Dagblaðið Vísir - DV - 18.03.2003, Síða 18

18
ÞRIÐJUDAGUR 18. MARS 2003
Skoðun
DV
X
Er ekki að marka OECD?
Finnur Birgisson
arkitekt á Akureyri skrifar:
í DV birtist fbstudaginn 21.
febr. sl. grein um væntanlega
skýrslu frá OECD undir fyrir-
sögninni „ívilnanir tii bamafólks
meiri eða svipaðar á íslandi."
Þar kom fram að nettóskatt-
byrði fjölskyldu með tvö börn og
eina fyrirvinnu með meðallaun
verkamanns væri hér -3,2% og
minni en í öllum öðrum löndum
samanburðarins. Drög að
skýrslu þessari má nálgast á
vefnum www.oecd.org. og töl-
urnar sem DV tekur upp úr
henni eru úr töflu á bls. 8, sem á
að sýna skatta og aðra launafrá-
drætti á móti fengnum bótum.
ísland í 20. sæti
Samkvæmt skýrslunni voru
meðallaun verkafólks hér
2.277.700 kr. árið 2002 en
2.128.700 kr. árið 2001. Þetta sam-
svarar mánaðarlaunum upp á
189.800 og 177.400 kr. og kunna
það að virðast háar tölur með
tilliti til gildandi launataxta en
með þessi laun er íslenski verka-
maðurinn þó aðeins í 20. sæti af
30 „keppendum" skýrslunnar,
sbr. töflu á bls. 4. Laun hans eru
aðeins 2/3 af launum verka-
manna í efstu sætunum, þ.e.
þeirra dönsku og þýsku. Er það
út af fyrir sig athyglisverður
fróðleikur en ekki var þó um
hann fjallað í grein DV.
Reyndar kemur það ekki á
óvart að ísland skuli koma vel út
úr samanburði á bamabótum til
lágtekjufólks. Það er einmitt sér-
staða hins tekjutengda íslenska
bamabótakerfis að halda uppi
háum bamabótum til tekjulægsta
bamafólksins á kostnað annarra
bamafjölskyldna. Þetta finnst
sumum réttlátt en aðrir telja að-
feröina vera brot á stjórnarskrá
og mikið ranglæti, svona eins og
ef persónuafsláttur Vestfirðinga
einna væri lækkaður til að fjár-
„Reyndar kemur það ekki á óvart að ísland skuli
koma vel út úr samanburði á bamabótum til lág-
tekjufólks. Það er einmitt sérstaða hins tekju-
tengda íslenska bamabótakerfis að halda uppi
háum bamabótum
til tekjulœgsta bamafólksins á kostnað annarra
bamafjölskyldna. “
SKATTBYRÐI HEIMILA ÁRIÐ 2002
samkvæmt samanburði OECD
Land Hjón meö tvö börn, eln fyrirvinna Einstaklingur, barnlaus Mismunur
Island -3,2 22,0 25,2
írland -0,8 16,4 17,2
Lúxemborg -0,1 25,9 26,0
Slóvakía 3,1 19,3 16,2
Mexíkó 3,6 3,6 0,0
Tékkland 3,7 23,7 20,0
Portúgal 5,2 16,5 11,3
Ungverjaland 7,8 29,1 21,3
Kórea 8,1 8,7 0,6
Sviss 8,6 21,5 12,9
Austurríkl 9,0 28,6 19,6
Spánn 10,4 19,2 8,8
Bretland 10,8 23,3 12,5
Bandaríkln 11,4 24,3 12,9
Japan 11,9 16,2 4,3
Ítalía 12,2 28,1 15,9
Frakkland 14,2 26,5 12,3
Ástralía 14,7 23,6 8,9
Kanada 15,1 25,7 10,6
Grikkland 17,0 16,5 -0,5
Holland 17,2 28,7 11,5
Noregur 17,9 28,8 10,9
Nýja-Sjáland 18,2 20,0 1,8
Þýskaland 18,6 41,2 22,6
Svíþjóö 21,0 30,4 9,4
Belgía 21,6 41,4 19,8
Flnnland 23,2 31,7 8,5
Pólland 25,0 31,0 6,0
Tyrkland 30,0 30,0 0,0
Danmörk 30,5 43,1 12,6
Skattbyröi er skilgreind sem tekjuskattur og skylduframlag launþega til
almannatrygginga að frádregnum barnabótum (almennum greiöslum frá
ríkinu sem standa í beinum tengslum viö fjölda barna á framfæri).
