Dagblaðið Vísir - DV - 02.11.2001, Blaðsíða 32

36
FÖSTUDAGUR 2. NÓVEMBER 2001
Tilvera I>V
Bar-Par í
Keflavík
Leikfélag Keflavíkur frumsýnir
leikritiö Bar-Par eftir Jim
Cartwright í kvöld. Eins og
nafnið gefur til kynna gerist
verkið á bar. Það dregur upp
skemmtilega mynd af því
fjölbreytta mannUfl sem þar er.
Steinn Ármann Magnússon er
leikstjóri sýningarinnar. 2.
sýning er á sunnudag.
Opnanir
■ ÞÓRUNN EVA í GALLERÍ NEMA
HVAÐ Þórunn Eva Hallsdóttir, nem-
andi á 3. ári í textíl, opnar sýningu
sína, Límband, í Gallerí Nema hvað
í dag, klukkan 17.
■ ELKE MOHRMAN I TEYMIS-
HOLLINNI Elke Mohrman opnar
sölusýningu á málverkum í Teymls-
höllinni (Borgartúni 30, 5. hæö) í
dag.
Fundir
■ FYRIRLESTUR I LISTAHASKOL-
ANUM Bandaríska myndlistarkonan
Ronl Horp heldur fyrirlestur í Lista-
háskóla Islands, Laugarnesvegi 91,
stofu 024, og hefst hann kl. 20.
■ HUGVÍSINPAÞING Hugvísinda-
stofnun og Guðfræðistofnun standa
í sameiningu fyrir Hugvísindaþingi í
dag og á morgun. Þar verða haldnir
á milli 60 og 70 fyrirlestrar um allt
milli himins og jarðar á sviði hugvís-
inda.
Klassík
■ SEMBALTONLEIKAR I Norræna
húsinu, eru tónleikar sem hefjast kl.
20.00. Þar spilar Aina Kalniciema,
einn fremsti semballeikari Lettlands,
lettneska tónlist og barokkverk.
■ EISTNESK OG ÍRSK TÓNLIST i
kvöld verður eistnesk og írsk tónlist
í Deiglunni á Akureyri, flutt af þrem-
ur Eistlendingum sem allir eru starf-
andi tónlistarkennarar á Norður-
landi. Þeir eru Jaan Alavere á harm-
óniku, fiðlu og gítar, Tarvo Nömm á
bassa ásamt Mait Trink sem syngur
og spilar á gítar.
Leikhús
■ ISLENSKI PANSFLOKKURINNT
kvöld sýnir Islenskl dansflokkurinn
þrjú ný íslensk verk á nýja sviði
Borgarleikhússins. Sýningin hefst
kl. 20
■ ÓPERAN í kvöld sýnir íslenska
óperan Töfraflautuna eftir Mozart.
Sýningin hefst kl. 20.
■ BLESSAÐ BARNALÁN Leikfélag
Akureyrar sýnir í kvöld Blessað
barnalán eftir Kjartan Ragnarsson
og hefst sýningin kl. 20.
■ BRÚPKAUP TONY OG TÍNU Leik
félag Mosfellsbæjar sýnir í kvöld
leikritiö Brúðkaup Tony og Tínu í
Bæjarleikhúsinu Mosfellsbæ. Leik-
stjóri er Guðný María Jónsdóttir.
■ ENGLABÖRN Leikritiö Englabörn
veröur sýnt á vegum Hafnarfjaröar-
lelkhússlns í kvóld kl. 20. Sýningin
er stranglega bönnuð börnum.
■ KRISTNIHALD UNPIR JOKU
Leikritið Kristnlhald undlr Jökli eftir
Halldór Laxness verður flutt í kvöld á
stóra sviði Borgarleikhússins kl. 20.
■ NEMENPALEIKHÚSIÐ í kvöld
sýnir Nemendaleikhúsið leikritið Tú-
skildlngs óperuna eftir Brecht.
■ GAMAN í KJALLARANUM
Skemmtikvöld meö Erni Arnasynl og
Karli Ágústi Úlfssyni í Leikhúskjall-
aranum. Húsiö opnaö kl. 19.30.
Sjá nánar: Lífið eftlr vinnu á Vísi.is
Trúarstef í kvikmyndum:
Clint Eastwood sem Kristur
Bíógagnrýni
Skassið hamið?
Ari Eldjárn
skrifar gagnrýni
um kvikmyndir.
Smárabíó/Stjörnubíó - Evil Woman
Kvikmyndaaðlaganir trúarstefja er
yfirskrift málstofu sem meðlimir
Deus ex cinema standa að á Hugvís-
indaþingi á morgun, 3. nóvember.
