Dagblaðið Vísir - DV - 19.07.2000, Blaðsíða 2
2
MIÐVIKUDAGUR 19. JÚLÍ 2000
I>V
Fréttir
Afrakstur vinnu og vitnisburða Gísla Guðjónssonar, réttarsálfræðings í Bretlandi:
Sleppt eftir 25 ár og
fékk 1 milljón punda
- Andy var dæmdur fyrir morð á 14 ára stúlku - Gísli sýndi fram á ótrúverðuga játningu
17 ára var Andy Evans dæmdur
fyrir morð. Hann sat inni í 25 ár,
aldarfjórðung, áður en Gísli Guð-
jónsson réttarsálfræðingur frá Is-
landi kom til skjalanna og átti
stærstan þátt í að hann var sýknað-
ur. Gísli gerði mat á málið og sál-
fræðimat á Andy sem sýndi fram á
að játningar hans voru ekki trú-
verðugar. Gísli bar síðan vitni fyrir
Hæstarétti.
25 ára afplánun er mettími hjá
breskum fanga sem síðar reynist
saklaus. Andy hefur nú sett annað
met. Dómstóll dæmdi honum nýlega
metupphæð i skaðaðbætur fyrir
fangelsisafplánun - 750 þúsund
sterlingspunda viðbót við þau 250
þúsund sem hann hafði þegar feng-
ið. Andy hefur því fengið greidda 1
milljón sterlingspunda, jafnvirði 118
milljóna íslenskra króna.
„I fyrstu byrjaði ég að eyða pening-
um eins og brjálæðingur," segir Andy
í viðtali við The Guardian. „Eitt sinn
gaf ég leigubilstjóra 200 punda þjórfé
(um 24 þúsund krónur). Þegar tölvan
mín bilaði keypti ég mér fimm aðrar...
Gísli fékk Andy lausan eftir 25 ár
Gísli Guöjónsson var nýlega við-
staddur brúdkaup Andys Evans, 45
ára Breta, sem sat inni í 25 ár fyrir
morö sem hann framdi ekki. Frelsi
sitt í dag getur Andy aö langmestu
leyti þakkaö réttarsáifræöingnum
frá íslandi.
Eldhúsið mitt var fúlit af guð veit hve
mörgum blöndunarvélum," segir Andy
sem var búinn að kaupa sér 12 stóra
heftara áður en hann vissi af. En hann
er orðinn ráðsettari í dag.
Það var lögreglan í Stoke on Trent -
í borginni sem Guðjón Þórðarson og
hans menn búa - sem handtók Andy
dag einn í október árið 1972. Hann ját-
aði þá á sig aö eigin frumkvæði morð
á 14 ára stúlku. Andy var einfari, gat
varla lesið né skrifað, tók þunglyndis-
lyf og var að bíða eftir að fá sig lausan
úr hemum vegna vanheilsu. „Líf mitt
var í rúst,“ segir Andy. Áður en hann
fór til Stoke-lögreglunnar dreymdi
hann draum þar sem hann sá óræða
blöndu af ímynduðum kvenmannsand-
litum. Þar með varð Andy fullviss um
að hann bæri ábyrgð á dauða hinnar
14 ára skólastúlku!
„Með því að játa taldi ég mig
verða lausan við aUa vitleysuna í
kollinum á mér.“ Hann var yfir-
heyrður í 4 daga án lögmanns. Eng-
ar sannanir lágu til grundvallar
játningu Andys. Til að skerpa minni
hans gáfu geðlæknar honum „sann-
leiksmeðul". „Þau rugluðu mig og
ég taldi mig kominn á aðra
plánetu," segir hann.
Hann hlaut lifstíðardóm.
Vandi við breskt réttarfar,
segír Gísli
Rúmum 2 áratugum síðar kom Gísli
Guðjónsson til sögunnar.
„Vandinn við breskt réttarfar er að
ef dæmdur morðingi fer í fangelsi og
dregur játningu sína til baka vinnur
slíkt á móti honum. Eina leiðin er að
„iðrast". Þá er mönnum sleppt út áður
en mjög langt um líður. Ef Andy hefði
ákveðiö að neita ekki sök eftir að hann
fór inn og þykjast iðrast, þó hann hafi
ekki framið morðið, hefði hann slopp-
ið miklu fyrr út,“ sagði Gísli í samtali
við DV.
