Þjóðviljinn - 23.10.1991, Page 1

J ón Baldvin sér
engan ókost við EES
Jón Baldvin Hannibalsson kynnti blaðamönnum EES-samninginn I gær og var hann harla ánægður meö gjömlnfllnn.
Mynd: Jim Smart.
Jón Baldvin Hannibalsson ut-
anríkisráðherra kom heim í
gær frá Luxemborg með
samning um evrópskt efna-
jssvæði í farteskinu, samning
sem hann sér engan ókost við.
Hann vitnar til orða Franks
Andreassonar varaforseta fram-
kvæmdastjórnar Evrópubanda-
lagsins sem hafí sagt við sig fyrir
lok samningagerðarinnar að ís-
lendingar skyldu ekki halda að
þeir fengju allt fyrir ekkert, en
að sú hafí orðið raunin. Þá stað-
hæfði Jón Baldvin þegar hann
kynnti blaðamönnum samning-
inn í gær að þrátt fyrir það að
aukinn árangur hefði náðst
varðandi tollaívilnanir á síðustu
stigum samningsgerðarinnar
hefðu íslendingar ekkert gefíð í
staðinn fyrir það.
Stjómarandstaðan telur bama-
Iegt að halda því fram að Island
hafi fengið allt fyrir ekkert í samn-
ingnum. Hún hefur krafist þjóðar-
atkvæðagreiðslu um samninginn
og ætlar að fylgja því eftir, þrátt
fynr það að forsætisráðherra og ut-
anríkisráðherra hafa ekki ljáð máls
á því. Þá treystir hún ekíd þeim
fynrvörum sem em í samningnum
af íslands hálfu.
Jón Baldvin sagði að munurinn
á þessum fundi og svipuðum fundi
á sama stað i júni væri að nú hefði
samkomulagið verið sett á blað.
Jón Baldvin kynnti utanríkismála-
nefnd samninginn í gærdag og
mun kynna ríkisstjóminni hann á
sérstökum fúndi í dag, auk þess
sem hann mun gefa Alþingi
skýrslu um samninginn. Eftir er að
ganga fiá smáatriðum í samningn-
um, en eftir að það verður frágeng-
ið og samningurinn prentaður
munu samningamenn skrifa undir
hann. Ráðherrar aðildarlandanna
munu ekki skrífa undir samninginn
fyrr en seinna í haust og þá með
samþykki ríkisstjóma og með fyr-
irvara um samþykki þjóðþinga.
Jón Baldvin lofaði viðamikilli
kynningu á samningum nú eftir að
frá honum hefur verið gengið.
EES-samningurinn mun skapa
innri markað 380 miljóna einstak-
Dómur fall-
inn í Avöxt-
unarmálinu
Pétur Bjömsson og Ármann
Reynisson eigendur Avöxtunar
sf. vom I gær dæmdir til fanga-
vistar fyrir fjármálamisferli, í
Sakadómi Reykjavíkur, en
Hrafn Bachmann og Reynir
Ragnarsson vom sýknaðir.
Ármann Reynisson var
dæmdur í tveggja ára fangelsi
og Pétur Bjömsson í tveggja og
hálfs árs fangelsi, auk þess sem
hann var sviptur leyfi til verð-
bréfamiðlunar ævilangt. Dóm-
amir yfir Ármanni og Pétri em
óskilorðsbundnir. Hinir dóm-
felldu hafa tekið sér 14 daga
ffest til að ákveða hvort niður-
stöðu Sakadóms verður áffýjað.
-ag
linga og er stærsti samningur sem
ísland hefúr staðið að og einnig sá
stærsti sem EB hefúr gert. Hann
mun fela í sér að fjórfrelsið svo-
kallaða mun gilda á Islandi, en um
er að ræða fíjálsa fjármagnsflutn-
inga, fijálsa för launafólks, fijálsa
atvinnustarfsemi og fijálsa þjón-
ustustarfsemi.
