Þjóðviljinn - 01.11.1991, Page 12

M i n n i n g
Steinunn Anna Ólafsdóttir
Fædd 14. apríl 1956-Dáin 25. október 1991
Stríðinu hennar Steinu er lokið.
Stríði sem gat bara lokið á einn
veg, þrátt fyrir ótrúlegt baráttuþrek
og vilja sem smitaði út frá sér og
glæddi vonir þeirra sem næst henni
stóðu. Sæði trúarinnar á að sigur
ynnist í því vonlausa stríði sem
hún háði var sáð í hug hennar nán-
ustu þannig að þeir hrifust með
þrátt fyrir að þeir vissu einsog
Steina að hveiju stefndi. Nú er sú
stund runnin upp og eftir sitjum
við, sem vorum svo lánsöm að
kynnast Steinu, og á okkur leita
spumingar sem engin svör em til
við.
Steina missti ung föður sinn,
Ólaf Þórðarson. Móðir hennar,
Þóra Antonsdóttir, giflist síðar föð-
ur mínum, Friðþjófi Sigurðssyni,
sem misst hafði eiginkonu sína, El-
ínu Amórsdóttur. Við Steina urð-
um því stjúpsystkin um miðjan átt-
unda áratuginn.
Við Gyða kynntumst Steinu
fyrst að einhveiju ráði eftir að hún
var flutt til Kaupmannahafnar.
Þangað flutti hún um svipað leyti
og við settumst að í Stokkhólmi. A
heimili hennar áttum við griðastað
þegar leið okkar lá til borgar gleð-
innar og nutum gestrisni hennar og
lífsgleði. Hún heimsótti okkur
einnig til Stokkhólms.
Þegar hugsað er til þessara allt-
of fáu funda er efst í huga glað-
værðin sem geislaði af Steinu og
smitandi hlátur hennar sem feykti
burt öllum dmnga. Það var ekkert
pláss fyrir leiðindi. Lífið var erfitt,
en það bar að takast á við það með
hlátur á vör.
Steina var líka alltaf boðin og
'búin til að greiða hvers manns
götu. Einusinni vomm við Gyða
strandaglópar í Kaupmannahöfn
með Starra son okkar. Við vomm
að koma úr mánaðar ferðalagi um
Evrópu og áttum hvorki fyrir mat,
húsaskjóli né bensíni til Stokk-
hólms. Hún Steina bjargar okkur,
hugsuðum við þá, enda vissum við
að þar yrði ekki í kot vísað. En hún
var ekki heima og kom ekkert
heim þá nótt. Þá nótt sváfum við í
bílnum á bílastæði. Þegar Steina
kom heim var ekkert verið að tví-
nóna við hlutina. Það var slegið
upp veislu, gengið úr rúmi fyrir
lúna ferðalanga, og þótt peningar
væm af skomum skammti lánaði
hún okkur fyrir ferðinni til Stokk-
hólms.
Fyrir nokkmm ámm ákvað
Steina að setjast i Blaðamannahá-
skólann í Árósum. Lýsir það vel
dirfsku hennar, því fá störf er erfið-
ara að stunda á erlendri gmnd en
blaðamennsku. Kemur þar margt
til. í fyrsta lagi tungan og í öðm
lagi almenn þekking á sögu og inn-
viðum þess þjóðfélags sem blaða-
maðurinn starfar í. En Steina lét sér
það ekki fyrir brjósti brenna, held-
ur leysti þá glímu með miklum
ágætum.
Hluti af náminu er verkleg
þjálfun á ritstjóm. Þá þjálfun fékk
Steina á ritstjóm Politiken. Fyrir
ári var ég staddur á ráðstefnu nor-
rænna blaðamanna og blaðamanna
frá Eystrasaltsríkjunum í Heisinki.
Þar hitti ég fréttastjóra af Politiken
og barst tal okkar að Steinu. Bar
hann henni vel söguna og sagði að
sig hefði oft undrað hversu góðu
valdi hún hefði náð á danskri
tungu, enda var hún ekki sett i ncin
löðurmannleg verkefni, heldur
kastað beint út í alvöm blaða-
mennsku.
Steinu tókst ekki að ljúka nám-
inu. Hún átti eftir eitt ár af því, og
alveg fram á síðustu stundu var
hún staðráðin í að fara aftur til Ár-
ósa og ljúka því, enda ekki henni
að skapi að hætta við hálfnað verk.
Nokkmm vikum fyrir andlátið
hittum við Steinu á Landspítalan-
um. Hún sat þar í reykhominu, og
þrátt fyrir þá hörðu baráttu sem
hún átti í geislaði andlitið. Hún
sagði frá því að henni hefði verið
lánuð segulbandsspóla með viðtali
við krabbameinssjúkling.
„Þegar ég hlustaði á spóluna
var ég stöðugt að hugsa um spum-
ingamar sem blaðakonan Iagði fyr-
ir sjúklinginn. Af hveiju spyr hún
svona en ekki hinsegin? Eg var svo
upptekin af því að ég gleymdi al-
veg að hlusta á svör sjúklingsins.
Eg verð víst að hlusta á viðtalið
aftur,“ sagði hún og hló við.
