Þjóðviljinn - 25.10.1990, Page 6

ERLENDAR FRETTIR
Bandaríkin
Ofbeldisglæpum hraðfjölgar
Glœpafrœðingar kenna um m.a. eiturlyfjum, niðurníðslu í slömmum ogþví
hve auðvelt er að komastyfir skotvopn
Sjálfboðaliðar í baráttu gegn eiturlyfjum f New York taka eiturfyfjasala
fastan - farið að tala um að láta herinn skakka leikinn f stórborgunum.
Morðum, ránum og nauðg-
unum fjölgaði að talsverð-
um mun í Bandaríkjunum á sex
fyrstu mánuðum ársins, miðað
við fyrri hluta s.l. árs. Nauðgun-
um og tilfeilum saknæmrar
kynferðishegðunar fjölgaði um
tíu af hundraði, ránum um níu
og morðum um átta af hundr-
aði, að sögn alríkislögreglunnar
FBI.
Svo er að sjá af frétt um þetta
að aukningin sé fyrst og fremst í
stórborgum, þar eð í borgum með
yfir miljón íbúa fjölgaði morðum
um 20 af hundraði á fyrri hluta
þessa árs frá sama tímabili í fyrra.
I júlí spáði dómsmálanefnd öld-
ungadeildar Bandaríkjaþings því,
að árið 1990 yrði mesta morðaár í
sögu Bandaríkjanna. Flest morð
hingað til í sögu landsins á einu
ári voru ffarnin 1980, en þá voru
23.040 manneskjur myrtar þar-
lendis.
Morðatíðnin í Bandaríkjunum
er svo mikil að í því eru þau í sér-;
flokki meðal vesturlandaríkja. I
öðrum vesturlandaríkjum er
morðatíðnin 2,6 til átta sinnum
minni en í Bandaríkjunum. Fjölg-
un ofbeldisglæpa á fyrri hluta árs-
ins var meiri þarlendis en nokkru
sinni fyrr í hálfan áratug.
Glæpafræðingar kenna um
eiturlyfjum, því hve auðvelt er að
komast yfir skotvopn, sívaxandi
niðumíðslu slömmanna í stór-
borgunum o.fl. I höfuðborginni
Washington eru fleiri morð fram-
in að tiltölu við fólksfjölda en í
nokkurri annarri bandarískri borg
og nauðgunum fjölgaði þar á fyrri
hluta ársins frá sama tímabili í
fyrra um 60 af hundraði. Er það
langt yfir fjölgun nauðgana í
nokkurri annarri borg á sama
tíma. Fyrir skömmu stakk Marion
Barry, borgarstjóri þar, upp á því
að útgöngubann að nóttu til yrði
sett á verstu hverfín og herinn lát-
inn taka að sér að koma á lögum
og reglu þar ef ástandið batnaði
ekki fljótlega.
Isaac Fulwood, lögreglustjóri
í Washington, segir að núorðið
fari uppgjör milli glæpamanna á
táningsaldri fram með skotvopn-
um, í stað slagsmála áður. S.l. ár
voru 12 af hundraði þeirra, sem
teknir vom fastir í Bandaríkjun-
um vegna gmns um að hafa fram-
ið morð, undir 18 ára aldri. 1983
var það hlutfall sjö af hundraði.
Flinsvegar kemur fram í
skýrslu FBI um þetta að innbrot-
um hafi á fyrri hluta ársins fækk-
að þarlendis um fimm af hundraði
frá sama tímabili í fyrra og
íkveikjum um þijá af hundraði.
Reuter/-dþ.
Rússnesk lög
yfirsovéskum
Þing rússneska sambandslýð-
veldisins lýsti því yfir í gær að sov-
ésk lög og tilskipanir Sovétríkja-
forseta gætu því aðeins öðlast gildi
í Rússlandi að þingið þar staðfesti
lögin og tilskipanimar. Undan-
tekningar yrðu gerðar viðvíkjandi
lögtim og tilskipunum miðstjómar-
innar innan ákveðinna málaflokka,
sem Rússland hefði samþykkt að
miðstjómin færi með. Er talið að
þetta boði harðnandi deilur mið-
stjómar og Rússlandsstjómar.
Nató verði leyst upp
Míkhaíl Moísejev, formaður
sovéska herráðsins, lagði til í gær
að Nató yrði leyst upp, enda væri
Varsjárbandalagið ekki lengur til
sem hemaðarbandalag. Moísejev
kemur í heimsókn til aðalstöðva
Nató í Bmssel í dag, og er komist
svo að orði þar á bæ að heimsókn
Sovétmanns í hans stöðu hefði ver-
ið talin óhugsandi fyrir aðeins ári.
Engin hersýning
7.nóv.
