Þjóðviljinn - 15.11.1990, Qupperneq 11

í DAG
NÝJAR BÆKUR
Minningar
Björns
á Löngumýri
Bókaútgáfan Forlagið hefur
sent frá sér bókina Ég hef lifað
mér til gamans - Bjöm á Löngu-
mýri segir ffá. Gylfi Gröndal rit-
höfundur semur sögu Bjöms, en
þetta er fimmtánda ævisagan
sem hann ritar.
Bjöm Pálsson, fyrrum al-
þingismaður og bóndi á Löngu-
mýri, rekur uppruna sinn og ætt-
ir, nám og ferðalög á unga aldri
yfir hnöttinn. Heimkominn hef-
ur hann búskap á ættaróðali sinu
og stundar jafnffamt umsvifa-
mikla útgerð. Hann segir frá sig-
ursælli kosningaglímu sinni við
kempuna Jón Pálmason á Akri
1959 og setu sinni á alþingi um
15 ára skeið.
I kynningu Forlagsins segir
m.a.: „Saga Bjöms á Löngumýri
er umfram allt Qörleg og ævin-
týraleg, því af eiginleikum lífs-
ins metur hann mest gamansemi
og ffelsi. Hann lætur engan
kúga sig eða kúska, hvorki
bankastjóra, sýslumenn né ráð-
herra. Kímnin situr jafnan í fyr-
irrúmi og ffásagnargleðin er
ósvikin.“
Ég hef lifað mér til gamans
er 256 bls. Bókin er prýdd ljölda
mynda.
Ný Ijóðabók
Kristjáns
Karlssonar
Ut er komin ljóðabókin
Kvæði 90 eftir Kristján Karls-
son. Bókin er kvæðaflokkur
VIÐHORF
Framhald af 5. síðu
ar þið komið innan um þá eldri,
og bendið formanni ykkar á þá
þverstæðu sem felst í því að
telja sig vera að beijast fyrir
friðlýsingu Norður- Atlants-
hafsins, en beita sér jafnffamt
fyrir ffekari hemaðamppbygg-
ingu á íslandi, sem er óvefengj-
anlega snar þáttur í hersvæð-
ingu hafsins, enda íslandi verið
líkt við flugvélamóðurskip. Og
þið fjölmörgu Framsóknar-
menn, en í ykkar flokki hefur
hugsjónin um hlutlaust og her-
laust ísland löngum átt mikið
fylgi, sættið þið ykkur ekki við
blessun formanns ykkar á
skýrslu utanríkisráðherra.
Kvennalistakonur þarf vart að
brýna ef hinn skeleggi mál-
flutningur Kristínar Einarsdótt-
ur í umræðunum um skýrslu ut-
anríkisráðherra túlkar almennt
viðhorf þeirra.
Að lokum skora ég á hina
fjölmörgu ffiðarsinna, sem
haslað hafa sér völl í ýmsum
samtökum að koma og taka þátt
í þeirri stefhumótun sem mótuð
verður á landsráðstefnu Sam-
taka herstöðvaandstæðinga
næsta laugardag. Er ekki orðið
tímabært að sameina kraftana?
Það verður því miður enn um
sinn þörf fyrir utanþingsbaráttu
fyrir herlausu og hlutlausu Is-
landi. Getum við ekki samein-
ast um það að það sé sú barátta
sem stendur okkur næst og tek-
ið þannig undir orð ágætra
gesta svo sem friðarsinnans He-
len Caldicott og þess manns
sem leiðir nú samninga um
brottför sovéskra herja ffá landi
sínu, Vaclav Havel.
Reykjavík, 12. nóv. 1990
Guðmundur Georgsson er
læknir og var lcngi í miðnefnd
Samtaka herstöðvaandstæö-
inga.
Krístján Karísson
sem ber heitið Engey í þröngum
glugga og visar það til þess sem
á er horft.
