Þjóðviljinn - 17.09.1991, Side 6

Mmning
Sigurlaug Þ. Ottesen
Fædd 11. júní 1921 - Dáin 6. september 1991
Verkamannabústaðimir við
Hringbraut í Reykjavík eru tákn
þeirra tíma þegar íslenskt alþýðufólk
efaðist ekki um eigin samtakamátt
og þekkti mikilvægi samstöðunnar.
Þeir voru byggðir áður en einstak-
lingshyggjan breytti okkur í örvænt-
ingarfulla skylmingarþræla í mis-
kunnarlausri baráttu við náungann.
Þeir sem þar lögðu hönd á plóginn
hefðu átt að verða komandi kynslóð-
um hvatning til ffekari dáða, en flest
bendir til þess að okkur ætli að takast
að gleyma starfi þeirra og hugsjón-
um, enda gæti hvort tveggja raskað
sálarró okkar sem þykjumst tæplega
aflögufær með tíma, hvað þá meira,
náunganum til handa. Ennþá erum
við þó svo rík að eiga fólk sem
geymir í hjarta sér minninguna um
baráttu genginna kynslóða fyrir rétti
lítilmagnans, og það sem meira er,
heldur þeirri baráttu áfram hvert með
sínum hætti.
Bestu fúlltrúar þessa óeigin-
gjama hugsjónafólks hafa þó verið
að kveðja okkur einn af öðrum og
verður skarð þeirra vandfyllt í heimi
þar sem háleitar hugsjónir eru gjam-
an kallaðar „tímaskekkja" og hin
upprunalega merking orðsins ,jafh-
aðarmaður" er svívirt af þeim sem
oftast skreyta sig með því. Og enn
hefúr tómarúmið stækkað því fækk-
að hefur í úrvalssveitinni. Tengda-
móðir mín, Sigurlaug Þ. Ottesen var
jarðsungin ffá Fríkirkjunni í gær.
Hún var dóttir Þorláks G. Otte-
sen og Þuríðar Friðriksdóttur, en
bæði em þau kunnir baráttumenn í
sögu verkalýðshreyfmgarinnar. Hún
var þriðja bam þeirra hjóna, en alls
urðu bömin sex, fimm dætur og einn
sonur og em fjórar dætur enn á lífi.
Fjölskyldan flutti í verkamannabú-
staðina, n.t.t. að Hringbraut 84, þegar
Sigurlaug var enn innan við ferm-
ingu og höguðu örlögin málum svo
að þar varð hennar ffamtíðarheimili.
Hún giflist Bimi Þorgeirssyni 1943
og eignuðust þau þijú böm, Þorgeir,
Ingibjörgu og Þuríði. Arið 1972 slitu
þau samvistum og fljótlega eftir það
réði Sigurlaug sig til starfa hjá
Tryggingastofhun ríkisins. I fyrstu
sinnti hún almennum skrifstofustörf-
um, en var síðan boðið starf fulltrúa
og má fullyrða að það hafi verið til
mikillar gæfu fyrir stofnunina og
skjólstæðinga hennar. í þessu vanda-
sama starfi fengu bestu eiginleikar
Sigurlaugar að njóta sín í þágu þeirra
sem minna mega sín. Þeir em ófáir,
jafnt öryrkjar, aldraðir og aðrir, sem
eiga undir högg að sækja í þjóðfélag-
inu, sem fengu að njóta réttsýni
hennar og þeirrar sterku réttlætis-
kenndar sem henni var í blóð borin.
Þeir sem til hennar leituðu með
vandamál sín lærðu að treysta því að
hún gerði allt sem í hennar valdi stóð
til að verða þeim að liði. Árið 1988
neyddist hún til að hætta starfi sínu
vegna veikinda og hafði þá þráast
lengur við en hollt gat talist.
Þegar ég hitti Sigurlaugu fyrst
fyrir 10 árum, skynjaði ég fljótlega
að þar fór kona sem mátti treysta og
þvi trausti hefur hún aldrei bmgðist.