Gísla vai- nýlega boðið í brúðkaup
Andys í Bretlandi. Sambandið hófst
með því að eiginkonan, Sue, svaraði
smáauglýsingu Andys - „Hreingem-
ingarkona óskast". Úr varð hjónaband.
Fanginn fyrrverandi er nú að ná áttum
í lífmu þó biturleiki og martraðir hrjái
hann enn. Hjónin fara brátt í brúð-
kaupsferð til Karibahafsins og ætla að
kaupa hús í Nottingham. -Ótt
Ósamkomulag um laugardagslokanir í miðborginni:
Umdeild lokun Laugavegar
- stjórnað með tilskipunum, segir stjórnarmaður í Laugavegssamtökunum
Gunnar Guöjónsson, stjórnarmaöur í Laugavegssamtökunum, segir gerræðisleg vinnubrögö Kristínar Einarsdóttur,
framkvæmdastjóra miöbæjarstjórnar, hafa ráöiö lokunum á Laugaveginum í sumar. 98 prósent kaupmanna á því
svæöi Laugavegarins sem lokaö var eru á móti aögeröum miöþæjarstjórnar.
„Við höfum hvergi haft tök á að
hafa áhrif á þessar lokanir og ekk-
ert samráð hefur verið haft við
okkur þrátt fyrir að framkvæmda-
stjóri miðborgarstjómar hafi til-
kynnt það í fjölmiðlum að það ætti
að stjórna þessu með hagsmuni
kaupmanna í huga,“ segir Gunnar
Guðjónsson, stjórnarmaöur í
Laugavegssamtökunum, um laug-
ardagslokanir sem skipulagðar
eru í miðborginni i sumar.
Laugavegssamtökin hafa nú
sent frá sér mótmælabréf sem stfl-
að er á Kristínu Einarsdóttur,
framkvæmdastjóra Miðborgar-
stjómar, þar sem hún er vænd um
gerræðisleg vinnubrögð í fram-
kvæmd lokananna. 98 prósent
verslunareigenda á umræddu
svæði skrifuðu undir mótmælin
sem eru svohljóðandi:
„Við undirritaðir, kaupmenn og
rekstraraðilar á Laugaveginum frá
Klapparstíg að Bankastræti, vflj-
um koma á framfæri harðorðum
mótmælum viö borgarstjóra og
miðborgarstjórn vegna gerræðis-
legra vinnubragða framkvæmda-
stjórans, Kristínar Einarsdóttur,
við framkvæmd lokana fyrir bOa-
umferð um miðborgina á laugar-
dögum í surnar."
„Þetta er eins og var í Ráðstjóm-
arríkjunum gömlu þar sem stjóm-
að var með tOskipunum," segir
Gunnar Guðjónsson.
Hann segir Kristinu hafa ákveð-
ið lokanir einhliða og oft með
slæmum afleiðingum.
„Síðasta laugardag var Lauga-
veginum lokað í vondu veðri og
þaö sást varla sála á götunni. Þeg-
ar verslunareigendur stóöu að lok-
uninni sjálfir var aUtaf eitthvað að
gerast í götunni og við gerðum
þetta þegar veður leyfði því fólk
nennir ekkert að labba úti í vondu
veðri. Við erum ekki á móti lokun-
unum í sjálfu sér heldur vOjum
við að samráð sé haft um það
hvenær, hvemig og á hvaða for-
sendum það verði lokað," segir
hann.
Hafði fullt samráð
Kristín Einarsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Miðbæjarstjómar,
segir ásakanir Laugavegssamtak-
anna um gerræðisleg vinnubrögð
koma flatt upp á sig.
„Þetta var í samráðsferli í mánað-
artíma áður en kom tO lokananna
og við höfðum gengið á mOli og rætt
við atvinnurekendur á svæöinu um
þetta og fengum það út að um 80-90
prósent væru þessu fylgjandi. Stjórn
Þróunarfélags Miðborgarinnar var
aðgeröunum fylgjandi og það er
auðvitað rætt við Þróunarfélag Mið-
borgarinnar því Laugavegurinn er
bara örlítOl partur af því sem lokað
er,“ segir hún.
Hún segir erfitt að ákveða skyndi-
lega aö hætta við lokanir vegna veð-
urs.