Kvæðin mynda sterka heild
þegar í kynningu, þar sem uppi-
staðan er útsýni ffá Reykjavík
og grennd. Efnið er sett fram í
litsterkum myndum og út frá
þeim hrannast minningar fjöl-
breyttrar ævi sem einnig stíga
fram í myndum og líkingum.
Bókin er 38 bls. að stærð.
Þrjár kiljur
Gunnlaðar saga er önnur
skáldsaga Svövu Jakobsdóttur.
Sagan hefur vakið mikla athygli
frá því hún kom fyrst út árið
1987, hún hefur verið gefin út á
erlendum málum og var tilnefnd
af íslands hálfu til Bókmennta-
verðlauna Norðurlandaráðs árið
1989. í bókinni segir frá því að
ung íslensk stúlka er tekin hönd-
um í Þjóðminjasafni Dana þar
sem hún stendur við brotinn
sýningarglugga með forsögulegt
gullker í höndunum. Móðir
stúlkunnar fer til Kaupmanna-
hafnar á íund hennar. Skýringar
dótturinnar á verknaðinum
hrinda af stað óvæntri atburða-
rás svo að dvöl móðurinnar
verður önnur en fyrirhugað var.
Grasið syngur er víðfræg
skáldsaga eftir Doris Lessing.
Þar er sagt ffá Mary, hvítri konu
í Rhódesíu, sem kveður tilbreyt-
ingarlaust líf í borginni og hafn-
ar í gæfusnauðu hjónabandi með
bónda nokkrum. Af ofstækis-
fullri hörku snýst hún gegn
svörtum þjóni sínum sem hún þó
bæði laðast að og fyrirlítur, uns
valdið snýst í höndum hennar.
Birgir Sigurðsson þýddi bókina.
Stálhellar er ein ffægasta
vísindaskáldsaga allra tíma og
höfundurinn, Isaac Asimov,
einn sá virtasti í þessari bók-
menntagrein. í fjarlægri ffamtíð
fær lögreglumaðurinn Lije Bal-
ey það erflða verkiefni að rann-
saka dularfullt morð á mikils-
metnum Geimveija. En ekki nóg
með það, Geimveijar treysta
ekki Jarðarbúum einum til að
fást við málið og senda honum
aðstoðarmann til fulltingis, sem
reynist vera fullokomið vél-
menni. Geir Svansson þýddi.
Verðlauna-
saga
Herbjargar Wassmo
Út er komin hjá M&M
skáldsagan Dreyrahiminn eftir
norska höfundinn Herbjörgu
Wassmo. Þetta er sjálfstætt
framhald bókanna Húsið með
blindu glersvölunum og Þögla
herbergið, þriðja og síðasta bók-
in í sagnabálkinum um Þóru
sem færði Herbjörgu Wassmo
bókmenntaverðlaun Norður-
landaráðs árið '87. í þessari sögu
er Þóra orðin unglingsstúlka, og
setur fyrri reynsla hennar mark
sitt á hana, þótt allt sýnist með
feRdu á ytra borði. Hún skýlir
sér fyrir öðru fólki bakvið ffá-
bæran námsárangur og með því
að flýja á vit ímyndana. Brátt
verður þetta sálarstrið henni um
megn og uppátæki hennar gerast
æ undarlegri. Hannes Sigfusson
skáld þýddi bókina. Kápu hann-
aði Sigurborg Stefánsdóttir.
bókin er unnin í Odda hf.
LESENDABRÉF
Þriðja og síðasta bréf
mitttil Þjóðviljans
aðsinni
í sumar, nánar tiltekið 28.
