Þjóðviljinn - 21.03.1989, Blaðsíða 15

sem vofir yfir, geta allir bændur
orðið bókhaldsskyldir. Sem
aukastarf með sauðfjárbúskap
hentar fátt betur en bókhalds-
þjónusta. Aðalstarfstíminn er frá
janúar til apríl og stofnkostnaður
undir 200 þús. kr.
Minjagripagerð. Að þeim
markaði hefur nokkuð verið hug-
að. Nefna má sem dæmi sérstaka
hluti fyrir hvert hérað og brúðu-
gerð tengda þjóðsögunum.
Hönnun slíkra gripa hefur á hinn
bóginn oft verið ábótavant, enda
skoða margir þessa iðju sem
föndur en ekki atvinnu.
Uilarvinnsla. Að henni hefur
lítið verið hugað heima í sveitun-
um. Lopinn frá verksmiðjunum
fellur ekki í geð öllum, sem
prjóna. Smærri spunastofur geta
aukið fjölbreytni framboðs á
bandi.
Dvalarheimili. Víða eru rekin
sumardvalarheimili fyrir börn en
að fleiri valkostum má huga.
Námsdvalir í sveit geta verið með
ýmsu móti. Víða er aðstaða til að
reka sumarskóla og sumardvalar-
heimili fyrir fólk á öllum aldri,
íþróttamenn, fatlaða, stressaða
o.s.frv. Dvalarheimili fyrir aldr-
aða eru allvíða rekin í sveitum en
þar er áreiðanlega verkefni fyrir
fleiri. Ýmiss konar aðhlynning
manna og dýra er mikið vanda-
mál og e.t.v. geta konur í sveit
sinnt þeim verðefnum.
Framkvæmdir
Staðreyndin er hinsvegar sú,
að konur, sem hug hafa á að hefja
atvinnustarfsemi, sem ekki hefur
áður verið stunduð í þeirra
byggðarlagi, þurfa næstum að
hafa óbilandi kjark og trú á því
verkefni, sem þær vilja takast á
við. Viðbrögðin eru ótrúlega nei-
kvæð og eina stoðin sem veitt er,
og nánast óumbeðið, er upptaln-
ing þeirra ljóna, sem á veginum
geta verið. Margar konur hafa
guggnað fyrir þessu.
Bændakonur þyrftu að geta
snúið sér til ákveðins aðila í kerf-
inu með beiðni um athugun á
markaðsmöguleikum og arðsemi
hugmynda sinna. Sá aðili þyrfti
að geta veitt upplýsingar um öll
þau skilyrði, sem uppfylla þarf
varðandi starfsemina, og ætti það
að vera forgangsverkefni. Nú eru
slíkar upplýsingar hvergi að fá,
a.m.k. ekki á einum stað. Fjár-
mögnun er erfið vegna vanmats á
framtaki kvenna. Þær eru var-
færnar og óskir þeirra um fjár-
hagsaðstoð hógværar. Þær hrópa
ekki á gatnamótum um ágæti sitt
og hugmynda sinna. Þó að slíkar
beiðnir fái jákvæða umfjöllun
þykja þær ekki nógu stórar í snið-
um til að afgreiða þær. Klapp á
kollinn og góðlátlegt glott er oft
árangurinn. Það þekki ég af eigin
reynslu.
En þessu á að vera auðvelt að
breyta og það verður að breytast.
Framtíð sveitanna byggist á
tekjumöguleikum þeirra, sem
þar vilja búa. Fyrirmyndir um að-
stoð við nýsköpun atvinnu getum
við sótt til frænda okkar Norð-
manna. Þeir hafa gert sér ljóst, að
með sérstökum stuðningi við
konur í dreifbýli má treysta
byggðirnar. Þar er í gangi fjöldi
verkefna til styrktar konum, skóli
fyrir þær, sem vilja hefja sjálf-
stæðan rekstur og styrktarsjóðir,
sem veita aðstoð á meðan gildi
hugmyndanna er kannað. í Finn-
landi eru starfandi ráðunautar,
sem eingöngu sinna því verkefni
að aðstoða dreifbýlisfólk, sem
ætlar sér að takast á við nýsköpun
atvinnu. Fleiri slík dæmi mætti
nefna.