Gunnar J. Gunnarsson flytur fyrir-
lestur sem nefnist Kærleiksóður Páls
postula í kvikmyndinni Blár eftir
Kieslowski, Pétur Pétursson fjallar
um Gretti, HaUgrím Pétursson og
Clint Eastwood í fyrirlestri sem nefn-
ist Jesúgervingar í bókmenntum og
kvikmyndum. Fyrirlestur Þorkels
Ágústs Óttarssonar nefnist Hið fagra
fall. Sagan af Adam og Evu í kvik-
myndinni PleasantviOe og erindi
Áma Svans Daníelssonar fjaUar um
brottkast manns og kvikmyndina Cast
Away í ljósi lögmáls og fagnaðarer-
indis.
Málstofan hefst kl. 14 og lýkur kl.
15.30, boðið verður upp á fyrirspumir
og umræður eftir hvern fyrirlestur
þannig að þetta er gott tækifæri fyrir
áhugafólk um trúar- og siðferðisstef í
kvikmyndum að kynna sér málið.
Útlagin býr yfir innri styrk
Pétur Pétursson, prófessor við Guð-
fræðideUd Háskóla íslands, er einn
þeirra sem halda fyrirlestur á þinginu
þar sem hann fjaUar um Gretti, Hall-
grim Pétursson og Clint Eastwood og
Jesúgervinga í bókmenntum og kvik-
myndum.
„Þegar talað er um Kristsgervinga í
bókmenntum og kvikmyndum er ekki
átt við persónu Jesú í Biblíumyndum
heldur skírskotun tU hans. Persónur
myndina á sama tíma og litil stúlka er
að lesa í Opinberunarbókinni. Hún
lítur upp og sér byssumanninn koma
á bleikum hesti. Hann tekur að sér
hlutverk prestsins og bjargvættsins í
samfélaginu.
Það er einnig skírskotað til endur-
komu Krists í myndinni því aðalper-
sónan var talin látin og rís því upp frá
dauðum sem svar við bænum fólks á
þrengingartlmum."
Pétur segir greinilega að Eastwood
notfæri sér skírskotunina og að hann
sé ekki einn um það. „Ég get til dæm-
is bent á myndir eins og Breaking the
Waves þar sem kona er í hlutverki
Kristgervings og í Gestaboði Babettu
er kona sem mettar fjöldann."
Grettir sem þjóðarkristur
Þegar Pétur er spurður um tengsl
Hallgríms Péturssonar sálmaskáld við
Kristsgervinga segist hann styðjast
við merka grein eftir Halldór Laxness
sem heitir Inngangur að Passíusálm-
um. „Halldór bendir á að í vitund
þjóðarinnar hafi sálmaskáldið runnið
svo saman við viðfangsefnið sitt í
Passíusálmunum að hann fái eigindir
Jesú Krists. í inngangi að útgáfu sinni
á Grettissögu segir Halldór að Grettir
sé hvort tveggja í senn útlagi og hetja,
hann er eins konar þjóðarkristur og
dauði hans mjög harmrænn fyrir
þjóðina."
Pétur segir að Grettir sé hetja og
þegar bróðir hans hefnir hans úti í
Miklagarði fær hann upprisu æru .
Trúarlegar skírskotanir
Pétur Pétursson, prófessor viö Guðfræðideild Háskóla ísiands, er einn þeirra
sem halda fyrirlestur á Hugvísindaþingi, hann fjallar um Jesúgervinga í bók-
menntum og kvikmyndum.
sem fá ýmsa eiginleika, þurfa að
glíma við sömu vandamál og lenda í
svipuðum aðstæðum og Kristur. Þem-
an snýst oft um þjáningu og vænting-
ar þess að ákveöin persóna muni
frelsa eða leysa aðra úr þjáningu,
hætta lífi sínu eða deyja fyrir málstað-
inn.
Fræðimenn telja sig sjá ýmislegt
þessu líkt í vestrum, útlaginn er brott-
rækur úr samfélaginu og útskúfaður
eins og Jesú. Útlaginn býr yfir innri
styrk og er tákn fyrir einhvað sem er
siðferðilega hátt skrifað af lítilmagn-
anum, hann er tryggur og heiðarlegur
á sinn hátt. Hann er misskilinn og á
jaðri samfélagsins en um leið með
tærari og betri siðferðiskennd en aðr-
ir.“
Byssumaður og prestur
„í kvikmyndinni Pale Rider með
Clint Eastwood er bein skírskotun til
Opinberunarbókar Jóhannesar og
riddarans á bleika hestinum (6. katli,
8. vers). Útlaginn kemur ríðandi inn í
Deus ex cinema
Á síðustu Jónsmessu opnaði hópur
áhugamanna nýjan vef á netinu sem
nefnist Deus ex cinema
(www.dec.hi.is) og á honum er að
fmna fróðleik og upplýsingar um
kvikmyndir og trúarstef.