ágúst 1990, birtust í Þjóðviljan-
um, á næstöftustu síðu, tvær litl-
ar tilkynningar, önnur var um
væntanlegan ljóðalestur, hin um
tónleikahald. Fyrirsögn fyrri til-
kynningarinnar var „Níu konur
og einn karl“. Svo voru, í til-
kynningunni sjálfri, taldar upp
sjö konur og einn karl, og á
meðal kvennanna var talin
Berglind Ófeigsdóttir, kona sem
er ekki til, a.m.k. ekki í þessum
ljóðskáldahópi. Aftur á móti eru
þær til Berglind Gunnarsdóttir
og Ragnhildur Ófeigsdóttir og
yrkja báðar. M.ö.o.: Nöfn
tveggja skáldkvenna féllu alveg
niður og sú þriðja var kennd
foður hinnar íjórðu. 1 seinni til-
kynningunni, sem var örstutt
eins og hin fyrri, var annar
tveggja tónlistarmanna sem á
var minnst, Úlrik, ýmist sagður
Ólason eða Ólafsson. Hvort er
hann?
Engin leiðrétting eða lag-
færing birtist í blaðinu, hvorki
daginn eftir né síðar.
Ástæðan fyrir því að ég
hreyfi þessu máli, sem virðist
smátt en er samt býsna mikið
hjartans mál, er sú, að nú hefi ég
sem þetta rita orðið fyrir barð-
inu á sams konar vinnubrögðum
og hér var ffá greint. Hinn 5.
október sl. sendi ég Þjóðviljan-
um stutt „lesendabréf1 um ál-
málið. Það birtist svo, ásamt
raunar öðru bréfi sem ég skrif-
aði nokkrum dögum seinna, enn
um álmálið, á næstöftustu síðu
blaðsins hinn 25. október sl., lítt
sem ekki brenglað, blessunar-
lega - nema hvað ég var rangt
feðraður, sagður vera Sveinsson
í staðinn fyrir Steinsson. Þetta
þótti mér ekki nógu gott. Þess
vegna var strax daginn eftir hafl
samband við Þjóðviljann fyrir
mig, símleiðis, og beðið um
leiðréttingu, og var því þá lofað
að leiðrétting þessarar brengl-
unar yrði birt i blaðinu. Leið-
réttingin hefúr enn ekki birst.
Mér dettur í hug að spyrja:
Hvemig litist ritstjórum blaðs-
ins á að vera kallaðir Ámi Ber-
mann og Ólafur H. Tyrfings-
son? Eða: Ámi Vergmann og
Ólafur Horfason?
Ég sendi þetta mitt þriðja og
síðasta lesandabréf til Þjóðvilj-
ans að sinni með von um birt-
ingu og bætt vinnubrögð og
aukna virðingu fyrir nafngiftum
fólks.
1. nóvember 1990,
Trausti Steinsson
ÞJÓÐVIUINN
FYRIR 50 ÁRUM
Verkalýðsfélögin munu sam-
einast. Alþýðusambandið end-
urskipulagt á grundvelli jafn-
réttis og lýðræðis. Samband-
inu við Alþýöuflokkinn slitið.
Verður stjórn sambandsins
skipuð í samræmi við hinn
nýja grundvöll? Bretar halda
uppi stööugum loftárásum á
borgir í (talíu og Albaníu.
Grikkjum veitir betur á norður-
og miðvígstöðvunum.
15. nóvember
fimmtudagur. 319. dagurárs-
ins. Sólarupprás í Reykjavík
kl. 9.55 - sólarlag kl. 16.29.
Viðburðir
Finnur Jónsson listmálari
fæddur 1892. Verkamanna-
samband íslands, hið fyrra,
stofnað 1907. Samtök frjáls-
lyndra og vinstri manna stofn-
uð 1969. Neisti, málgagn 4.
Alþjóðasambandsins hefur
göngu sína, 1969.
DAGBÓK
APOTCK
Reykjavík: Helgar- og kvöldvarsla
lyflabúða vikuna 9. til 15. nóvember er (
Breiðholts Apóteki og Apóteki
Austurbæjar.
Fyrmefnda apótekiö er opið um helgar
og annast næturvörslu alla daga kl. 22
til 9 (tiMO á fridögum). Siðarnefnda
apótekiö er opiö á kvöldin kl. 16 til 22
virka daga og á laugardögum kl. 9 til 22
samhliða hinu fyrmefnda.
