Þjóðviljinn - 04.10.1991, Síða 9

Ég ætla að syngja til eilífðar. Þegar ég hætti að troða
upp fer ég kannski í kirkjukór eða syng fyrir barna-
börnin, segir Anna Vilhjálms sem í ár heldur upp á 30
ára söngferil sinn. Söngkonan Anna Vilhjálms sér
ekki eftir neinu, en það er erfitt að vera söngkona og
ekki alltaf tekið út með sældinni að vera þekktur á (s-
landi. Nýlega kom út fyrsta sólóplata Önnu, og hún
segist aldrei hafa haft jafn gaman af því að syngja og
einmitt núna. Manni koma ósjálfrátt til hugar lögin
Crazy og Stand by Your Man þegar minnst er á Önnu
Vilhjáms, og hún segir þessi lög vera límd við sig.
Söngferill Önnu Vilhjálms hófst
fyrir 30 árum, nánar tiltekið í Hafh-
arfjarðarstrætó. „Kunningi minn,
sem hafði oft heyrt mig gaula, bauð
mér að koma á æfingu með hljóm-
sveit sinni og taka lagið. Það varð
úr að ég var ráðin og söngkona
sveitarinnar rekin.“
í ár heldur Anna Vilhjálms upp
á þritugsafmælið með sjói, sem
frumsýnt var í K17 í Keflavík 6.
september síðastliðinn. Þá hefur
verið gefin út plata með Önnu,
fyrsta sólóplata á löngum ferli
hennar svo að aðdáendumir hafa
þurft að vera þolinmóðir. Anna seg-
ir sjóið vera vinsælla en hún þorði
að láta sig dreyma um. ,^Ætli ég
ljúki ekki 30 ára afmælinu með því
að halda upp á það fertugasta,“ seg-
ir hún án alvöru. „Þetta er að byija
að spyijast út núna, og við forum á
fleiri staði á landsbyggðinni á næst-
unni.
En hefur Anna sungið sleitu-
laust í þijá áratugi?
Hún segist hafa stoppað á milli,
en aldrei lengi í senn. „Þegar ég
flutti út til Bandaríkjanna datt ég út
á Islandi i sjö ár. Ég kom samt heim
í fríum og söng.“ Anna sagði sem
sagt ekki skilið við sönginn þótt
sveitatónlist. Önnu finnst skemmti-
legast hversu fjölbreytt tónlistin er
nú. „Pöbbamir hafa ýtt undir það,
þeir em með sitt hvað. Einn með
blús og annar með kántrý. í gamla
daga fór fólk út til að dansa og
skemmta sér, ekki beint til að hlusta
á einhveija sérstaka tónlist. Þá vom
heldur engin sjó. Það var Óli sem
byijaði á þessu.“ Þá hlýtur að vera
allt öðmvísi að syngja nú en fyrir
tíu, tuttugu árum? Önnu finnst
miklu skemmtilegra að syngja nú,
það er engin spuming.
Blaðamaður Nýs Helgarblaðs
brá sér á Borgarvirkið fyrir
skömmu til að heyra Önnu syngja.
Borgarvirkið er ekta kántrý-krá þar
sem værten er með kúrekahatt og
sætin em yfirdekkt með hrosshári.
Alltaf er nóg af kántrý-fólki í virk-
inu og margir koma til að heyra
Önnu syngja „Stand by Your Man“.
En ætli aðdáendum sveitatónlistar
fari fjölgandi á íslandi? Anna er
ekki frá þvi. Hún segir þó varla
þýða að leika nýja sveitatónlist eins
og kántiý-rokk. „Galdurinn er að
syngja lög sem allir þekkja. Og það
gildir í pöbbageiranum að syngja
lög sem fólk getur jafhvel tekið
undir. Á Borgarvirkinu syng ég
Syng
ég sé
hún flytti af landi brott um hríð,
heldur skemmti einnig Bandarikja-
mönnum. „Þar fékk ég tækifæri til
að syngja með stórsveit. Það var al-
veg meiriháttar, en dálitið þving-
andi líka. Ég kann ekki að lesa nót-
ur og sagði hljómsveitinni bara í
hvaða tóntegund ég syngi og það
gekk bara vel þótt sveitin væri óvön
þannig vinnubrögðum." Ætli það sé
öðmvísi að syngja fyrir bandaríska
áheyrendur en íslenska? Anna er
ekki í nokkmm vafa um það. Það er
tvennt ólíkt, segir hún. „Uti drekkur
fólk ekki eins mikið og spekúlerar
meira í tónlistinni. Héma fer oft
helmingurinn af þvi sem maður er
að gera fyrir ofan garð og neðan hjá
fólkinu. Það er allt annað að syngja
fyrir fólk sem hlustar." En þetta
hefur breyst, viðurkennir hún.
„Pöbbamenningin hefur breytt
þessu, fólk kemur meira til að
hlusta. Ég syng samt eingöngu á
pöbbum sem hægt er að dansa á.“
Þeir sem sækja krámar í bænum
geta hitt á Önnu í Ölkjallaranum og
Borgarvirkinu. Á fyrmefhda staðn-
um syngur hún allt milli himins og
jarðar, en í Borgarvirkinu, kántrý-
kránni, syngur hún sveitatónlist.
