Þjóðviljinn - 07.04.1990, Blaðsíða 6

ÞRÁNDUR
SKRIFAR
Fyrir nokkru ritaði Þrándur
hugleiðingu um vandann sem
getur fylgt því að vera íslending-
ur og spurði hvort það gæti verið
„að ekki sé alltaf samræmi milli
orða og athafna hjá þeirri þjóð
sem nefnist íslendingar". í dag
hefur Prándur komist að því að
þessi orð voru ekki nema að tak-
mörkuðu leyti í tíma töluð.
Vandinn við það að vera íslend-
ingur einn og sér er smámunir við
það að vera íslendingur, heita
Halldór Ásgrimsson, vera sjávar-
útvegsráðherra og þurfa að
skipta um skoðun. „Halldór Ás-
grímsson er stór maður og getur
viðurkennt mistök. Það er ástæð-
an fyrir að hann skiptir um
skoðun og afnemur bannið við
útflutningi á fullunnum ferskum
fiski,“ sagði Jón Ásbjörnsson
fiskútflytjandi í DV í fyrradag og
bætti m.a. við: „Fyrir mig kom
þessi ákvörðun eins og þruma úr
heiðskíru lofti. “
Jón Ármann Héðinsson,
fyrrum alþingismaður, nú fiskút-
flytjandi, sagði í sama blaði um
þennan stóra mann (en láðist að
geta um þyngdina): „Ég hafði
ekki hugmynd um að breyting á
reglugerðinni væri á leiðinni og
veit ekki hvort eitthvað hefur
gengið á bak við tjöldin áður en
Halldór tók sína ákvörðun. Það
gerist hins vegar ekki á hverjum
degi að Halldór skipti um
skoðun.“
Til upprifjunar fyrir lesendur
er rétt að taka fram að fyrir fáum
vikum setti ráðherrann reglugerð
sem bannaði mönnum að hreinsa
beinin úr sjálfum þorskinum og
selja þannig til útlanda án þess að
frysta hann fyrst. Þetta var gert
að ráði vitrustu manna, sem vissu
að fiskur þessi yrði snarlega að
óæti og kæmi óorði á konung
hinna íslensku fiskistofna. Við
þessa ráðstöfun brá „hagsmuna-
aðilum" nokkuð í brún og ef
Þránd misminnir ekki um of þá
datt mönnum í hug gamla góða
þruman úr heiðskíra loftinu þá
eins og nú.
Þrándur hefur því miður ekki
hina nýju reglugerð fyrir framan
sig, en hefur eftir merkum fjöl-
miðlum að með henni sé ekki
lengur bannað að selja útlendum
mönnum flattan fisk og ófrosinn,
heldur sé það beinlínis leyft. Til
þess er þó ætlast að fiskurinn sé
ætur og sennilega líka heilnæmur
og þess vegna má hann ekki vera
nema viku gamall þegar
kaupandinn fær hann í hendur.
Þrándur hefur auðvitað áhuga á
að mannorð þorsksins verði ekki
skaðað í útlöndum og finnst því
ráðstöfun ráðherrans í skynsam-
asta lagi.
En með því að Þrándur er svo
ófrumlegur og illa að sér í flókn-
um refilstigum viðskiptalífsins þá
vakna hjá honum álitamál er
varða sígildar spurningar um
glæpi og refsingar. Fari nú svo að
fiskurinn eigi meira en viku af-
mæli þegar hann kemur í hendur
kaupandans og kaupandinn vil
kaupa hann samt, borga jafnvel
gott verð fyrir. Hvað á þá að
gera? Úr því að bannað er að
selja mönnum beinlausan ófros-
inn fisk sem heldur upp á átta
daga afmæli sitt er sjálfgefið að
refsaseljandanum. Gildirþáeinu
þó hann sé að selja manni fisk
sem kaupandinn vill ólmur kaupa
og borga gott verð fyrir. En er þá
ekki athæfi kaupandans líka
refsivert, þó ekki væri fyrir annað
en að með atferli sínu hefur hann
leitt seljandann til refsiverðrar
háttsemi? Og hvað á þá að gera
við þann konung íslensku fisk-
stofnanna sem hímir beinlaus í
kulda en ekki trekki í einsemd
útlandanna? Henda honum?
Selja hann fyrir slikk? Eða refsa
honum á annan hátt fyrir að láta
ekki veiðast fyrr en einum eða
tveimur dögum seinna?
