Dagblaðið Vísir - DV - 19.11.2001, Blaðsíða 6

6
MÁNUDAGUR 19. NÓVEMBER 2001
Fréttir
x>v
Genealogia Islandorum tapaði milljón á dag:
llla brenndir hluthafar
tala um svikamyllu
Ævintýralegt fyrirtæki með latneska
nafnð Genealogia Islandorum, Ætt-
fræöi íslendinga, náði því ekki að
fagna tveggia ára afmæli. Fyrirtækið
skilur eftir sig ljóta skuldaslóð, upp á
hátt í 400 milljónir króna, og þeir sem
tapað hafa fé tala í viðtölum við DV um
svikamyllu. Félagið varð furðu fljótt
gjaldþrota og virðist hafa tapað allt að
milljón á dag hvem meðan það starf-
aði. Talsverð undrun ríkir víða yfir
hlutaíjárframlagi helsta hugmynda-
fræðings fyrirtækisins, Þorsteins Jóns-
sonar, ættfræðigrunni sem löggiltir
endurskoðendur mátu á 124.205.924
krónur. Þaö mat mun vera kannað í
sambandi við búskiptin, sem og furðu-
legt bókhaldsforrit sem aldrei kveikti
viðvörunarljós.
Einstaklingur tapaði
160 milljónum
Tilgangurinn méð Gen.is, sem er
styttra nafn á latneska heitinu, var að
skapa erfðafræðistöð Urðar Verðandi
Skuldar ættfræðigninn til að vinna
með í vísindarannsóknum - en einnig
bókaútgáfa ættfræðirita, stéttartala og
héraðslýsinga sem þótti ágæt hliðar-
grein. Gen.is starfaði frá því í maí 1999
fram á síðasta vor. Farið var að hrikta
í stoðum hins unga fyrirtækis í nóvem-
ber 2000 og aldrei auðnaðist því að
vinna að upphaflegu verkefni sínu.
Lýstar kröfur í þrotabú Genealogia em
upp á 340 milljónir króna, en Sögu-
steinn (áður Byggðir og bú) varð gjald-
þrota upp á 22 milljónir króna. Einn
einstaklingur, Tryggvi Pétursson, mun
hafa tapað 160 milljónum króna á þátt-
töku í fyrirtækinu, en hann var stjórn-
arformaður Genealogia. Hann vill ekki
ræða málið í fjölmiðlum enn sem kom-
ið er.
Genealogia Islandorum virðist hafa
haft háleit markmið og mönnum kem-
ur saman um að hugmyndir Þorsteins
Jónssonar útgáfustjóra, sem var helsti
hugmyndasmiðurinn, hafi um margt
verið góðar. En ekkert gekk eftir. Smn-
ir vilja kenna um áhugaleysi Þorsteins
sem hafl meira sinnt jarðakaupum fyr-
ir Sigurjón Sighvatsson, félaga sinn í
Ameríku, en ættfræðinni. Þorsteinn
hafnar þessu meö öllu, áhugann hafl
ekki vantað en kannast viö að Sigurjón
hafl hringt í sig í umræddu ferðalagi.
Ættfræðingar fyrirtækisins, Tómas
Albertsson og Sigurður Hermundar-
son, eru sammála um að gagnagrunnur
sá sem Þorsteinn lagði fram sem hluta-
fé í Gen.is hafi ekki virkað sem skyldi.
Bókasafn, talsvert að vöxtum, hafi
heldur ekki verið nægilega gott. I þess-
um eignarhluta voru líka sjö gömul
ljósmyndasöfn.
Notast viö 40% ávöxtunar-
kröfu
„Við matið á eignarhlutanum var
notast við svokallaða aðferð frjáls fjár-
flæðis," segir endurskoðandi Deloitte &
Touche. „Þá er reiknað hvert núvirði
framtíðarsjóðsstreymi félagsins verði
miðað við ákveðna ávöxtunarkröfu. Þá
Genealogia Islandorum
Hér er Lyngháls 10 - stórar hugmyndir uröu aö stórri brunarúst.
Tryggvi
Pétursson.
var notast við
rekstrar- og
greiðsluáætlun fé-
lagsins sem unnin
var af Ingólfl Am-
arsyni viðskipta-
fræðingi, í sam-
vinnu við forsvars-
menn félagsins.