Hún hefur staðið þétt við bakið á
bömum sínum og fjölskyldum þeirra
í blíðu og stríðu. Þegar aðrir vildu
draga úr þá hvatti hún.
Þegar auðvelt heföi verið að
stinga höfðinu í sandinn, taka ekki
afstöðu, þá tók hún af skarið.
Þegar einhveijum fannst öll sund
vera að lokast þá eygði hún oftast
smugu.
Orðagjálfur, innantóm loforð og
sjálfvirkt kurteisishjal var henni
mjög á móti skapi, og maður gat
treyst þvi að hún segði ekkert nema
það sem hún meinti. Þá sagði hún
það líka hvort sem það hentaði
manns eigin uppskrift eða ekki. Fyrir
það verð ég henni ævinlega þakklát-
ur því fáir hafa verið mér jafin áhrifa-
mikil fyrirmynd í hreinskiptinni
framkomu og hún.
Það var líka hægt að treysta hug-
sjónum hennar. Það var nánast sama
hvað við ræddum, alltaf skein í gegn
grundvallaratriðið í afstöðu hennar
til lífsins; krafan um jöfnuð, réttlæti
og heiðarleika.
Hún var ágætlega að sér í heims-
málum og hafsjór af fróðleik á ís-
lenskum vettvangi. Minni hennar var
nánast óskeikult og mátti ég oft hafa
mig allan við að fylgja henni þar sem
hún geystist fram og aftur söguna og
töfraði fram myndir af liðnum at-
burðum þannig að unun var að hlusta
á. Og þegar talið barst að samtíman-
um og hitnaði í kolunum hjá okkur,
þurfti stundum að kæla sig niður
með hressingu úr ísskápnum og þá
gat maður treyst þvl að finna upptak-
arann á sínum stað í skápnum yfir
brauðbrettinu, neðri hillu, lengst til
vinstri. Það var líka betra að setja
hann þar aftur, þvi það var regla á
hlutunum hjá henni Sigurlaugu.
Öllu þessu mátti treysta allt til
síðasta dags. Þrátt fyrir margra ára
veikindi þar sem hvert áfallið rak
annað og fæstar fréttir voru uppörv-
andi varð hún æðrulausari og bjart-
sýnni og það var engu líkara en allir
hennar bestu eiginleikar efldust við
hveija þraut.
Vegna starfa erlendis á undan-
fömum árum gat ég ekki fylgst jafn
náið með Sigurlaugu í veikindum
hennar og annars heföi verið, en naut
þó engu að síður margra ógleyman-
legra stunda með henni, síðast í lok
ágúst. Eg gerði mér hins vegar grein
fyrir því, þrátt fyrir fjarveruna, að
fjölskyldan fór á vissan hátt stækk-
andi í þessum þrengingum. Annars
vegar af kynnum sínum af fallegri
konu, kjarkmikilli móður sem barðist
hetjulega fyrir hveijum frestinum á
fætur öðrum svo hún mætti ljúka því
sem ljúka þurfti í þessu lífi. Hins
vegar vegna þess að fjölskyldumeð-
limum fjölgaði jafnt og þétt á þeim
árum sem Sigurlaug naut aðhlynn-
ingar á deild 11E á Landspítalanum.
Starfsfólk þessarar deildar sinnir
starfi sínu með slíkum ágætum að
fyrir Sigurlaugu varð deildin hennar
annað heimili og þar átti hún stóra
fjölskyldu. Umhyggja starfsfólksins,
yfirvegun og hlýja í samskiptum við
sjúklinga og aðstandendur þeirra er
þeim dýrmætt veganesti hvert sem
leiðin liggur.
Sá tími sem Sigurlaug var heima
á Hringbraut var henni hveiju sinni
afskaplega dýrmætur. Til þess að
gera henni kleift að njóta sem flestra
stunda þar naut hún aðhlyimingar
hjúkrunarfræðings sem heimsótti
hana reglulega og létti undir með
henni á margvíslegan hátt. Starf
þeirrar góðu konu varð Sigurlaugu
ómetanlegur styrkur, enda tókst með
þeim vinátta byggð á gagnkvæmri
virðingu.