Anna segir skemmtilegt að syngja
fyrir ungt fólk sem virðist hafa
mjög gaman af lögunum sem hún
syngur. „Mér finnst gaman að því
þegar ungt fólk kemur og hlustar á
mig og helur ekki hugmynd um
hver ég er. Fólk á aldur við dætur
mínar hefur komið til mín og sagst
hafa gaman af söng mínum, samt er
ég ekki poppsöngkona. Þetta fólk er
að kynnast mér í fyrsta skipti."
Rokkið íiíir
Við ræðum fram og til baka um
hvort gömul tónlist sé í tísku nú, og
Anna segir allt vera að koma aftur,
tónlist sem var vinsæl á sjötta og
sjöunda áratugnum, rokkið og
og ég heillaðist svo af því að það
gæti komið i staðinn fynr sönginn
þótt ég þurfi að taka sjóveikipillur.
Líðanin er svo góð þegar maður
kemur i land aftur bæði andlega og
líkamlega þreyttur, en samt svo
ferskur eftir útveruna og eftir að
draga fiskinn og hlusta á fuglana.
Já, ætli ég vildi ekki einna helst
vera trillukerling og amraa.
Anna segist ekki geta lifað á
söngnum þótt hún syngi ofl á
tveimur stöðum á kvöldi. „Héma er
svo mikið af toppmúsíköntum,
miklu fleiri en í Bandaríkjunum ef
miðað er við mannfjölda. Hér er
mikið af komungu og hæfileikaríku
tónlistarfólki. Sá sem útsetti öll lög-
in á plötunni minni er ekki nema 18
ára.“
Það er sem sagt í nógu að snúast
hjá Önnu Vilhjálms. Hún treður
upp í afmælissjoinu sínu og rýkur
þaðan til að syngja annars staðar.
Einn ungur kunningi hennar spurði
hana að þvi fyrir skömmu hvemig
hún færi að þessu. „Með því að
sleppa þessu,“ sagði Anna, og benti
á áfengisglas. „Maður stendur ekki í
svona stappi árum saman ef maður
er háður vímuefnum.“ Hún segir
þó, að drykkja hafi dregist mjög
saman meðal tónlistarmanna.
,JDrykkja er hverfandi og maður sér
varla fullan hljóðfæraleikara á sviði
í dag. Það var daglegt brauð hér áð-
ur fyrr. Kröfumar em orðnar svo
miklar og það gengur bara ekki upp
með drykkju.“ Þótt sögur hafi geng-
ið um að Anna væri gefin fyrir sop-
ann segir hún að hún hafi seint byrj-
að að drekka og þótt hún fái sér
stundum í glas sé hún enginn alki
eins og illar tungur hafi reynt að fá
fólk til að trúa. „Vínið náði aldrei
neinum tökum á mér.“
Þegar Anna Vilhjálms kemur í
viðtalið er hún ómáluð með köflótt-
an trefil um hálsinn og segist ekki
hafa átt von á myndatökum.
)VÉg lít á mig sem tvær konur,
söngkonu og venjulega manneskju.
Þegar ég mála mig áður en ég kem
ffam segist ég vera að búa til Önnu
Vilhjálms söngkonu.14
BE
þótt
þegjandi hós
með sveitum sem ég hef ekki æft
með, ég labba upp á svið og segi sí
svona: Eg syng i C-dúr og svo byij-
um við, oft án nokkurs undirbún-
ings.“
Sjálffi finnst Önnu skemmtileg-
ast að syngja róleg og falleg lög og
hún segir uppáhaldslagið sitt vera
„My Way“, sem hún tekur listavel
sjálf eins og þeir vita sem hafa heyrt
til hennar.
Fráskilin að vestan
Platan sem gefin var út fyrir
skömmu er á leið upp vinsældalist-
ann. Anna segir að eitt lag á plöt-
unni virðist hafa hertekið liðið, og
sé ástæðan fyrir sölunni á plötunni í
augnablikinu, Fráskilin að vestan.
Hún viðurkennir að hún sé komin
með upp í kok á því í bili. Frá mér
til þín heitir platan og átti hún að
marka endapunktinn á ferli Önnu
Vilhjálms. „Ég reikna með að fara
að hætta, en þó ekki alveg strax,“
segir hún. „Þetta er allt í lagi á með-
an maður hefur gaman af þessu.“
Margir tala um „endurkomu“ Önnu
nú. En hún segist sjálf ekki hafa tal-
ið sig hafa fallið út. Þótt hún hafi
ekki verið jafn^ áberandi og þessa
dagana lengi.“ Ég er búin að fá of-
boðslega auglýsingu og það hefur
hvað rekið annað, ég hef ekkert get-
að stoppað.“
Anna er nýfiutt í bæinn á ný.
