Dagblaðið Vísir - DV - 17.09.1998, Qupperneq 4
4
FIMMTUDAGUR 17. SEPTEMBER 1998
Fréttir
Fatlaðir í hjólastólum kannast við hindranir í þjóðfélaginu:
„Er annars flokks
þjóðfélagsþegn"
Fatlaðir í hjólastólum rekast oft
og tíöum á þröskulda í íslensku
þjóðfélagi. Dæmin eru mýmörg eða
eins og fatlaðir eru margir.
Margrét Edda Stefánsdóttir er 22
ára. Hún er bundin í hjólastól.
Ástæðuna má rekja til fæðingarinn-
ar. Þegar hún var á leiðinni i heim-
inn vildi móðir hennar að fram-
kvæmdur yrði keisaraskurður.
Læknarnir sögöu það vera óþarft.
Þegar stúlkan leit dagsins ljós var
naflastrengurinn vafinn utan um
hálsinn á henni. Afleiðingin var
skemmdar heilastöðvar. í dag býr
Margrét og Jón Þór heima í stofu. Hún rekst sífellt á þröskulda í þjóðfélaginu.
Margrét Edda með kærasta sínum,
Jóni Þóri Ólafssyni, sem er 100% ör-
yrki.
Margrét Edda hefur kynnst
hindrunum í þjóðfélaginu. Það eru
hindranir sem fatlaöir í hjólastólum
kannast við. Hún vill sérstaklega
benda á hve víða vantar aðgengi
fyrir fatlaða. Segja má að fyrir utan
líkamlegu fótlunina verði þeir þess
vegna félagslega fatlaöir. Jón Þór er
búinn að skrifa niður nöfn veitinga-
staða og kvikmyndahúsa þar sem
ekki er aðgengi fyrir fatlaða. Sá listi
er langur.
„Sjálfsbjörg hefur haft samband
við veitingahús og kvikmyndahús
út af þessu en það gerist ekki neitt.“
Félagið kemur að lokuðum dyrum á
viðkomandi stöðum.
Margrét Edda og Jón Þór hafa oft
ætlað að fara saman á veitingahús.
Þær ferðir enda oft snögglega þegar
í ljós kemur að Margrét Edda kemst
ekki inn vegna þess að ekki er gert
ráð fyrir fotluðum í hjólastólum.
„Þegar það gerist finnst mér ég ekki
vera velkomin. Það er eins og eig-
endumir vilji ekki að fatlaðir komi
inn. Mér finnst ég vera útilokuð og
ég er í rauninni annars flokks þjóð-
félagsþegn. Ég er ung og ég vil
skemmta mér eins og annað ungt
fólk.“ Margrét Edda vill þó að það
komi fram að á Hard Rock Café sé
aðgengi fyrir fatlaða. Þangað fer
DV mynd E.ÓI.
parið oft þegar það fer út að borða.
„Fatlaðir fá þar auk þess helmings
afslátt. Það er skábraut á Rauða
ljóninu úti á Seltjarnamesi auk
þess sem það er skábraut við veit-
ingastaðinn Camso.“ Margrét Edda
vill taka fram að fatlaðir í hjólastól-
um komast ekki inn í Alþingishús-
ið. „Eiga ekki allir að komast þang-
að inn? Það er einn þröngur stigi
upp á áheyrendapallinn."
Margrét Edda segist vera ham-
ingjusöm að vissu leyti. „Ég á frá-
bæran kærasta og yndislega fjöl-
skyldu." Þrátt fyrir hjálp og um-
hyggju hennar nánustu minnka
ekki hindranimar í þjóðfélaginu.
Það þarf meira til. -SJ
Ný íslensk kvikmynd:
Dansinum vel
tekið í Toronto
„Viðtökur hafa verið mjög góðar.
Myndin var frumsýnd fýrir fúllu
húsi og ég gat ekki betur séð en að
áhorfendur hafi
verið hrifhir. Ég
get því veriö mjög
sáttur við fyrstu
viðbrögð sem
myndin fær,“
sagði Ágúst Guð-
mundsson kvik-
Ágúst myndagerðarmað-
Guðmundsson. ur í samtali við
DV frá Kanada í
gær en um helgina var nýjasta kvik-
mynd hans, Dansinn, frumsýnd á
kvikmyndahátíðinni í Toronto.
