Dagblaðið - 26.09.1975, Blaðsíða 8

8
Dagblaðið. Föstudagur 26. september 1975.
MBIAÐIB
frfálst, úháð dagblað
Otgefandi: Dagblaðið hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ilitstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Haukur Helgason
iþróttir: Hallur Slmonarson
Hönnun: Jóhannes Reykdal
Blaðamenn: Asgeir Tómasson, Atli Steinarsson, Bolli Héðinsson,,
Bragi Sigurðsson, Hallur Hallsson, Ómar Valdimarsson.
Handrit: Asgrlmur Pálsson, Inga Guðmannsdóttir, Maria Ólafs-
dóttir.
Ljósmyndir: Bjarnleifur Bjarnleifsson, Björgvin Pálsson
Gjaldkeri: Þráinn Þorleifsson
Auglýsingastjóri: Asgeir Hannes Eirlksson
Dreifingarstjóri: Már E.M. Halldórsson
Askriftargjald 800 kr. á mánuði innanlands.
i lausasölu 40 kr. eintakið. Blaðaprent hf.
Úr vöndu að ráða
Rikisstjórn okkar virðist ekki
hafa mikið svigrúm til samninga
um undanþágur fyrir erlenda tog-
ara i islenzkri landhelgi. Þjóðin
sem heild hefur mjög harða af-
stöðu i landhelgisdeilunum og virð-
ist fremur vilja þorskastrið en eft-
irgjafir.
Annað mál er, hvort rétt er að þrengja jafnmik-
ið að rikisstjórninni og gert hefur verið viða i
ræðu og riti að undanförnu. Rikisstjórnin þarf að
sjálfsögðu að geta komið fram af sómasamlegri
sáttfýsi út á við. Og hún þarf til dæmis að hafa i
huga hagsmuni okkar af tollalækkunum á is-
lenzkum útflutningsafurðum i ýmsum Evrópu-
löndum.
Við verðum að treysta rikisstjórninni til að
vega og meta rækilega alla þætti, sem snerta af-
stöðuna i landhelgisdeilunum og til að halda á
þessum málum i senn af einurð og skynsemi. Sér-
staklega ber að vara fólk við gagnrýnendum, sem
eru að reyna að afla sér pólitisks uppsláttar á
kokhreysti i landhelgismálinu.
Það hefur vafalaust ekki farið fram hjá rikis-
stjórninni, að undanþágur innan fimmtiu milna
verða mjög illa séðar hér heima fyrir, þegar tvö
hundruð milna landhelgin er komin til fram-
kvæmda. Andstaðan gegn slikum undanþágum er
rótgróin i huga mikils fjölda fólks.
* Ennfremur er það útbreidd skoðun, að þýðing-
arlaust sé að semja um nokkrar undanþágur við
Belga og Breta. Sú skoðun byggist á trú manna á,
að Vestur-Þjóðverjar hyggist ekki semja, heldur
sitja eftir með vopn refsitolla Efnahagsbanda-
lagsins á lofti.
Refsitollar bandalagsins á islenzkum sjávaraf-
urðum fara hækkandi með hverju árinu. Þar með
gætum við i vaxandi mæli freistazt til að vera eft-
irgefanlegir i samningum við Vestur-Þjóðverja,
þegar þeir eru orðnir eina hindrunin i vegi af-
náms refsitollanna. Dagblaðið tekur undir þá
skoðun, að ekki megi koma Vestur-Þjóðverjum i
slika aðstöðu.
Rikisstjórnin verður að taka fullt tillit til þeirra
sjónarmiða, að sérsamningar við Belga eða
Breta eða báðar þessar þjóðir komi ekki til
greina, heldur verði slikir samningar að vera
hluti af heildarsamningi, er tryggi afnám refsi-
tolla Efnahagsbandalagsins. Sumir vilja láta
fylgja afnám löndunarbannsins i Vestur-Þýzka-
landi, en það er of litilvægt mál til að hafa á-
hyggjur af.
Um leið og rikisstjórnin er vöruð við undanþág-
um innan fimmtiu milnanna og við sérsamning-
um við Belga og Breta, er ótilhlýðilegt að binda
hendur hennar svo rækilega, að hún hafi enga
möguleika á að ná samningum um viðurkenningu
Evrópurikja á tvö hundruð milna fiskveiðilögsög-
unni.
