Þjóðviljinn - 27.06.1991, Qupperneq 7

Fkéttik
Alþjóðaár
fjölskyldu
unnar
1994
Ríkisstjórnin samþykkti á
fundi sínum í vikunni
áform félagsmálaráðherra
varðandi samþykkt Alls-
herjarþings Sameinuðu þjóðanna
þess efnis, að árið 1994 verði al-
þjóðlegt ár fjöldskyldunnar og
mótuð verði heildstæð stefna í
málefnum fjölskyldunnar.
Jafníramt hefur félagsmálaráð-
herra ákveðið að skipa nefnd sem
verði falið að huga að undirbúningi
Árs fjölskyldunnar 1994 og mótun
heildstæðrar íjölskyldustefnu. I
nefndinni eiga sæti fulltrúar frá
ráðuneytum, aðilum vinnumarkaðar-
ins og ýmsum félagasamtökum.
Markmiðið Árs fjölskyldunnar
er að skapa meðal. stjómmálamanna
betri skilning á fjölskyldunni sem
grunneiningu samfélagsins. I þessu
sambandi hafa Sameinuðu þjóðimar
bent á eftirfarandi: Upplýsingaher-
ferð til að upplýsa fólk um Árið, ná
til félagasamtaka, kynna betur al-
þjóðlega samninga sem varða fjöl-
skylduna svo sem samninginn um
afnám allrar mismununar gegn kon-
um og samninginn um réttindi
bama, almenn yfirferð á innlendri
löggjöf til að skýra áhrif hennar á
fjölskylduna, koma á fót landsnefnd
og fela henni ábyrgð á því að hvetja,
styðja og samræma staðbundið átak
í tengslum við Árið, stuðla að ffæði-
legum rannsóknum á fjölskyldunni
þar sem mætti meðal annars athuga
fjölskyldugerð, sem er ríkjandi, að-
stæður mismunandi fjölskyldugerða
og áhrif stefhu stjómvalda á þær.
Einnig munu Sameinuðu þjóð-
imar styðja við innlendar aðgerðir,
ennfremur sem alþjóðlegur stuðn-
ingur við félagasamtök er mikilvæg-
ur. Þá mun Alþjóðlega kvenna-
nefndin f Vín í sínum áætlunum taka
sérstök verkefni sem tengjast alþjóð-
lega árinu. -grh
Inngreiðslur í
Verðjöfnun-
arsjóð lækka
Inngreiðsla í Verðjöfn-
unarsjóð sjávarútvegsins
af fob-verðmæti óunninna
og unninna botnfískafurða
er 3,8% fyrir júlímánuð.
Það er nokkuð minna en
verið hefur, en inngreiðslur í
sjóðinn af þessum afurðum
námu hæst um 5%. Heildar-
inngreiðslur í sjóðinn frá því
í ágúst í fyrra þegar þær hóf-
ust, nema rúmum einum
miljarði króna.
-grh
Vandi LIN
sjálfskaparvíti
Launamálaráð BHMR hefur
samþykkt mótmæli gegn
fyrirhuguðum skerðingum
á lánum Lánasjóðs ís-
lenskra námsmanna og hvetur
stjórnvöld til að falla frá þeim, en
efla sjóðinn þess í stað. í ályktun
frá ráðinu er vandi LÍN sagður
sjáifskaparvíti stjórnvalda.
Þetta er rökstutt i fyrsta lagi
með því að benda á að á undanföm-
um ámm hafi ríkið ekki veitt nægj-
anlegu fé til sjóðsins og því hafi
fjárþörf hans i vaxandi mæli verið
mætt með lántökum í stað beinna
ríkisframlaga. „Þetta hefiir aftur leitt
til þess að vaxandi hluti af útgjöld-
um sjóðsins hefur farið í að greiða
vexti og afborganir af lánum sem
hann hefur orðið að taka til að sinna
hlutverki sínu,“ segir í ályktun
launamálaráðs.
I öðm lagi segir að tæplega 90%
af því fjármagni sem sjóðurinn lánar
sé greitt aftur að fullu verðtryggt og
langstærstur hluti námsmanna greiði
lán sín til baka á 20 ámm. „Endur-
greiðslur ráðast af tekjum. Endur-
greiðsluhlutfallið myndi því enn
hækka og endurgreiðslur stórs hluta
lántakenda skiluðu sér á mun
skemmri tíma ef laun háskólamanna
í opinberri þjónustu yrðu hækkuð til
samræmis við það sem þau em á al-
mennum vinnumarkaði," segir
launamálaráð BHMR. -vd.
