Þjóðviljinn - 29.12.1988, Blaðsíða 6

Þjóðviljinn - 29.12.1988, Blaðsíða 6
þlÓDVIUINN^n sósíalisma, þjóðfrelsis og verkalýðshreyfingar Alþýðublaðið, Stefán Valgeirsson og samtökin Alþýðublaðið og Tíminn hafa þá sérstöðu meðal helstu fjölmiðla íslenskra að vera beinlínis og milliliða- laust málgögn stjórnmálaflokka. Aðrir fjölmiðlar reyna annaðhvort að vera alls óháðir eða hafa lýst yfir sjálf- stæði sínu þráttfyrir viðurkennd tengsl eða skyldleika við flokka og hreyfingar. Ritstjóri Alþýðublaðsins situr reglulega þingflokks- fundi Alþýðuflokksins og greiðir þar atkvæði um af- stöðu flokksins í landsmálunum einsog kjörnir þing- menn. Þeim mun undarlegra er að sjá í ritstjórnargrein Al- þýðublaðins hugleiðingar um það að ef tryggður yrði stuðningur einhverra Borgaraflokksmanna við ríkis- stjórnina gæti hún sem hægast kastað Stefáni Valg- eirssyni fyrir borð. Þessar hugleiðingar lýsa svo megnu skilningsleysi á grundvallarreglum í samstarfi að menn setur hljóða. Hugurinn reikar óneitanlega til Glæsivallabragsins á síðustu ríkisstjórn. Ríkisstjórn Steingríms Hermannssonar sem nú situr er mynduð af fernum stjórnmálasamtökum, - Alþýðu- bandalagi, Alþýðuflokki, Framsóknarflokki og Sam- tökum um jafnrétti og félagshyggju. Stuðningur frá fullt- rúum þessara flokka tryggir ráðuneyti Steingríms til- skilinn þingstyrk til að verjast vantrausti og koma í gegn fjárlögum. Þessir fjórir stjórnmálaflokkar hafa allir sett sitt mark á stjórnarstefnuna, og Samtök þau sem Stefán er full- trúi fyrir hafa hingaðtil í engu brugðist samstarfsaðilum sínum við landstjórnina. Eitt af því sem forystumenn núverandi ríkisstjórnar sögðu í upphafi samstarfs var að innan hennar mundu menn reyna að vinna saman af fullum heilindum. Rit- stjórnargrein Alþýðublaðsins lýsir ekki slíkum hei- lindum í garð Samtaka um jafnrétti og félagshyggju. Sé þar á ferð afstaða Alþýðuflokksforystunnar hljóta aðrir samstarfsmenn krata en þeir Stefán að fara að hugsa sinn gang. Hitt er auðvitað hugsanleg skýring að Alþýðublaðið sé ekki búið að ná sér eftir heilt erfitt ár í sókn og vörn fyrir ríkisstjórn Þorsteins Pálssonar. Ef til vill hafa um- skiptin verið of harkaleg fyrir ritstjóra Alþýðublaðsins og aðra áhrifamenn á þingflokksfundunum. Mætti framkvæmdastjórn Alþýðuflokksins kannski athuga hvort ekki er unnt að koma upp einhverskonar stofnun þarsem gamlirviðreisnardraumarog úrelt íhaldsvinnu- brögð yrðu sápuþvegin af krötum með strangri með- ferð. Slík meðferð gæti hafist með afvötnunarsniði, þar- sem óhollir vessar yrðu hreinsaðir út með gömlum þingræðum og sjónvarpsviðtölum við Þorstein Páls- son. Meginhluta meðferðarinnar mætti síðan verja til að rifja upp helstu grundvallaratriði jafnaðarstefnunn- ar. Að lokum tæki svo við námskeið um kurteisi í sam- starfi manna. Það væri svo við hæfi að útskriftar- ræðuna héldi einmitt félagshyggju- og jafnréttismaður- inn Stefán Valgeirsson. Eftir slíka meðferð mætti síðan fara að athuga um einhverskonar AA-fundi. -m Þjóðviljinn Síðumúla 6 -108 Reykjavík Sími 681333 Kvöldsími 681348 Útgefandi: Útgáfufólag Þjóðviljans. Rit«tjórar:Árni Bergmann, MörðurÁrnason. Fréttastjóri: Lúðvík Geirsson. Blaðamenn: Dagur Þorleifsson, Guðmundur Rúnar Heiðarsson, HeimirMárPótursson, HjörleifurSveinbjörnsson, Kristófer Svavarsson, Magnús H. Gíslason, Lilia Gunnarsdóttir, ólafur Gíslason, Páll Hannesson, SigurðurÁ. Friðþjófsson (Umsjónarm. Nýs Helgarb.), Sævar Guðbjörnsson, Þorfinnur Omarsson (íþr.). Handrita- og prófarkalestur: Elías Mar, Hildur Finnsdóttir. Ljósmyndarar: JimSmart, Þorfinnurómarsson. Útlitsteiknarar: Kristján Kristjánsson, KristbergurÓ. Pétursson Framkvæmdastjóri:HallurPállJónsson. Skrifstofustjóri: Jóhanna Leópoldsdóttir. Skrifstofa: Guðrún Geirsdóttir, Kristín Pétursdóttir. Augiýsingastjóri: Olga Clausen. Auglýaingar: Guðmunda Kristinsdóttir, Unnur Ágústsdóttir, Sigurrós Kristinsdóttir. Sfmavarsla: Sigríður Kristjánsdóttir, ÞorgerðurSigurðardóttir. Bílstjóri: Jóna Sigurdórsdóttir. Húsmóöir: Anna Benediktsdóttir Útbreiðslu-og afgreiðslustjóri: Björn Ingi Rafnsson. Afgrelðsla: Halla Pálsdóttir, Hrefna Magnúsdóttir. Innheimtumaður: Katrín Bárðardóttir. Útkeyrsla, afgreiðsla, ritstjórn: Síðumúla 6, Reykjavík, símar: 681333 & 681663. Auglýsingar: Síðumúla 6, símar 681331 og 681310. Umbrotog setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf. Prentun: Blaðaprent hf. Verð f lausasölu: 70 kr. Nýtthelgarblað: 100kr. Áskriftarverð á mánuði: 800 kr. KLIPPT OG SKORIÐ SPJALL Jón Óttar Ragnarsson, sjónvarpsstjóri HVERGI HVIKA Paö blœs ekki byrlega fyrir ein- búanum i Atlantshafí, þjóðinni sem við cigum þó allt undir að nái sér á strik og heppnist að hristá af sér slenið. Þvert á móti hrannast óveður- skýin upp og eftir því sem flokkum fjölgar og stjómleysi magnast geng- ur crfiðlcgar að leysa jafnvel Qár- lagagerð og önnur minni háttar verkefni. Þeir sem lesa þessar línur skulu ekki halda að með þessu sé spjót- um beint gegn ákveðnum flokki eða tilteknum stjómmálaöflum. Þeim er beint til okkar allra og allra flokka. Staðreyndin er sú að allt bendir til að íslcndingum sé að mistakast að stjóma eigin málum og muni mistakast það þar til þeir koma sér saman um vfðtækar cndurbætur á núverandi stjómkcrfi. Til bráðabirgða Til bráðabrigða gildir auðvitað mestu að sú stjóm sem situr reyni að halda fyrirtækinu á floti, sinni þeim fmmskyldum sem henni ber og rcyni að vera við öllum áföllum búin. Hún þarf jafnframt að gera sér Ijóst að vandinn er auðvitað ekki fyrst og fremst kreppa í efnahags- málum, hún væri viðráðanleg ef hér væri við lýði stjóm sem hefði haldbæran mcirihluta. Aðalorsök kreppunnar er sú að stjómkerfíð cr orðið svo vcikt eftir áratuga vanrækslu að engin ríkis- stjóm ræður lcngur við vandamál scm meðal annarra þjóða mundu teljast fremur smávægileg. Til lengri tíma Jafnframt þurfa þcssir flokkar, allir aðrir flokkar og þjóðin öll, að hefja umræður um úrbætur sem duga tii að við komumst einhvem tíma upp úr þessu fari sem allt er sokkið f. Forsendan er að hér verði ekki fleiri en 3 öflugir Dokkar og helst aðeins tveir. Þessir Dokkar geta þá skipst um að stjóma landinu og hafa þá Ifka til þess starfhæfan mcirihluta. Einungis þegar þessu markmiði er náð verður hægt að ráðast að rótum annarra vandamála sem cru afleiöingar af þeirri óráðsíu sem ríkt hefur í stjórnkerfinu allt frá ár- inu 1918. Efst á lista er auðvitað útþensla ríkisins. Það er löngu orðið aug- ljóst að þar verður að draga saman scglin um 20 til 30 % mcð sölu óþarfra ríkisfyrirtækja og með því að trimma reksturinn. Skynsemisstefna Sú var tíð að aðgerðir af þessu tagi vöktu meiri úlfúð en einingu. Áður cn nokkuð var hægt að gera þurftu menn að vita hvort aðgerð- imar ættu að kallast fijálshyggja, félagshyggja eða annað í þeim