Þjóðviljinn - 29.12.1988, Page 5

FRETTIR
Launakostnaður
Sitt sýnist hverjum
Samtökfiskvinnslustöðva og Hagdeild ASÍgreinir á umhækkun
launakostnaðar sem hlutfall aftekjum ífiskvinnslu á milli áranna 1987
ogl988. ASIsegir 4% enfiskvinnslumenn 16,5%. Báðar
niðurstöðurnar sóttar í gögn Þjóðhagsstofnunar
Frá plastverksmiðju SÍBS að
Reykjalundi.
Happdrœtti SÍBS
40 ára
afmæli á
komandi ári
lOmiljón króna
afmælisvinningur
dreginn út í október
Happdrætti SÍBS verður 40
ára á næsta ári en það hóf göngu
sína í október árið 1949. Af þessu
tilefni verður dreginn út sérstak-
ur „afmælisvinningur“ í október,
10 miljónir til kaupa á húsi eða
íbúð. Sá vinningur verður dreg-
inn úr seldum miðum eingöngu.
Happdrættið gefur út eina miðas-
eríu samtals 75000 númer, en á
næsta ári verða dregin út 25000
vinningsnúmer, auk afmæli-
svinningsins. Miðaverð verður
400 kr. á mánuði.
Happdrættið er eina tekjulind
SÍBS og hagnaði af því hefur ver-
ið varið til að koma á fót stofnun-
um sem SÍBS rekur. Er þar fyrst
að nefna Vinnuheimili SÍBS að
Reykjalundi, sem tók til starfa
við frumstæð ytri skilyrði árið
1945, en er nú orðið fullkomnasta
endurhæfingarstöð hér á landi.
Þangað koma árlega um 1000
manns hvaðanæva af landinu í
sjúkraþjálfun og endurhæfingu.
Sjúkdómar þeirra sem til með-
ferðar koma eru margvíslegir.
Flestir koma vegna hjarta- og æð-
asjúkdóma, gigtar, lungnasjúk-
dóma, bæklunar eftir slys og
sjúkdóma í miðtaugakerfi.
Múlalundur, vinnustofur
SÍBS, er verndaður vinnustaður,
sem komið var á fót fyrir 30
árum. Þar eru nú yfir eitthundrað
manns sem þörf hafa fyrir vernd-
aða vinnu og vinnuþjálfun. Múla-
lundur er langstærsti verndaði
vinnustaður landsins og er rekinn
án nokkurra styrkja frá ríkinu.
SÍBS rekur einnig tvær aðrar
stofnanir í samvinnu við Rauða
krossinn og Samtök aldraðra.
Þær eru Múlabær, dagvistun fyrir
aldraða, og Hlíðabær, sem er
dagvistun fyrir Alzheimer-sjúkl-
inga. SÍBS hefur á liðnum árum
lagt fram mikið fé til þessara
stofnana, og það fé hefur nær ein-
göngu komið frá happdrætti
SÍBS.
Samtök fiskvinnslustöðva mót-
mæla þeirri staðhæfingu Hag-
deildar Alþýðusambands íslands
að laun í fiskvinnslu hafi aðeins
hækkað um 4% sem hlutfall af
tekjum á milli áranna 1987 og
1988 heldur um 16,5%. Jafn-
framt sé ekki hægt að sjá í
gögnum Þjóðhagsstofnunar neitt
um 150% hækkun fjármagns-
kostnaðar á tímabUinu, eins og
Hagdeild ASÍ heldur fram en þó
viðurkennt að hann sé umtals-
verður og sé að sliga fyrirtækin.
Að undanförnu hafa þær radd-
ir heyrst meðal einstakra ráð-
125 nemendur luku prófum frá
Fjölbrautaskólanum í Breiðholti
nú fyrir jólin. Þar af voru 84 í
dagskóla og 41 í kvöldskóla. 2240
nemendur stunduðu nám við
skólann á haustönn, 1390 í dag-
skóla og 850 í kvöldskóla. Kenn-
arar voru 137 talsins.