Ýmis álitamál
varðandi úthlutun
Enn hefur Útvarpsréttar-
nefnd ekki tekið afstöðu til
umsókna þeirra þriggja að-
ila sem sótt hafa um að fá að sjón-
varpa á rás 6, þeirri sjónvarpsr-
ásinni sem enn er ónýtt.
Þeir aðilar sem sótt hafa um rás
6 em Sýn hf. sem er í eigu sömu að-
ila og eiga íslenska útvarpsfélagið
er gerir út Stöð 2 og Bylgjuna, Is-
lenska fjarskiptafélagið hf. sem er
samkvæmt Hlutafélagaskrá skráð í
eigu Gísla Baldurs Garðarssonar,
lögfræðings, Mariu Thjell og Helgu
Guðjónsdóttur og Ferskur miðill hf.
sem er skráð i eigu Hreiðars Svav-
arssonar og fl., en að hluta gera
sömu aðilar út útvarpsstöðina FM
og reka pitsugerðarfyrirtæki, Pizzu-
smiðjuna, Smiðjuvegi.
Áð sögn Þprbjöms Broddason-
ar, formanns Utvarpsréttamefhdar,
Fimm fengu úthlutað
fræðimannsíbúðinni
AUs bárust 41 umsókn til út-
hlutunarnefndar um
fræðimannsibúð í Húsi
Jóns Sigurðssonar í Kaupmanna-
höfn, en aðeins fímm einstakling-
ar fengu úthlutun fyrir timabilið
frá 1. september 1991 til 31. ágúst
1992.
Þeir em: Dr. Hjalti Hugason ffá
1. september til 31. október til að
afla gagna fyrir rit um sögu kristni á
íslandi í 1000 ár. Dr. Hrafnhildur
Ragnarsdóttir, 1. nóvember til 31.
desember, til að vinna að saman-
burðarrannsóknum á skilningi ís-
lenskra og danskra bama á hugtök-
um og orðaforða yfir fjölskyldu-
vensl. Dr. Unnsteinn Stefánsson, 1.
janúar til 31. mars til að vinna að
riti um hafffæði og afla heimilda í
sambandi víð rannsóknir á íslensk-
er nefhdin enn að afla sér gagna til
að móta niðurstöðu.
Þorbjöm sagði að ýmis álitamál
væm uppi varðandi úthlutun rásar-
innar, s.s. hvort veita eigi einum að-
ila leyfi til sjónvarpsrekstrar, öllum
umsækjendum eða engum.
Sýnar-menn gera tilkall til rásar-
innar á þeirri forsendu að sam-
gönguráðuneytið hafi úthlutað þeim
senditíðni á rásinni á sínum tíma, en
samkvæmt laganna hljóðan er það
Póstur og sími sem úthlutar sendi-
tíðninni, en ekki ráðuneytið og Ut-
varpsréttamefhd sem veitir leyfí til
sjónvarpsrekstrar.
Þorbjöm sagði að Utvarpsréttar-
nefhd væri orðin þess mjög fysandi
að geta lokið þessu máli sem fyrst.
Hann vildi þó ekki tiltaka nein tíma-
mörk í því sambandi.
-rk
Björgunarnetið Markús er meðal þeirra íslensku verkefna sem hafa notið góðs af samstarfi við EUREKA-
áætlunina. Mynd: Kristinn.
Jákvæð reynsla
af EUREKA
um vötnum sem sjór gengur inn í.
Dr. Sigfús A. Schopka, 1. apríl til
31. maí til að ljúka ritgerð um
þorskstofhinn við ísland á tímabil-
inu 1930 til 1990 og athuga í sam-
vinnu við Grænlensku fískirann-
sóknarstofhunina í Kaupmannahöfh,
samspil íslenska þorskstofnsins við
grænlensku þorskstofnana. Grétar
Unnsteinsson, 1. júní til 31. ágúst til
að afla heimilda í Danmörku um
upphaf íslenskrar garðyrkju og
kynna sér ffæðslu og menntun í um-
hverfismálum.
í úthlutunamefndinni eiga sæti
þau Guðrún Helgadóttir alþingis-
maður, Ingvi S. Ingvarsson sendi-
herra í Kaupmannahöfn, sem jafn-
ffamt er formaður stjómar Húss
Jóns Sigurðssonar og dr. Þórir Kr.