Steina skilur eftir sig soninn
Þór sem er ársgamall. 13. október,
12 dögum fyrir andlátið, hélt
Steina upp á ársafmæli sonarins
heima hjá móður sinni og stjúpföð-
ur. Það var gert með sama myndar-
skap og annað sem hún tók sér fyr-
ir hendur, þrátt fyrir langvarandi
veikindi og að hún væri bundin
hjólastól.
Það hefur mikið hvílt á Þóm
móður Steinu undanfarið ár. Hún
hefur staðið einsog klettur við hlið
dóttur sinnar.
Við sendum Þóm, Friðþjófi og
Þór litla samúðarkveðjur og einnig
Ola Þór bróður Steinu og hans fjöl-
skyldu.
Sigurður og Gyða
Haust. Og garðflatir
grænar við sjóinn fram.
En reyniviðarhrislur
rauðar, í gulu Ijósi.
Samtímis deyja
ekki sumarsins grös og lauf.
Allt deyr
að eigin hœtti.
Allt deyr
en óviss er dauðans tími.
Dauðinn er regla
sem reglur ná ekki til.
Hvað er órökréttara en að ein-
hver deyi í blóma Iífsins. Þegar
maður þarf að koma þessum hlut-
um heim og saman fyrir sjálfan sig
þá vill maður helst ekki setjast nið-
ur, til að minnast þess sem maður
getur ekki sætt sig við að sé allur.
En ég vil kveðja þig á prenti Steina
mín og það vegur þyngra en allt
ósætti við að þurfa að rifja upp
endurminningar sem hefðu átt að
bíða í áratugi þangað til við bæði
hefðum lifað lengi og getað svo
yljað okkur við loga hins liðna.
Eg man þegar ég sá þig fyrst
sumarið sjötíu og sjö í kóngsins
Köben. Við sátum þá hópur útlaga
í „hægagangi“ inni i íbúð. Sólin
skein fyrir utan en við vomm ekki
til viðtals. Allt í einu sveif fasmikil
ung kona inn um dymar og sam-
kvæmið lifnaði við. Hárið sveiflað-
ist og hendumar hreyfðust. Þú
sannfærðir mig þá í eitt skipti fyrir
öll um að hjá þér væri eitthvað
mikið og merkilegt að gerast. Eg
var nýkominn til Kaupmannahafn-
ar og þekkti fáa. Þegar þú varst far-
in fékk ég að vita að þú værir sá
gnægtabrunnur góðra ráða og raun-
vemlegrar hjálpar sem heimóttar-
legir landar þínir jysu af þegar á
bjátaði. Eg átti sjálfur eftir að
reyna það svo um munaði. En þótt
hjálp þín við mglaðan sveininn
hafi verið einstök minnist ég þín
þó miklu fremur fyrir allar okkar
samræður um eilífðargátuna og
eigin framtíð. Eftir að ég flutti aft-
ur heim fækkaði samvemstundum
okkar en allar ferðir mínar til út-
landa miðuðust við að heimsækja
Steinu í leiðinni, þær hófust og
enduðu í Kaupmannahöfn hjá þér.
Einhvemveginn varstu aldrei fjarri
og ég fínn það svo vel núna þegar
ég er að skrifa þetta að ég trúði því
aldrei alla þína sjúkdómsgöngu að
þú værir að fara. Að kveðja í hinsta
sinn. Við höfðum kvaðst svo oft
bara til að heilsast að nýju. Við átt-
um eftir að gera svo margt saman.
Hvað ég hlakkaði til að fá þig heim
eftir sigra þína í danska Blaða-
mannaháskólanum og á Politiken.
Hefði ekki hnípin þjóð i vanda
þarfnast skarpskyggni þinnar og
eldmóðs? Það fær ekkert mig til að
skilja af hverju það mátti ekki
verða, en þú lifðir lífinu til hins
ýtrasta og ég hugga sjálfan mig
með því að þetta hafi verið þín
leið. Eg kveð þig þetta haust með
orðum Hannesar Péturssonar:
Dauðinn er regla
sem reglur ná ekki til.
Ágúst Þór Árnason
Leður kuldaskór.
Gæði - ending.
Sölustaðir:
Skóverslun Kópavogs - Sportlínan
Hamraborg.
Stepp-skóverslun, Borgarkringlan.
Steinar Waage, Kringlunni.
Sportmarkaourinn, Hólagarði.
Geysir hf., Aðalstxæti.
M.H. Lyngdal hf., Akureyri.
Skóverslun Leós hf., ísaiirði.
Kaupfélag Héraðsbúa, Egilsstöðum.
Verslun E.J. Waage, Seyðisíirði.
Verslunin Við lækinn, Neskaupstað.
Skóbúðin Keflavík hf., Keflavík.
Betribúðin, Akranesi.
Verslunin Höggið, Patreksíirði.
SIEMENS
Lítið inn tii okkar og skoðið vönduö
vestur-þýsk heimilistœki!
Hjá SIEMENS eru gœði, ending og
fallegt útlit ávallt sett á oddinn!
SMITH & NORLAND
NÓATÚNI 4 • SlMI 28300
NYTT HELGARBLAÐ
12 FÖSTUDAGUR l. NÓVEMBER I99l