Tillaga um athugun á þessum
málum bíður nú afgreiðslu Al-
þingis. Fyrirheit um aðgerðir
finnast í samstarfssáttmála ríkis-
stjórnarinnar. Nokkrar nefndir á
vegum hins opinbera og annarra
fjalla um málið. Nóg er þannig
skrafað og nokkuð vitað en það,
sem á skortir, er samstillt átak
allra þessara afla. Þess átaks
væntum við sveitakonur og það
sem fyrst. -mhg
ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 15
________LANDBÚNAÐUR_______________________
Búnaðarþing
Eftirlit með innfluttum matvælum
Fyrir Búnaöarþingi lá erindi
frá Bjarna Guöráðssyni og
Jóni Kristinssyni um eiturefni í
innfluttum matvælum og eftir-
lit meö gæöum og framleiðslu
þeirra. Búnaðarþing sam-
þykkti ítarlega ályktun um
málið og þykir rétt að birta
hana hér, í heild.
„Búnaðarþing skorar á land-
búnaðarráðherra og heilbrigðis-
ráðherra að beita sér fyrir þvf, að
settar verði strangar reglur um
innflutning á hverskyns matvæl-
um, þar sem m.a. komi fram
eftirfarandi:
1. Gerð verði krafa um, að
ferskleiki og meðferð innfluttrar
matvöru verði ekki síðri en í inn-
lendri matvælaframleiðslu.
2. Innihald skaðlegra aukaefna
í innfluttum matvælum, sem stafa
kann af mengun, notkun eitur-
efna gegn meindýrum eða
plöntusjúkdómum í blöndun
lyfja eða rotvarnarefna, verði að
hámarki hið sama og gerist við
matvælaframleiðslu hér á landi.
3. Gerðar verði hliðstæðar
kröfur til framleiðenda innfluttra
matvæla og gerðar eru af hálfu
útlendinga gagnvart íslandi um
umhverfi og gerð húsa á fram-
leiðslustað, klæðnað og
heilbrigði þess fólk, sem vinnur
við viðkomandi framleiðslu,
vörumerkingar á íslensku, upp-
skerudagsetningar og annað hlið-
stætt því, sem krafist er hér, t.d.
af sláturhúsum til útflutnings,
mjólkurbúum og fiskvinnslu-
stöðvum.
4. Matvælainnflutningurinn
verði skyldur að kosta mat ís-
lenskra yfirvalda á framleiðslu-
aðstöðu, meðhöndlun og gæðum
hinnar innfluttu vöru og hlíta úr-
skurði um stöðvun á sölu ef ekki
er fullnægt sömu kröfum og gerð-
ar eru til íslenskrar framleiðslu.
5. Hollusuvernd ríkisins verði
gert fjárhagslega kleift að sinna
hlutverki sínu varðandi eftirlit
með gæðum og hollustu matvæla.
Búnðarþing bendir einnig á
þann möguleika að sameina
nauðsynlegar rannsóknir og
efnagreiningar fleiri stofnana hjá
einni stofnun og nýta þannig sem
best tækjakost og mannafla með
nauðsynlega sérfræðiþekkingu.
Einnig beinir þingið því til
rannsókna- og leiðbeiningaþjón-
ustu landbúnaðarins að gera það
sem í hennar valdi stendur til þess
að koma í veg fyrir hverskonar
mengun búvöruframleiðslunnar
á frumstigi. Sérstaklega bendir
þingið á nauðsyn þess að herða
eftirlit með innfluttum fóður-
vörum.
Búnaðarþing felur stjórn Bún-
aðarfélags Islands að fylgja þessu
máli eftir við viðkomandi aðila."
-mhg
ZETOR dráttarvélin njtur mestra vinsælda á íslandi, það sýna
sölutölur Búnaðarfélags Islands. Síðastliðna tæpa 2 áratugi hafa um
3000 ZETOR vélar verið seldar á íslandi. Bændur, verktakar og bæjar-
félög velja ZETOR vegna styrkleika þeirra og góðrar endingar.
Það mælir allt með kaupum á ZETOR dráttarvélum.
• Rúmgott hljóðeinangrað ökumannshús
• Mikil dráttarhæfni
• Fullkominn fylgibúnaður
• Ávallt til afgreiðslu af lager
• Gott þjónustu og umboðsmannakerfi
• Greiðsluskilmálar við allra hæfi.
Verðið á Zetor stenst allan samanburð.
Markaðshlutdeild á íslandi 1988.
ÍSTÉKK HF
íslensk-tékkneska verslunarfélagið h.f.
Lágmúla 5, 108 Reykjavík, Sími 91-84525.