Á eins árs námsbrautum luku 7
nemendur prófi.
Á tveggja ára námsbrautum
lauk 31 nemandi prófi, 5
herra og talsmanna atvinnurek-
enda að laukakostnaður fyrir-
tækja sé of hár og hann verði að
lækka, að öðrum kosti blasi við
stórfellt atvinnuleysi á næsta ári.
í því sambandi hefur verið talað
um að allt að 6 þúsund manns
muni missa atvinnuna. Þessum
áróðri hefur Alþýðusambandið
mótmælt kröftuglega og hefur
Hagdeild þess sýnt fram á að það
sé ekki hár launakostnaður sem
er að sliga fiskvinnslufyrirtækin
heldur fyrst og fremst hár fjár-
magnskostnaður. Því sé það út í
hött að launahækkun breyti
grunnnámsbraut II matvælasviðs
og 26 almennu verslunarprófi.
Á þriggja ára brautum luku 30
nemendur prófum, 4 sjúkraliða-
námi, 15 sérhæfðu verslunarprófi
og 11 sveinsprófi í bóklegum og
verklegum greinum.
56 nemendur luku fjögurra ára
brautum, stúdentsprófi.
Bestum árangri á stúdentsprófi
náði Kristján Þór Guðmundsson,
eðlisfræðibraut almenns bók-
eitthvað rekstrarstöðu fyrirtækj-
anna heldur þurfi að lækka fjár-
magnskostnaðinn til að breyta
rekstrarstöðunni til hins betra frá
því sem nú er.
Báðir aðilar hafa sótt rök fyrir
sínum útreikningum til gagna
Þjóðhagsstofnunar og virðast
þau búin þeim eiginleikum að
hægt sé að túlka þau eftir því
hvaða niðurstöðum viðkomandi
leitar að hverju sinni. Svo er í
þessu tilviki hver sé launa-
kostnaðurinn í fiskvinnslunni og
sýnist sitt hverjum hver hann
raunverulega er.
námssviðs.
Fyrir 10 árum útskrifuðust
fyrstu stúdentarnir frá Fjöl-
brautaskólanum í Breiðholti, 21
talsins, og voru margir þeirra við-
staddir skólaslitin. En alls hafa
1405 stúdentar útskrifast frá
skólanum, 1229 úr dagskóla og
176 úr kvöldskóla.
Skólameistari Fjölbrautaskól-
ans í Breiðholti er Kristín Arn-
alds.
Samkvæmt útreikningum Sam-
taka fiskvinslustöðva hafa út-
flutningstekjur og kostnaðarliðir
frystingarinnar hækkað milli
áranna 1987 og 1988 sem hér
segir: Útflutningstekjur um
l, 6%, hráefni um 4,1%, launa-
kostnaður við framleiðsluna um
16,5% og annar rekstrar-
kostnaður um 12,4%. Þá vitna
fiskvinnslumenn til upplýsinga
frá Kjararannsóknanefnd um að
dagvinnukaup fiskvinnslufólks
hafi hækkað um 22% milli ára
samkvæmt launum þess á fyrstu
þrem ársfjórðungum þessa árs.
Munurinn á hækkun dagvinnu-
launa annars vegar og launa-
kostnaður hins vegar er skýrður
m. a. af minni yfirvinnu á þessu
ári en í fyrra og þeirri hagræðingu
sem átt hefur sér stað í greininni á
þessu tímabili. Samtök fisk-
vinnslustöðva halda því fram að
þegar á heildina er litið sé launa-
kostnaður frystingarinnar rúm
50% af útflutningstekjum þeirra.
