Dagblaðið Vísir - DV - 27.10.2000, Blaðsíða 13

13
FÖSTUDAGUR 27. OKTÓBER 2000
DV
í gærkvöld var sjötta og síð-
asta verkið á leiklistarhátíð-
inni Á mörkunum frumsýnt í
Tjarnarbíói, gamanleikurinn
Góðar hægðir eftir Auði Har-
alds. Væntanlegum áhorfend-
um til upplýsingar skal strax
tekið fram að innihaldið hefur
lítið með hægðir að gera. Aðal-
persónumar eru karl og kona
á „besta“ aldri og leiðir þeirra
liggja saman þegar Ingibergur
gerist húsvörður í blokkinni
þar sem Elsa býr. Elsa sem
vinnur við að þýða texta sjón-
varpsteiknimynda yfir á ást-
kæra ylhýra er fremur illa á
sig komin líkamlega eftir
harkalega lendingu á stofugólf-
inu. Skapið er því ekki upp á
marga fiska þegar Ingibergur
byrjar að venja komur sínar
til hennar en það breytist og
áður en langt um líður er sam-
band þeirra orðið hið innileg-
asta. En það eru ýmis ljón i
veginum önnur en gifs og hálskragar.
Leikiist
Helstu höfundareinkenni Auðar eru húmor og
kaldhæðni og líkt og hún sjálf er Elsa orðheppin
og tilsvör hennar oftar en ekki meinhæðin.
Tungumálið er henni bæði vopn og brynja því
viðkvæm sál leynist undir hrjúfu yfirborðinu.
Soffia Jakobsdóttir leikur Elsu og átti auðvelt
með að samsama sig persónunni. Hreyfingar
hennar takmarkast af alls konar umbúðum sem
gerir þaö að verkum að raddblærinn verður enn
mikOvægari en ella. Hæðnistónninn náði vel í
Þórir Geirsson) eru sjálfhverf
og eigingjöm og ætlast m.a. til
þess að mamma sé ávallt til-
búin til að passa þegar þeim
hentar. Þau kæra sig því ekk-
ert um náungann sem keppir
við þau um frítíma hennar.
Frá höfundarins hendi eru
þau frekar týpur en fullmótað-
ar persónur og því lítil tæki-
færi til raunverulegra tilþrifa
í leik. Margrét og Sveinn kom-
ast vel frá sínu og sama má
segja um Erlu Rut Harðardótt-
ur sem er í nokkrum smárull-
um. Leikmynd og búningar
hæfa verkinu vel en pásur
milli atriða drógu fúllmikið
úr tempói sýningarinnar.
Gunnar Gunnsteinsson
leikstýrir uppfærslunni og má
vel við sinn hlut una. Leikrit-
ið býður í raun ekki upp á
annað en tiltölulega raunsæ-
islega útfærslu og Gunnar vel-
ur þá leið að leggja allt kapp á
að koma kómíkinni í textanum vel til skila.
Lengri æfingartími hefði ekki komið að sök og
nokkuð bar á óöryggi í textaflutningi. Góðar
hægðir er ekkert tímamótaverk í íslenskri leik-
ritun en hin ágætasta skemmtun eins og hlátra-
sköll frumsýningargesta vitnuðu hvað best um.
Halldóra Friðjónsdóttir
Draumasmiöjan sýnir í Tjarnarbíói: Góöar hægöir eftir
Auöi Haralds. Leikmynd og búningar: María Ólafsdóttir.
Hljóö/val á tónlist: Þorvaldur B. Þorvaldsson. Lýsing:
Alfreö Sturla Böövarsson. Leikstjórn: Gunnar Gunn-
steinsson.
Erlingur Gíslason og Soffía Jakobsdóttir í hlutverkum Elsu og Ingibergs
Ýmis ijón verða í vegi fyrir þeim önnur en gifs og hálskragar.
gegn og reiðin en sársaukinn sem stöku sinnum
braust upp á yfirborðið var ekki alveg jafn vel
mótaður. Ingibergur er mun viðmótsþýðari enda
þarf hann ekki að vera kjaftfor vilji hann láta
taka mark á sér. í fyrstu gæti maður ætlað að
hann væri fremur heimskur en þegar betur er að
gáð er hann gæddur þeim ágæta eiginleika að
heyra bara það sem hann vill heyra og heldur
sínu striki hvað sem á gengur. Erlingur Gíslason
var sem sniðinn fyrir hlutverkið, hæfilega
álappalegur en hlýr og vingjarnlegur. Unga kyn-
slóðin fær fremur nöturlega útreið í þessu verki.