dúr. íslenskir stjómmálamenn hljóta að vera farnir að átta sig á því að þetta er það sem starfssystkin • þcirra cm að framkvæma um allan heim. hvort sem þau em fhaldskur- far eða samcignarsinnar. Það em einfaldlega búhyggindi að draga saman seglin f ríkisgeiran- um þegar atvinnufyrirtæki í hönd- um einstaklinga, samvinnufélaga og annarra óopinberra aðilja dafna dag frá dcgi. Með þessu er ekki gert lítið úr ríkisfyrirtækjum. Þvert á móti er þetta viðurkenning á þvf að hið op- inbera eigi aðeins að gera það allra mikilvægasta sem aðrir geta ekki gert betur. Nútímaþjódfélag Þessar aðgerðir em þó ekki ann- að en upphafið. Þá er ótalið allt það sem cftir er að gera til þess að breyta þjóðfélaginu úr steinmnnu skrifræði yfir f fjölbreytt og frjáls- iynt nútfmasamfélag. Við þurfum t.d. miklu betri lög- gjöf um rekstur fyrirtækja. Við þurfum að verðlauna fyrirtæki dyggilcga scm á cigin spýtur ná ár- angri f útflutningi cða ná að efla i vemlega íslenska menningu. Við þurfum að auðvelda íslend- ! ingum aðgang - ekki að þessu | endalausa erlenda lánsfjármagni - ! heldur hlutafé erlendis frá til þess að bæta eiginfjárstöðu sinna eigin ! fyrirtækja. j Og að sjálfsögðu eigum við að I koma á laggimar þrautskipulögðu Hvergi hvika Sjónvarpsstjórinn á Stöð 2, Jón Óttar Ragnarsson er ófeim- inn við að viðra skoðanir sínar og heldur þeim frammi á fjölmörg- um vígstöðvum. Ekki síst hefur nýja sjónvarpsstöðin komið hon- um vel að notum, hvort heldur hann flytur boðskap sinn í töluðu eða rituðu máli, í skjóli rabb- þátta, skemmtiþátta, umræðu- þátta, kynningarþátta, háalvar- legra þátta og ekki alvarlegra þátta og einhverra fleiri þátta sem engin leið er að skilgreina. Eitt er víst að ekki skortir sjón- varpsstjórann tækifæri til að koma boðskap sínum á framfæri í sjónvarpsstöðinni sinni og til við- bótar sér hann um leiðaraskrif í sjónvarpsvísi stöðvarinnar sem dreift er í 40 þús. eintökum til áskrifenda stöðvarinnar. í nýútkomnum sjónvarpsvísi fer Jón Óttar mikinn í áramóta- uppgjöri undir fyrirsögninni, „Hvergi hvika“, þar sem hann segist ekki beina spjótum sínum „gegn ákveðnum flokki eða til- teknum stjórnmálaöflum. Þeim er beint til okkar allra og allra flokka. Staðreyndin er sú að allt bendir til að Islendingum sé að mistakast að stjórna eigin málum og muni mistakast það þar til þeir koma sér saman um endurbætur á núverandi stjórnkerfi,“ segir sjónvarpsstjórinn. Sem aðrir gera ekki betur „Aðalorsök kreppunnar er sú að stjórnkerfið er orðið svo veikt eftir áratuga vanrækslu að engin ríkisstjóm ræður lengur við vandamál sem meðal annarra þjóða mundu teljast fremur smá- vægileg“, segir Jón Óttar og lausnarorðið er fækkun stjórnmálaflokka landsins í tvo til þrjá og samdráttur í ríkisrekstrin- um. „Það er einfaldlega búhyggindi að draga saman seglin í ríkisgeir- anum þegar atvinnufyrirtæki í höndum einstaklinga, samvinnu- félaga og annarra óopinberra að- ilja dafna dag frá degi. (sic!) Með þessu er ekki gert lítið úr ríkis- fyrirtækjum. Þvert á móti er þetta viðurkenning á því að hið opinbera eigi aðeins að gera það allra mikilvægasta sem aðrir geta ekki gert betur.