Röksemdin fyrir því er að launa-
kostnaður sé verulegur þáttur í
hráefnisverðinu. - grh
Efta
Styricir til
rannsókna
Fríverslunarsamtök Evrópu
(EFTA) hafa auglýst eftir um-
sóknum um nokkra styrki, sem
samtökin munu veita þeim, sem
lokið hafa háskólaprófi til
rannsókna á hlutverki EFTA í
evrópsku samstarfi, t.d. á sviði
efnahags- og fjármála, lagalegra
málefna og stefnu stjórnvalda í
viðskiptamálum, með sérstakri
áherslu á samskipti EFTA og Evr-
ópubandalagsins.
Styrkirnir eru að upphæð um
150-300 þúsund krónur (5.000-
10.000 svissneskir frankar). Við
úthlutun styrkjanna njóta þau
verkefni forgangs sem annað
hvort varða EFTA sem stofnun,
tengjast fleiri en einu EFTA-ríki
eða fjalla um verkefni EFTA nú á
tímum frekar en í sögulegu sam-
hengi.
Umsóknum um styrkina ber að
skila t:l viðskiptaskrifstofu utan-
ríkisráðuneytisins, sem veitir all-
ar nánari upplýsingar, eigi síðar
en 31. janúar 1989.
Norrœnt samstarf
Réttarstaða
Þau hlutu verðlaun fyrir góðan námsárangur á 2ja og 3ja ára námsbrautum við FB. Lengst til vinstri er Elín
Einarsdóttir, matartæknir, sem hlaut hæstu einkunn sem gefin hefur verið hingað til á þeirri námsbraut. Elín
stundaði nám sitt í kvöldskólanum.
Fjölbraut Breiðholti
125 brautskraðir
Blaðamannafélagið
Áskorun beint til utanríkisraðhena
Ólögmœtum handtökum palestínskra blaða- ogfréttamanna verði
þegar mótmœlt
Blaðamannafélagið hefur sent
bréf til ráðherra þar sem vak-
in er athygli hans á því, að á síð-
ustu mánuðum hafa ísraclsk
stjórnvöld handtekið og fangels-
að nær 40 palestínska blaða- og
fréttamenn, sem starfað hafa við
fréttaöflun á hernumdu svæðun-
um á Vesturbakkanum og Gasa-
svæðinu.
„Umræddir blaða- og frétta-
menn hafa setið í fangelsi, flestir
mánuðum saman, og í dag sitja
yfir 20 slíkir í fangelsum í Israel.
Þessar fangelsanir hafa í nær
öllum tilvikum verið án dóms og
laga. Þær hafa verið fordæmdar
af Alþjóða blaðamannasam-
bandinu IFJ og öðrum alþjóða-
samtökum sem láta mannrétt-
indamál til sín taka.
Blaðamannafélagið skorar á
þig, hæstvirtur utanríkisráð-
herra, að þrýsta alvarlega á við
ísraelsk stjórnvöld, svo ólög-
mætum handtökum blaða- og
fréttamanna verði þegar hætt.
Jafnframt verði öllum þeim pal-
estínsku blaða- og fréttamönnum
sem enn eru í haldi þegar veitt
frelsi.
Það er skylda stjórnvalda að
beita sér fyrir og standa vörð um
frelsi fjölmiðla til upplýsingaöfl-
unar og fréttamiðlunar, ekki ein-
ungis hérlendis, heldur hvar-
vetna í heiminum,“ segir í
áskorun Blaðamannafélagsins.
stofnanaog
starfsfólks
Jón Sigurðsson, samstarfsráð-
herra hefur undirritað fyrir ís-
lands hönd samning milli Dan-
merkur, Finnlands, Islands, Nor-
egs og Svíþjóðar um réttarstöðu
stofnana og starfsfólks þeirra.
Samningurinn leysir af hólmi
Norðurlandasamning um réttar-
stöðu starfsfólks við norrænar
stofnanir, sem undirritaður var í
Reykjavík 31. janúar 1974.
Samningurinn nær til 43 nor-
rænna stofnana. Tvær þeirra
starfa á íslandi, þ.e. Norræna
húsið og Norræna eldfjallastöð-
tn.
Fimmtudagur 29. desember 1988 ÞJÚÐVILJINN - SÍÐA 5