Miöaö er viö meöallaun verkamanns sem samkvæmt OECD voru
227.700 krónur á mánuöi á íslandi.
magna jarðgöng á Austfjörðum,
því það eru jú fjöll og jarðgöng
fyrir vestan líka.
Villur í skýrslu OECD
Við nánari athugun koma þó í
ljós ýmsir hnökrar á þessari
skýrslu OECD sem vekja upp
efasemdir um gildi hennar og
áreiðanleika. í fyrsta lagi tekur
OECD einhverra hluta vegna
ekki tillit til lögboðinnar 4%
greiðslu launþega í lífeyrissjóð,
meðan t.d. launafrádráttur Þjóð-
verja til lífeyristrygginga
(Rentenversicherung) er tekinn
með í útreikninginn. Þetta
skekkir auðvitað samanburðinn
því þessar greiðslur eru sama
eðlis.
í öðru lagi virðist vera reikn-
ingsskekkja upp á nokkur pró-
sent í öllum tölum sem varða ís-
land. Þannig segir skýrslan að
skattbyrði einstaklings með um-
rædd meðallaun hafi verið 21,5%
árið 2002 en hið rétta er að hún
var 23,5%. Þetta getur hver sem
er gengið úr skugga um með ein-
foldum útreikningi (Skattstofn =
2.277.700 kr. x 0,96; skattprósenta
= 38,54%; Persónuafsláttur =
312.024 kr.; gjald í framkvæmda-
sjóð aldraðra = 4.826 kr.). Skatt-
byrði barnafólksins sem nefnt
var í grein DV er líka röng, hún
á að vera +0,1% en ekki -3,2%. Ef
jafnframt er tekið tillit til lífeyris-
sjóðsins, sbr. hér aö framan,
verður útkoman fyrir þessa
barnafjölskyldu því +4,1% og við
það færist Island úr efsta sætinu
niður í þaö sjötta í töflunni sem
birtist í DV.
Það er auðvitað hið versta mál
ef ekki er hægt að treysta skýrsl-
um frá þessari virtu alþjóða-
stofnun. Þarna er því útskýringa
þörf, annaðhvort frá reikni-
meisturum OECD sjáifum eða
þeim sem fóðra þá á upplýsing-
um um ísland: Embættismönn-
um fjármálaráðuneytisins.
Álveriö í höfn, allir fagna.
Andstæðingap atvinnu?
Hannes Helgason skrifar:
Á sama tíma og meirihluti
landsmanna horflr til atvinnu-
brests fagnar hann ákaft þeim
kaflaskiptum sem verða í ein-
um hluta landsbyggðarinnar
a.m.k. þar sem undirritaðir
hafa verið samningar um áiver
á Reyðarfirði. Manni er spurn:
Er ekki sama hvaðan gott kem-
ur? Höfum við íslendingar úr
svo miklu að velja þegar kem-
ur að atvinnusköpun? Sjávarút-
vegur, jú, en landsmenn fælast
þau störf sem þar er að fá og
því verður að sækja erlent
vinnuafl.
Hugbúnaður, jú, en hann er
ekki á færi nema lítils hluta
þjóðarinnar, vel menntaðra
manna, sérfræðinga. Hvað er
þá annað eftir en að nýta auð-
lindir, svo sem fallvötnin, til að
skapa orku? Já, til álvinnslu
sem annarrar framleiðslu. Ál-
versframkvæmdir eystra eru
byggðaaðgerð. Þeir sem ekki
sjá það verða að láta í minni
pokann.
SÞ fórnað fyrir síðhvörf
írak samdi eftir Persaflóastríðlö
- en hefur svikiö samninga hvaO eftir annaö sl. 12 ár.