Eg rölti vestur á Hringbraut og
settist inn í stofu til að skrifa þessar
línur. Þar sem ég lít nú upp frá skrif-
unum og horfi í kring um mig í litlu
íbúðinni hennar Sigurlaugar, sem þó
er svo undurstór, finn ég að í hjart-
anu mínu er þegar búið að innrétta
sams konar íbúð og þar situr hún
Sigurlaug og bíður eftir mér. Við ætl-
um að fara að spjalla svolítið saman.
Af nógu er að taka. Og af því að ég
er viss um að þetta verða langar sam-
ræður þá ákveð ég að hafa vaðið fyr-
ir neðan mig og geng fram í eldhús
til að sækja mér hressingu í ísskápn-
um. Ég treysti því að upptakarinn sé
á sínum stað. Ég treysti Sigurlaugu.
Með virðingu og þakklæti,
Þorvaldur Þorsteinsson
Elsku amma mín, Sigurlaug Þ.
Ottesen, er dáin.
Þessi skínandi og margbrotna
persóna er farin, en í hjarta mínu sit-
ur eftir hlýr geisli; minningin, minn-
ingin um ömmu og mig á góðri
stund í litlu íbúðinni hennar, ilmur-
inn af besta ömmumatnum smýgur
inn í vitund mína og ég hverf aftur í
tímann.
Ég þarf ekki að hverfa langt. Al-
veg ffá þvl að ég var bam og þar til
nú, átti ég þama stað vísan. Stað fúll-
an af ffóðleik og visku, gleði og
hamingju, hamingju yfir því að hún
var til og að hún var amma mín. Ef
mér leið illa eða átti I vandræðum,
leitaði ég alltaf fyrst til hennar, bar
undir hana málið og lét hana svo
leiðbeina mér I rétta átt.
Nokkrum jólum eyddum við hjá
henni þegar ég var lítil og I augum
bams var litla íbúðin eins og höll og
lítla jólatréð gnæföi yfir manni upp-
ljómað og fallega skreytt eins og hún
ein gat gert. í minningunni em jólin
hjá ömmu sveipuð glitrandi dýrðar-
ljóma sem aðeins bamshugurinn get-
ur ffamkallað. Eins em kvöldin þeg-
ar við komum ffá Flatey, svöng og
þreytt eftir langt ferðalag. Þá beið
manns alltaf góður matur og mjúkt
rúm ásamt stórum skammti af hjarta-
hlýju og gleði yfir því að við vorum
komin til hennar, ömmu á Hringó.
Tvö sumur bjó ég hjá henni þeg-
ar mamma og Þorvaldur vom I Hol-
landi og sá tími er mér ómetanlegt
safn af minningum um okkur tvær
saman.
Hvað ég sat endalaust og tapaði
fyrir henni I hinum og þessum spil-
um og varð aldrei leið, eins tapsár og
Jón Guðmundsson
Neskaupstað
Fæddur 13. janúar 1905 - Dáinn 14. júní 1991
Og dauðinn þig leiddi
i höll sina heim
þarxem hveifingin við og blá
reis úr húmi hnígandi nœtur
með hœkkandi dagyfir brá.
Þar stigu draumar hins liðna iifis
i lofiinu mjúkan dans.
Og drottinn brosti, hver bœn þin
orðin
að blómum við fótskör hans.
Hann tók þig ifang sér
og himnamir hój'u
i hjarta þér fagnandi söng.
Ogsólketfi daganna svifu þar
um sál þina i tónanna þröng.
En þú varst sem bamið,
erbeygir kné
til bcenar ifyrsta sinn.
Það á engin orð nógu auðmjúk til,
en andvarpar. Faðir minn.
(T.G.)
Hinn 14. júní síðastliðinn lést að
heimili sínu kær vinur okkar, Jón
Guðmundsson ættaður ffá Þrasa-
stöðum I Stíflu, Skagafirði.