Börn Elsu (Margrét Kr. Pétursdóttir og Sveinn
Það er líf eftir fimmtugt
Tónlist
Milli draums og veruleika
Þegar Guðrún Ingimarsdóttir sópransöngkona
hélt debúttónleika sina í Hafnarborg fyrir tveim-
ur árum hafði hún sér til fulltingis píanóleikara
og ílautuleikara og á tónleikum sínum í Lista-
safni íslands á þriðjudagskvöldið hafði hún valið
sams konar hljóðfærasamsetningu. Pianóleikar-
inn var sá sami, Steinunn Birna Ragnarsdóttir,
en flautuleikarinn var Alexander Auer, ættaður
frá Transylvaníu.
Efnisskráin var fjölbreytt og hófst á resitatívi
og aríu úr kantötu BWV 209 eftir J. S. Bach, Non
sa che sia dolore?Parti pur, sem Guðrún söng af
miklu öryggi. Flauelsmjúkur tónn Auers var í
góðu samræmi við þýðan og fallegan hljóm Guð-
rúnar og þau miðluðu inntaki þessarar trega-
fullu tónlistar af mikilli smekkvísi þar sem til-
finningum var haldið innan skynsamlegra
marka. Guðrún hefur á þessum tveimur árum
náð mun betra valdi á tónmynduninni, rödd
hennar er opin og tær og hljómurinn þýður og
fallegur. Sú reynsla sem hún hefur öðlast á þess-
um tíma hefur greinilega haft sitt að segja um ör-
yggi og performansinn í heild sinni.
Björt og hamingjurik aría Hándels, Meine
Seele hört im Sehen, var fallega flutt og af natni
og alúð, gott jafnvægi var í tríóinu og náðu þau
að hrífa mann með sér með lifandi flutningi sem
var einnig áberandi í hinni skemmtilegu aríu Ei,
wie schmeckt der kaffee Sússe eftir Bach þar sem
kaffidrykkja er lofuð í hástert í fógrum tónum.
Auer lék svo Hamburger sónötu C.P.E. Bachs
ásamt Steinunni sem var i continuo hlutverki og
DV-MYND PJETTJR
Guðrún ingimarsdóttir sópransöngkona
Rödd hennar er opin og tær og hljómurinn þýður
og fallegur
fórst það afskaplega vel úr hendi. Leikur hennar
var hófstilltur, áslátturinn fágaður og mjúkur óg
tengsl hennar við flautuleikarann í góðu lagi.
Hendingamótun þeirra var skýr og heildarsvip-
urinn hrífandi þó að tengingin milli kaflanna
tveggja hefði mátt vera aðeins meira sannfær-
andi. Að sama skapi var Fantasía Faurés, sem
Auer lék ásamt Steinunni eftir hlé, vel flutt með
svífandi flæði og samspil þeirra skothelt.
Þrjú lög úr Sjálfstæðu fólki eftir Atla Heimi
Sveinsson voru síðust fyrir hlé og var vel farið
með þau en ég hefði viljað sjá nótunum sleppt.
Steinunn fór þar á kostum í píanópörtunum sem
hafa sjaldan eða aldrei fengið jafnfallega meðferð
í mínum eyrum.
Það sem bar einna hæst eftir hlé var Une flute
invisible eftir Saint-Saens. Einlægur flutningur-
inn lá einhvers staðar á mörkum draums og
veruleika með dansandi flaututónunum sem virt-
ust koma úr hvergilandi, því eins og titill verks-
ins gefur til kynna var flautuleikarinn í felum.