LÖGGAN
Reykjavlk..........« 1 11 66
Kópavogur. »4 12 00 * 1 84 55
Hafnarfjörður. « 5 11 66
« 5 11 66
Akureyri « 2 32 22
Stökkvfið og sjúkrabðar
Reykjavík « 1 11 00
Kópavogur. «1 11 00
Seltjamames « 1 11 00
»5 11 00
Garðabær. « 5 11 00
Akureyri.....................» 2 22 22
LÆKNAR
Læknavakt fyrír Reykjavik, Seltjarn-
arnes og Kópavog er f Heilsuvemdar-
stöð Reykjavikur alla virka daga frá kl.
17 til 8, á laugardögum og helgidögum
allan sólarhringinn. Vitjanabeiðnir,
símaráðleggingar og timapantanir í
« 21230. Upplýsingar um lækna- og
lyfjaþjónustu em gefnar I símsvara
18888. Borgarspitalinn: Vakt virka
daga frá kl. 8 til 17 og fyrir þá sem ekki
hafa heimilislækni eða ná ekki til hans.
Landspitalinn: Göngudeildin eropin
frá kl. 20 til 21. Slysadeild Borgarspít-
alans er opin allan sólarhringinn,
rt 696600.
Hafnarfjörður: Dagvakt, Heilsugæsl-
an, « 53722. Næturvakt lækna,
« 51100.
Garðabær: Heilsugæslan Garðafiöt,
it 656066, upplýsingar um vaktlækni
»51100.
Akureyri: Dagvakt frá kl 8 til 17 á
Læknamiðstöðinni,« 22311, hjá
Akureyrar Apóteki, » 22445. Nætur- og
helgidagavakt læknis frá kl 17 til 8 98Eo
23221 (farsími).
Keflavfk: Dagvakt, upplýsingar f
« 14000.
Vestmannaeyjar: Neyðarvakt lækna,
«11966. ^
SJUKRAHUS
Heimsóknartlmar: Landspitalinn: Alla
daga kl. 15 til 16 og 19 til 20. Borgar-
spitalinn: Virka daga kl. 18:30 til
19:30, um helgar kl. 15 til 18 og eftir
samkomulagi. Fæðingardeild Land-
spítalans: Alla daga kl. 15 til 16, feðra-
tími kl. 19:30 til 20:30. Fæðingar-
heimili Reykjavikur v/Eirfksgötu: Al-
mennur timi kl. 15-16 alla daga, feðra-
og systkinatlmi kl. 20-21 alla daga.
Öldrunaríæknlngadeiid Landspítal-
ans, Hátúni 10B: Alla daga kl. 14 til 20
og eftir samkomulagi. Grensásdeild
Borgarspítala: Virka daga kl. 16 til 19,
um nelgar kl. 14 til 19:30. Heilsu-
vemdarstöðin viö Barónsstíg: Alla
daga kl. 15 til 16 og 18:30 til 19:30.
Landakotsspitali: Alla daga kl. 15 til
16 og 18:30 til 19. Bamadeild: Heim-
sóknir annarra en foreldra kl. 16 til 17
alla daga. SL Jósefs-spitali Hafnar-
firði: Alla daga kl. 15 til 16 og 19 til
19:30. Kleppsspftalinn: Alla daga kl
15 til 16 og 18:30 til 19. Sjúkrahús
Vestmannaeyja: Alla daga kl. 15 til 16
og 19 til 19:30. Sjúkrahús Akraness:
Alla daga kl. 15:30 til 16 og 19 til 19:30.
Sjúkrahúsið Húsavik: Alla daga kl. 15
til 16 og 19:30 til 20.
ÝMISLEGT
Rauða kross húsiö: Neyðarathvarf
fyrir unglinga, Tjarnargötu 35,
» 91-622266, opiö allan sólarhringinn.
