Dagblaðið - 24.08.1976, Blaðsíða 11

DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 24. AGUST 1976 —
fremur þýðingarmiklu stjðrn-
málalegu útspili. Er búðirnar
voru við lýði gat enginn Arabi
látið undir höfuð leggjast að ljá
málinu eyra.
Yfirherforingi hersveita
vinstri manna í Líbanon, Kamal
Junblatt, hefur fyrirskipað
„algjört stríð". Hvað þeir munu
græða á því er hins vegar óljóst
vegna þess að hersveitum
hægrimanna hefur vaxið fiskur
um hrygg og nú, er þeir hafa
„hreinsað til“ á víglínunni,
munu þeir snúa bardagaaðferð
sinni upp í stanzlausa sókn.
Enda þótt Tel Al-Zaatar hafi
reynzt þeim erfiðar munu Sýr-
lendingar koma þeim til
hjálpar, þvi þeir eru staðsettir
um landið þvert og endilangt.
Borgarastyrjöldin í Libanon
er því orðin spurning um líf eða
dauða fyrir hersveitir Arafats
og hreyfinguna í heild. Sjálfir
hafa þeir lýst yfir því að þeir
muni berjast til síðasta manns
sameiginlegt nema nafnið.
Aftur á móti nota írsk stjórn-
völd sér glæpaverk Provisional
armsins til að réttlæta aðgerðir
sínar gegn Official arminum.
Eins og Nolan segir þá er„Pro-
visional armurinn hægri sinn-
aður þjóðernissinnahópur sem
notar ofbeldi í ríkum mæli
gegn öllum sem berjast gegn
þeim og verkamenn eru þar
ekki undanskildir. Þessi ofbeld-
isstefna þeirra hefur verið
notuð gegn okkur af rikisvald-
inu og margir okkar manna
sitja nú í fangelsum þess
vegna.“
Það er þess vegna meira en
lítið furðulegt að fréttastofur
skuli segja frá atburðum á ír-
landi eins og þær viti ekki um
klofninginn í Sinn Fein. Þar er
örugglega ekki við upplýsinga-
skort að sakast, því allar meiri-
háttar fréttastofur hafa frétta-
menn á írlandi núna.
Og það vekur einnig furðu
mína að það sé sífellt hamrað á
því að þarna séu átök kaþól-
ikka og mótmælenda. Átökin á
írlandi eru pólitískt mál og eiga
rót sina að rekja til nýlendu-
stefnu breta. Það jaðrar við
Kjallarinn
Guðbrandur Magnússon
sögufölsun að reyna að breiða
yfir þetta.
Fyrir skömmu voru hand-
teknir í írska lýðveldinu átta
meðlimir Special .Air Services,
SAS, sem fóru gráir fyrir járn-
Um yfir landamærin frá N-
trlandi til lýðveldisins. SAS,
sem kallað er úrvalslið’ breska
hersins, var nýlega sent opin-
berlega til Irlands, þrátt fyrir
að almennt sé vitað að þar hafa
þeir verið starfandi mjög lengi.
Þetta er þrautþjálfaður hópur
giæpamanna sem hafa verið
notaðir af bresku heimsvalda-
stefnunni víða um heim til
hryðjuverkastarfsemi. Ástæðan
fyrir þeim yfirgangi, að vaða
yfir landamærin óboðnir, er í
orði kveðnu að athuga það sem
viðkemur hryðjuverkamönn-
um, en er í raun að hræða íbúa
landamærabæjanna sem eiga
sér langa sögu í að aðstoða sam-
landa sína í norðri. Því var það
vel við hæfi að írska lýðveldis-
stjórnin dró þá fyrir rétt vegna
hryðiuverka þeirra. Aðgerðir
bresku hermannanna eru samt-
dæmi um hryðjuverkastarf-
semi. Þeir sem stunda
sprengjutilræði og morð, s.s.
Provisional, þrífast aðeins í
skugga breska hernámsins.
