Dagblaðið - 07.10.1975, Blaðsíða 8

Dagblaðið - 07.10.1975, Blaðsíða 8
8 Dagblaöiö. Þriöjudagur 7. októbcr 1975 wmBimn frfálst, úháð datfblað Útgefandi: Dagblaöiö hf. Framkvæmdastjóri: Sveinn H. Eyjólfsson Ritstjóri: Jónas Kristjánsson Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson Ritstjórnarfulltrúi: Haukur Helgason iþróttir: Ilallur Simonarson Hönnun; Jóhannes Reykdal Blaöamenn: Ásgeir Tómasson, Atli Steinarsson, Bolli Héðinsson, Bragi Sigurðsson, Erna V. Ingólfsdóttir, Hailur Hallsson, Helgi Pét- ursson, ólafur Jónsson, Ómar Valdimarsson. Handrit: Ásgrimur Pálsson, Hildur Gunnlaugsdóttir, Inga Guðmannsdóttir, María ólafsdóttir. Ljósmyndir: Bjarnleifur Bjarnleifsson, Björgvin Pálsson Gjaldkeri: Þráinn Þorleifsson Auglýsingastjóri: Asgeir Hannes Eirlksson Dreifingarstjóri: Már E.M. Halidórsson Askriftargjald 800 kr. á mánuöi innanlands. i lausasölu 40 kr. eintakiö. Blaöaprent hf. Þrautseigju er þörf Aðeins vika er nú til útfærslu fisk- veiðilögsögunnar i 200 milur og likurnar á ófriði á miðunum fara dag- vaxandi. Þegar er ljóst, að fyrir þann tima verða engir samningar gerðir við erlend riki um veiðiundanþágur. Og ljóst er af hljóðinu i ráðamönnum Bretlands og Vestur-Þýzkalands, að þeir eru ekki á þeim bux- unum að gefa eftir að sinni. Við verðum þvi að herða undirbúning enn eins þorskastriðsins. Eins og fyrri daginn reynir mest á viðbúnað Landhelgisgæzlunnar. Vonandi reynist unnt að halda skipum og flugvél gæzlunnar meira úti en gert hefur verið að undanförnu. Landhelgisgæzlan þarf að hafa skiptiáhafnir til reiðu, svo að unnt sé að nýta gæzlutækin til fulls. Nú liggja skipin inni þriðjung timans vegna fria starfs- manna. Skiptiáhafnir auka að sjálfsögðu rekstrar- kostnað skipanna, en auka úthald skipanna miklu meira en sem þvi nemur. Skiptiáhafnir lækka raunar kostnaðinn á hverja úthaldsstund skipa og flugvéla. Sérfróðir menn hafa bent á, að vélar stærstu og nýjustu varðskipanna séu gerðar fyrir svartoliu, svo að það virðist vera hreinn lúxus að láta þau ganga fyrir dýrum olium eins og nú er gert. Með þvi að skipta yfir i svartoliu mætti vafalaust ná upp kostnaðinum við skiptiáhafnir. Hitt er svo ljóst, að hlutverk Landhelgisgæzl- unnar verður mjög erfitt, þótt tæki hennar verði nýtt til fulls. Það er margfalt erfiðara að verja 200 milna landhelgi en 50 milna. Yfirmenn og aðrir starfsmenn gæzlunnar munu vafalaust standa sig með prýði eins og jafnan áður, en þeir verða ekki öfundsverðir af hlutskipti sinu. Ekki bætir úr skák, að Bretar munu vafalaust telja fyrra samkomulag úr gildi fallið og gera til- raunir til að veiða eftir mætti upp að gömlu tólf milna mörkunum. Nýjustu yfirlýsingar brezkra ráðamanna benda til þess, að þeir muni beita flota sinum af ekki minni hörku en i fyrri þorskastriðum. Á hinn bóginn eru íslendingar ákveðnari i þvi en nokkru sinni fyrr að láta hart mæta hörðu. Andstaðan i landinu gegn undanþágum, einkum innan 50 milna, er mjög hörð. Og menn hafa jafn- framt áttað sig á, að takmarkað gagn er að sér- samningum við einstök riki, þvi að slikum samningum fylgir ekki afnám refsitolla Efnahags- bandalagsins á islenzkum fiskafurðum. Andstæðingar okkar i yfirvofandi þorskastriði kunna þvi að verða fleiri en áður. Og jafnframt er undirbúningur samninga skemmra á veg kominn en oftast áður. Við verðum þvi að gera ráð fyrir lang- vinnu þorskastriði að þessu sinni. Á meðan verðum við að bita