Þjóðviljinn - 16.05.1991, Blaðsíða 3

9
IÐAG
16. maí
er fimmtudagur.
136. dagur ársins.
4. vika sumars hefst.
Sólarupprás i Reykjavík
kl. 4.11 - sólarlag kl.
22.39.
Þjóðviljinn
fyrir 50 árum
Þjóöviljinn bannaður.
fyrir 25 árum
Framlag verkafólks og
launþega í kosningunum
getur orðið þungt á meta-
skálum samninga i vor.
Valdið er launastéttanna í
kosningunum á sunnudag-
inn. Slökkviliðið flutt úr
Tjarnargötu. Nýja slökkvi-
stöðin vígð á laugardag-
inn. Innbrot í nýju lögreglu-
stöðina.
Sá spaki
Og af því að hann keppir
ekki við aðra, getur enginn
keppt við hann.
(Lao Tse)
á hvalveiðum
Dr. Gísli Már Gísla-
son prófessor við
líffræðiskor
Háskóla Islands
Afkoma allra manna byggist á auð-
lindum náttúrunnar. Afkoma ís-
lendinga byggist að mestu leyti á
nytjastofnum sjávar við Island.
Hvalastofnamir eru hluti af þessari
auðlind, þó að nýting þeirra sé lítil í
samanburði við pær fisktegundir
sem eru nýttar. Eg er þeirrar skoð-
unar að hvali bcri að nýta á skyn-
samlegan hátt eins og aðra stofha.
Náttúruvemd felst meðal annars í
skynsamlegri og hóflegri nýtingu.
Hvalveiðar hafa því miður verið
þannig framkvæmdar um mest all-
an heim, að þetta sjónarmið hefur
ekki verið hgfí að leiðarljósi. Þá er
ljóst að við Island eru tvær hvala-
tegundir, hrefna og langreyður, sem
enn er hægt að nýta á skynsamleg-
an hátt, og hafa íslenskir sérfræð-
ingar lagt fram bráðabirgðatillögu
um stjómun jjessara stoma, sem er
líffræðilega asættanleg. Hafa verð-
ur í huga að hér er um farstofna að
ræða, og því verður veiði þeirra að
vera undir alþjóðlegri stjóm. Al-
þjóðahvalveiðiráðið starfar sam-
lcvæmt alþjóðasáttmála sem Island
er aðili að. Ráðið er aú stofnun sem
hefur sérfræðiþekkinguna og er auk
þess viðurkennt sem sú alþjóða-
stofnun sem fer með þessi mál. Allt
um það að segja sig úr Alþjóða-
hvaíveiðiráðinu ef það fellst ekki á
nýtingu, meðan unnið er að heild-
stæðn veiðistjómun er hættulegt,
og leggur eingöngu vopn í hendur
þcim sem vinna gegn skynsamlegri
nýtingu þessara stofna.
Þeir kratar hafa með ákvörðun sinni nú brotið trúnað við kjósendur
og brotið brýmar að baki sér.
Hægri stjórnin, sem
fæddist í utanað-
lærðum ræðum
Jónanna á kosn-
inganótt er búin
með hveitibrauðsdagana.
Fyrstu deilumálin eru komin
upp, fyrsta heiðursmannasam-
komulagið verið opinberað og það
gufað upp og orðið að engu. Satt
best að segja hefur meiri vand-
ræðagangur og fleiri handabök
komið í ljós á þessum fáu dögum
nýrrar stjómar en búast mætti við
að öðm jöfnu á fyrsta mánuðin-
um, eða fyrsta hálfa ári, stjómar
við eðlilegar aðstæður.
Hvers vegna? er eðlilegt að
spyrja. Af hveiju lendir ríkis-
stjórn, sem að sögn guðfeðra
sinna er byggð á gagnkvæmu
trausti, þegar á fyrstu dögum í að
trúnaðinn brestur,heiðursmanna-
sam- komulag gufar upp?