Foreldrar hans vom hjónin Guð-
mundur Bergsson bóndi þar og kona
hans Guðný Jóhannsdóttir. Var Jón
fimmti I röðinni af þrettán systkin-
um, en átta þeirra komust upp til
fúllorðinsára. Allir sem urðu sam-
ferða þeim ágætu hjónum fundu
samhcldni þeirra og var umhyggjan
fyrir bömunum I fyrirrúmi. Það var
því mikill harmur kveðinn að Þrasa-
staðahcimilinu 1917 er móðir Jóns,
Guðný, féll frá, þá 40 ára gömul.
Þessu mikla mótlæti tók Guðmund-
ur með þreki og stillingu, hélt hann
bömum sínum hjá sér og ól þau upp
I miklu ástríki ásamt ráðskonu sinni,
Kristínu Bjamadóttur, er reyndist
þeim scm besta móðir. Þrasastaða-
heimilið var mannmargt og vöndust
bömin því snemma mikilli vinnu,
enda vinnudagur þar ofl langur og
strangur.
Þann 28. maí 1928 giftist Jón
heitkonu sinni Guðrúnu Sigurhönnu
Pétursdóttur frá Hrólfsstöðum,
Skagafirði. Stofnuðu þau heimili sitt
að Kleifum, Ólafsfirði og gerðist
Jón bóndi þar. Eignuðust þau hjón
fjórar dætur en þær eru:
Hólmffíður, fædd 31. maí 1930,
leikskólastjóri að Sólvöllum I Nes-
kaupstað, gift Sigurði Jónssyni
starfsm. við loðnuverksmiðju Síld-
arvinnslunnar hf. I Neskaupstað og
eiga þau fjóra syni.
Katrín, fædd 6. júlí 1932,
sjúkraliði, gift Magnúsi Asmunds-
syni yfirlækni við Fjórðungssjúkra-
húsið I Neskaupstað og eiga þau
fimm böm.
Jóhanna Sigríður, fædd 8. apríl
1934, sjúkraþjálfari, gift Stefáni An-
tonssyni vélstjóra, búsett I Banda-
ríkjunum og eiga þau fjögur böm.
Yngst er Hulda, fædd 3. apríl
1937, dagmóðir, gift Hilmi Jóhann-
essyni bæjarfulltrúa á Sauðárkróki
og eiga þau þijú böm.
Um 1937 fluttist fjölskyldan ffá
KJeifum til Húsavíkur. Gerðist Jón
þá sjómaður en var jafnframt með
sauðfé. Þar bjuggu þau I nokkur ár
þar til Guðrún og Jón slitu samvistir.
Um tíma var Jón verkstjóri á Suður-
eyri við Súgandafjörð og víðar. Einn
son eignaðist Jón, heitir hann
Hreinn, fæddur 16. desember 1946,
verkstjóri og fiskmatsmaður á Húsa-
vík, og á hann tvo syni.
1956 giftist Jón Helgu Biskops-
tö, ættaðri frá Klakksvík I Færeyj-
um, fædd 12. júlí 1916. Bjuggu þau
allan sinn búskap I Neskaupstað en
hún lést 5. nóvember 1980. Jón og
Helga eignuðust eina kjördóttur, er
það Sólrún Hervör fædd 2. ágúst
1944, húsfreyja að Eyrarlandi I
Deildardal, gifl Páli Þorgilssyni
bónda þar. Þau eiga fimm böm.
1949-1962, að einu ári undan-
skildu, var Jón yfirverkstjóri hjá
fiskvinnslustöð S.Ú.N. I Neskaup-
stað. Hann var einn a þeim er sátu
stofhfund Síldarvinnslunnar hf. I
Neskaupstað þann 11. desember
1957. Hann var varamaður bæði I
stjóm Síldarvinnslunnar hf. og Olíu-
samlagi útvegsmanna í Neskaup-
stað.