Þannig má sjá
hversu miklu eign-
arhlutinn skilar i
framtíðinni, sem er þá virði hans í dag.
Hafa ber í hug að stór hluti tekna fé-
lagsins i framtíðinni era háðar óvissu
og vora áætlaðar af forsvarsmönnum
félagsins og er þess vegna m.a. notast
við 40% ávöxtunarkröfu," segir endur-
skoðandi Deloitte & Touche, Gunnar
Þór Ásgeirsson í september 1999.
Hluthafar Islandorum vora 14 og
stærsti hluthafinn eiginkona Þorsteins
Jónssonar, Hrefna Steingrímsdóttir,
með 99 milljóna króna hlut, eða 48%
hlutafjárins. Urður Verðandi Skuld og
Baugur vora með 20 milljónir hvort fé-
lag, Tryggvi Pétursson með 17,5 millj-
óna króna hluta, Burðarás 12,5 milljón-
ir og Sjóvá-Almennar með 10 milljónir
króna. Átta hluthafar áttu minna. Nafn
Þorsteins Jónssonar er ekki meðal
hluthafanna.
Jólabækur í stað ættfræði
Jóhann Páll Valdimarsson bókaút-
gefandi kom frá Forlaginu yfir á Lyng-
hálsinn fyrir til-
stuðlan Þorsteins
Jónssonar og varð
framkvæmdastjóri
Gen.is Hann stóð
stutt við og hvarf
aftur úr höfuð-
stöðvum fyrirtæk-
isins við Lyngháls
10 eftir að gefa út
um þrjá tugi jóla-
bóka af almennu
tagi og tók með sér nánast allt nema
nafn fyrirtækisins og borgaði fyrir um
5 miiljónir króna.
Um mitt þetta ár var ljóst að fyrir-
tækið var gjaldþrota og skuldir miklar.
Stjómarformaður félagsins, Tryggvi
Pétursson, hefur tapað öllu sínu og
meira tfl, að sagt er. Margir fleiri eiga
um sárt að binda vegna Gen.is og sum-
ir þeirra telja að þama hafl verið á
ferðinni ein stór svikamylla.
Þegar Jóhann Páll Valdimarsson
gekk tfl liðs við Gen.is með bókaforlag
sitt tók fyrirtækiö miklum breytingum.
Það óx hratt og áður en varði vora um
50 manns á launaskrá. Megnið af þess-
um mannskap var áður en varði að
vinna við útgáfu almennra jólabóka, en
meginmarkmiði Gen.is var í raun ýtt
til hliðar. Þetta skapaði mikinn titring
milli Jóhanns Páls og Þorsteins, og
Jón Birgir
Pétursson
blaöamaður
Jóhann Páll
Valdimarsson
áiiuJJijij
ekki batnaði útlitið þegar ljóst var í
nóvember 2000 að fyrirtækið var í
mesta basli. Síðar átti eflir að koma í
ljós að vandamálin vora stórvægileg,
hundraða milljóna króna öfugur höfuð-
stóll og engin björgun möguleg. Bók-
haldsforriti er kennt um að ekki kvikn-
aði á aðvöranarljósum. Flestir menn í
viðskiptum vita nokkurn veginn
hvemig gengur og þurfa ekki bókhalds-
forrit til.
Virtir fagfjárfestar í Gen.is kunnu
því illa þegar i ljós kom að þau höföu
verið að koma á fót almennri bókaút-
gáfu en ekki ættfræðifyrirtæki eins og
meiningin var. Meðan Jóhann Páll
sendi frá sér hverja bókina af annarri
bólaði ekki á ættfræðiverkum, né held-
ur nothæfum grunni til erfðafræðilegr-
ar rannsóknarvinnu. Raunar vora ætt-
fræðingar fyrirtækisins og fleiri starfs-
menn famir að líta á ættfræðigrunn
Þorsteins sem „algjöran graut og að
mestu ónothæfan" eins og einn starfs-
manna orðaði það.