Myndin var síðan aftur sýnd í gær
fyrir fullu húsi. Hún verður frum-
sýnd hér á landi 23. september næst-
komandi.
Dómar eru ekki famir að birtast
í blöðum þar vestra en í kynningar-
blaði hátíðarinnar fer framkvæmda-
stjóri hennar, Piers Handling, lof-
samlegum oröum um Dansinn.
Hann segir að myndin fjalli á áhuga-
verðan hátt um flókna hluti á borð
við ást, vináttu og sannleika lífsins.
Niðurstaðan sé falleg, fersk og upp-
lífgandi kvikmynd. -bjb
Klögumálin ganga á víxI
Innan stjórnkerfisins ís-
lenska höfum við átt þvi láni
að fagna að eiga væna menn
og vandaða í flestum embætt-
um, menn sem mega ekki
vamm sitt vita. Góða menn
og grandvara eins og sagt
hefur verið.
Það er af þessum sökum
sem upp komst um strákinn
Tuma í Landsbankalaxamál-
inu, vegna þess að bæði rik-
isendurskoðandi, alþingis-
menn og menn i stjórnkerf-
inu töldu það ámælisvert fyr-
ir góða og grandvara banka-
stjóra að veiða of marga laxa.
Bankastjórarnir voru enn
fremur svo góðir og grand-
varir að þeir sögðu strax af
sér, vegna meintra brota
sinna í starfi. Það hafði falliö
kusk á hvítflibbann. En jafn-
framt hófu þeir gagnsókn,
bankastjórarnir, vegna þess aö þeim þótti það
ámælisvert að öðrum skyldi finnast það ámælis-
vert að þeir hefðu veitt of marga laxa, í ljósi þess
að aðrir bankastjórar og ýmsir aðrir í stjórn-
kerfnu höfðu komist upp með það að veiða marga
laxa, án þess að það þætti ámælisvert.
Inn í þessa umræðu blandaðist svo mál úr
Seðlabankanum, þar sem ríkisendurskoðandi
hafði talið það hagsmunárekstur að seðlabanka-
stjórar skyldu vera aðilar aö veiðifélagi, sem
leigði Seðlabankanum veiðileyfi í ánni sem þeir
höfðu leigt.
Nú hefur komið í ljós að annar seðlabanka-
stjórinn, Tómas Ámason, sem nú er kominn á
eftirlaun, hefur móðgast mjög alvarlega vegna
þessarar athugasemdar ríkisendurskoðanda,
vegna þess að Tómas er vandur að virðingu sinni
og er í hópi þeirra góðu og grandvöru manna,
sem hafa axlað ábyrgð í stjómkerfinu. Tómas er
hins vegar svo grandvar maður að hann beið með
að láta þesa móðgun sína i ljós, þar til núna, að
samviska hans leyfir honum ekki að bíða lengur
og nú hefur hann sem sagt skrifað bréf til for-
sætisnefndar Alþingis, þar sem hann kvartar
undan ríkisendurskoðanda og vænir hann raun-
ar um að hafa misnotað aðstöðu sína með því að
senda Seðlabankanum reikning fyrir vinnu sína.
Á það að vísu aðallega við um fyrrverandi, látinn
ríkisendurskoðanda en Tómas er svo móðgaður
að hann vill að þetta komi fram.
Ríkisendurskoðandi Sigurður Þórðarson er
sömuleiðis í hópi vandaðra embættismanna sem
ekki mega vamm sitt vita og nú er Sigurður yfir
sig móðgaður út í Tómas fyrir að hafa verið
móðgaður út í Sigurð og hefur svarað Tómasi.
Búast má fastlega við því að Tómas móðgist aft-
ur út í Sigurð fyrir móðgunina og stefnir nú i
harða og jafna keppni milli þeirra félaga hvort sé
meira móðgaöur og hvor geti móðgað hinn oftar
áður en yfir lýkur.