Að lokum segir Pétur að menn hafi
lengi velt því fyrir sér í bókmenntum
af hverju þjáningin er til ef guð er
góður. „Þegar kvikmyndagerðarmenn
vísa í alþekkt stef úr Biblíunni tengir
fólk það oft siðfræðilegum og djúp-
stæðum trúarlegum viðfangsefnum án
þess að gera sér grein fyrir því að um
trúarlegar tilvitnanir sé að ræða. Fólk
er almennt að fjarlægjast trúna en á
sama tíma er það að horfa á trúarleg
stef í kvikmyndum eða eins og kunn-
ingi minn orðaði það: hetju- og hasar-
myndir af öllum gerðum eru vaðandi
í trúarlegu efni og fólk gleypir við
því.“ -Kip
Eastwood sem bjargvætturinn
Clint Eastwood og Shiriey
MacLaine í myndinni Two Mules
for Sister Sara frá árinu 1969. í
mörgum af myndum Eastwood er
að finna sterk trúarleg stef.
Ójafn leikur?
Hver skyldi nú vera sterkari í sjómann.
Evil Woman telst seint vera
merkileg kvikmynd en á þó sína
spretti. Handritshöfundamir virð-
ast hafa alla vega áttað sig á því að
miklu má bjarga fyrir horn með lit-
ríkum persónum þótt fléttan sé létt-
væg, enda tekst það ljómandi vel í
þessari mynd.
Svo hlaupið sé yfir fléttuna í
stuttu máli samanstendur hún af
þessu: Þrír lúðalegir vinir, sem eru
saman í hljómsveit sem spilar bara
Neil Diamond-lög, slitna í sundur
þegar einn þeirra verður ástfanginn
af mikilli kynbombu. Stúlkan sú er
stjómsöm, illa innrætt og til að
bæta gráu ofan á svart reynir hún
að breyta drengnum eftir fremsta
megni og gengur svo langt aö gömlu
vinunum líst ekki lengur á blikuna.
Grípa þeir þá til sinna ráða og
þiggja meðal annars hjálp hjá snar-
geðveikum fótboltaþjálfara sem
hafði djúp áhrif á þá á táningsárun-
um. Hvemig allt fer svo að lokum er
hins vegar best að gefa ekki upp.
Aðalleikarar eru sex. Bestir em
þeir Jack Black og Steve Zahn sem
stela senunni hvað eftir annað sem
aíbrýðisömu vinimir J.D. og Wayne
og gamla kempan R. Lee Ermey sem
lék liðþjálfann í Full Metal Jacket
fer á kostum sem geðveiki fótbolta-
þjálfarinn. Snúum okkur þá að
kvenmönnunum. Amanda Peet leik-
ur skassið og er alveg hreint ágæt
en vesalings Amanda Detmer þarf
hins vegar að reiða sig á nunnubún-
ing til að fólk brosi og er það miður.
í raun em bæði hlutverkin samt
frekar vanþakklát og það skín í gegn
að þau em skrifuð af körlum. Þá er
röðin komin að sjálfum aðalleikar-
anum, Jason Biggs, sem er hundleið-
inlegur og sá eini sem á varla einn
fyndinn punkt í gegnum alla mynd-
ina, enda tel ég að hann sé ekki á
heimavelli í þessu hlutverki. Hann
leikur „sæta strákinn“ og án þess að
fara út í djúpar vangaveltur um
hvort drengurinn sé fríður eða ekki
þá finnst mér hann samt taka sig
betur út í hlutverki klaufska lúðans.
Fátt stendur eftir til að tala um
nema kannski gestaframkoma
söngvarans Neil Diamond sem tekst
ekki nógu vel upp, hefði mátt hafa
meiri húmor fyrir sjálfum sér.
Hann nær því miður ekki að slá
Alice Cooper viö þegár hann lék
sjálfan sig í Wayne’s World sem var
mjög fyndið og skemmtilegt. Og tak-
ið eftir þessu að lokum: þessi mynd
svarar ekki neinum spurningum
um lifið og tilveruna og hún vekur
mann heldur ekki til umhugsunar
um mikið. En það er hægt að hlæja
mikið að henni sem er ekkert nema
gott á þessum síðustu og verstu tím-
um ...
Leikstjóri: Dennis Dugan. Handrlt: Greg
DePaul og Hank Nelken. Kvikmyndataka:
Arthur Albert. Tónlist: Mike Simpson.
Leikarar: Jason Biggs, Steve Zahn, Jack
Black, Amanda Peet og R. Lee Ermey.