Samtökin 78: Svarað er I upplýsinga-
og ráðgjafarsíma félags lesbia og
homma á mánudags- og fimmtuaags-
kvöldum kl. 21 til 23. Slmsvari á öðrum
timum.» 91-28539.
Sálfræðistöðin: Ráðgjöf i sálfræði-
legum efnum,» 91-687075.
Lögfræðiaðstoð Orators, félags
laganema, er veitt ( sima 91-11012 milli
kl. 19:30 og 22 á fimmtudagskvöldum.
MS-félagið, Álandi 13: Opiö virka daga
frákl. 8 til 17, »91-688620.
„Opið hús" fyrír krabbameinssjúk-
linga og aðstandendur þeirra I Skóg-
arhlið 8 á fimmtudögum kl. 17 til 19.
Samtök áhugafólks um alnæmis-
vandann sem vilja styðja smitaða og
sjúka og aðstandendur þeirra i « 91-
22400 og þar er svaraö alla virka daga.
Upplýsingar um eyðni: « 91-622280,
beint samband við lækni/hjúkrunar-
fræðing á miðvikudögum kl. 18 til 19,
annars símsvari.
Samtök um kvennaathvarf: « 91-
21205, húsaskjól og aðstoð við konur
sem beittar hafa veriö ofbeldi eöa orðiö
fyrir nauðgun.
Kvennaráðgjöfin Hlaðvarpanum,
Vestur-götu 3: Opið þriöjudaga kl. 20 til
22, fimmtudaga kl. 13:30 til 15:30 og kl.
20 til 22, » 91-21500, símsvari.
Sjálfshjálparhópar þeirra sem orðið
hafa fyrir sifjaspellum: » 91-21500,
simsvari.
Vinnuhópur um sifjaspellsmál:
« 91-21260 alla virka daga kl. 13 til 17.
Stígamót, miðstöð fyrir konur og böm
sem orðið hafa fyrir kynferðislegu
ofbeldi. Ráðgjöf, fræðsla, upplýsingar,
Vesturgötu 3, « 91-626868 og 91-
626878 allan sólarhringinn.
Bilanavakt rafmagns- og hitaveitu:
« 27311. Rafmagnsveita: Bilanavakt i
« 686230.
Rafveita Hafnarfjaröar: Bilanavakt,
« 652936.
GENGIÐ
14. nóvember 1990 Sala
Bandarikjadollar............54,24000
Steriingspund..............106,31000
Kanadadollar................46,48400
Dönsk króna..................9,56530
Norsk króna..................9,38080
Sænsk króna..................9,77910
Finnskt mark................15,29830
Franskur franki.............10,89920
Belgiskurfranki............. 1,77840
Svissneskur franki..........43,75730
Hollenskt gyllini...........32,55600
Vesturþýskt mark............36,72180
Itölsk líra..................0,04879
Austurrískur sch..............5,22040
Portúgalskur escudo......... 0,41600
Spánskur peseti...............0,57830
Japansktjen..................0,41965
Irskt pund..................98,40500
KROSSGÁTA
Lárétt: 1 fjöl 4 lögun 6
kraftar 7 hnuplaði 9
áma 12gadd 14vex
15 deila 16 rifu 19
kvabb 20 skeljar 21
hagga
Lóðrétt: 2 upphaf 3
hróp 4 bugt 5 blaut 7
frásögnina 8 snikjudýr
10 fátæka 11 hryggðar
13 hnoðað 17 þjóta 18
handfestur
Lausn á sfðustu
krossgátu
Lárétt: 1 snös 4 sogj 6
vél 7 engi 9 efla 12
aftni 14 dil 15rög 16
lómar 19 svað 20 gauð
21 rifin
Lóðrétt: 2 nón 3 svif 4
slen 5 ræl 7 endast 8
gallar 10firran 11 arg-
aði 13 tóm 17 óði 18
agi
Fimmtudagur 15. nóvember 1990 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 11