Astandið hjá Official Sinn
Fein er núna þannig „að við
erum ofsóttir af stjórnvöldum
en spurningin er bara sú, hvort
það sama verði sagt um banda-
menn þeirra.
Og kristnir hægri menn hafa
látið kné fylgja kviði eftir
sigurinn við Tel Al-Zaatar. Nú
spyrja þeir: „Er bardögunum í
Líbanon lokið?“
Nú, fremur en nokkru sinni
áður, hafa Palestínumenn gert
sér það ljóstT að ef einhverju
verður fórnað til þess að reyna
að koma á friði í Líbanon, verða
það þeir og málstaður þeirra.
Og það sem Yasser Arafat og
félagar hans i PLO-
samtökunum hljóta nú að vera
að velta fyrir sér er hvort þeir
eigi að hætta stuðningi við
Palestínumennina í Líbanon,
sem haft gæti það eitt í för með
sér að fleiri búðir eins og Tel
Al-Zaatar yrðu reistar, eða
hvort hægt verður að ganga til
samninga við Sýrlendinga og
veikja þannig stöðu kristinna
manna. Þegar allt kemur til alls
er meira í húfi en aðeins friður
í Líbanon: Friður í löndunum
fyrir botni Miðjarðarhafs
verður aðeins ef um semst í
Líbanon.
Enda þótt þátttaka Palestínu-
manna í borgarastyrjöldinni
hafi verið þeim nauðsynleg
hafa þeir einnig orðið að greiða
hana dýru verði. Þeir hafa
it
Með falli Tel Al-Zaatar rann
upp úrslitastund Palestinu-
manna í styrjöldinni í Líbanon.
og Provisional arminum, og
höfum við því vopnaðan her
Official IRA. Það er nauðsyn-
legt bæði vegna þess að við
verðum að verja okkur gegn
ofsóknum og einnig verðum við
að vera viðbúnir fasískri þróun
í landinu, en eins og áður er
sagt, þá hefur Provisional arm-
urinn rutt veginn fyrir þvi,“
eins og Nolan sagði.
í mars 1975 var hér á ferð-
inni formaður Official Sinn
Fein og sagði hann meðal
annars á blaðamannafundi:
„Stjórn írska lýðveldisins er
ekkert annað en leppstjórn
breta, og það er greinilegt að
bretar eiga stóran þátt í að við-
halda vopnuðu baráttunni á ír-
landi. Það er ekkert annað en
ein aðferð þeirra til að koma í
veg fyrir pólitíska lausn á írska
vandamálinu, því slík lausn
innifæli ábyggilega að írar
myndu krefjast sjálfstæðis,
jafnt pólitísks sem efnahags-
legs, og því sparka bretum,
jafnt. hermönnum sem fjár-
málamönnum, út úr landinu."
Þetta er í raun og veru það
sama og írska þjóðhetjan James
Connolly sagði þegar árið 1897:
11
misst yfirhöndina í deilunum
og verið sakaðir um yfirgang 1
annarra manna landi enda þótt
hver sá, sem búið hefur 1
Beirút, hefði getað séð að þeir
voru þeir einu sem komu í veg
fyrir að múhameðsmenn
gæfust upp fyrir kristnum
mönnum. Og þeir hafa tapað
öllu því trausti sem þeir höfðu
áunnið sér fyrir borgara-
styrjöldina.
Sérstaklega fyrir Palestínu-
menn og fyrir alla Arabíhefur
ísrael farið með sigur af hólmi í
borgarastyrjöldinni. Engan
þarf að undra þótt ísraelsmenn
harðneiti að ræða við Palestínu-
menn á meðan þeir geta bent á
að þeir séu önnum kafnir við að
leggja Líbanon í rústir. Og
ennþá augljósari er klofningur-
inn innan hreyfinga er höfð eru
í huga viðbrögð PLO við bylt-
ingartilraun bræðra þeirra á
vesturbakka Jórdan. Þá voru
þeir svo önnum kafnir við að
berjast innbyrðis að þeir gátu
ekki komið fólkinu til hjálpar
og ísraelsmenn brutu tilraun-
ina á bak aftur af mikilli hörku.