Erfið útgáfa
í ættfræðigeiranum
Þorsteinn JónSson er vel kunnur fyr-
ir útgáfu yfir hundrað binda af ætt
fræðibókmn, stéttartölum og héraðslýs
ingum, myndarlegum bókum og vin-
sælum hjá hópum fólks. Hann haföi
rekið allmörg lítil fyrirtæki um útgáfu
sína, en ljóst er að peningamál þeirra
fyrirtækja vora ekki alltaf sem skyldi.
Þrátt fyrir vandræði í peningamálum i
fyrirtækjum Þorsteins varð hann þó
aldrei gjaldþrota persónulega en gekkst
undir nauðasamninga. Tilraunir hans
og þeirra sem lögðu til flármuni í
Genealogia Islandorum mistókust
hrapallega. Gen.is lifði stutt og bjart-
sýnisspár Þorsteins Jónssonar útgáfu-
stjóra og félaga hans uröu að engu.
Ljóst er að margir hafa brennt sig illa
á þátttökunni í því fyrirtæki. Meðal
þeirra er hinn góðkunni ljósmyndari,
Mats Wibe Lund. „Ráðagerðir Þor-
steins vora uppi í skýjunum, en auðvit-
að komust menn síðan að því að þetta
gat alls ekki gengið eftir,“ segir Mats
sem lagði nánast allt sitt í fyrirtækið.
Hann segist hafa ákveðið að taka þátt í
Genealogia Islandorum þegar honum
bauðst það, einkum vegna þess að svo-
kallaðir fagflárfestar, öflug fyrirtæki,
komu til sögunnar og lögðu fram tals-
vert fé í fyrirtækið.
Björgunartflraun Páls Braga Krist-
jónssonar í aprfl í vor stóð stutt. Það
.tók Pál Braga aðeins örfáar mínútur að
sjá hvers kyns var. Genealogia Island-
orum varð ekki bjargað.
Langsott að gera mig að bloraboggli
- segir Þorsteinn Jónsson sem býður þrotabúi Islandorum 6 milljónir fyrir ættfraeðigrunninn sem hann vann
„Ég hef verið gerður að blóra-
böggli fyrir flárhagslegu skipbroti
fyrirtæksins. Það er þó ljóst að þess-
um hópi starfsmanna tókst ekki að
vinna saman að réttri og farsælli
uppbyggingu fyrirtækisins. Það er
nokkuð langsótt að draga útgáfu-
stjóra ættfræðirita þar til ábyrgð-
ar,“ segir Þorsteinn Jónsson sem
hefur gert tilboð í ættfræðigrunn
sem hann vann sjálfur og metinn
var á 124 milljónir af löggiltum end-
urskoðendum. Hann bauð fyrir
grunninn 6 milljónir króna. Annað
tilboö kom frá íslenskri erfðagrein-
ingu, 5 milljónir króna. Þor-
steinn segir í viðtali við DV
að aldrei hafi verið lokið
viö að smíða ættfræðiforrit,
ekki hafi verið hægt aö
setja ættfræöiupplýsingam-
ar saman í einn gagna-
grunn. Upplýsingar voru
því í tugum tölvuskjala sem
voru ótengd og mikil vinna
að raða saman ættfræðiupp-
lýsingunum.
Þorsteinn segir að samkvæmt
skipuriti séu skýrar línur hvar
ábyrgð Qármála í Genealogia Island-
orum lá - hjá stjóm, fram-
kvæmdastjóm og rekstrar-
stjórn. „Þetta voru sorgleg
endalok fyrirtækisins og ég
harma þau, eins og allir
aðrir,“ sagði Þorsteinn.
Hann segir að ætlunin
hafi verið aö steypa saman
allri ættfræðiskráningu
Þorsteinn sinni og samstarfsfólks síns,
Jónsson. sem birst hefur í yfir 100
bindum bóka, og öðru eins
efni í óútgefhum ritum um ættfræði.
Auk þess vora gögn úr ýmsum tölvu-
tækum ættfræðigrunnum, aðallega í
Espólínforriti. Stærsti grannurinn er
með um 550 þúsund einstaklinga.
