Dagblaðið Vísir - DV - 15.03.2001, Blaðsíða 11
11
■f
FIMMTUDAGUR 15. MARS 2001____________________________
X>V______________________________________________________________________________________________________Hagsýni
^ Alþjóðlegur dagur neytendaréttar í dag:
Atta lágmarkskröfur neytenda
- flest mál í réttum farvegi hér segir Þuríður Hjartardóttir, framkvæmdastjóri NS
Talsvert skortir á aö íslenskir
neytendur njóti aö fullu þeirra rétt-
inda sem neytendasamtök um allan
heim telja lágmarksréttindi, segir í
fréttatilkynningu frá Neytendasam-
tökunum í tilefni af alþjóðlegum
degi neytendaréttar.
Þessi dagur er haldinn 15. mars
ár hvert og á honum minna neyt-
endasamtök um allan heim á átta
lágmarkskröfur neytenda sem eru
eftirfarandi:
- Réttur til fullnægjandi
grunnþarfa
- Réttur til öryggis
- Réttur til upplýsinga
- Réttur til aö velja
- Réttur til áheyrnar
- Réttur til bóta
- Réttur til fræðslu
- Réttur til heilbrigðs umhverfis
Þessar reglur urðu til í kjölfar
sögulegrar yfirlýsingar fyrrum for-
seta Bandaríkjanna, Johns F. Kenn-
edys, frá 15. mars 1962 um grund-
vallarréttindi neytenda. Yfirlýsing
þessi leiddi til alþjóðlegrar viður-
kenningar ríkisstjórna og Samein-
uðu þjóðanna en Allsherjarþingið
samþykkti á árinu 1985 sérstakar
leiðbeiningar um neytendavernd.
Þar segir m.a. að allur almenning-
ur, án tillits til tekna eða félagslegr-
ar stöðu, hafi ákveðin lágmarksrétt-
indi sem neytendur.
í fréttatilkynningunni frá Neyt-
endasamtökunum segir að „talsvert
skorti á að íslenskir neytendur njóti
að fullu þessara réttinda en mark-
mið samtakanna er meðal annars að
sjá til þess að svo verði.“
Áfátt í nær öllum flokkum
Þuríður Hjartardóttir, fram-
kvæmdastjóri Neytendasamtak-
anna, segir að í raun sé réttindum
neytenda áfátt í nær öllum ílokkum
sem nefndir eru í reglunum, ef und-
anskilinn er rétturinn til fuUnægj-
andi grunnþarfa. „Sem dæmi má
nefna að réttinum til fræðslu er
ekki nægilega sinnt hér á landi, t.d.
er engin markviss neytendafræðsla
í skólum. Aðgengi að upplýsingum
er heldur ekki nægilega gott, það
Þuríður Hjartardóttir
framkvæmdastjóri Neytendasamtakanna.
þekkja flestir sem eiga við stofnanir
og fyrirtæki sem mörg hver liggja á
hvers konar upplýsingum. íslenskir
neytendur búa heldur ekki við heil-
brigt umhverfi því hér eru t.d. enn
opnir sorphaugar víða um land.“
Þuríður segir að þó séu flest þessi
mál í réttum farvegi þar sem al-
þjóðasamþykktir með hertari regl-
um hafa beint okkur inn á réttar
brautir. t.d. i umhverfismálum og
samkeppnismálum.
Fjárskortur hamlar starfi
samtakanna
Þuríður segir að Neytendasam-
tökin séu undirmönnuð og í sífelld-
um fjárskorti og þvi nái þau ekki að
sinna öllum þeim málum sem þarf.
Þó hafa samtökin rekið upplýsinga-
og kvörtunarþjónustu sem fjögur
þúsund neytendur leita til ár hvert
til að fá upplýsingar og aðstoð við
að ná fram rétti sínum. Samtökin
reka einnig upplýsingaþjónustu á
Netinu og gefa út Neytendablaðið
fimm sinnum á ári. Einnig vinna
þau að ýmsum hagsmunamálum
neytenda og eru málsvari þeirra
gagnvart opinberum aðilum og selj-
endum vöru og þjónustu.
Samtökin eru að mestu fjármögn-
uð með gjöldum félagsmanna, en
þeir eru nú um 17.000 talsins. Auk
þess eru þau með samning við við-
skiptaráðuneytið sem felur það í sér
að þau sinna upplýsingagjöf til allra
neytenda sem til þeirra leita, burt-
séð frá því hvort þeir eru félags-
menn eður ei. Hins vegar verða ut-
anfélagsmenn sem þurfa lagalega
aðstoð Neytendasamtakanna eða
milligöngu í einstökum málum að
greiða sérstakt gjald fyrir þjónust-
una. Það gjald er jafnhátt félags-
gjaldi í samtökunum.
SLEÐADAGAR
Ymsir
fylgihlutir
á vélsleða á
tilboðsverði
5 68 68 68
iMúbmus •» •» MjMú
'l'-
■ /
m ■
Sprengitilboð !
jjf þcr Jjúffcjrí
ií J) I - ú t í
n ci ii
rMAur u Tru&usrum jsrhum
m mura í
CT)
v. y Þú sækir mlðstærð af pizzu
með 2 áleggstegundum á . A ^ w
749 kr.
Þú sækir stóra (16") pizzu
með 2 áleggstegundum á
999 kr.
i
■f