Þing Eistlands lýsti því yfir í
gær að októberbyltingarinnar 1917
í Petrograd yrði ekki minnst í Eist-
landi með hersýningu á afmælis-
degi hennar 7. nóv., eins og Gor-
batsjov Sovétrikjaforseti hefúr fyr-
irskipað að gert skuli í höfúðborg-
um allra sovétlýðveldanna. Tass-
fréttastofan skýrði svo frá fyrr i
vikunni að eistneska þingið hefði
lýst 7. nóv. venjulegan vinnudag.
Taylor rekinn
úr Monróvíu
IRA herðir árásir
Sex breskir hermenn drepnir
Sex breskir hermenn biðu
bana og 27 manns særðust
er írski lýðveldisherinn (IRA)
sprengdi í loft upp tvær varð-
stöðvar breska hersins á Norð-
ur-írlandi í gær. Var önnur
varðstöðin i Londonderry en
hin skammt frá landamæra-
borginni Newry. Er þetta mesti
Persaflóadeila
Prímakov
aftur
til Bagdað
Jevgeníj Prímakov, einn nán-
ustu samstarfsmanna Gorbat-
sjovs Sovétríkjaforseta, lagði af
stað í gær í aðra heimsókn sína í
þessum mánuði til Austurlanda
nær, að sögn sovésku fréttastof-
unnar Interfax. Mun hann að
sögn Interfax ræða við ráða-
menn í Saúdi-Arabíu, Sýrlandi,
Egyptalandi og írak.
I fyrri ferð sinni á þessar slóðir
ræddi Prímakov við Saddam Huss-
ein íraksforseta auk annarra. Hann
kvaðst eftir þá ferð vera bjartsýnn
um að hægt væri að leysa Persa-
flóadeilu með friðsamlegu móti.
Sovéska stjómin hefúr lagt
áherslu á að Irakar verði knúðir til
að fara frá Kúvæt með pólitískum
þrýstingi og viðskiptabanni, en lát-
ið jafnframt hjá Iíða að gagnrýna
Bandaríkin og önnur ríki fyrir að
safna liði á Persaflóasvæðið og
ekki útilokað að Sovétríkin kynnu
að taka þátt i hemaðaraðgerðum
gegn Irak. Ihaldsmenn i Sovétríkj-
unum, sem kaldastríðsandinn situr
enn í, hafa á hinn bóginn látið í ljós
áhyggjur af þessum liðssafnaði
vesturveldanna. Sovéskir ráða-
menn munu fyrir hvem mun vilja
forðast að lenda í stríði þar, vegna
þess að ásigkomulag sovéska hers-
ins er ekki orðið með besta móti og
reynslunnar af níu ára hemaði í
Afganistan. Reuter/-dþ.
mannskaði, sem IRA hefur
valdið breska hernum í einu frá
því í ágúst 1988. Þá fórust átta
hermenn er áætlunarvagn sem
þeir ferðuðust með var
sprengdur í loft upp.
IRA lýsti tilræðunum þegar á
hendur sér í gær og kvað þau hafa
verið framin til hefnda eftir
Dessie Grew, einn helstu mann-
dráparanna í þjónustu IRA sem
breskir hermenn drápu við annan
Ræna,
w
Irakar hafa ruplað í Kúvæt
flestu sem hönd á festi, drep-
ið umsvifalaust þá sem þeir
grunuðu um andstöðu við her-
námsliðið og nauðgað konum
unnvörpum, að sögn fólks sem
undanfarið hefur sloppið frá
hinu hertekna emírsdæmi.
Bandarísk kona, gift Kúvæta,
sagðist hafa séð íraska hermenn
nauðga kúvætskri konu og ungri
stúlku, að eiginmanni þeirrar fyrr-
nefndu ásjáandi, og skjóta hann
síðan. Sérstaklega fyrstu vikur
hemámsins var mikið um nauðg-
anir íraskra hermanna á stúlkum
frá Suður-Asíu, einkum Sri Lanka
og Filippseyjum, sem margar
störfuðu sem vinnukonur á heim-
ilum. Gengu írakar að sögn stund-
um hús úr húsi þessara erinda og
spurðu eftir vinnukonunum.
Palestínskur lögfræðingur,
sem er bandarískur ríkisborgari,
segir að írakar hafa skotið níu
lækna við Mubarak al-Kebir-
sjúkrahúsið í Kúvætborg. Höfðu
einhveijir íraskir hermenn, sem
lagðir höfðu verið inn á sjúkra-
húsið, látist þar og kenndu Irakar
læknunum um það. Lögfræðing-
urinn hafði þetta eftir fjölskyldu
eins læknisins.