Næturgalinn eftir Delibes var sérlega ljúfur
áheymar, samspil triósins nostursamlega útfært
og söngur Guðrúnar agaður og fallegur i þessu
vandmeðfama verki. Lokaverkið á þessum prýði-
legu tónleikum var svo Bravour tilbrigði Adams
við stef eftir Mozart, Ah, vous, dirais-je, maman
eða ABCD eins og flestir þekkja það. Þetta er kól-
eratúr glansstykki sem gerir miklar kröfur til
flytjandans og fór Guðrún í gegnum verkið af
nokkurri varfæmi en náði þó tilætluðum áhrif-
um, þ.e. að ýfa upp gæsahúð áheyrenda og þar á
meöal undirritaðrar sem naut flutningsins og
tónleikanna í heild til hins ýtrasta.
Amdls Björk Ásgeirsdóttir
Furðutól og draugahljóð
Kaliforníubúinn Don Buchla, sem er menntað-
ur í eðlisfræði og lífeðlisfræði, auk þess að vera
tónlistarmaður, kom fram á tónleikum Art2000 í
Salnum í Kópavogi á þriðjudagskvöldið og lék á
afar nýstárleg hljóðfæri sem hann hefur fundið
upp og kallar Lightning og Marimba Lumina.
Hið fyrmefnda samanstendur af tveimur kjuðum
sem notaðir eru til að slá á ósýnilegt trommusett
en rétt hjá er nemi sem skynjar fjarlægð kjuð-
anna og gefur frá sér mismunandi hljóð eftir því
hvar þeir eru. Hljóðfærið hefur ýmsar stillingar
og hljóðin sem það gaf frá sér á tónleikunum
voru afar fjölbreytileg. Heyra mátti bjöllur, fugla-
söng, alls konar trommur og jafnvel eitthvað sem
minnti á popp inni í örbylgjuofni. Sama má segja
um Marimba Lumina, en það er nokkurs konar
raf-marimba með mörgum aukamöguleikum sem
gefur hljóðfærinu nýjar og spennandi víddir.
Sumt sem hljómaði í Salnum þegar marimban
var slegin líktist engu á þessari jörð. Lék Buchla
ásamt félögum á þessi merkilegu hljóðfæri og var
útkoman svo skemmtileg að mann langaði mest
til að fara upp á svið og prófa furðutólin sjálfur.
Á tónleikunum mátti einnig heyra verkið Org-
anized Wind eftir Helga Pétursson. Það var leik-
ART 2000
ið af tónbandi og komu upphaflegu hljóðin úr
orgeli sem síðan voru unnin i tölvu. Helgi sagði
við áheyrendur á undan að kveikjan að verkinu
hefði verið þegar hann var einn í dimmri kirkju
að fikta við risastórt orgel. Komst hann að þvi að
hægt er að húa til alls kyns hljóð og óhljóð með
því að pota varlega í hljóðfærið og láta vindinn
gnauða um pípur þess. Það er auðvitað voða
draugalegt og til að endurskapa stemninguna
sem Helgi upplifði þegar hann var einn meö org-
elinu voru ljósin slökkt í salnum á meðan verkið
var leikið. Var útkoman eitthvað í líkingu við
orgel sem bráðnar og lekur niður á gólf. Organ-
ized Wind er ágætlega sköpuð tónlist en óhugn-
anleg byrjunin gaf þó fyrirheit um ómældan
hrylling sem einhvern veginn aldrei varð og
voru það óneitanlega vonbrigði.
Leiðinlegt var líka að Poeme Electronique eft-
ir frumkvöðulinn Edgard Varese var aflýst af
óviðráðanlegum ástæðum en Buchla og félagar
bættu fyrir það með því að leika djass. Ennfrem-
ur kom fram orgelkvartettinn Apparat en um
hann verður lítið sagt hér, enda dægurkennd tón-
listin sem hann spilar fyrir utan sérsvið undirrit-
aðs. Hins vegar var tónlistarflutningur Buchla og
félaga viðburður í íslensku tónlistarlifi og vonar
maður heitt að hljóðfærin dásamlegu verði jafn-
algeng og píanóið í nánustu framtíð.
JónasSen
___________Meniúng
Umsjón: Silja Aðalsteinsdóttir
Heimur Guðrídar
Annað kvöld kl. 20.30 verður sérstök
sýning á Heimi Guðríðar eftir Steinunni
Jóhannesdóttur í Skálholtskirkju. Sýn-
ingin er í tilefni af ráðstefnunni Frá-
sögnin í 2000 ár þar sem íjallað er um
leyndardóminn í frásögninni og trúar-
og uppeldisgildi hennar.
