennar dóttir sitt annað heim- ili. Börnin fóru snemma að vinna fyrir sér og fimmtán ára gömul réðst Ingibjörg í vist til Reykja- víkur og vann á ýmsum heimilum svo sem þá var siður. Fljótlega snéri hún sér að saumaskap sem varð ævistarf hennar. Ingibjörg vann lengi hjá Vinnufatagerð- inni, hún veitti forstöðu sauma- verkstæði L. H. Muller um árabil og rak um tíma saumaverkstæði á heimili sínu. En síðustu fjórtán árin starfaði hún við sjúkraskrán- ingu á Landsspítalanum. Ung að árum kynntist Ingi- björg Stefáni Bjarnasyni og átti með honum eina dóttur, Elsu. Örlögin höguðu því svo að þau giftust ekki, en vinátta þeirra hélst ævilangt og á dánarbeði sýndi Stefán henni einstaka um- hyggju. Elsa dóttir þeirra ólst upp hjá móður sinni við ástríki, þær voru vinkonur og þær studdu hvor aðra alla tíð. Engu síður reyndist Ingibjörg barnabörnunum fjór- um sem mátu ömmu sína mikils. Ég kynntist Elsu ellefu ára gömul þegar þær mæðgur fluttust í nágrennið og kom þá fyrst á þeirra heimili. í mínum augum var Ingibjörg öðruvísi en mömm- ur okkar hinna: hún var sjálf- stæð, hún vann utan heimilis og sá sjálf fyrir sér og dóttur sinni, enda með fádæmum dugleg. En hún var ekki bara dugleg, heldur var hún listamaður, eins og öll hennar verk bera vitni. Ingibjörg hafði mjög sterka réttlætiskennd og samúð með þeim sem minna mega sín, hún var róttæk og ákveðin og fór ekki dult með skoðanir sínar, en jafnframt trú- uð og kærleiksrík og mikill vinur vina sinna. Mér sýndi hún ávallt mikla hlýju og kom það ekki síst í ljós fyrir tveim árum þegar ég lá á Landsspítalanum um hríð, að hún leit til mín daglega. Fyrir þær stundir er ég þakklát, svo og alla hennar tryggð. Elsku Elsa mín. Lífið veitir mörg sár, með tímanum mildast sársaukinn þó örin hverfi ekki. En minningin um góða konu og góða móður lifir. Eg sendi þér, börnum þínum og Birgi og Stef- áni samúðarkveðjur. Anna Einarsdóttir 12 SÍÐA — ÞJÖÐVILJINN Fimmtudagur 29. desember 1988

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.