Dagblaðið Vísir - DV - 15.10.1997, Page 13

MIÐVIKUDAGUR 15. OKTÓBER 1997
27
Litlu íbúarnir
í húsunum
Eitt algengasta dýr i húsum á ís-
landi er silfurskotta. Þær eru af ætt
skottanna (Thysanura) sem er einn
af elstu og frumstæðustu ættbálkur
skordýra og talinn allt að 300 millj-
ón ára gamall. Þær geta orðið allt að
5 ára gamlar og ungviðið verður
ekki kynþroska fyrr en um hálfs árs
gamalt.
Nætumar eru tími silfurskott-
anna, þær eru snarar í snúningum og
hörfa í skjól um leið og ljós eru
kveikt. Mikill raki, eins og gjarna
verður í eldhúsi og á baðherbergi,
eru kjöraðstæður fyrir búsetu þeirra,
en síður þrífast þær í þurru lofti.
Tjón af þeirra völdum er yfirleitt
sáralítið. Þær eiga það til að naga
sterkjuríkan pappír en sterkja er í
sérlegu uppáhaldi hjá þeim. Silfur-
skottur lifa af örsmáum myglusvepp-
um og era næstum alætur á matvæli.
Kornmölur
Hann er um einn cm á lengd og
vænghafið um tveir cm, blýgrár á lit
með flikrótta framvængi. Fiðrildin
nærast venjulega ekki en halda
kyrru fyrir þar til í ljósaskiptunum,
þá leita þau sér að maka eða varp-
stað. Vinsælasti varpstaðurinn er
mjölvara og eggjafjöldinn er á bilinu
2-300. Einni til tveimur vikum síðar
klekjast lirfumar út og taka til við að
éta og spinna þræði í mjölið.
Þær eru gulhvítar, stundum með
rauðleitum eða grænleitum blæ. Við
stofuhita geta þær náð allt að 15-20
mm lengd á einum til tveimur mán-
uðum. Þá leita lirfumar í sprungur
eða rifur þar sem þær geta púpað sig
í friði og ró. Á rétt um 3 vikum
myndbreytist púpan í fiðrildi. Korn-
mölurinn nær allt að fjórum kynslóð-
rnn á ári í upphituðu húsnæði.
Tjónið sem kornmölurinn veldur
er verst vegna þráðanna sem lirfum-
ar spinna svo að mjölið hleypur í
kekki. Auk þess er úrgangur þeirra
lyktarleiður og litar mjölið grábrúnt.
Fatamölur
Guli fatamölurinn var áður fyrr
algengari í húsum hér á landi en er
nú orðinn sjaldséðari. Mölflugan er
um 7 mm löng með 10-16 mm gul-
gljáandi vænghaf.
Lirfur fiðrOdanna valda mönnum
tjóni. Þær leggjast á ullarvörur og
skinn og naga hvort tveggja sér til
lífsviðurværis. Lirfur mölsins éta
ekki baðmullar- eða gerviefni.
Fækkun fatamalarins er rakin til
þess hversu hlutfallslega er orðiö
lítið um ullarefni i fatnaði, húsgögn-
um og gólfefnum.
Ryksugun gólfteppa og þurrt loft-
slag í húsum gerir einnig mölnum,
eins og mörgum öðrum skordýram,
lífið leitt.
Pöddur, Rit Landverndar
Vióar- rimlagluqqatjölí
Framleiðum eftir þínu máli viðargluggatjöld.
Margar lita- og viðartegundir, tvílakkaður viður.
Einnig rúllu-, strimla-, myrkva- og ál-rimlagluggatjöld.
Bslensk framleiðsla
Stuttur afgreiðslutími
Vönduð vinna - Betra verð
Pílugluggatjöld hf
Suðurlandsbraut 16 • sími 568 3633 • fax 568 3630

Spennandi nýjungar f
innrömmun og mikið
úrval rammaefnis
Mfttáit
Lisitplaköt:
Grafík
Silkiþrykk
íslensk list
ístmunhr
Innlendir og
endir í miklu
úrvali
Listhúsinu í Laugardal * Engjateigi 17-19*5: 568 0565

WICANDERS
Vissir þú að...
Mesta úrval
náttúrukorks á Islandi.
Tfi/" orkur er frá náttúrunnar hendi byggður upp af lojtfylltum
holum. I hverjum rúmsentimetra af kork eru 125.000
loftsellur sem pjðir að 50% korksins er loft. Þess vegna er svo gott að
ganga á korkgólfum.
Þau pola velþtjstingfrá pungum húsgögnum og mjóum hœlum /
vegna þess að korkurinn réttir úr sérþegarþijstingurinn hveifur
- alveg eins og korktappi úr kampavínsflösku.
icanders gólfin hafia einstakt "fagurfmðilegt
W langlífi".
Náttúrugólfefni eins og viður og korkur hafa
gifurlegajfirhurðiyfir önnur gólfefni þar sem þau
eru sígild.
Þau eldast fallega og eru fógur jafnvelþó þau s'"
orðingömul.
Þ.ÞORGRIMSSON & CO
ÁRMÚLI 29 108 RVK SÍMAR: 553-8640 & 568-6100 -* Útsölustaðir
DNAGrafík/1997