Þorsteinn Hákonarson
skrifar:
Síðhvörf eru það að
hverfa aftur til viðmið-
ana, sem reynsla og ann-
að barði úr fólki en var
heimsmynd síns tíma. Af-
gerandi heimsmynd
myndaðist við klofhing
austurs og vesturs eins og
sagt er, við kalda stríðið.
Því lauk við að Rússar
svo til einhliða aflögðu
skrifræði og áætlunarbú-
skap vegna þess að það
gekk ekki lengur fyrir þá.
En fólk skynjaði þetta
ekki þannig heldur að
kapítalisminn hefði sigrað sósíal-
íska hugsun. Viðbrögðin voru
tvenns konar: Annars vegar mikil
andleg lömun vinstrimanna um
tíma og hins vegar nýr yfirgangur
kapítalista með meiri græðgi en
þekkst hefur. Nú ætluðu þeir að fá
allt það sem samkeppnin við sósíal-
ismann hafði meinað þeim um og
var kölluð vestræn velferð. Víða er
erfitt orðið um jafn einfalda hluti
eins og rafmagn, t.d. í Bandaríkjun-
um, sökum græðgi þessarar. Póli-
tískir hægriaðilar, sem réðu
minnstu um aflögn Sovétkerfisins,
sýndu mikil sorgarviðbrögð við að
missa óvininn. Vinstrimenn báru
harm sinn í hljóði.
Svipað og Bandaríkin þróuðust
frá veiku stjómvaldi samtaka ríkja
með sjálfstæðisyfisyfirlýsingu og
stjómarskrá, frá litlu pólitísku
valdi í úthémðum til þess að verða
stórveldi, þá voru Sameinuðu þjóð-
„Pólitískir hægri aðilar,
sem réðu minnstu um af-
lögn Sovétkerfisins,
sýndu mikil sorgarvið-
brögð við að missa óvin-
inn. Vinstrimenn báru
harm sinn í hljóði. “
imar smám saman aö mynda það
sem til var af stjómvaldi á jörð.
Þessu svipar mjög til íslenska þjóð-
veldisins - lagagerð án fram-
kvæmdavalds. Ef framkvæmdir
voru heimilaðar að lögum urðu
menn sjálfir að framfylgja þeim.
Sama gildir um deilur um írak
nú. Þessar deilur em um hvort lög-
ræði SÞ gildir eða ekki. írak samdi
eftir Persaflóastríðið en hefur svik-
ið samninga hvað eftir annaö sl.
tólf ár. En eins og í þjóðveldinu þá
eru það höfðingjarnir með
sína vopnfæra menn eða
heri sem beita þeim. Þar
skilur allt í einu á milli og
deilur höfðingja um aðfór-
ina sjálfa verða ríkjandi
en ekki hvort lögræði SÞ
skuli gilda. Fyrir því eru
orsakir sem koma írak
ekkert við.
Hægri haukar, sem
fengu ekki að sigra en var
rétt ný heimsmynd af nær
einhliða gerðum Rússa og
kínverskum hagvexti,
básúna valdbeitingu með
ógeðfelldum yfirlýsingum.
Þótt þeir séu ekki ráðandi
eða ríkjandi. Það era þeirra síð-
hvörf. Andlega lamaðir vinstri-
menn taka þetta illa upp og það ýfir
gömul sár þeirra. Þeir rísa upp með
sérstaka forsendu. Sem er sú að í
stað þess að írakar hlíti fram-
kvæmdavaldi SÞ og sýni vopnaeft-
irlitsmönnum fulla samvinnu þá
verði Bandaríkin að sanna sekt
íraka upp á nýtt. Það hefur gleymst
að um tólf ára samning er að ræða.
Þessir síðhvarfaaðilar vilja nú
fóma Sameinuðu þjóðunum fyrir
síðhvörf sín. Fóma því litla sem til
er af sameiginlegu stjórnvaldi.
Þetta er tímabundið. Báðir eru á
leið út, bæði fyrir aldur og andlega
vangetu. Tæknilegt vald, hraði, tak-
mörkuö geta tO öflunar hráefna og
aðferða krefst stjómvalds eins og
heimurinn er uppbyggður í dag.
Séu þau lög sundur slitin þá er frið-
urinn rofinn. - Vitmenn haldi því
höfði og afstýri því.