Hættumerkið hefur því
hljómað yfir höfðum Palestínu-
skæruliða. Til viðbótar mega
þeir gera sér grein fyrir því að
þeir eru nú umkringdir i heimi
Araba sem býr við meira stjórn-
málalegt öngþveiti en var á
tímum kalda stríðs Nassers
Egyptalandsforseta.
Hafa þeir því gripið til þess
ráðs að reyna að útskýra
ástandið með orðunum:
„Óvinur óvinar míns er vinur
minn.“ Sú skýring er þó varla
tæmandi og verður þróun
næstu mánaða að skera þar úr.
„Ef þið látið enska herinn fara
á morgun og dragið græna
fánann að húni á Dýflinarkast-
ala, án þess að tryggja sósíalískt
skipulag lýðveldisins, þá verða
fórnir ykkar tilgangslausar,
England mun stjórna ykkur
áfram. Það mun stjórna ykkur
með auðmagni sínu, landeign-
um og fjármálamönnum, í
gegnum verslunarkerfið og
aðrar stofnanir sem þeir hafa
komið fyrir í landinu."
Það er mikill misskilningur
að sú barátta sem á sér stað á
írlandi sé einungis í N-trlandi,
baráttan er um allt landið.
Aftur á móti er baráttan
vopnuð á N-trlandi þar sem
breska hernámsliðið er. Ég
vona að íslenskir fjölmiðlar
beri gæfu til að segja frá at-
burðunum á írlandi eftir þeim
upplýsingum sem þeir hafa um
ástandið þar, en éti ekki blóð-
hráar villandi fréttir frá er-
lendum fréttastofnunum.
Frændur okkar á írlandi eiga
rétt á þvi að fréttaflutningur
þaðan sé réttur.
Guðbrandur Magnússon
prentari, Akureyri.
-J
það fri sem þeir eru taldir hafa
umfram aðra ríkisstarfsmenn,
þ.e. tvo mánuði. Geta má þess
að þetta sumarfrí er vegna
barnanna en er ekki ákvörðun
kennara. Það er því fjarri lagi
að meta það til launa. Sam-
kvæmt úrskurði kjaranefndar
er hér aðeins um einn mánuð
að ræða þar sem kennurum er
ætlað að verja 160 stundum yfir
sumarið til undirbúnings fyrir
næsta ár.
Það hefur komið mjög ber-
lega í ljós síðustu árin að
körlum fækkar jafnt og þétt í
stéttinni. Nú mun láta nærri að
konur skipi um 80% kennslu-
starfa í barnask. í Reykjavík.
Hvað segir þetta? Fyrst og
fremst það, að starfið er lág-
launastarf. Karlar sætta sig
ekki við þau laun sem greidd
eru og eins og annars staðar er
útkoman sú að konur fylla þá
skarðið. í þessum orðum felst
enginn dómur um að konur séu
síður hæfar til kennslustarfa
heldur aðeins bent á þá stað-
reynd að láglaunastörf eru yfir-
leitt unnin af konum. Frá upp-
eldislegu sjónarmiði verður að
teljast óæskilegt að annað kyn-
ið sinni barninu nær eingöngu
svo að segja frá fæðingu til
fermingar (móðir heima eða
vöggustofa kona, dagheimili
kona, leikskóli kona, forskóli
kona, barnaskóli kona). Hitt er
ekki síður óæskilegt að skóli
Kjallarinn
Kóri Arnórsson
verði að ráða karlmenn bara
kynsins vegna en eigi engan
kost á því að velja úr. En ríkis-
valdið hefur ekki áhyggjur af
þessu, hefur kannski aldrei
haft áhyggjur af uppeldis-
málum þjóðarinnar. Með því að
setja undirbúningsmenntun
kennara viðunandi mark telja
skólavfirvöldin sig sleppa vel
og skella skollaeyrum við því
þó fáir einir skili sér til
kennslústarfa, þeirra sem sér-
menntun hafa hlotið.