„Viö ákváðum aö hætta við að
loka 8. júli vegna slæmrar veður-
spár en svo létum við slag standa
síðustu helgi. Það er ekki hægt að
hætta við skyndOega þegar kemur i
ljós að veðrið er vont enda viO lög-
reglan þaö ekki og það er mjög skOj-
anlegt," segir Kristín.
Þegar DV hitti Kristínu að máli
seinni partinn í gær hafði hún enn
ekki fengið mótmælabréf Laugavegs-
samtakanna formlega í hendur.
„Ég uppgötvaði það óvænt á fundi
að þetta bréf væri í gangi en ég hef
ekki fengið það sent sjálf. Þetta eru
ekki litlar ásakanir á hendur mér en
ég stend keik og hef haft fuOt samráð
við málsaðeigandi aðfla. Ég vil vinna
með þessu fólki og ber engan kala til
þess og vona aö þetta hafl verið gert
að óathuguðu máli,“ segir hún. -jtr
mmm
Föst skot
Bankastjóri Landsbankans, Hafl-
dór J. Kristjánsson, er harðorður í
garð seðlabanka-
stjóra og forstjóra
FBA og segir það
ekki stórmannlegt
að kannast ekki við
aðild að sameigin-
legri ákvörðun aö
loka fyrir gjaldeyr-
isviðskipti. HaOdór
segir að um það megi deila hvort
ákvörðunin hafl verið rétt en það
skipti engu þótt Landsbankinn hafi
átt frumkvæðið enda sé ekki við
einn að sakast þegar svona atburðir
gerast. Dagur greindi frá.
Harma afstöðu Heimdallar
Stjórnarfundur Sambands ungra
framsóknarmanna sem haldinn var
í Reykjavík nýlega harmar í álykt-
un þá skoðun ungra Heimdellinga
að lögleiða beri flkniefni hér á
landi. Frá þessu var sagt í Degi.
Búist viö flóði
Mikið vatn er i Jökulsá á FjöOum
við brúna austan Ásbyrgis og mjög
mikið við Upptyppinga. Búist er við
flóði neðar í ánni. Kári Kristjánsson
landvörður sagði í samtali við
fréttastofu RÚV að hann hefði ekki
séð svo mikið vatn í ánni í 12 ár. í
síðasta flóði í ánni fór vegurinn í
sundur austan við Ásbyrgi og við
Grímsstaði.
Hitabylgja
Hitabylgja hefur gengið yfir Aust-
urland undanfama daga og ferða-
fólk streymt á svæðið. I gær voru öO
tjaldstæði á Egilsstöðum fuO og um
500 manns gistu í Atlavík í fyrri-
nótt. Hafði einn á orði að Atlavíkin
væri eins og fjölbýlishús í Breið-
holtinu. Margir urðu frá að hverfa
vegna plássleysis og var ástandið
svipað á Seyðsfirði. Morgunblaðið
greindi frá.
Metár í hjónaskilnuöum
Árið í ár verður líklega metár
hvaða fjölda hjónaskilnaða varðar
hérlendis. Á fyrri hluta ársins voru
skilnaðir 100 fleiri en á sama tíma í
fyrra. RÚV sagði frá.
Englarnir fá verðlaun
Kvikmynd Friðriks Þórs Friðriks-
sonar, Englar alheimsins, hlaut
tvenn verðlaun á kvikmyndahátíð-
inni í Karlovy Vary
í Tékklandi um
helgina. Englarnir
voru valdir besta
myndin af Alþjóða-
samtökum kvik-
myndagagnrýnenda
auk þess að fá sér-
staka viðurkenn-
ingu frá aðaldómnefnd hátíðarinn-
ar. Að sögn leikstjórans voru við-
tökur áhorfenda ótrúlega góðar.
Morgunblaðið sagði frá.
Sparisjóðir sameinaðir
Að undanfórnu hafa staðið yfir
viðræður um sameiningu spari-
sjóða á Vestfjörðum og bendir
margt til að nýr sameinaður spari-
sjóöur Vestfirðinga gæti orðið til
fyrir næstu áramót. Sparisjóðirnir
sem um ræðir eru Eyrasparisjóður
á Patreksfirði og Tálknafirði, Spari-
sjóður Þingeyrarhrepps, Sparisjóð-
ur Önundarfjarðar og Sparisjóður
Súðavíkur. Morgunblaöið greindi
frá. -aþ