Einnig starfaði hann á bæjar-
skrifstofúnni I Neskaupstað í tið
Bjama heitins Þórðarsonar bæjar-
stjóra. Seinna vann Jón á skrifstofú
og við verslunarstörf hjá S.Ú.N. eða
til 1981, er hann lét af störfum. Alla
tíð reyndist hann traustur og sam-
viskusamur starfskraftur. Hann var
mikill félagshyggjumaður og haföi
ákveðnar skoðanir, en var ávallt fé-
lagi, sem öllum þótti vænt um, er
honum kynntust. Alla tíð átti Jón
sauðfé og eignaðist hann fjölda vina
I kringum það. Það var ósjaldan að
foreldrar hér I bæ kæmu með böm
sín til að fylgjast með á vorin er
lömbin vom að fæðast, og átti hann
þá stundum til að gefa bömum ná-
granna sinna lömb. Þannig var Jón
ávallt veitandi fremur en þiggjandi.
Mikill kunningsskapur var á
milli foreldra minna og Jóns Guð-
mundssonar því að I möig ár rak
hann sauðfé sitt, ásamt öðrum fjár-
eigendum hér, frá Neskaupstað til
beitar í Mjóafjörð og var jafnan
ég er. Því á meðan á spilamennsk-
unni stóð töluðum við saman um
hluti sem mér fannst ekki hægt að
ræða við neinn annan, hvergi annars
staðar var hægt að fá réttu svörin við
þeim spumingum sem komu upp I
hugann. Hvilíkar gáfúr og vit sem
rúmaðist I litla kollinum hennar und-
ir mjúka dúnhárinu.
Hún gat verið þver og ákveðin
og við þráttuðum oft um ýmsa hluti
eins og oft vill verða þegar tvær kyn-
slóðir mætast, en aldrei hvessti hún
sig við mig eða skammaði og sam-
búðin gekk mjög vel. Hún sýndi þvl
fúllkominn skilning að ég var á þeim
aldri að vera á næturgöltri um helgar
og að ég kæmi ofl seint heim. Að því
leyti fannst mér kynslóðabilið ekki
vera neitt, nema mér tókst auðvitað
ekki að draga hana með mér út á líf-
ið.
Sumarið '86 fórum við mamma
og amma saman til Ítalíu og
skemmtum okkur vel I sólinni,
skruppum til Feneyja og skoðuðum
markverða hluti sem við höföum áð-
ur lesið og heyrt um. Og tvisvar kom
hún með okkur til Hollands, en
aldrei eftir að við fluttum þangað, þá
var hún orðin of veik.
Elsku amma mín. Mig skortir
orð til að segja hversu mikils virði
hún var mér og hvað ég elska hana.
En ég veit að henni líður betur núna
og þá þýðir ekkert að vera með eig-
ingimi og vilja hafa hana hjá sér allt-
af.
Guð blessi ömmu mína og
vemdi á hennar nýja stað þar sem ég
veit að hún er urr.vafin ástvinum sln-
um, föður, móðui og bróður.
Sigrún.
Ammamín.
Amma mín var mér góð.
Allar minningar standa I mér.
Hún gaf mér margt þegar ég var
lítil sem ég á ennþá.
Ég sakna hennar mjög.
A kvöldin bið ég bænir mínar
fyrir migogömmu.
Sigurlaug Dröfn
komið við á Reykjum og var þá oft
glatt á hjalla.
Þegar ég fluttist til Neskaupstað-
ar var heimili þeirra Helgu sem mitt
annað heimili og reyndust þau mér
og mínum ákaflega vel.
Ræktarsemi Jóns var einstök og
skipti þá ekki máli hvort I hlut áttu
nánir ættingjar hans eða vinir og
kunningjar. Vinahópur hans var
mjög stór, hann var skemmtilegur I
vinahópi, höföingi I lund og veitti
jafnan stórmannlega.
Með þessum linum viljum við
þakka honum samfylgdina og alla
þá ástúð og hlýju sem hann sýndi
okkur.
Ættingjum hans og vinum send-
um við okkar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Blessuð sé minning Jóns Guð-
mundssonar.
Sigríður Wíum og fjölskylda
Neskaupstað
'rJÓÐVILJiNN Þriðjudagur 17. september1991
Síða 6