Þessi deila sýnir svo ekki veröur um villst að
íslendingar geta þakkað sínum sæla fyrir ráð-
vendni og grandvarleika helstu og æðstu embætt-
ismanna þjóðarinnar, sem láta ekki við það sitja
aö móðgast i starfinu. Þeir móðgast líka þótt þeir
séu komnir á eftirlaun.
Dagfari
Stuttar fréttir :dv
Gunnlaugur selur
Gunrdaugur
Sigmundsson al-
þingismaður hef-
ur selt um helm-
ing hlutabréfa
sinna og fjöl-
skyldu sinnar í
Kögun hf„ alls
14% hlut. Kaup-
andi er Kaupþing. Markaðsverð fyr-
irtækisins er af Viðskiptablaðinu
talið vera minnst 430 milljónir
þannig að Gunnlaugur gæti hafa
fengiö ríflega 60 milljónir fyrir hlut-
inn. Hann verður áfram ffarn-
kvæmdastjóri.
Detta á Verðbréfaþing
Viðskiptablaðið segir að veriðsé
að ganga frá átta mánaða uppgjöri
lyflafyrirtækisins Delta hf. Að því
loknu verði sótt um upptöku þess á
Verðbréfaþing íslands. Hluthafar
Delta eru 104 og tíu stærstu eiga um
70% hlutafjárins.
Eftirlit í Eistlandi
Vinnueftirlit ríkisins heldur í
nóvember námskeið í Eistlandi
fyrir þarlenda vinnueftirlitsmenn
í fiskvinnslu. Verkefniö er unnið
að beiðni eistneska vinnueftirlits-
ins og styrkt af Norræna vinnu-
vemdarráðinu. Fréttabréf Vinnu-
eftirlitsins greinir frá þessu.
Gengið veikist
Landsbankinn spáir því að
gengi krónunnar haldi áffarn að
veikjast en gengisvísitalan hefúr
lækkað um 0,95% frá 30. júní
Sett fyrir hrakvirði
Fyrirtækið
Tölvusamskipti,
sem m.a. lét
hanna skjáfaxfor-
rit fyrir um ára-
tug, hefur verið
selt bandarisku
tölvufyrirtæki
fyrir hrakvirði,
eða sem svarar fýrir naínverð hluta-
bréfanna, 36 milljónfr króna. Hluta-
féð er greitt með hlutabréfúm í
bandariska fýrirtækinu. Viðskipta-
blaðið hefur eftir Pétri Blöndal
stjómarformanni að mistekist hafi
að markaðssetja hugbúnað fýrirtæk-
isins og það bnmnið inni með hann.
SPRON hagnast
Hagnaður af rekstri SPRON á
fjTri helmingi ársins nam 52 millj-
ónum króna eftir skatta. Innlán juk-
ust um 15% og voru 12,5 milljarðar.
Utlán námu rúmum 10 milljörðum
króna. Eigið fe SPRON er 1.260 millj-
ónir króna.
Skolpsamningur
Reykjanesbær og vamarliðið á
Keflavikurflugvelli hafa samið um
að byggja sameiginlega upp og reka
skolpveitu, hreinsi- og dælustöð fýr-
ir Njarðvík og Keflavíkurflugvöll.
Kerfiö kostar 450 milljónir og greið-
ir vamarliðið rúm 52% kostnaðar-
ins. RÚV sagði frá.
Sök Sjálfstæöisflokks
Við erum
langt á eftir ná-
grannalöndun-
um í mennta-
málum og það er
sök Sjálfstæðis-
flokksins, segir
Ágúst Einarsson
alþingismaður á
vefsíðu sinni. Hann segir að
leggja þurfi fram meira fé til
menntakerfisins í samræmi við
menntastefnu vmstrimanna.
Færri þýskunemar
Helmingi færri nemendur hafa
verið innritaðir í Háskóla íslands
í Þýskunám en í fyrra, eða 15-18
manns, þar af eru níu sem hafa
þýsku sem aðalnámsgrein. Und-
anfarin ár hafa nýneniar verið
30-40. Morgunblaðið sagði frá.
Hómópatar
Ellefu íslenskir hómópatar hafa
útskrifast frá breskum hómópata-
skóla eftir fjögun'a ára nám. Námið
hefúr að mestu farið fram hér á
landi að sögn Morgunblaðsins.
-SÁ