Jón Baldvin sagði í gær að nið-
urstaða samninganna væm að eng-
ar einhliða veiðiheimildir hefðu
verið veittar í íslenskri fiskveiði-
lögsögu, útlendingum yrði bannað
að fjárfesta í íslenskum sjávarút-
vegi og 96 prósent tollffelsi hefði
fengist 1997 og að mestu ieyti
strax 1993. Jón Baldvin var
ánægður með þessa niðurstöðu og
hann hafði, ekki áhyggjur af því að
fyrirvarar íslands vegna búsetu- og
atvinnuréttar, um kaup útlendinga
á landi og annað slíkt héldi ekki. Á
móti koma gagnkvæmar veiði-
heimildir í tvíhliða samningi ís-
Við upphaf kirkjuþings í
gær sagðist Ólafur Skúla-
son, biskup íslands, hafa
orðið fyrir vonbrigðum með að
skerðingin á kirkjugarðsskattin-
um í fyrra væri ekki leiðrétt i
fjárlögum núverandi ríkisstjórn-
ar. Hann sagði að það sem fyrir
ári hafí borið auðkenni þjófnað-
ar og verið kallað stuldur, væri
nákvæmlega sama í ár.
Um leið og Ólafúr Skúlason
bauð Þorstein Pálsson velkominn
til starfa sem kirkjumálaráðherra
sagði hann að það hefði verið þeim
mun sárari vonbrigði sem annars
var vænst, þegar enn var höggið í
sama knérum, eins og fyrr hafði
verið gjört. Þar átti biskup við
tregðu ríkisvaldsins að standa við
gerða samninga um skil á hlutdeild
lands og EB, en EB fær að veiða
2600 þorskígildi af langhala og
karfa og Islendingar fá að veiða
30.000 tonn af loðnu á Grænland-
smiðum.
Jón Baldvin sagði að samning-
urinn snerist um margt annað en
fisk, en rétt er að benda á í því
sambandi að íslensk stjómvöld
hafa fyrst og ffemst kynnt samn-
ingagerðina sem samninga um
sjávarafúrðir. Hann sagði að samn-
ingurinn væri vegabréf þjóðarinnar
inní 21. öldina. Vegabréf sem gild-
ir þrátt fyrir það að aðrar Efta-
þjóðir myndu ganga í EB, taldi
ráðherrann.
Hann sagði að við myndum
með samningnum tengjast því sem
er eftirsóknarverðast innan EB svo
sem frjálsum viðskiptaháttum,
samstarfi um umhverfisvemd,
menntamálum, rannsóknum og
þróun og mörgu fleiru.
Hann sagði að með samningn-
safnaða og kirkjugarða í sköttum.
I umfjöllun um mótmæli kirkj-
unnar vegna þessa fyrir ári sagði
Ólafúr: „Við fognuðum banda-
mönnum í striðinu í fyrra og vænt-
um hins sama í ár. En svo hefur því
miður ekki orðið, enda þótt vel vit-
um við, að það sem í fyrra bar auð-
kenni þjófnaðar, og var kallaður
stuldur, er nákvæmlega hið sama í
ár. Auk þess að fá ekki féð, svo
sem skyldugt er, eru vonbrigðin
mikil yfir þeim breytingum, sem
geta orðið á mönnum við að skoða
ei lengur má! úr þingsölum við
Austurvöll, heldur ffá skrifborði í
stjómarráði. Eykur þetta ekki trú á
þessi vísindi, sem kallast stjóm-
mál, en veldur beyg um, hvaða
áhrif þau geta haft á þá, sem
stjómmálum sinna.“ -sþ
um hefðu Islendingar aflað sér rétt-
arins til að nýta tækifæri ffamtíðar-
innar. Enda hefðu Islendingar nú
náð sömu viðskiptakjörum fyrir
sjávarafúrðir og aðrar vörur, nema
hvað landbúnaðarvörur stæðu úti-
fyrir.
Á síðustu stigum samninga-
gerðarinnar í Luxemborg á mánu-
dagskvöld og nótt náðu Islendingar
ýmsu ffam, sagði Jón Baldvin. Svo
sem að tollívilnanir hækkuðu úr 60
prósent í 70 prósent af tollum sam-
kvæmt tilboði EB. Tollffelsi fékkst
á saltsíldarflök, en ekki á heilli og
heilfrosinni síld. Þá fékkst tollfrelsi
fyrir hörpudisk á síðustu stigunum,
sagði Jón Baldvin. Og að lokum
varð ffamlag Efla-ríkjanna í þróun-
arsjóð lægra, en búist var við. Búist
var við að ísland þyrfli að greiða
80 miljónir á ári í fimm ár í sjóð-
inn, en niðurstaðan varð 67 miljón-
ir íslenskra króna.
-gpm
Biskup þjóf'
kennir stjómvöld
Fylgið
hrynur af
ríkis'
stjóminni
12