Þórðarsson prófessor. -grh
Anýafstöðnum árlegum
ráðherrafundi EU-
REKA, sem eru sam-
tök Evrópuríkja og
Evrópubandalagsins um tækni-
rannsóknir og iðnþróun, sem ís-
land er aðili að, voru samþykkt
121 ný verkefni. Heildarfjöldi
staðfestra verkefna er því orðinn
470 og er heildarkostnaður
þeirra áætlaður tæplega 8.200
miljónir ECU, eða sem nemur
um 600 miljörðum króna.
Að mati þeirra islensku smá-
fyrirtækja sem þátt hafa tekið í
þessu samstarfí, hefur reynslan
verið jákvæð og bendir margt til
þess að samstarf á þessum vett-
vangi fari vaxandi á næstu árum.
Af þessum EUREKA-verkefnum
eiga Islendingar aðild að fimm og
bættu við sig tveim á ráðherra-
fundinum. Þeir fengu aðild að
Eurocare, EU 140, sem eru regn-
hlífarverkefni utan um samstarf á
þróun nýrra aðferða til að viðhalda
menningarminjum, endumýjun
mannvirkja og verja þau fyrir
áhrifum veðmnar og mengunar.
Mun Rannsóknastofhun bygging-
ariðnaðarins verða með í þessu
verkefni. Jafnframt hafa íslending-
ar forystu um nýtt verkefni innan
Eurocare. Það er að leggja forsend-
ur að endurbættum málningarefn-
um til að veija steinsteypu og múr-
húðir fyrir áhrifum veðrunar. Þátt í
þessu verkefni taka Rannsókna-
stofnun byggingariðnaðarins,
Málning hf. og Sementsverksmiðj-
an ásamt nokkrum norrænum fyrir-
tækjum og norsku iðntæknistofn-
uninni. Kostnaður er áætlaður um
22 miljónir króna og verkefnis-
stjóri verður Rögnvaldur Gíslason.
Ennfremur em í undirbúningi
fleiri verkefhi með íslenskri for-
ystu. Þar má nefna að Vaki hf. hef-
ur gert samning við skoskt fyrir-
tæki um samstarf við þróun tækja
og hugbúnaðar til að mæla íjölda
og lífmassa fiska í eldiskerjum eða
kvíum og um Ieið kerfí til að stýra
fóðmn og öðmm rekstrarþáttum.
Kostnaður er áætlaður um 31 milj-
ón króna og stefnt að verklokum
haustið 1993.
Þá hefur fyrirtækið Tauga-
greining hf. unnið að skilgreiningu
samstarfsverkefnis með þýskum og
ffönskum aðilum og auk þess hefur
fyrirtækið Hjami hf. Iagt ffam til-
lögu með dönskum aðila sem einn-
ig er í athugun.
Á ráðherrafundinum var að
þessu sinni haldið upp á fimm ára
afmæli EUREKA-áætlunarinnar
sem stofnuð var að tillögu Mitterr-
ands Frakklandsforseta til mótvæg-
is við stjömustríðsáætlun Ronalds
Reagans fyrrum Bandaríkjaforseta.
Á sínum tíma taldi forseti Frakk-
lands að boð Reagans til evrópskra
vísindastofnana um þátttöku í
rannsóknum vegna hennar hefði
getað sogað til sín marga hæfustu
vísinda- og tæknimenn Evrópu og
skapað með því bandarískum fyrir-
tækjum tækniforskot sem orðið
hefði evrópsku efnahagslífi örlaga-
ríkt.
-grh
Prestastefna á Hólum
Ifyrradag hófst prestástefnan
1991 sem er að þessu sinni
haldin á Hólum í Hjaltadal
og stendur fram á fímmtudag,
27. júní. Aðalefni hennar er
kirkjan í samfélagi þjóða.
Á prestastefnunni verður fjall-
að um samkirkjulegu hreyfinguna,
um samstarf kirkna og einingarvið-
leitni í samtímanum. Þá verður
rætt starf alþjóðasamtaka kirkna að
mannréttinda-, félags- og umhverf-
ismálum. Ennffemur um þátt kirkj-
unnar í breytingunum í Austur-
Evrópu og ný viðhorf í menningar-
og trúarefnum í ljósi aukinnar sam-
vinnu Evrópuþjóða. Einnig verður
fjallað um stöðu kirkjunnar í ís-
lensku samfélagi, sambúð kirkju
og þjóðar.
Fyrirlesarar á prestastefhunni
verða þau séra Bemharður Guð-
mundsson fræðslustjóri, séra Auð-
ur Eir Vilhjálmsdóttir, Bjöm
Bjamason alþingismaður og dr.
Páll Skúlason prófessor.
-grh
Síða.7..
Þ-JÓÐVILJINJN Fimmtudagur 27: júnt' 1991 •