á jaxlinn og verjast eftir mætti. Ef við látum ekki kúga okkur, vinnur timinn með okkur, þvi að stóridómur hafréttar- ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna færist i sifellu nær. Ef við höidum þorskastriðið út fram á mitt næsta ár, ættum við að standa með pálmann i höndunum. t ... H Skattpenmgurinn Fyrr meir lögðu niðurjöfn- unarnefndir í hverju sveitarfé- lagi útsvör á fólk „eftir efnum og ástæðum”. Var þá alvana- legt að þeir, sem ekki voru á- nægðir með niðurjöfnunina, studdu kæru sina um breytingu með samanburði við álagningu á einhvern nágrannann. Leituð- ust þeir við að sýna fram á, að ekki væri jöfnuöur i þvi, hversu gjöldum væri jafnað á sig og þann sem tekinn var til saman- burðar. Slikur samanburður þótti handhægur mælikvarði á réttsýni niðurjöfnunarnefndar i samfélagi, þar sem ætla mátti að hver hefði sæmilega vitn,- eskju um annars hagi. Þessi gamli háttur, að bera sig saman við aðra til að ve- fengja réttmæti opinberra á- laga, hefur nú verið tekinn upp á ný i stærri stil en forðum tiðkað- ist. Hópar skattgreiðenda I Bolungarvik, Borgarnesi og Hveragerði hafa tekið sig til og sent skattyfirvöldum sameigin legar kærur. Segja þeir álagn- ingu á liðnu sumri leiða I ljós, að beinir skattar hvili langtum þyngra á launafólki en þeim sem ekki starfa i annarra þjón- ustu. Launþegar á þessum stöðum eru ekki að bera samborgurum sinum á brýn almenn skattsvik, heldur þykir þeim sýnt að skattareglur valdi ójöfnuði meðal mismunandi hópa skatt- greiðenda, sem orðinn sé svo stórfelldur að ekki verði við un- að. Ekki er furða að þessi upp- reisn launafólks á stöðum, sem ekki eru fjölmennari en svo að hver hefur allstaðgóða vitn- eskju um annars hag, brýst út i kjölfar skyndibreytinga á skattalögum annað árið i röð. Það hlýtur að vera varhugavert i sjálfu sér að gera skjótráðnar breytingar á skattareglum að lið í almennum kjarasamning- um. Ber þar einkum tveqnt til. Annað er, að við kjarasamn- ingsgerð á lokastigi er timi jafn- an svo naumur að heita má bor- in von að unnt reynist að sjá við öllum þeim ásteytingarsteinum sem hljóta að vera við hvert fót- mál við snöggsoðna uppstokkun á ramflóknu skattakerfi. Hinn meginagnúinn er, að breytingin kemur á þeim tima skattársins að hámarksröskun veldur á kerfisbundnum starfsháttum skattstofanna og gerir þeim langtum erfiðara að sinna verkefnum sinum með árang- ursrikum hætti en efni gætu staðið til. Álagningarreglum er gerbreytt nokkrum mánuðum eftir að þorra skattaframtala hefur verið skilað, þegar úr- vinnsla þeirra ætti að standa sem hæst. Af þessu hlýst bæði tviverknaður og skerðing tima og starfskrafta til eftirlits með framtölum. Kjallarinn r Magnús Torfi Olafsson Þar með er i rauninni auð- veldað athæfi þeirra sem svikja undan skatti eða leitast við að sveigja gildandi skattareglur sér i hag á vafasaman hátt. Slikt er nógu slæmt, en tólfunum kastar þegar ráðist er i af skyndingu að tengja saman skattakerfi og tryggingakerfi eins og gert var i ár, án þess að ráðast fyrst i að byrgja glopp- urnar sem þar er að finna. Mis- rétti sem stafar af göllum á skattareglum eða skattfram- kvæmd tvöfaldast, þegar teng- ing sliks skattakerfis við trygg- ingakerfið kemst á. Þá er ekki lengur nóg með að þeir, sem með réttu eða röngu sleppa vægar við opinber gjöld en sam- borgarar þeirra, halda sinu fé, heldur geta þeir þar á ofan hlot- ið greiðslur eða millifærslur