Ég leyfi mér að halda því fram
að skýringanna á ógæfulegri byrj-
un stjómarinnar sé að leita í tilurð
hennar. Þeirri staðreynd að þessi
stjórn var mynduð um stóla,
mynduð um það að vera í stjóm
og við völd hvað sem það kostaði.
Sjálfur formaður Alþýðuflokksins,
hinn frakkaklæddi og hattprýddi
sósíaldemókrat Jón Baldvin
Hannibalsson reynir að sannfæra
vantrúaða flokksmenn sína um
ágæti stjómarsamstarfsins með
þeim rökum helstum að öðmvísi
hefði ekki verið ömggt að Al-
þýðuflokkurinn yrði i stjóm. Mál-
efni - hvað er það?
Sú staðreynd að hin afdrifaríka
ákvörðun Alþýðuflokksforkólf-
anna, sem birtist á kosninganótt,
hvenær sem nú hún var tekin, að
ganga beint til viðræðna við íhald-
ið, eru svik við stóran hluta, ég
fullyrði reyndar þorra, kjósenda
Alþýðuflokksins. Þessi staðreynd
mun marka stjómarsamstarfið svo
lengi sem það stendur.
Með því að tala með mjög já-
kvæðum hætti um fyrra samstarf,
tíunda árangurinn rétt eins og hin-
ir flokkamir og hamast á stefnu-
leysi Sjálfstæðisflokksins fram á
síðasta dag gaf Alþýðuflokkurinn
kjósendum ekki tilefni til að halda
annað en þeir vildu áframhaldandi
stjómarsamstarf á vinstri vængn-
um. Þeir kratar hafa með ákvörð-
un sinni nú brotið trúnað við kjós-
endur og brotið brýmar að baki
sér. Þeir em því fangar eigin svika
og spumingin einungis um það
hve langt verður þar til þeir taka
refsinguna út.
Næst munu jafnaðarmenn í
hópi kjósenda, þeir sem vilja sam-
starf vinstrisinnaðra afla sem
kenna sig við félagshyggju, kjósa
flest annað en Alþýðuflokkinn,
hinir geta sem best kosið íhaldið
milliliðalaust.
Þessar staðreyndir em rimlar í
búri Alþýðuflokksins þar sem
hann nú situr fangi eigin svika og
étur hlutina ofan í sig eftir því sem
íhaldinu og fjölskyldunum fjórtán
þóknast.
Búvömsamningur var það í
gær, sjávarútvegsmál í (yrradag
og hvað munar þá um landgræðslu
og skógrækt í dag? Þessi aula-
gangur allur, vandræðalegur sem
hann er fyrir nýja ríkisstjóm, er þó
að því leyti skárri öðru, að það er
fyrst og fremst stjómin sjálf og
trúverðugleiki hennar sem lætur á
sjá. Öllu verri eru hinar fyrstu eig-
inlegu sjómarathafnir sem máli
skipta og á ég þar fyrst og fremst
við vaxtasprenginguna setri stjóm-
in er að tendra þessa dagana. Það
er ekkert minna en vítavert
skemmdarverk og efnahagslegt
stórslys ef nú á að fóma í tilgangs-
leysi á altari markaðsofstækis
þeim árangri sem hafði þó náðst
hægt og bítandi á sl. 2 1/2 ári við
að beija raunvextina niður.
Æmar em byrðamar samt,
sem skuldsett atvinnulíf og cin-
staklingar þurfa að bera, þó ný ok-
urvaxtaöld gangi ekki í garð.
Ný ríkisstjóm, hverjir sem
hana mynda og hversu groddalega
sem það er gert, á að sjálfsögðu
skilið frómar óskir.
Allir hljóta að vona að árangri
undanfarinna missera verði ekki
fómað fánýtum kennisetningum,
en lengi býr að fyrstu gerð, og
vaxtasprengjan sem ríkisstjómin
hefúr með í farangrinum og hefúr
þegar tengt, er ills viti. „111 var þín
gangan fyrsta.“
Síöa 3
ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 16. maí 1991