Málstað okkar hefur þegar verið spillt nokkuð
með þvi að hunza kvótaskiptinguna á sildveiðum
i Norðursjó. Menn hafa litla trú á friðunarást
okkar, þegar við hyggjumst veiða i Norðursjó
eins og okkur þóknast. Eins mundi það spilla.
málstað okkar að vera svo einstrengingslegir i
landhelgisdeilunni, að við tækjum einungis gilda
skilyrðislausa uppgjöf viðsemjenda okkar.
Skammhlaup
Ég ætlaði mér sannarlega
ekki að halda áfram að skrifa
hér greinar uppi á háa séinu, en
allar aðstæður valda þvi, að
mér finnst ég ekki komast hjá
að ræða meira um spillingu i
stjórnmálum, þó það sé óneitan-
lega bæði sorglegt og ömurlegt
umræðuefni. Mér var um og ó,
þegar siðasta grein var að fljóta
úr pennanum hjá mér. Ég vona
að menn lái mér ekki, að ég gat
verið smeykur. Enginn getur
verið öruggur og meðan
hneykslismál eru illa upplýst
eins og þá var, er svo grátlega
örðugt að greina, hvaða vegi
maður er að feta sig eftir og það
getur virst svo mjótt á munum,
eftir þvi hvernig á allt er litið,
hvort maður er að útbreiða and-
styggilegan róg eða reyna af
góðum vilja og tilgangi að fletta
ofan af spillingu. Þar við bætist
að i litlu persónubundnu kliku-
samfélagi má varla hendi
blaka, svo maður kalli ekki yfir
sig hatur og verði ásakaður um
ofsóknir.
Nú er ég dálitið öruggari, þvi
að ég þykist hafa merkt það á
margan hátt að fyrri grein min
var eftir allt saman réttlæt-
anleg. Ég réttlætist i verkinu
m.a. fyrir það, að hún var i eðli
sinu sjálfsgagnrýni. Ég held að
flestir skilji, að hún var ekki
skrifuð i þeim anda að vera árás
á neinn, heldur reyndi ég að
skoða heiðarlega hug okkar og
samvisku, sem teljum okkur
sjálfstæðismenn, að við sjálfir
gerum okkur grein fyrir,
hvernig við viljum að flokkur
okkar sé, hvernig hann eigi að
standa i fylkingarbrjósti með
hreinan skjöld.
Þannig spratt greinin út úr
brjósti mér fyrst og fremst sem
hastarleg viðbrögð gegn furðu-
legum órökstuddum yfirlýs-
ingum sjálfstæðisfélaganna,
sem sýndu alveg óvenjulegan
skort á stjórnmálaþroska og
vöntun á varúð heiðarlegra
manna.
í öðru lagi finnst mér, að
grein min hafi réttlæst af við-
brögðum fjölda fólks, kunnugra
og ókunnugra, sem hefur siðan
snúið sér til min og sent mér
kveðjur eftir ýmsum leiðum
með innil. þakklæti fyrir hana.
Ég túlka þessi einkennilega
sterku viðbrögð almennings
svo, að fólk sé órólegt og bein-
linis hrætt um, að pólitisk spill-
ing sé nú svo óðfluga að breiðast
út i samfélagi okkar, að fólk
beinlinis uggi um það, að réttur
einstaklinga og alþýðufólks sé
fyrir borð borinn, meðan frekir
stórgammar i stórmeistara-
klikum berjast um öll mestu
gæði og auð þjóðfélagsins.
I þriðja lagi sýnist mér að
grein min hafi loksins réttlæst
af þeim upplýsingum sem
borgarstjóri gaf á blaðamanna-
fundi sinum. Hinn illi grunur er
nú staðfestur, að byggingar-
félagið greiddi raunverulega 1
milljón króna i byggingarsjóð
Sjálfstæðishússins og naut
skömmu siðar alveg einstæðrar
fyrirgreiðslu borgaryfirvalda,
sem likur hafa verið leiddar að
að kunni að veita félaginu 20
milljón króna aukahagnað.