Hún er samt fædd og uppalin í
borginni og segist vera miðbæjar-
bam. Af Lindargötunni fiutti fjöl-
skyldan í Garðabæinn, sem þá var
ekki stór. Og einmitt þess vegna var
hún stödd í Hafharfjarðarstætó þann
örlagaríka dag, sem að ofan er getið
um, þvi hún gekk í Flensborgar-
skóla.
JE-kvartettinn hét fyrsta hljóm-
sveitin sem Anna Vilhjálms söng í,
eftir Jóni Egilssyni. Sveitin lék nýtt
popp i Gúttó, Breiðfirðingabúð og á
skólaböllum. Anna staldraði ekki
lengi við í kvartettinum og söng
næst með hljómsveit Gunnars
Ormslevs á Borginni. Þaðan lá síð-
an leiðin austur á Selfoss þar sem
hún söng með hljómsveit Óskars
Guðmundssonar. Þá söng hún með
hljómsveit Svavars Gests og síðan
með Magga Ingimars, og fór tvo
hringi í kringum landið og lét sig
ekki muna um að syngja og hottast
kasólétt og bílveik út á land til að
syngja. Hún var komin á áttunda
mánuð að eldri dóttur sinni þegar
hún tók sér loks smáhlé. Vart var
hún byijuð að troða upp að nýju
þegar hún hætti um hríð til að eign-
ast aðra dóttur. Þær eru báðar hrifn-
ar af tónlist, en hafa hvorug lagt
sönginn fyrir sig. Anna segir það
ekki tekið út með sældinni að vera
þekktur á Islandi, og þótt hún sjái
ekki eftir að hafa lagt sönginn fyrir
sig hefði hún ekki kært sig um að
dætumar fetuðu í fótspor hennar.
Flestir læra að lesa nótur og fá
tilsögn í söng sem gera hann að
sínu lífstarfi, en lærði Anna ein-
hvem tímann að syngja?
„Ég tók nokkra tíma hjá Mariu
Markan þegar ég var 16 ára. Kunn-
ingi minn og sonur hennar, Pétur
Östlund, báðu hana um að taka mig
í tíma. Hún vildi gera úr mér óperu-
söngkonu, en ég hafði ekki áhuga á
því. En þetta var góð undirstaða og
ég get sungið þótt ég geti ekki talað.
Það hefur komið fyrir að ég hafi
verið svo þegjandi hás að ég hafi
þurft að skrifa það sem ég vil segja
á miða, en .samt hef _ég sungið
Crazy og Janice Joplin. Ég man eft-
ir því, að einu sinni var ég með
hæsi i nokkra mánuði en söng sex
kvöld í viku á Röðli. t
Þótt ég hafi ekkert lært hefur
rödd mín breyst mjög mikið frá því
að ég var 18 ára. Hún er ólíkt skárri
i dag. Það er komin meiri tilfinning
í röddina, meiri mýkt og breidd.
Þegar ég var ung og vissi ekki hvað
lífið var skorti mig reynslu til að
geta sett mig inn í það sem ég syng
um. Þegar ég get ekki sett mig inn í
texta lagsins syng ég til einvers sem
ég þekki vel. Það hjálpar mér við að
túlka lögin. Mælikvarði á góðan
söng er þegar áheyrendur sitja með
gæsahúð. Það hefur komið fyrir
þegar ég hef sungið sjálf, en ekki
oft. Sjálf fæ ég gæsahúð þegar ég
hlusta á Tom Jones, Barböru Streis-
and og Whitney Houston. Þetta eru
allt söngvarar með mikla og sterka
rödd, það er mikill kraflur í rödd-
inni. Hitt kalla ég bara raulara.
Frank Sinatra er ekki söngvari að
mínu mati. Vilhjálmur heitinn var
mikill söngvari, það var svo þægi-
legt að hlusta á hann, hann var með
svo róandi rödd. Af öðrum íslensk-
um söngvurum get ég nefnt Sigriði
Beinteins. Hún er skemmtileg söng-
kona með mikla rödd.“
Trillukerling og amma
Þegar Anna lítur til baka, hefði
hún kannski viljað verða eitthvað
allt annað?
„Nei, ég sé ekki eftir neinu.
Auðvitað verður maður þreyttur á
þessu eins og öllu öðru. Það koma
tímabil sem maður vildi vera ein-
hver allt önnur, eins og þegar mig
langar út að skemmta mér. Þá er
erfitt að fela sig. En væri tekinn frá
mér söngurinn er ég hrædd um að
ég væri ekki nema hálf manneskja.
Þá þyrfti ég að finna eitthvað í stað-
inn. Það hefur komið fyrir þegar ég
er leið á söngnum að finna eitthvað
sem ég tel mig geta sætt mig við i
staðinn fyrir hann. Að fara út á sjó á
trillu og veiða fisk. Komast út í
náttúruna í frið og ró og hlusta á
fuglana syngja, það er æðislegt.
Pabbi keypti sér trillu fyrir nokkr-
um árum og ég fór með til að prófa,
NÝTT HELGARBLAÐ
9 FÖSTUDAGUR 4. OKTÓBER 1991