úr þeim sameiginlega sjóði sem myndaður er af skattpeningi hinna, sem greiða fyllsta skatt- hlutfall af sinum tekjum. Þegar misréttið i skatt- greiðslum er þannig tvöfaldað með einu pennastriki, er ekki nema von að hrikta taki svo i bökum þeirra, sem fulla skatt- byrði bera, að þeir láti frá sér heyra. Það er fyrir löngu staðfest i á- liti nefndar, sem fjallaði um endurskoðun á tekjuöflun rikis- ins, að skattakerfið er stór- gallaö og veldur miklum ójöfn- uði. Frádráttarheimildir opna gáttir fyrir margháttaðri mis- notkun. Fyrningarreglur gera gróða skattfrjálsan og ýta undir verðbólgubrask. Þeim, sem rekstur hafa með höndum, er unnt að gera eigin tekjur i stór- um stil að rekstrarkostnaði á skattframtali. Athugun nefnd- arinnar leiddi i ljós, að hvorki meira né minna en þriðjungur skattstofnsins hjá landsmönn- um slapp við skatt samkvæmt frádráttarreglum það ár sem könnunin tók til. Nefndin um tekjuöflun rikis- ins skilaði löngum lista um úr- bætur, sem hún taldi koma til á- lita. Að nokkru hefur verið eftir honum farið við tvær siðustu skattalagabreytingar, en reynslan hefur sýnt að slikt tjasl kemur að litlu haldi og gerir jafnvel enn verra. Núverandi fjármálaráðherra fékk vinnuhópum það verkefni að vinna úr einstökum þáttum álits tekjuöflunarnefndar. Rikj- andi ástand i skattamálum knýr á um skjót handtök. Alþingi, sem nú er að koma saman, má ekki láta hjá liða að leiða málið til lykta. Áriðandi er að forsvarsmenn launafólks fylgist vel með fram- vindu þess og stuðli að þvi að á komist skattakerfi byggt á sem einföldustum og almennustum reglum. Flókið skattakerfi með aragrúa af sérreglum og frá- dráttarheildum er gróðrarstia misréttis og undandráttar. Þeir, sem halda vilja i það myrkviði, eru viðsjárverðasti þrýstihóp- urinn i þjóðlifinu. LÆRISVEINN Nú mun vera nýlokið sýningu Sigurþórs Jakobssonar að Hafnarstræti 5, en þvi miður komst undirritaður ekki til að skoða hana fyrr en á föstudag. Sigurþór sýndi á vinnustofu sinni i kjallara og náði að koma myndum sinum nokkuð vel fyrir, miðað við aðstæður. Sigurþór mun hafa numið frjálsa myndlist að mestu á kvoldnámskeiðum en starfar sem auglýsingateiknari og hefur sú atvinna allavega haft góð áhrif á sýningarskrá og veggspjöld fyrir þessa sýningu, en þessi tvö atriði virðast oft fara forgörðum þegar menn halda sýningar. Þetta mun hafa verið þriðja einkasýning Sigurþórs og liklega sú stærsta hingað til, 34 málverk og gvassmyndir sam- tals. Málverkin bera flest mik- inn svip af Þorvaldi Skúlasyni og Karli Kvaran, svo mikinn að erfitt er að ná tangarha'di á persónuleika Sigurþörs sem málara I bili. Auðsætt er samt að hann hefur nokkurn metnað til að bera og munu næstu ár skera úr um stefnu hans. Vinnu- brögð hans eru nokkuð vönduð, litanotkun i heild ekki slæm þótt út af beri á köflum og mestu átökin virðast eiga sér stað i stærri myndum hans. En þrátt fyrir þessa miklu aðdáun á Karli Kvaran eru hér nokkur Um sýningu Sigurþórs Jakobssonar að Hafnarstrœti 5 merki þess að Sigurþór geti tekist á við annars konar málverk. Myndhugsun og ,,ó- symmetria „Kattaraugna” hans (nr 10) er athyglisverð og frjálsari gvassmyndir hans (nr. 2, 3, 4 & 6) bera vott um næm- leika og markvissa form- hugsún. Sigurþór á vinnustofu sinni.

x

Dagblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið
https://timarit.is/publication/260

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.