Meira en fimm ár eru síðan Heimur
Guðríðar hóf göngu sína milli kirkna
landsins undir stjórn höfundar síns.
Verkið fjallar um ævi og örlög Guðríðar
Símonardóttur sem rænt var í
Tyrkjaráninu 1627 og var ein fárra sem
áttu afturkvæmt til íslands. Hún varð
síðar eiginkona Hallgríms Péturssonar
sálmaskálds. Með hlutverk þeirra hjóna
fara Helga E. Jónsdóttir (á mynd) og
Jákob Þór Einarsson. Hörður Áskelsson
leikur sjálfur tónlist sína við verkið á
orgelið í Skálholtskirkju.
Til heidurs
Hallgrími
í dag kl. 16.30 gangast Stofnun Áma
Magnússonar og Listvinafélag Hall-
grimskirkju fyrir stuttri dagskrá í Hall-
grimskirkju í tilefni af fyrsta bindi í
heildarútgáfu verka hans sem kemur út
í dag og nánar var sagt frá á menningar-
síðu í gær, Þar mun Margrét Eggerts-
dóttir, umsjónarmaður útgáfunnar,
flytja erindi um Hallgrím og kynna út-
gáfuna, lesið verður upp úr hinni nýút-
komnu bók og flutt tónlist við sálma
Hallgríms. Öllum er heimill aðgangur.
Nýtt verk
eftir Þorkel
Á setningartónleik-
um Tónlistardaga
Dómkirkjunnar á
morgun kl. 17 verður
frumflutt tónverkið
„Undir aldamót" eftir
Þorkel Sigurbjörns-
son við kvæði Sigur-
björns Einarssonar.
Verkið er samið fyrir
kór, barnakór, málmblásara og orgel og
flytjendur auk Dómkórsins eru Skólakór
Kársness undir stjórn Þórunnar Björns-
dóttur, Guðný Einarsdóttir organleikari,
málmblásarar úr Sinfóníuhljómsveit Is-
lands og Marteinn H. Friðriksson. Önn-
ur verk á tónleikunum eru Aldasöngur
eftir Jón Nordal og orgelverk eftir J.S.
Bach sem Marteinn leikur.
Tónlistardagar Dómkirkjunnar
standa til 22. nóv. með fjölda athyglis-
verðra tónleika. Þetta er í 19. sinn sem
slík hátíð er haldin og sú fyrsta eftir
gagngerar endurbætur á kirkjunni sem
hafa bætt skilyrði til tónlistarflutnings
til mikilla muna.
ART2000 - Hol-
lenska tengingin
Margir íslendingar hafa sótt nám í
raftónlist til HoOands og því þykir við
hæfi að tileinka þeim eina tónleikana á
ART2000. Talsverður hluti listamann-
anna í kvöld kemur frá Hollandi eða á
einhverjar rætur þar, t.d. hljómsveitin
Stilluppsteypa sem hefur náð miklum
frama í Evrópu og gefið út marga diska.
Hljómsveitin millilendir hér á leiö til
Bandaríkjanna þar sem hún er að hefja
tónleikaferð.
Frá Hollandi kemur einnig verk eftir
tónskáldið Wouter Snoei fyrir fjögurra
rása tónband. Svo koma fram hljóm-
sveitirnar Vindva Mei og Product 8. Tón-
leikarnir hefjast kl 20 í Salnum og með
fram þeim er opin innsetningin Þrír
pýramídar eftir Jóhann G. Jóhannsson.
Gaman verður síðan á Gauki á Stöng frá
kl. 22.
Á morgun hefst dagskrá i Salnum kl.
17 með fyrirlestri Konrads Boemers og
kl. 20 hefjast lokatónleikamir með verki
eftir hann. Einnig verða leikin verk eft-
ir Davíð B. Fransson, Laurens Kagenaar,
Hlyn Aðils Vilmarsson og AuxPan. Og á
Gauki á Stöng kl. 22 verður í blálokin
eitt RafgrímubaU!!