Þakkið styrkinn
Friðrik Friðriksson skrifar:
aö*3etur°sbet;
L S raun komist létt frá
f\ ' * Jm\ sínum skyldustörf-
yf % um og skuldbind-
ingum sem ráða-
Þórólfur maöur í stærsta
Arnason. sveitarfélaginu í
landinu, sjálfri höfuðborginni. Allt
er í skuld og skötulíki, biðraðir á
stofnanir borgarinnar, skattahækk-
anir á húsnæði í algleymingi og
lántökur stundaðar eins og skyldu-
grein í íþróttum. Og nú er borgar-
stjórinn hlaupinn á brott og útveg-
aði annan í sinn stað. Sá er hins
vegar kominn með báða fætur á kaf
í þennan pytt sem rakinn er hér að
ofan. Hann talar eins og sá fyrrver-
andi, hastar á lýöinn og talar um
„rangar forsendur" í fátæktarmál-
um samfélagsins. Þannig eru síð-
ustu skilaboð hans til Mæðrastyrks-
nefndar: Styrkur er eitthvað sem
fólk þiggur og þakkar fyrir. Ég get
ekki séð hvernig svona svör geta
gengið til lengdar hjá stjórnanda
Reykjavíkur. - Nema hann hafi
ákveðið að skapa skapa sér sess og
sæti forvera síns, sem kærði sig
kollótta og hljóp svo bara brott!
Bruðlið og gulrótin
Guðmundur Guðmundsson skrifar:
Við kjósendur þurfum senn að
gera upp við okkur hverja við telj-
um best fallna til þess að fara með
stjóm landsins. Þær eru orðnar
ansi margar þær gulrætur sem nú-
verandi stjómvöld eru búin að
veifa framan í okkur og margir
búnir að bíta í hana. Hvað finnst
fólki t.d. um það að á sama tíma og
ekki er hægt að veita meira fé til
heilbrigðismála skuli þau ráðast í
að byggja enn eina monthöllina fyr-
ir sendiráð og nú í Berlín þar sem
við höfum haft sameiginlegt hús-
næði fyrir sendiráð ásamt öðmm
Norðurlandaþjóðum? Var það ekki
nógu fint fyrir 280 þús manna þjóð?
Af hverju þetta bruðl og ílottræfils-
háttur þegar við getum ekki haldið
uppi almennilegri heilsugæslu
vegna fjárskorts? Finnst fólki það
virkilega trúverðug stjóm sem
svona fer með skattpeningana okk-
ar? Trúir fólk því að það muni eiga
von á skattalækkun? Öryrkjar, fá-
tækir og þeir sem minnst hafa? Og
ég spyr: Ætlar fólk að veita þessu
sukk- og sóunarliði enn og aftur
brautargengi næstu fjögur árin? -
Ætlar það enn að gleypa gulrótina?
Jón Kristjánsson. Jón Helgasson.
Stýrihópur aldraðra
Guðlaug Ólafsdóttir skrifar:
Þaö er orðið vafasamt, að nokkur
heil brú, hvað þá heilindi, séu að
baki skýrslu þeirri sem svokallaöur
„stýrihópur" aldraðra á að hafa
mótað í málefnum aldraðra allt til
ársins 2015. Tveir Jónar, þeir fram-
sóknarmennirnir Helgason og Krist-
jánsson, kynntu skýrsluna. Þar er
htið annað að finna en það að hinir
öidmðu skuli bera ábyrgð á eigin
heiisu. Þeir skulu hafa drukkið og
étið hollustufæðu á fyrri árum og
nú séu það þeir sem rétt átu sem
em hólpnir. Hinir mega verða fyrir
„ellisprengjunni". Grunnlífeyrir,
skattar og annað sem máli skiptir
er ekki í myndinni lengur. - Já,
þeir geta það, þessir!
Lesendur geta hringt allan sólarhring-
inn í síma: 550 5035.
Eða sent tölvupóst á netfangiö:
gra@dv.is
Eða sent bréf til: Lesendasíða DV,
Skaftahlíó 24,105 Reykjavík.
Lesendur eru hvattir til aö senda mynd
af sér til birtingar meö bréfunum á
sama póstfang.