Suðurasískir flóttamenn frá
Kúvæt skýrðu m.a. svo frá að
iraskir hermenn hefðu veist að
mann fyrr i mánuðinum. Aðferð-
in var hin sama við bæði tilræðin.
Námu IRA-liðar tvo menn á brott
af heimilum sínum, héldu fjöl-
skyldum þeirra í gislingu og
neyddu þannig mennina til að aka
bilum með fjarstýrðar sprengjur
að varðstöðvunum.
21 ár er nú síðan IRA hóf með
skærum og hryðjuverkum baráttu
fyrir því að sameina Norður-ír-
land írska lýðveldinu og hafa
írakar í Kúvæt
kúvætskum unglingi með ertni á
strætisvagnabiðstöð. Er hann
næstum 3000 manns verið drepn-
ir í þeirri viðureign. Síðustu tvö
árin hafa liðsmenn IRA verið all-
athafnasamir í Bretlandi og á
meginlandi Evrópu, þar sem þeir
hafa ráðist á breska hermenn,
vegna þess að þeir telja að þar
varist menn þá síður en heimafyr-
ir og eins til að draga að sér at-
hygli fjölmiðla. Talið er að í
vopnuðum liðskjama IRA séu um
250 menn. Reuter/-dþ.
svaraði i sömu mynt skutu þeir
hann. Reuter/-dþ.
Fulltrúar liberíska uppreisnar-
foringjans Charles Taylor neituðu í
gær að samþykkja vopnahléssamn-
ing, sem til stóð að allir aðilar
stríðsins þarlendis undirrituðu í
Banjul, höfúðborg Gambíu. Menn
Taylors hafa upp á síðkastið farið
halloka fyrir her, sem Nígería,
Ghana og fleiri Vestur-Afríkuríki
hafa sent til Líberíu, og hörfað úr
höfúðborginni Monróvíu. Aðrir lí-
berískir stríðsaðilar, uppreisnarfor-
inginn Prince Yormie Johnson og
leifar hers Doe forseta, beijast með
Nígeríumönnum og hafa fyrir sitt
leyti samþykkt vopnahlé.
Sprengtá
NovajaZemlja
Sovétmenn sprengdu í gær í til-
raunaskyni kjamorkusprengju neð-
anjarðar á Novaja Zemlja, að sögn
Tassfréttastofúnnar. Er þetta fyrsta
tilraunasprengingin af þessu tagi
sem Sovétmenn hafa tilkynnt síðan
í október 1989, er þeir sprengdu á
tilraunasvæðinu skammt frá Sem-
ipalatinsk í Kasakstan. Umhverfis-
vemdarsamtökin Greenpeace
höfðu veður af því, að til stæði að
sprengja á Novaja Zemlja og
reyndu að hindra það með mót-
mælaaðgerðum, svo sem kunnugt
er af fréttum.
nauðga, myrða
Bandarfkjamenn, Bretar, Kanadamenn og Indverjar sem flýðu frá Kúvæt
til Saúdi-Arabíu, konurnar dulbúnar í arabískan klæðnað - með flótta-
fólkinu berast ófagrar sögur af framferði Iraska hernámsliðsins.
Indland
Singh vill nyjar kosningar
Vishwanath Pratap Singh,
forsætisráðherra Indlands,
hyggst láta boða til nýrra þing-
kosninga innan skamms, þar eð
stjórn hans hefur ekki lengur
þingmeirihluta eftir að Bhar-
atiya Janata, flokkur heittrúar-
hindúa, svipti hana stuðningi
sínum. Er þetta haft eftir hátt-
settum mönnum í Janata Dal,
flokki forsætisráðherrans.
Heimildamenn þessir segja að
Singh geri sér góðar vonir um sig-
ur í þingkosningum, ef þær yrðu
haldnar fljótlega, þar eð fólk í
lægri erfðastéttum, sem er í mikl-
um meirihluta meðal landsmanna,
muni flykkjast að flokki hans
vegna þeirrar fyrirætlunar stjóm-
arinnar að ætla lágstéttafólki
nærri helming allra starfa hjá rík-
inu. Ennfremur muni mörgum
líka vel sú afstaða stjómarinnar
að reyna að fara bil beggja í deilu
heittrúarhindúa og múslíma, sem
spunnist hefúr út af því að þeir
fyrmefndu vilja reisa hof helgað
Rama á stað í Ayodhya í Uttar
Pradesh, þar sem nú stendur
moska.
Singh sagðist í gær ætla að
kveðja þingið saman til fúndar í
byijun nóvember og fara ffarn á
traustsyfirlýsingu þess við stjóm-
ina. Áðumefndir flokksmenn
hans segja að hann muni boða til
nýrra kosninga, hvort sem hann
fái traust þingsins eða ekki.
Reuter/-dþ.
6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 25. október 1990