Þorsteinn segir að áherslur frá
upphaflegu markmiði hafi breyst
með tilkomu Jóhanns Páls sem fram-
kvæmdastjóra og fyrirtækinu ekki til
góðs. „Fyrsta desember 2000 var öll-
um starfsmönnum sagt upp. Ástæö-
an var aðallega að færa fyrirtækið
nær upphaflegum markmiðum. End-
urskipulagning mistókst en fyrirtæk-
ið var þó rekið í tæpt hálft ár eftir
uppsagnimar," sagði Þorsteinn Jóns-
son í gær. -JBP
Umsjón: Gytfi Kristjánsson
netfang: gylfik@dv.is
Arthur í slaginn
Arthur Bogason, formaöur
Landssambands smábátaeigenda, hef-
ur ákveðið aö taka slaginn og gefa
kost á sér til setu í stjórn Stanga-
veiðifélags Reykjavíkur, en aðalfund-
ur félagsins verð-
ur um næstu I
helgi. Sjálfkjörið er
í stjórnina um
önnur sæti en þrjú
og Arthur berst um
eitt þeirra sæta við
þrjá núverandi
stjórnarmenn I
SVFR. Þeir eru 1
Bjarni Júlíusson, Jóhann T.
Steinsson og Ámi Eyjólfsson. í
nýútkomnum Veiðifréttum SVFR
kynna fjórmenningarnir sig og þar
má m.a. lesa setningar eins og þess-
ar: „Þeir sem þekkja mig vita að ég
er viljugur til verka ..." - „Stanga-
veiði er mér ástríða" - „... tel mig
hafa heilmikið fram að færa“ og.
heiti ég því að reynast ykkur og fé-
laginu sjálfu öflugur liðsmaður".
Ekki er annað að sjá en þama sé hið
mesta mannaval á ferðinni.
Jón iðinn í púltinu
Hér um árið var ræðutími Hjör-
leifs Guttormssonar á Alþingi
mældur í „Hjörlum". Þeirri ræðu-
mælingareiningu er ekki beitt leng-
ur, enda Hjörleifur farinn af þingi.
Það þýðir þó ekki
að menn séu hætt-
ir að tala oft og
mikið í þingsöl-
um, aldeilis ekki.
Besta dæmið um
það er Jón
Bjarnason, þing-
maður VG, en svo
virðist sem hann
hafi skoðanir á hverju einu og ein-
asta þingmáli og brýn nauðsyn sé
að þær komi fram. Jón boðar að
ekkert lát verði á ræðum sínum i
þingpúltinu á Alþingi og sagði í
einni af flölmörgum ræðum sínum
þar sl. fimmtudag að hann myndi
koma „aftur og aftur“ í ræðustólinn
á næstunni.
Brottkastarinn
Níels Ársælsson, útvegsmaður
og skipstjóri Bjarma frá Tálknafirði,
hefur heldur betur verið í sviðsljós-
inu að undanfomu eftir brottkastið
mikla úr bát hans fyrir Sjónvarpið.
Það nýjasta er að
Níels segir at-
burðinn hafa ver-
ið sviðsettan en
það segja sjón-
varpsmenn útilok-
að. Það er ekki
gott að henda reið-
ur á Níels, hann |
sagði við DV að
morgni að sinn bátur hefði hvergi
komið nærri brottkastsmyndunum
og hótaði málsókn ef hann væri
bendlaður við það. Um kvöldið við-
urkenndi hann verknaðinn og sagði
haugalygi að hann hefði hótað mál-
sókn, nokkrum klukkustundum eft-
ir að fleiri en einn og fleiri en tveir
höfðu hlustað á hann af segulbands-
tæki segja þau orð.
Handboltinn víkur
Það er búið að flýta stórleiknum i
handboltanum á Akureyri, leik Þórs
og KA sem fram átti að fara annað
kvöld, og verður hann í kvöld.
Ástæðan er sú að það er leikið í
Meistaradeild
Evrópu í knatt-
spyrnu annað
kvöld!!! Þetta er
alveg satt. Þórsar-
ar, sem munu
margir hverjir
vera aðdáendur
Liverpool, gátu
ekki hugsað sér að
vera í handbolta á sama tíma og
goðin þeirra væru að sparka bolta í
bítlaborginni. Ekki þótti ráðlegt að
flytja leikinn aftur á miðvikudag
því þá er Arsenal að keppa, en Atll
Hilmarsson, þjálfari KÁ, er sagður
hafa taugar til þess liðs og vilja
vera heima við það kvöldið. Hún er
ekki öll eins vitleysan.