En svona alvörulaus má Þránd-
ur ekki vera iengur enda þykist
hann muna það rétt að margir út-
lendir menn kaupi í stórum stfl
ófrosinn fisk með beinum og öllu
saman. Þá séu menn ekkert að
súta það þó fiskurinn sé mjög
hniginn á efri daga, láti sér
jafnvel ekki bregða fyrr en hann
er kominn á þriðju viku, og fyrir
nokkru hættur að flokkast undir
mannamat á Norðurlöndum.
Þessi viðskipti eru almennt
kölluð gámaútflutningur og hafa
verið stunduð í svo stórum stfl í
sumum byggðarlögum að fisk-
vinnslufólk verður áður en langt
um líður aðeins til á byggðasöfn-
um, ef svo fer sem horfir. Útlent
fólk (sem á í sjálfu sér allt gott
skilið) hefur svo atvinnu af að
plokka bein úr íslenskum fiski á
meðan okkar fólk mælir göturn-
ar. Hnígur þá loks að þeim kjarna
máls sem sýnist blasa við: Að
kalla sem skjótast fram þrumu úr
hinu heiðskíra lofti norðurhjar-
ans sem inniheldur reglugerð er
bannar mönnum að selja útlendu
fólki ófrosinn fisk með beinum,
eldri en viku gamlan. Þetta ætti
að vera vandalaust.
Eða hefur stóri maðurinn ekki
fleiri skoðanir til að skipta um í
bili?
- Þrándur.
FRÉTTIR
Jón Sigurðsson iðnaðarráðherra skoðar nýju skrifstofuhúsgagnalín-
una hjá Axis-húsgögnum við formlega opnun verslunarinnar á
fimmtudag. Mynd Jim Smart.
Húsgagnaiðnaðurinn
Nýtl fyrirtæki
Axis húsgögn hf opnaði form-
lega nýja verslun að Smiðju-
vegi 9 í Kópavogi á fimmtudag.
Við opnunina var kynnt ný skrif-
stofuhúsgagnalína og nýjungar í
fataskápum.
Axis húsgögn hf varð til við
samruna tveggja fyrirtækja í hús-
gagnaiðnaði í fyrra en það voru
fyrirtækin Axis-Húsgagnaversl-
un Axels Eyjólfssonar hf og EE-
húsgagna hf. Forsvarsmenn
beggja fyrirtækjanna höfðu í
grundvallaratriðum sömu hug-
myndir um áherslur og stefnur í
húsgagnaiðnaði. Aðalhönnuður
beggja fyrirtækjanna var Pétur
B. Lúthersson arkitekt og verður
hann það áfram eftir samrunann.
Bæði fyrirtækin hafa reynt fyrir
sér á erlendum markaði.
Engum starfsmanni var sagt
upp við sameininguna og starfa
nú 30 manns hjá fyrirtækinu og
mun þeim líkast til fjölga á næst-
unni. Stefnt er að því að gera
Axis húsgögn hf að almennings-
hlutafélagi og verður starfsmönn-
um boðið að gerast hluthafar.
Um þessar mundir eru sérstak-
ir kynningardagar hjá fyrirtækinu
en í ár er stefnt að því að auka
veltu fyrirtækisins um 25%.
Leitað verður nýrra markaðstæk-
ifæra bæði innanlands og utan
fyrir framleiðsluvörur fyrirtækis-
ins.
Allt frá árinu 1985 hefur Axis
verið eini virki útflytjandinn á
húsgögnum frá íslandi, en undir-
búningur fyrir útflutninginn hófst
þegar árið 1982. Þegar best gekk
hjá fyrirtækinu fóru um 30% af
heildarframleiðslunni til útflutn-
ings.
'CO
'CC
o
ITj
«o
'>
«o
Heldurðu því til streitu
að það sé ódýrara að aka?
24.898 kr.
AEY-REK-AEY
Heildarkostnaður
24.898 kr.
10.136 kr.
AEY-REK-AEY
Fullt fargjald
10.136 kr. á mann
Fjölskyldufargjald
5.143 kr. á mann.
(2 fullorðnir og 2 börn)
Samkvæmt útreikningum F.Í.B. er kostnaður við rekstur meðalstórrar bifreiðar 26 kr. á kíló-
metra? Heildarkostnaður við að aka milli Reykjavíkur og Akureyrar, fram og til baka er því
24.598 krónur (þar af er beinn útlagður kostnaður 10.502 krónur). Flugmiði á þessari
sömu leið kostar á fullu fargjaldi 10.136 krónur. PEX miði kostar 8.168 krónur og APEX
miði 6.201 krónu. Taktu flugið með Flugleiðum innanlands. Þú sparar þér bæði
tíma, fé og fyrirhöfn. Upplýsingar og bókanir í síma 6 90 200.
FLUGLEIDIR
INNANLANDSFLUG
KÁTAMASKÍNAN /