Á blaðamannafundinum velti
borgarstjóri raunverulega
ábyrgðinni af sér yfir á herðar
Alberts Guðmundssonar stór-
kaupmanns. Mátti skilja af
skýrslunni, að eftir að borgar-
stjóri hafði tvisvar neitað
byggingarfélaginu um lóðina,
hefðu forráðamenn þess farið til
Alberts Guðmundssonar, sem
þegið hafði milljónina frá þeim,
og hann beitt sér fyrir því að
farið var á bak við borgarstjóra
til skipulagsstjóra. Svo virðist
málinu hafa verið þröngvað i
gegn með svo miklu offorsi á
bak við sjálfan borgarstjóra, að
þegar það kom svo til hans i
þriðja skipti, mátti heita, að það
væri útrætt mál, eða það sem
fransarinn kallar ,,fet
akkompli” með stimpil skipu-
lagsstjóra á.
Undarlegt var, að þegar
borgarstjóri hafði skýrt frá
þessu, skyldu engir fjölmiðlar,
hvorki útvarp, sjónvarp né blöð
gefa Alberti tækifæri til að
svara fyrir sig. Þvi svifur
^maður enn i vafa um, hvort
hann hafi aðra sögu að segja.
En meðan þá yfirlýsingu
vantar, litur þetta mál mjög illa
út fyrir Alberti. Það liggur nú
alveg ljóst fyrir, að hann tók við
milljóninni frá byggingarfélag-
inu og skömmu siðar beitti hann
sér fyrir þvi, að sama bygg-
Samsœri bandarískra
stjómvakki gegn
John Lennon
Þær fréttir bárust nú i vikunni
að John Ono Lennon, fyrrum
Bitill, hefði fengið frest á að
hafa sig úr landi I Bandarikjun-
um vegna óléttu konu sinnar,
Yoko Ono. Gáfu þau hjónin út
yfirlýsingu siðar þann sama
dag, þar sem sagði: „Yoko
gengur með barn, John gengur
með von.”
Lennon hefur barizt fyrir þvi
siðan i marz 1972 að fá að dvelja
um kyrrt i Bandarikjunum sem
hann litur nú á sem heimili sitt.
Astæðan er einföld: New York
er miðdepill alheimsins, segir
Lennon, og þar vil ég vera.
16. júni i sumar lagði Lennon
fram kæru i sambandsrétti
Manhattan i New York. Kæran
var á hendur John Mitchell,
fyrrum dómsmálaráðherra, og
öðrum embættismönnum
bandarisku stjórnarinnar.
í greinargerð með kærunni
nefndi Lennon einnig Richard
Kleindiest, sem tók við embætti
af Mitchell, og embættismenn
Innflytjendaeftirlitsins (Immi-
gration and Naturalization Ser-
vice) INS. Asakar Lennon þessa
menn fyrir að viðhafa „óviðeig-
andi” aðgerðir til að flæma sig
úr landi.
Lögmaður Lennons, Leon
Wildes, staðhæfir að stjórnvöld
hafi af ásettu ráði „sótt og dæmt
fyrirfram” i máli skjólstæðings
sins og að brottvisunartilraun-
irnar stafi fremur af „stjórn-
málalegum ástæðum en broti á
reglugerðum um innflytjend-'
ur”. Fyrst þegar merki sáust
um að stjórnvöld virtust vera
eitthvað að gefa sig vakti það
furðu manna, að þvi er segir i
bandariska timaritinu Rolling
Stone.
Kjarni röksemdafærslu Lenn-
ons er að „Watergate-aðferðir”
hafi verið notaðar til að koma
honum á kné. Snemma árs 1972
undirbjó og sendi undirnefnd
dómsmálanefndar þingsins ó-
venjulega orðsendingu varðandi
Lennon til öldungadeildarþing-
mannsins Stroms Thurmonds. 1
skjalaskápum INS, sem lög-
fræðingar Lennons hafa fengið
aðgang að, hafafundizttvær orð-
sendingar.
Richard Jones, einn starfs-
manna Thurmonds, sagði við
yfirheyrslur hjá lögfræðingi i
dómsmálaráðuneytinu að efni
fyrri orðsendingarinnar hefði
verið á þá leið, að Lennon og
kona hans ásamt fleira
fólkiværii New York á leið til
Kaliforniu, þar sem hópurinn
hygðist spilla fyrir og stofna til
óeirða við flokksfund Repú-
blikanaflokksins, sem þá var i
uppsiglingu. Jones hafði eftir
„ónafngreindum en traustum
heimildum” að starfsemi þessa
hóps væri kostuð af Lennon.
önnur örugg heimild inn-
an stjórnarinnar, sagði I orð-
sendingunni til þingmannsins,
John Lennon: stefnir dómsmálaráðherra.