Um þetta ber úrskurður
kjaranefndar glöggt vitni. Þar
hafa barnakennarar ekki
hreyfst í flokkaröðinni að
marki því meginþorri barna-
kennara eða 70,6% verða með
laun í B 12 (21 lfl.) eða þar
fyrir neðan en það svarar því að
meðalárslaun barnakennara
verði miðað við almennu launa-
hækkunina frá 1. mars, kr.
1.104 þús. Eiga menn von á því
að slík kjör séu hvetjandi eða
freisti hæfileikamanna sem
margra kosta eiga völ?
Rétt er að geta þess, að kjara-
nefnd lækkaði kennsluskyldu
kennara 1.—6. bekkjar um eina
kennslustund frá 1. des. ’76 og
skal hún eftir það vera 33
kennslustundir á viku. Þvf má
skjóta hér inn 1 að kennslu-
skylda hafði verið nær óbreytt í
áratugi en almenn dagvinna
hafði á sama tíma styst úr 60
stundum í 40.
Laun skólastjóra eru sér
kapítuli, en launahlutfall
þeirra hefur farið stöðugt
versnandi ár frá ári. Skóla-
stjórar hafa um langa hríð
skipst niður i átta launaflokka
eftir stærð skóla. Um 1960
þurfti skólastjóri að hafa yfir
að segja 20 kennurum til þess
að komast í efsta flokk skóla-
stjóra. Nú þarf hann tvöfalt
lk:;. eóa yfir 40 sem þýðir yfir
900 nem.
Síðan 1970 hafa skólastjórar raðast þannig í þessa umrædda 8
flokka (en þeir eru í launaflokkaskalanum nú B 15 til B 22,
gamla kerfið 24.-B3)
fyrir 1970 1972 1974 1976
t lægstu fl. 1—2 23% 34% 59% 56%
3—4 38% 22% 21% 28%
5—6 23% 19% 11% 7%
t hæstu fl. 7—8 16% 16% 9% 9%

Hundraðshluti 1976 er ekki
alveg nákvæmur þvf ekki er
hægt að reikna hann út fyrr en
nemendafjöldi liggur endan-
lega fyrir. Hann getur þvf
breyst litillega innbyrðis. Hér
sést greinilega tilhneiging
ríkisvaldsins til að fækka skþla-
stjórunum í efri flokkunum og
er það gert með því að auka
stöðugt nemendafjöldann sem
standa á bak við hvern launa-
flokk. Þannig þurfti samkv.
samningi 1974 571 stig (þ.e.
nem.) til þess að komast f 28.
lfl. en nú þarf 580 stig fyrir
sama flokk. Hlutfall skóla-
stjóralauna í heildarflokkakerf-
inu hefur líka versnað þar sem
lægsti flokkur skólastjóra er nú
sá sami og kennarar geta
komist f (eftir 30 ára starf) en
áður var skólastjóri yfirleitt
tveimur lfl. hærri enkennari.
Meira skal ekki fjallað um
þetta að sinni. Á hinu skal vak-
in athygli að þetta varðar ekki
aðeins þá sem þessum störfum
gegna, þ.e. kennara og skóla-
stjóra. Hér eiga ekki sfður hags-
muna að gæta nemendur og for-
eldrar þeirra. Það er stefnt f
mjög illt efni ef áfram heldur
sem horfir að skólarnir verði
rúnir hæfustu starfskröftum
eins og kjarakúgunin hlýtur að
hafa í för með sér. Og vel á
minnst. Hvers eiga börn f dreif-
býlinu að gjalda í þeim fjöl-
mörgu skólum þar sem kenn-
aramenntað fólk fæst ekki til
starfa?
Ég sagði að ríkisvaldið hefði
ekki sjáanlega miklar áhyggjur
af þróun þessara mála. Eða
hver kannast ekki við þetta feg-
ins andvarp yfirstjórnar skóla-
málanna á hverju hausti?
Okkur hefur tekist að manna
skólana.
Kári Arnórsson
skólasfjóri.
/