“ Þessi ræða sjónvarpsstjórans hljómar dálftið undarlega svo ekki sé meira sagt. Það er engu líkara en hann fylgist hvorki með daglegum fréttum á sinni eigin sjónvarpsstöð eða öðmm fjöl- miðlum, sem em uppfullir dags daglega af gjaldþrotafréttum úr einka- og samvinnugeiranum. Það em undarleg öfugmæli að halda því fram að einkageirinn -dafni frá degi til dags-, á sama tíma og meira að segja einkafyrir- tæki Jóns Óttars og félaga, boðar uppstokkun og samdrátt upp á tugi prósenta vegna erfiðrar lausafjársstöðu og annarra efnhags- og peningalegra hrell- inga sem hrjáir ekki síst þjón- ustugreinar kapítalismans eftir að rekstrargmndvelli hefur verið kippt undan undirstöðuatvinnu- greinum þjóðarinnar, kannski ekki síst fyrir tilstilli gegndar- lausrar eyðslu og hömlulausrar fjárfestingar í þjónustu og versl- un á liðnum árum. Líti hver sjálf- um sér nær. Vandinn leystur! En lausnirnar em fleiri í leiðara sjónvarpsstjórans. „Þess- ar aðgerðir em þó ekki annað en upphafið. Þá er ótalið allt það sem eftir er að gera til að breyta þjóðfélaginu úr steinrunnu skrif- ræði yfir í fjölbreytt og frjálslynt nútímasamfélag. Við þurfum til dæmis miklu betri löggjöf um rekstur fyrirtækja. Við þurfum að verðlauna fyrirtæki dyggilega sem á eigin spýtur ná árangri í útflutningi eða ná að efla vem- lega íslenska menningu. Við þurfum að auðvelda íslendingum aðgang - ekki að þessu endalausa erlenda lánsfjármagni - heldur hlutafé erlendis frá til þess að bæta eiginfjárstöðu sinna eigin fyrirtækja." Þama hefur dr. Jón sjálfsagt fundið lausnina á sinni eigin kreppu, en erfitt er að sjá sam- hengið í eflingu íslenskrar menn- ingar og erlendu hlutafé. í það minnsta telur klippari að flestum sjónvarpsáhorfendum samkeppnisstöðvar Jóns Óttars, þyki lítið koma til þeirrar „ís- lensku“ menningu sem kynnt er í þeirri þýsku hasarmynd um þá bræður Nonna og Manna sem sýnd er nú yfir jólahátíðina. Orrustan um ísland En þetta var útúrdúr því dr. Jón hefur enn ekki ausið að fullu úr lausnarbmnnum sínum. „Orr- ustan um ísland er að hefjast og víglínan verður milli innlendra og erlendra sjónvarps- og gervi- hnattastöðva og sá vígvöllur verður blóðvöllur á komandi árum. Þeir einfeldningar sem halda að íslendingar muni nokkm sinni leyfa hér ótextuðum gervihnattasendingum á erlendu efni að flæða yfir þjóðina ættu að lesa íslandssöguna sína betur. Þvert á móti munum við efla sam- vinnu útvarps- og sjónvarps- stöðva í samvinnu við ríki og at- vinnulíf í því skyni að koma á fót öflugum sjónvarps- og kvik- myndaútflutningsiðnaði. Lykill- inn að þessu er að ríkið felli niður söluskatt á auglýsingum í sjón- varpi og hljóðvarpi -(þá fyrst sitja þessi fyrirtæki við sama borð og Mogginn og DV) -til að efla inn- lenda dagskrárgerð.“ Hér fer Jón mikinn enda um líf og dauða fyrirtækisins að tefla. Þá dugir ekki annað ráð, en gott samstarf við „ríkið“, (sem áður átti auðvitað ekki að vera að skipta sér af því sem aðrir geta og gera betur), og fella niður auglýs- ingaskattinn, allt til viðreisnar ís- lenskri menningu og þar er til mikils að vinna eins og dr. Jón segir réttilega undir lok þessarar athyglisverðu greinar sinnar: „Þeir sem halda að íslendingar verði einhvern tíma stjama í bandaríska fánanum eða útkjálkahérað í sameinaðri Evr- ópu ættu einnig að lesa íslands- söguna sína betur. íslendingar eru og verða víkingar og kon- ungsskáld sem börðust í 650 ár fyrir endurheimt sjálfstæðisins. Sú lexía mun duga okkur öllum í nokkrar aldir, ef ekki um ók- omna tíð.“ -Jg- 6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 29. desember 1988

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.